Catalog

SAYFA CUMHURİYET 30 EKİM 2003 PERŞEMBE 12 EJ J V O J N 0 3 1 1 ekonomi@cumhuriyet.com.tr ŞİRKETLERDEN i1 1 1 • B E N E T T O N ' U I U 2003-2004 Sonbahar-Kış koleksiyonunda graFik desenler, yamalar v e saç örgüleri öne çıkıyor. Koleksiyonda yeni cLoğan, çocuklar ve gençler içın sportif boks, buz, kayak, hokey okulu ve etnik temalarda kıyafetler bulunuyor. • CLIVEN NATURA'nın bitki özlerinden elde edilen ürünlerden oluşan saıç bakım iirünlen Türkiye pazanna sunuldu. îtalyan markazı Cliven Natura'nın kuru saçlar için papatya, kınlgara ve cansız saçlara Alo Vera, normal saçlara yulafîı, yağlı saçlar içınse dulavratotu özlü şampuanlan raflardaüd yerini aldı. • BURGERKING'in, ramazan ayına özel hazırladığı Sultan Mönüsü, köfte üzerine pastırmalı sultan burger. küçük patates, küçük içecek ve Güllüoğlu'nun cevizli baklavalanndan oluşuyor. • REDSTAR, Istanbul Güneşli'deki fabrika satış mağazasında maliyetin yansına satış yapıyor. Çocuk jean pantolonlan 5-10 milyon, gömlekJer 10 milyon, t-shirtler 5 milyon, montlar ise 30-40 mityon liradan tüketiciye sunuluyor. • FRUKO, ramazanm ilk gününden ıtibaren iftar öncesi reklam kuşağında Karagöz-Hacivat sohbetlennden oluşan 5 senlik filmı seyirciyle buluşturuyor. • KOMİLİAQUA, cilt bakım serisi cılt temızleyici olarak piyasalardaki yerini aldı. Yüzde lOObitkısel yağlardan üretilen Komili Aqua, Turquoise, Sunlight ve Svveet Dreams olmak üzere on çeşitten oluşuyor. • FUJITSU SIEMENS COMPUTERS, tablet PC'ye dönüşebilen notebook, LifebookT'yi çıkardı. Lifebook T, ekranı döndürüldüğünde klasik bir notebook'tan mobil bir tablet PC'ye dönüşüyor. Ekim sonunda satışa çıkacak olan Life T'nin satış fiyatı 1999 Euro'dan başlıyor. • DANONESA, kendı bünyesinde üretilen Danette fiyatlannda yüzde 25 indirim yaparak ürün portföyüne yeni ftndık- çikolatayı da ekledi. • ÇARŞI MAĞAZALARI, büyük beden giyen kadın müştenlenne, 2003-2004 Sonbahar-Kış koleksiyonunda üç ayn marka sunuyor. Bu sezon, Alain Weiz, Altimod Woman ve Bagi markalannı, İstanbul Şaşkınbakkal, Carrefour, Metrocity ve Ankara Kavaklıdere Çarşı Mağazası'nda müşterilennin beğenisine sunuyor. • EVYAP, özel liman inşa etti. Sıvı yüklerde İstanbul ve Koceli bölgesinin ihtisas limanı iddiasında olan Kirazyalı Limanı, 80 bin metreküplük tank terminali ve her türlü sıvı yüklerin tahliye ve depolanması hizmetlerini vîriyor. '• Petrol devi Yukos'un sahibi Kodorkovsky'nin tutuklanmasmm ardından Alexander Voloşin görevi bıraktı Rusya'nın üçüncü adamı istifa ettiEkonomi Ser\isi - Krem- lin'in üst düzey yöneticile- rinden Alesander Voloşin, Yukos petrol şirketi sahibi Mikhail Kodorkovsky'nin tutuklanmasını protesto et- mek için istifa etti. Mikhail Kodorkovsky'nın cumartesi günü tufuklanma- sının ardından Rus piyasala- nnda yaşanan kriz politik alana da sıçramaya başladı. Rus basını, cumhurbaşkanı ve başbakandan sonra Rus- ya'nın üçüncü önemli poli- tik ismi olan ve iş çevreleri- ne yakınlığı ile bilinen Volo- şin'in istifası konusunu tartı- şıyor. Moscow Times, Krem- lin'deki kaynaklanna dayan- dırdığı haberinde, Volo- şin'in, istifasını Rusya Dev- let Başkanı Vladimir Pu- tin'e ilettiğini, ancak istifa konusundaki görüşmelerin dün gece geç saatlere kadar sürdüğünü duyurdu. Vedemosti gazetesi, Kremlin'e yakın kaynaklara dayanarak verdiği haberde, Putin'in Voloşin'in istifasını kabul ettiğini duyururken, diğer Rus gazetelerinde de benzer haberlere yer verildi. Rus ajanslannın henüz haber vermediği Voloşin'in istifa- sıyla ilgili olarak, Krem- lin'den de şu ana kadar açık- lama yapılmadı. PolJtlk blr oyun mu? Tutuklama olayının aralık ayındaki parlamento seçim- lerinden önce gerçekleşmesi, bunun tasarlanmış bir politik oyunun parçası olduğu konu- sundaki görüşleri arttınyor. Voloşin'in istifasınm yakın dostu Başbakan Mikhail Kasyanovun gücünü de za- yıflatabileceği, aynca eski Cumhurbaşkanı Boris Yelt- sin'e bağlı olan iş dünyasımn liderlerine darbevurabilece- ği belirtildi. Putin'in Rus politikasmda artık tarafsız bir zeminde ol- madığını belirten Russky Kurrier gazetesi politik ana- listi Otto Latsis, "Yüzünü üniformalılara doğru çe- virdi ve onlara güveniyor. Bu artık iş dünyasına gü- venmediği anlamına mı ge- liyor?" diye sordu. AB Dış Ilişkiler Komisyo- nu üyesi Chris Patten ise Yukos olayının kasımda Ro- ma'da gerçekleştirilecek olan AB-Rusya zirvesinde ele alınmasını düşündüğünü be- lirtti. Volosln'ln Iklncl İstifa glrislml Yukos olayı, Putin tarafin- dan son dört yıldır sağlanan politik ve ekonomik istikra- ra zarar vereceği düşüncesi ile Rus işletmeleri arasında ciddi endişeler yarattı. Putin'in, iş dünyasımn li- derlerinden gelen Yukos ola- yını tartışma isteğini redde- derek sorgulamanın Rus kri- minal kurallanna uyulmadan yapıldığı konusundaki suçla- malann doğru olmadığını belirtmesi, bazı analistlerce 2000 yılındaki seçimlerden sonra en üst görevlere getir- diği eski ve yeni güvenlik servisi üyelerinin (eski KGB) de içinde yeraldığı bir gruba verdiği desteğin gös- tergesi olarak yorumlandı. Voloşin'in temmuzda Yu- kos'un en büyük ikinci hisse- dan olan Platon Lebedev'in tutuklanmasından sonra da istifa etmeye kalkıştığı, an- cak karannın reddedildiği belirtildi. Tüm alternatif arayışlarına karşın Ortadoğulu üreticiler, OPEC üyesi olnıayan ülkelerin re- zervlerinin tükenmesine karşılık sahip oldukiarı petrolün bir bölümünü eüerinde tutuyorlar. Petrolde alternatif arayışlan Ekonomi Servisi - Araplann ABD üzerinde- ki petrol ambargosunun üzerinden geçen 30 yıl- dan bu yana Batı ülkelerinin Ortadoğu ülkeleri- ne petrol konusundaki bağımhhklan da azaldı. Gelişen teknolojiyle birlikte ortaya çıkan hidro- jenle çalışan yakıt hücreleri, etanol gibi alterna- tifler, petrol bağımlılığına bir çözüm olarak su- nuldu. Ancak bütün bunlara rağmen Ortadoğu ülke- leri petrol konusundaki liderliklerini sürdürü- yorlar. Bu konuyu 25-31 Ekim tarihli sayısında kapak konusu olarak veren The Economist der- gisi, Arap ambargosundan başlayarak petrol ko- nusunda yeni alternatifler üzerinde duran bir ha- ber yayımladı. Yaşanan krizlerin ardından güç kaybeden OPEC, 1990 yılından sonra Batılı hükümetlerin başansız politikalan yüzünden tekrar eski gücü- ne kavuştu. Yeni kaynak arayışlan içinde olan Batılı şirketler, Ortadoğu dışında en geniş re- zervlere sahip ülke olması nedeniyle gözlerini Rusya'ya (yüzde 5) çevirdiler. Ancak tundradan petrol çıkarmanın kumlar- dan çıkarmaktan daha pahah olması ve petrol- lerinin özel sektörün elinde bulunması, Rusya'yı alternatif üretici rolünden çıkanyor. Aym şekil- de sınırlı kapasitesi yüzünden Irak da alternatif bir üretici olamaz. Suudl Arablstan 2030a kadar llder Ortadoğulu üreticiler, OPEC üyesi olmayan ülkelerin rezervlerinin tükenmesine karşılık sa- hip olduklan petrolün bir bölümünü eîlerinde tutuyorlar. Bu nedenle Uluslararası Enerji Ajan- sı (IEA), Ortadoğu ülkelerinin, özellikle de Su- udi Arabistan'ın pazar payırun önümüzdeki 20 yılda artacağı görüşünde. Petrol üretim teknolojilerinin hızla ilerlediği ve bütün petrol yatınmlannın beşte dördünün Ortadoğu'nun dışında yapıldığı varsayılsa bile, IEA, Suudi Arabistan ve komşu ülkelerin 2030'a kadar petrol ihtiyacımn üçte ikisini karşılayaca- ğı görüşünde. Tüketimin düşük olduğunu söyleyen Hakan Behlil, güvenilir markaların sektöre girmesinden memnun 'Sabancı'yla rekabetten korkmuyoruz' OLCAY BÜYÜKTAŞ Son dönemlerde hareketli günler yaşanmaya başlanan gıda sektöründe, 50 yıldır fa- aliyet gösteren ve krizlere rağmen her yıl yüzde 10 bü- yüme hedefiyle hareket eden Unilever, bu yıl tüm gruplar- da 600-800 milyon dolar ciro bekliyor. Gıdada yahuz 5 ka- tegoride faaliyet gösteren şir- ket, margarin pazannda yüz- de 40'lık payla lider. En yakın rakibinin iki katı paya sahip olduklan bilgisini veren Uni- lever Gıda Grubu Başkanı Hakan Behlil ile sektör ve grup hakkında konuştuk. Kriz dönemini değelen- dirir misiniz? Bu dönemlerde ilk olarak lüks tüketim kesiliyor, kriz aşıldığında da krizde ilk er- teledikleri lüks tüketim ihtiyaçlarını kar- şılama eğilimine giriyorlar. Bizim sektöre kriz 8-9 ay sonra geldi, yani 2001'in sonlanndan itibaren krizi hissetmeye başladık. Şimdi iyileşmeyi de 8-9 ay arkadan takip ediyoruz. Bazı kategonlerde yüzde 30'luk daralmalar yaşandı. Bu kayıplann tam telafisi de 2005'i bulacak gibi gözüküyor. Ekmek üzerine sürülmüş Sana'ya, A ûrldye'de 50 yıldır faaliyette bulunan grup, margarin knllanı- nunı arttırmak amacıyla tüketi- ciye ulaşmaya çalıştı. Unilever Gıda Grubn Başkanı HakanBeb- lil, hafif beslenme ve öğnnleri atıştırma eğilimine karşın "Yaşa- sın Yemek Yemek" sloganıyla bir kampanya başlatnklannı söyledi. En çok hangi markanız etkilendi? Hiçbir markamız fazla etkilenmedi. Tüketici krizde en ucuza gitmiyor. "Pa- ramın karşılığı mı?" sorusunun ceva- bını anyor. Dove, piyasanın en ucuz ürü- nü değil ama krizde en hızlı büyüyen marka oldu. Türkiye'deki ilk üretiminiz Sana. Sana, 50 yılda nelerle karşılaştı? 80'li yıllarda yağ ithalatı kısıtlanmış- tı. Hatırladığım en kötü dönem, o. Ben- zin ve Sana yağ kuyrukları hâlâ zihinle- rimizde. Sana ucuzladı Satış politikası ne oldu? 1953'te açılan fabrikada üretilen 250 gr. margarin 90 kuruşa sa- tılmış. Şu an 2 sene önceki fıyatlarla satıyoruz. Piyasa koşullan nedeniyle çok tu- haf fiyatlarla satmak zo- runda kaldık. Şu anda piya- sada 250 gr. Sana margarin için önerilen tüketici fiyatı 600.000 TL. Sabancı, iddialı bir şekil- de gıda sektörüne girdi. Sektör bu gelişmeden na- sıl etkilenecek? Biz gıdada yalnız 5 katego- ride faaliyet gösteriyoruz. Onlann çok kategoride, çok ürünleri var. Bu olum- lu bir gelişme, Türkiye'de gıdada tüketim dünya stan- dartlarına göre çok az. Sağ- lıklı ve kaliteli ürün sun- mak önemli. Istemediği- miz, haksız rekabet. Güve- nilir markaların piyasayı büyütme çahşmalannı memnuniyetle karşılanz. 2003'ü değerlendirir misiniz? Margarinde en yakın rakibimizden yüzde 50 daha büyüğüz. Parlak ohnayan bu yıl için bile yüzde 10 büyüme bekli- yoruz. Büyüme devam ediyor ve gelecek yatınmlar devam edecek. Gıdada en bü- yük yatınmı krizde yaptık. T)ÜNYA EKONOMİLERİNDEN... DÜNYA EKONOMtLERlNDEN... DÜNYA EKONOMİLERİNDEN... DÜNYA EKONOMtLERlNDEN... Çin'e ticaret uyansı PEKİN" (AA) - ABD'nin Çin ile olan ticaret açığı geçen yıl 103 milyar dolar olurken, bu rakamın 2003yıhnda 130 milyar dolara çıkabileceği ifade ediliyor. ABD'nin ticaret açığının artması ABD yönetimmı ve işadamlannı da harekete geçirdi. ABD'li işadamlan Çin'i, yuanı kasıtlı olarak değerini düşük tuttuğu gerekçesiyle suçluyor ve Çin'in Dünya Ticaret Orgütü kurallan çerçevesinde serbest piyasa koşullannı sağlaması baskısında bulunuyorlar. Bu amaçla ABD Ticaret Bakanı Don Evans, Cin'den piyasasuun açılması için öngördüğü taahhütlerinin yerine getirilmesi konusunda daha hızla hareket etmelerini istedi. Çin'in fikri mülkiyet haklannın korunmasında başansız olduğunu ve kamu şirketlerine haksız sübvansiyon sağlandığını ifade eden Evans, Çin'den piyasasını dışa açmasını, ticari bariyerlerin indirmefini istedi. Dolar düşüyor LONDRA (AA) - "tngiliz Merkez Bankası'nın faiz oranlarını yakında \ükseltebileceği" spekülasyonunun büyümesi üzerine, Sterlin'in dolar karşısındaki değeri önceki gün Singapur borsasında son beş yılın en yüksek düzeyi olan 1.7015 dolara çıktı. ABD Dolan'nın Japon Yeni karşısındaki değeri de son üç yılın en düşük düzeyine, 108.09 >ene geriledi. Japonya'da alarm TOK\O (AA) - Japonya'nın global rekabet gücünü koruması, istihdam yaratması ve üretim maliyetlerinin daha düşük olduğu ülkelere kaymasını önlemek için daha çok yabancı sermaye yatınmlanna izin vermesinin zorunlu olduğu belirtiliyor. Bir araştırmaya göre, Japonya hâlâ Asya'nın iş merkezi olsa da, bu yerini 10 ila 20 yıl içinde Şanghay'a kaptırma tehlikesi ile karşı karşıya. Araştırmada, doğrudan yabancı sermaye yatınmlannın Japonya'da yüzde 1.1 olan milli gelirdeki payının, ABD'de yüzde 12.4, Çin'de yüzde 32.3 oldugunun altı çiziliyor. Japonya Başbakanı'nın yabancı yatınmlan beş yılda ikiye katlama hedefıne ve reformlara hükümet tarafından tam desteğin verilmediğine dikkat çekilen araştırmada, bu hızla gidilirse, beş yılda sadece 37 milyar dolar yabancı sermaye çekilebileceğine, bunun da Başbakan'ın 87 milyar dolarlık hedefinin hayli gerisinde kalacağına işaret ediliyor. u AB KOMlSYONU RAPORU Türkiye'de ekonomik gelişmeler olutnluBRLTCSEL (AA) - Avrupa Birliği (AB) üyesi ve adayı ülkelerin ekonomik durumlannı değerlendiren yıllık raporunu açıklayan AB Komisyonu, yıl başından bu yana Türkiye'de ekonomik istikrar oluştuğunu ve ekonomik gelişmelerin olumlu olduğunu belirtti. Komisyon, Türkiye'de yıllık enflasyon oranının 2004'te yüzde 20'nin altına düşeceği, yakın gelecekte tek rakamlı enflasyon rakamına ulaşacağı tahmininde bulundu. AB Komisyonu raporunda, Türkiye'de 2003 enflasyon oranı (yıllık ortalama enflasyon) yüzde 26, 2004 oranı yüzde 16.5, 2005 oranı ise yüzde 11.5 olarak tahmin edildi. İşslzllk konusunda uyarı Raporda, Türk ekonomisinin komşu Irak'ta yaşanan savaş ve sıkıntılan fazla hasar görmeden atlatmayı başardığı, savaştan kaynaklanan ekonomik gerginliğin geride bırakıldığı, Türk Lirası'nın güç kazandığı anlatıldı. Raporda Türkiye'de, 2004 ve 2005 yıllannda daha dengeli bir büyüme görüleceği, yatınmlann ve ihracatın artacağı, faiz oranlannın düşeceği tahminlerinde bulunuldu ve bu gelişmelerde, uygulanmakta olan tedbırli bütçe ve para politikalannın da etkili olacağı ifade edildi. Komisyon raporunda, Türkiye'deki işsizlik oranının önemli boyutta kaldığı üzerinde de duruldu ve bu oran 2OO3'te yüzde 11.2, 2004'te yüzde 10.9, 2005'de yüzde 10.4 olarak tahmin edildi.