Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
38 EKİM 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
/azarımızın beyin damarı tıkandı
Server Tanüli
yoğun bakımda
Istanbul Haber Servisi - Gazetemiz yazan, ay-
dmlanmacı, hukukçu, araştırmacı-yazar, diişün ada-
mı, Prof. Dr. ServerTaniIB. beyin damannda mey-
dana gelen tıkanma nedeniyle yoğun bakıma alın-
dı. Dün sabah saatlerinde rahatsızlanarak Inter-
national Hospital'a kaldınlan Tanilli'ye sevk edil-
diği Florence Nightingale Hastanesi'nde beyin en-
farktı (beyin damannda tıkanık-
lık) teşhisi kondu. Tanilli'ye
Prof. Dr. Coşkun Özdemir ve
nörolog Reha Tolon tarafından
ilk müdahale yapıldı. Yapılan
tedaviye olumlu yanıt verme-
yen Tanilli, yoğun bakıma alın-
dı. Tanilli'nin, beynin konuşma
merkezinin de bulunduğu sol
bölümünde oluşan damar tıka-
nıklığı nedeniyle konuşma yiti-
mine ugradığı bildirildi.
SÖZ ÇİZGİNİN Turhan Selçuk
Prof. Dr. Özdemir, beyindeki tıkanıklığı erit-
nek için yeni olan bir müdahalenin gerçekleşti-
rildiğini vurgulayarak "Tıkanıkhğın ilksaaderin-
de yapılan müdahale olumlu sonuçlar verebiliyor.
Geİdiğine göre nispeten daha iyL Şuunı açık. Sağ
kohında felç vardı. Hareket geriye geldL Konuş-
masındaki problem de düzelebilir. Ancak henüz
çok erken. Müdahale yaruı (bugün) tekrarlana-
MHr" diye konuştu.
HAM HAYAL.
Gökçek, komisyonu tartışmalı anketle etkiledi. 40 sivil örgütten oluşan 'Ankaram Platformu'nun eylemleri sürecek
Ankara trafîği yazboztahtası
$
ehir Plancılan Odası
Ankara Şubesi Başkanı
Gülten Kubin, başkentin
merkezi Kızılay'ın dokusunu
bozan uygulamalann sürmesinin
üzüntü verici olduğunu söyledi.
Başbakan Tayyip Erdoğan ise
belediye başkanınm vatandaşın
aleyhine olacak bir çahşma
yapmayacağını savunarak
Büyûkşehir Belediye Başkanı
Melih Gökçek'e destek verdi.
Melih Gökçek'e
harcama uyarısı
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Ankara Anakent
Belediyesi, Gölbaşı'ndaki
j Mogan Gölü çevresi
• rekreasyon alanı inşaatına
dün başladı. Belediye »
Başkanı Melih Gökçek, temel
atma törenine katılan Adalet
j Bakanı Cemil Çiçek'ten
inşaatın seçimlerden önce
tamamlanabilmesi için para
istedi. Bakan Çiçek ise
"Melih Bey aldığı parayı
kendi hesabına, alamadığını
benim hesabıma yazıyor.
f» Jtenim aldığım parayı başka
bir yere harcamasın, buraya
:
harcasın" dedi.
Beyoğlu'ndaki çete
operasyonu
• tstanbul Haber Servisi -
Beyoğlu'nda, bazı
yankesicihk, kapkaç ve haraç
olaylannın faillerinin
yakalanmasına yönelik
operasyonda gözaltına alınan
110 kişiden 64'ü serbest f
bırakılırken46'sı için ;
savcılıktan ek gözetim süresi
alındı. Organize Suçlar Şube
Müdürlüğü'nden alınan
bilgiye göre, geçen gün j
yakalanan kişiler arasında bir
süre önce görev yaptığı
Erzurum'da açığa alınan polis
memuru Efraim Y. ile |
paralann toplandığı kişi j
olduğu ileri sürülen j
"hanımağa"' lakaph Sevgi t
Ö.'nün de bulunduğu j
bildirildi. j
349 milyar devnetti !
• Haber Merkezi - Şans 1
Topu'nun bu haftaki j
çekilişinde kazanan üst kolon f
numaralan, 2, 07, 27, 32, 34, '
alt kolon numarası ise 08
olarak belirlenirken 5 artı 1
bilen çıkmadığı için toplam
349 milyar 787 milyon 350
bin lira haftaya devretti.
Çekilişte 5 bilenler 2 milyar
446 milyon 200 biner, 4 artı 1 5
bilenler 150 milyon 950 !
biner, 4 bilenler 18 milyon !
650 biner, 3 artı 1 bilenler 6 \
milyon 300 biner, 3 bilenler 1 ]
milyon 400 biner. 2 artı 1
bilenler 1 milyon 750 biner, 1
artı 1 bilenler ise 850 biner
lira ikramiye kazandı.
ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) -
Ankara 'da tartışmalara neden olan
Büyûkşehir Belediye Başkanı MeHh
Gökçek'in yayalara Kızılay'ı kapat-
ma yasağı sürüyor.
Il Trafik Komisyonu, aldığı karar-
la, araçlann sola dönüş yasağını ip-
tal ederken yayalann altgeçitlen kul-
lanma zorunluluğu sürüyor. Karara,
taksici ve metro altgeçit esnafı sevi-
nirken meslek odalan, üst geçit es-
nafi ve yayalartepki gösterdiler. Gök-
çek'in, komisyon toplantısında üye-
leri, yapılan tartışmalı anket sonuç-
lanyla etkilediği öğrenildi. Il Trafik
Komısyonu'nun 6 üyesi, uygulama-
nın yayalarla ilgili yasağının sürme-
si yönünde oy kullanırken ODTÜ
öğretim görevlisi Ela Babalıkve An-
kara Trafik Vakfı Yönetim Kurulu
üyesi Erhan AnJgan muhalefet şer-
hi koydu. Ankara Şofbrler Odası Baş-
kanı Ahmet Çiçek ise çekimser kal-
dı.
Anket sonuçlannın, gerçeği yan-
sıtmadığını düşünen bazı komisyon
üyelennin, Gökçek'e sert tepki gös-
terdikleri öğrenildi. Toplantıda, Gök-
çek'in, yeni uygulamalarla ilgili ola-
rak Avrupa Birliği ülkelerinden ör-
nekler \ erirken kendisiyle de çeliş-
tiği öğrenildi.
Il Trafik Komisyonu karanna sert
tepki gösteren Şehir Plancılan Oda-
sı Ankara Şubesi Başkanı Gülten
Kubin, Ankara trafiğinin yazboz tah-
tasına döndüğünü, başkentin mer-
kezi Kjzılay'ın dokusunu bozan uy-
gulamalann sürmesınin üzüntü ve-
rici olduğunu söyledi. Gökçek'in,
sınırlı, kent içi ulaşım vizyonu ile II
Trafik Komisyonu üyelerini etkile-
meyi başardığını vurgulayan Kubin,
40'a yakın sivil toplum örgütünden
oluşan "Ankaram Platfonnu'"nun
eylemlerinin süreceğini kaydetti.
Dün akşam gazetecilere iftar ye-
meği veren Başbakan Recep Tayyip
Erdoğan ise Kızılay Kavşağı'ndaki
yeni trafik düzenlemesini değerlen-
dirirken hiçbir belediye başkanının
vatandaşın aleyhine olacak bir ça-
hşma yapmayacağını sav^ındu. Erdo-
ğan, "ideolojik yaklaşımlan doğnı
bulmadığınr söyleyerek Gökçek'e
destek verdi.
Yoğun kar yağışı yerini ılık ve yağışlı havaya bırakıyor. Erzurum'da okullar tatil edildi
Soğıık hava bugün gidiyor
önce deniz
sonra kartopu
Antalya'da önceki
sabah denize giren
turistier, gece geldikleri
Kapadokya bölgesinde
yoğun kar nedeniyle
mahsur kaldı. Durumun
Vali Alaattin Turhan'a
bildirilmesi üzerine Köy
Hizmetleri ve
Karayollan II Müdürlüğü
ekipleri, karla kaplı
yolian temizledi.
Eğlence merkezi
çıkışında yaklaşık 2
saat mahsur kalan 150
turist, jandarma
ekiplerinin nezaretinde
konakladıklan otellere
bırakıldı. Turistier
mahsur kaldıklan
sürede kann keyfini
kartopu oynayarak
çıkardılar.
(SELAHATTİN ŞAHİN)
Yiırt Haberleri Servisi - Yurdun büyük bölümü-
nü önceki günden itıbaren etkisi alhna alan yo-
ğun kar ve şiddetli rüzgâr yaşamı olumsuz etki-
liyor. Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde
yüzlerce köy yolu ulaşıma kapandı. Kayseri'yi Ma-
larya'ya bağlayan karayolu Gürün Ilçesi'ndeki
yoğun kar yağışı nedeniyle trafiğe kapandı. Er-
zurum'da yoğun kar yağışı nedeniyle okullar 2 gün
tatil edildi. Kent merkezinde ortaiama kar kalın-
lığı 14 ile 20, yüksek kesimlerde ise 20 ile 30 ara-
sında değişiyor. Çatak-Bahçesaray karayolu da
kar nedeniyle ulaşıma kapandı.
Uludafl'da kar kalınlığı 52 cm.
Hatay'ın Hassa ilçesinde şiddetli yağış yaşamı
olumsuz yönde etkiledi. Yoğun yağış sonrası de-
relerin taşması üzerine Katranlık ve Kavlaktepe
köylerinin yolian ulaşıma kapandı, 100 küçükbaş
hayvan telef oldu.
Doğu Karadeniz'de bazı yollar ulaşıma kapan-
dı. Uludağ'da kar kahnlığı 32, Erciyes Kayak Mer-
kezi'nde ise 20 santımetreye ulaştı. Soğuk ve ya-
ğışh hava bugün yurdu terk edecek. Yurdun gü-
neybah kesimleri öğle saatlerinden itibaren Orta
Akdeıüz'den gelen ılık ve yağışlı havanın etkisine
girecek. Hava sıcakJığı yağışa rağmen batıdan
başlayarak 8-10 derece artacak.
Yargısız iııfaza dostane çözüm
ARAYIŞ
TOKTAMŞ ATEŞ
Cumhuriyet
Dün Cumhuriyetimizin 80. yılını (tüm olumsuz ha-
va koşullanna karşın), sevinç ve coşkuyla kutladık.
Cumhuriyete gönül verenlere kutlu olsun.
"Cumhuriyet" kavramının bunca yıl sonra, hâlâ
doğru bir biçimde açıklanamaması, beni artık şa-
şırtmıyor. "Türkiye Cumhuriyeti Tarihi" bilim dalında
doçentlik sözlü sınavına giren genç akademisyenle-
rin çok önemli bir bölümünün "Cumhuriyeti tanım-
layın" sorusuna doğru yanıt verememesi, beni yıllar-
ca çok şaşırtmıştı. Bir bölümü çok değerli çalışma-
lar yapan ve bazılan bugün profesör unvanı taşıyan
ve hatta emekli olan bu genç meslektaşlarım,
"Cumhuriyetle "Demokrasi"yi birbirine kanştınriar-
dı.
O zamanlar aldığım yanıtlar arasında; Cumhuriye-
ti, "halkın kendi kendini yönetmesi" ya da "halkın
kendi kendini temsilcileri kanalıyla yönetmesi" vb.
gibi yanıtlar olurdu. Ama her sınavda bu soruyu sor-
duğum genç meslektaşlarım tarafından öğrenildi-
ğinden, artık bu sorunun dört kelimelik yanıtını bili-
yorlar.
• • •
Cumhuriyet, "monarşik olmayan rejimlerin adı-
dır". Yani bir hanedan kanunu çerçevesinde baba-
dan, anneden, oğula ya da kıza; kardeşten kardeşe;
amca, hâlâ, teyze, dayıdan yeğen ve kuzenlere inti-
kal etmeyen bir yönetim erki söz konusuysa, orada
cumhuriyet vardır. Cumhunyet sözcüğü eski Roma
döneminde kullanılan ve halka ait anlamına gelen
"fîes Publica"n\n tam tercümesidir. Osmanlıcadan
aldığımız Arapça kökenli bu sözcükte "cumhur",
halk anlamına gelir, "yef" de aidiyet eki olduğundan
"Cumhuriyet", Res Publica'nın tam tercümesidir.
Buna karşılık, demokrasi eski Yunancadan gelen
bir sözcüktür. "Demos" halk demektir, "kratos" yö-
netim demek olduğuna göre, "demoskratos" halkın
yönetimidir. Yani bir tarafta; halka ait anlamına gelen
"Cumhuriyet", öte tarafta halkın yönetimi olan, "De-
mokrasi"...
Yukandaki Cumhuriyet tanımımızdan yola çıkar-
sak (zaten başka tanım yoktur), Iran Islam Cumhuri-
yeti de cumhuriyettir, Saddam'ın Irak'ı da cumhuri-
yet idi, Hindistan da cumhuriyettir, Küba da cumhu-
riyettir, ABD de cumhuriyettir, Türkiye de cumhuri-
yettir. Fakat cumhuriyetter arasında öylesine uzlaştı-
nlamaz farklılıklar vardır ki, salt "cumhuriyet" de-
mek yetmez. Bu curnhuriyetin, "nasıl bir cumhuri-
yet" olduğunun da açıklanması gerekir.
örneğin, Iran Islam Cumhuriyeti, bir Islam şeriatı
düzenidir. Saddam'ın Irak'ı, eli kanlı bir diktatöriük-
ten başka bir şey değildi. Hindistan, çok ilginç bir
cumhuriyet ve demokrasi denemesidir. Küba, bir
halk cumhuriyetidir, ABD fedaral bir cumhuriyettir.
Federe devletler arasındaki yasa farklılıklan kimi za-
man çok şaşırtıcıdır. Peki, Türkiye nasıl bir cumhuri-
yettir? Türkiye; halk egemenliğine dayanan, çağdaş
ve laik bir cumhuriyettir. Yani Türkiye Cumhuriyeti,
üç sacayağının üzerinde durur. Bunlar, "halk ege-
menliği", "çağdaşlık" ve "laiklik"t\r. Bu üç ilke, de-
ğişmez, değiştirilemez, değiştirilmesi teklif edile-
mez, hatta (aklı başında insanlar açısından) değişti-
rilmesi düşünülemez üç ilkedir.
Bu ilkeler değiştirilemez, çünkü bunlar, "bu devle-
tin kuruculannın" devleti kurarken ortaya koyduklan
ilkelerdir. Devlet, netice ıtibanyla bir "ö'rgüf"tür. Fa-
kat sıradan insanlann kurduklan, herhangi bir örgüt
değildir. Tarihin belli bir kınlma noktasında; ortak
umutlan ve ortak amaçlan olan insanlann, bu amaç
ve umutlar çerçevesinde; kimi zaman büyük zorluk-
larla, kanla ve gözyaşıyla oluşturduklan örgütlerdir.
Işte kuruculann bu ortak amaç ve umutlan, o dev-
letlerin kuruluş felsefesini ortaya koyar. Ve demok-
rasinin kural ve kurumlan arkasına sığınarak bunlan
değiştirmek, ne hukuken mümkündür ne de etik
olarak.
• • •
Türkiye'de 28 Şubat 1997'den önce, muhafaza-
kâr kimi siyasetçilerimiz ters bir mantık ortaya koyu-
yoriardı. "Demokrasi" diyoriardı, "halkın çoğunluğu-
nun iradesini yaşama geçirmek olduğuna göre,
eğer halkın çoğunluğu bir Islam şeriatında yaşamak
isterse, o zaman bir Islam şeriatı düzeni oluşturmak
gerekir"...
Bu anlayış, demokrasiyle bağdaşmayacak bir an-
layıştır. Ve bir demokraside halkın çoğunluğu istese
de bir Islam şeriatı düzenıne geçilemez. Zira bu du-
rumda demokrasi ortadan kaikar ki, hiçbir demok-
raside demokrasiyi yok etme özgüriüğü yoktur. Kal-
dı ki demokrasi salt "çoğunluk rejimi" değildir. Bu
görüşümüze karşı çıkanlar, "Bizi azınlıklar mı yöne-
tecek?" sorusunu sorariar. Elbette bir demokraside
egemen olan irade, çoğunluğun iradesidir. Ancak
bu irade sınırsız değildir. Eğer çoğunluğun iradesi,
azınlığın özgüriüklerinin sınınna dayanırsa, o zaman
ortada irade kalmaz. Eğer işi zoriarsanız, o zaman
da ortada demokrasi kalmaz.
• • •
Bu türden kuramsal açıklamalarla okurlarımızın
kafasını kanştırmak istemiyorum. Bugün cumhuri-
yetimiz, "vazgeçilmez" bir noktaya gelmiştir. Ve halk
egemenliğine dayanan çağdaş ve laik cumhuriyeti-
mizi, farklı bir yapıya dönüştürmek isteyenler varsa,
bunlar boşuna umutlanmaktadıriar. Tavsiyem, akılla-
nnı başlanna toplamalandır.
Eğer böyle bir gelişmeden korkanlar varsa, bunlar
da boşuna korkmaktadırlar...
STRASBOURG (ANKA) - Türk
hükümeti, Avrupa Insan Haklan
Mahkemesi 'nde görülen bir "yargı-
sız infaz" davasında "dostane çözü-
mû" yeğleyerek büyük bir tazminat
ödemeyi kabul etti.
1995 yıhnda "yargeız infaz" so-
nucunda öldürülen Serdar Oğraş'ın
ailesinin şıkâyeti üzerine AİHM'de
açılan dava, "dostane çözönı'' ile
sonuçlandı. Türk hükümeti, Serdar
Oğraş'ın babası Sabri, annesi Sultan
ve kardeşleri Necatve Nihat'uı 1998
yıhnda yaptıklan başvuru üzerine
açılan davada, Oğraş ailesine ugra-
dığı zarar için 66 bin, masraflar için
ise 10 bin Euro olmak üzere toplam
76 bin Euro'yu (134 mih/arlira) öde-
meyi kabul etti. Türk hükümeti, ko-
nuya ilişkin olarak yaptığı açıkla-
mada da Serdar Oğraş'ın ölümüyle
sonuçlanan olaylardan ve ailesine
verilen acıdan duyduğu üzüntüyü
dile getirdi. Hükümet aynca, "ölfi-
me \vi açan aşm gûçkuBanmnnm Av-
rupa İnsan Haklan Sözleşmesi'ııin ia-
laü oiduğunu" da kabul etti.
TÜBHAN SELÇÜK
Ö N C E Ç İ Z G İ V A R D I . . .
" çizgi d e 6 o .yıl"
102.5 TRILYONLUK NEZARETHANEI BARIS ANNELERİNE COZALTI
ANKARA (ANKA) - Emniyet Genel Müdürlüğü,
önümüzdeki yıl ifade alrna ve sorgu odalannın
Avrupa standartlanna uygun hale getirilmesi
çalışmalan için 15 trilyon 426 milyar lira bütçe
ayırdı. Emniyet Genel Müdürlüğü'nün
TBMM'ye sunduğu 2004 mali yılı bütçe yasa
tasansında, nezarethane ve ifade alma
odalannın standart duruma getirilmesi için 102
trilyon 485 milyar 760 milyon liralık bir maliyet
gerektiği ve bu projenin beş yılda
tamamlanacağı kaydedildi.
tstanbul Haber Senisi - Galatasaray Postanesi önünde
h-ak'ın işgalini ve F tipi cezaevlerini protesto
etmek isteyen "Banş Anneleri Inisrvatifî" üyeleri,
güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı.
Gözaltına alınanlar arasında ÎHD tstanbul Şubesi
Başkanı Kiraz Biçki ve DEHAP Kadın Kollan
Yöneticisi Sebahat "nıncer de bulunuyor. Görüntü
armak isteyen gazetecilere de müdahale eden polis,
CNN Türk muhabiri Vakkas Aksu'yu da gözaltına
aldı. Yaklaşık 1.5 saat polis merkezinde tutulan
Aksu daha sonra serbest bırakıldı.
Cumhuriyet