Catalog

27 EKİM 2001 CUMARTESJ CUMHURİYET SAYFA AFGANISTAN'DA SAVAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Mesud'un ölümü ve 11 Eylül • VVASHINGTON (AA)-ABDMerkezi Haberalma Teşkilatr nın (CIA), Afganistan'da Kuzeylttifakı'nın komutanj Ahmed Şah Mesud'un, El Kaide tarafindan, ABD'de 1 1 Eylül'de düzenlenen terör saldınlanna hazırlık çerçevesinde öldürüldüğüne inandığı bildirildi. CIA'nın, 11 Eylül'de olanlann tek bir olay olarak planlanmadığı, çok yönlü sonuçlar doğuracak daha geniş bir planın parçası oJduğu görüşünü bildirdiği kaydedildi. Havaalanlarmda yeni uygulama • CHICAGO(AA)- ABDde sivil havaalanl arında güvenlik kontrolü askerler tarafından yapılmaya başlandı. Askerlerin güvenlik kontrolü uygulamasına, ilk olarak Boston'daki Logan Havaalanı'nda başlanırken uygulamanın ABD'nin diğer merkezlerindeki havaalanlanna da yayılacağı açıkJandı. BinLatfin'de • LONDRA(AA)- Usatne bin Ladin'in elinde radyoaktif madde bulunduğu, ancak bu maddenin nükleer bir saldun gerçekleştirmesine izin verecek ölçüde olmadıgj bildirildi. Ingiliz Times gazetesinin verdiği haberde, Bin Ladin'in, rad\oaktifmaddeyi Pakıstan'dan yasadışı yollardan elde ettiği belirtildi. Rusya üs boşaltıyor • MOSKOVA (AA) - Rus;.a, Gürcistan ile yapcğı anlaşmalara uyguı olarak. bu ülkenin bağımsızlık yanlısı Abhazya Özerk Curcburiyeti 'ndeki Gudiuta üssünü boşaltma hazırlıklanna başladı. Abhazya Dışijleri Bakaru Sergey Shanba, üssün boşLtılmasına karşı oldıijJannı, üssün varbiının bölgedeki istüeann garantisi oldu|unu belirtti. La Belle davası • BERLİN(AA)- Berb Eyalet Mahıemesi, 1986Nisan ayınia "La Belle" adlı disk:;ekte meydana gele:ve l'i Türk 3 kişın öldüğü, 200 'den fazlisişinin yaralandığı patlnayla ilgili davada karanu 13 Kasım'da vere.eğini açıkladı. Davîia savcılık, 2 Lib\iı ve 2 Filistinli hakbda yaşam boyu hapL-alebinde bulınnuş ve Libya'yı da teJrü desteklemekle suçkııştı. Libyalı Musrah Abulgasem Eter e Filistinli Ali Chaıa'nın avukatlan ise nLvekkiIIerine, saldrya yardımcı olduan gerekçesiyle 7 ila 1 >il hapis cezası venhesi talebinde buluanuşlardı. ABD'nin Afganistan'da kullandığı bombalar sivilleri tehdit ediyor isketölüm saçacakDış Haberier Servisi-ABD'nin Afganistan'da, sivıllerin ölümü- ne yol açan çok tehlikeli misket bombası kullanmasına yönelik eleştiriler artarken dün başkent Kâbil çok şiddetli bir bombardı- manla sarsıldı. Taleban yönetimi, uluslararası topluluğa. ABD'nin misket bom- bası kullanmasını engellemesi çağnsı yaph. Eğitim Bakaru Emir Han MuttaJd, "Uluslararası in- san haklan örgütieri ABD'ye mis- ket bombası kuflanmaması için baskı yapsın. Bu bombalar taria- lan ve köyleri mahvediyor, sivil- lere karşı büyük tehlike oluşru- ruyor" dedi. Milyonlarca ma- yınla dolu Afganistanda, patla- mamış binlerce misket bombası da büyük tehdit oluşturacak. ABD Genelkurmay Başkanı RichardMyers, dün, "Hedefin vu- rulması için en etidli silahın bu oi- duğunu düşündüğümüz zaman- larda misket bombası kullanryo- ruz" diye konuştu. Tartışmalı misket bombası, 500 kilograrnlık bir "ana bombadan" olu- şuyor. Ana bomba. yaklaşık 200 par- ça tesirli yumruk büyüklüğünde bom- ba içeriyor. Antipersonel patlayıcı içe- ren ve zırh delici özelliği olan bom- balann yüzde 10'u patlamıyor. Ma- yın özelliği taşıyan bomba, dokunul- duğu zaman patlıyor. Bomba, lazer güdümlü olmadığı için yanlış hedef- leri de vurabiliyor. Prenses Diana Vak- fi, önceki gün sivillere karşı uzun dö- nemli tehdit oluşturan bombalann kul- lanılmamasını istemişti. BM Afganis- tan Maym Eylem Programı Teknik aleban dünyaya ABD'nin misket bombası kullanmasını engelleme çağnsı yaparken Kâbil'deki Kızılhaç depolan bombalandı, kentte 7 sivil öldü. (Fotograf:AP) Daruşmanı Peter Le Sueur, Afganis- tan'daki savaş sona erdikten çok son- ra bile misket bombalannuı insanlan öldüreceği uyansında bulundu. Mis- ket bombasının banş dönemlerinde de sivilleri öldürdüğünü söyleyen Le Su- eur, bu bombalann zırhlı araçlann yok edilmesi, şarapnel parçalanyla insan- lann öldürülmesi ve benzin deposu ya da cephanelik gibi mekânlarda yangın çıkanhnası için kullaruldığınj belirt- ti. Le Sueur, bomba patladığı zaman yüzlerce çelik parçasırun kurşun hızıy- la çevreye dağıldığuıı ve 100 metre- lik bir alanı etkilediğini anlattı. NATO'nun 1999'daki Kosova ope- rasyonu sırasında da misket bombala- n kullanılmışh. Le Sueur, Kosovaya atılan 220 bin misket bombasının 15 bininin patlamadığına, 2 yıl içinde 150 kişinin bu bombalann patlaması yü- zünden öldüğüne dikkat çekti. San renkli bombalann "tnasum gö- ründüğünü" söyleyen danışman, bu yüzden patlayıcınuı özellikle çocuk- lara çok cazip göründüğünü ve büyük tehlike oluşturduğunu belirtti. Öte yandan, ABD uçaklan önceki ge- ce ve dün sabah Kâbil'e çok şiddetli bir bombardıman düzenledi. Taleban 7 sivilin öldüğünü duyurdu. Uçakla- nn dün sabah bir köyü de bombaladık- lan öne sürüldü. Vezirabad köyüne düşen bomba, 6 ve 11 yaşındaki iki kız- kardeşin ölümüne yol açtı. Kızılhaç yine bombalandı ABD uçaklan dün Kâbil'de Kızıl- haç'a ait iki amban bombaladı. Kızıl- haç yetkilileri, dul kadınlara ve sakat- lara dağıtılmak üzere depolanan yiye- cek ve yemeklik yağlann yok olduğu- nu açıİcladılar. Depoların tamamen yandığı ve malzemelerin kullanılmaz hale geldiği bildirildi. Londra yönetimi, Afganistan operasyonuna yönelik katkısını arttıracak Ingiliz komandolar gidiyor • Ingiltere, kara harekâtı için Afganistan'a ilk aşamada 200 komando gönderiyor. 400 komando da hazır bekleyecek. Dış Haberier Servisi - ABD'yle birlikte Afganistan operasyonuna katılan îngilte- re'nin, kara harekâh için bu ülkeye 200 ko- mando göndereceği açıklandı. Silahh Kuvvetler Bakam Adam Ingram, dün parlamentoda yaptığı açıklamada, Kra- liyet Deniz Kuvvetleri'nden 200 komando- nun, Afganistan'a düzenJenecek operasyon için bölgede hazu" bekleyen HMS Fearless gemisinde üsleneceğini söyledi. Ingram, 400 komandonun da îngiltere'de hazu" bekleye- ceğini belirtti.Ingiltere'nin hava operasyon- lanna da destek vereceğini söyleyen Ing- ram, "Koalisyonun imkânlan çok daha bü- yüyecek" dedi. Körfez'de savaş ve uçak gemileriyle deni- zaJtılan bulunan Îngiltere, operasyon için destek personeli dahil 4200 asker sağlaya- cak. Bin Ladin'i yakalayacak yetenekteler Askeri uzmanlar, dağ ve kış koşullannda savaş eğitimi alan Kraliyet Deniz Kuvvetle- ri komandolannın Usame bin Ladin'i yaka- labüeyecek yetenekte olduklannı, düşman saf- lanna yıJdınm saldınJan düzenleyecekleri- ni belirtiyorlar. The Daily Telegraph gazetesi ise, bin SAS komandosundan oluşan hava birliğinin, Af- ganistan'a gönderileceğini öne sürdü. Ingi- liz basınında yer alan diğer haberlere görey- se Umman'daki 'Keskin Kıhç Tatbikaü'na katılan 3 dağ komando tümeni de tatbikahn ardından bölgede kalacak. Bu komandolann, düşmana karşı "ara ve yok et" operasyon- lan düzenleyecek olan SAS birliklerine koruma sağlaması öngörülüyor. TALEBAN KARAÇİ'DE GÖSTERİ - Pakistan'ın Karaçi kentinde binlerce kişi, ABD'nin Afganistan harekâünı ve harekâü destekleyen Pakistan hükümetini protesto gös- terisi yapa Pakistan'ın kunıcusu Muhamnıed Ali Cinnah'ın amt mezan vakı- nında yapüan ve 5 bin kLjinin katüdığı gösteri. 35 örgütü bünyesinde toplayan Af- gan SaMinma Konseyi tarafindan düzenlendi. Kuetta'da da. cunıa namazından çıkanlar caminin yakmındaki stadyuma yürüyerek gösteri yapü. (Fotoğraf: AP) Muhalif koıımtaıı, Taleban'a esîr düştü Dış Haberier Servisi - Afganistan'daki muhalefet güçlerinin komutanlanndan Abdülhak'ın önceki gece Taleban tarafindan yakalandığı bildirildi. Taleban, tutsak aldığını açıkladığı muhalif komutanlardan Abdülhak'uı 50 adamını da kıstırdığını bildirirken eski Kral Zahir Şah'uı oğlu Mir Vaiz Zahir de Abdülhak'uı yakalandığını doğruladı. Merkezi Islamabad'da bulunan Afgan Islam Ajansı 'na açıklama yapan bir Taleban sözcüsü, "Aodülhak'ın adamlarını • Komutan Abdülhak, ABD ve Pakistan istihbarat servisinin desteğiyle bazı ılımlı Peştu aşiretleri Taleban'a karşı ayaklanmaya ikna etmeye çahşıyordu. lasürdık. Kuşarma siirüyor" Bir yabancı kaynağuı dedi. Sözcü, kıstırdıklan kişiler arasuıda "şüpheli yabancılar"ın da bulunduğunu söyledi. Sözcü, So\yetler Birliği 'ne karşı yürütulen savaşuı u büyük kahramanlanndan" Abdülhak'ın kaçmasını sağlamak için ABD'nin çok yoğun bir bombardıman düzenJediğini ancak buna rağmen kendisini yakaladıklannı bildirdi. AFP'ye bildirdiğine göre, Abdülhak 21 Eylül'de 100 adamıyla birlikte Taleban'ın denetimindeki doğu Afganistan'a geçti. Kendisi de Taleban gibi Peştu olan Abdülhak'uı amacının "•ıhmlı'' olarak nitelenen kimi Peştu aşiretlerini sertlik yanlısı Taleban'a karşı ayaklanmaya ikna ederek Kuzey Ittifakı'nı güçlendirmek ve Taleban'ı bölmek olduğu belirtildi. Böylelikle Peştulann sempatisini kazanacak "üçüncü bir odak" yaratılmasuıın amaçlandığı ve bunun Pakistan istihbarat servisi (ISI) ile ABD tarafindan desteklendiği kaydedildi. Aynı kaynak, Abdülhak'ın yakalanmasuıın, Taleban'ın bölünmesi yönündeki çabalan gerileteceğini vurguladj. Abdülhak'ın Kuzey tttifakı'yla bağlantısı olan çok az sayıdaki Peştu kökenli isimJerden olduğu belirtiliyor. ABD'nin stratejisi başarısızDış Haberier Servisi - ABD ve Pakistan istihbaratının, iletişimsizlik ve güvensizlik gibi sorunlar nedeniyle Taleban'ı bölme konusunda başansız oldukian bildirildi. Adlan açıklanmayan çeşitli kaynaklar, istihbarat birimlerinin, Taleban milislerinin saf değiştirmesini sağlayamadıklannı belirrtiler. Yetkililer bunun, köktendinci yönetimi devirmeye yönelik stratejinin başansızlığını gösterdiğini kaydettiler. Pakistanlı istihbarat yetkilileri ise, Afganistan'ın güney ve doğu bölgelerinde Taleban'ı zayıflatmaya çalışan istihbarat birimlerinin, Taleban'a karşı büyük direniş gösteren muhalif aşiret liderlerini bile saf değiştirmeye ikna edemediklerini bildirdiler. ^ ü y û k bir saflık' Batılı bir yetkili, Washington'ın, operasyonun başlamasının ardından bazı kilit aşiret liderlerinin ve Taleban içindeki ılunlı komutanlann ABD saflanna geçebileceği yönündeki umutlannı "büyük bir saflık" olarak niteledi. Afganistan'da görev yapmış Pakistanlı bir gazeteci olan Rahünuilah Vüsufzayi de, "Taleban'ın iktidarda kalamayacağı, bünyesinde saf değistirmelerin olacağı ve Taleban karşırj yerel gruplann ortaya çıkacağı konusunda bekkntiler vardı. Ancak, bu beklentilerden hiçbiri gerçekleşmedi" dedi. Pakistanlı ve Batılı yetkililer, Taleban'da bölünme sağlanamamasının nedeni olarak, zayıf istihbarat bağlantısını ve Taleban yönetimi ile en alt düzey yetkililer arasında bile güçlü dini ve kültürel bağlar bulunmasını gösteriyorlar. SAYDAM YALÇIN DOGAN Bir Parti AranıyopSanat ve politika dünyasını, iş çevrelerini bir ara- ya getiren Istanbul'da birdüğün. Geçen hafta ün- lü bir işadamının oğlu evleniyor. Düğün, ama po- litika ön planda. Bir ara Gönül Yazar, karşısında Erdal Inönü ve eşi Sevinç inönü'yu görünce, hemen atılıyor: "Erdal Bey, partiyi ne zaman kuruyorsunuz?.. Ge- rekiyorsa, kendinizi feda etmelisiniz!.." Gönül Ya- zar bununla yetinmiyor, Sevinç inönü'ye de ben- zer biçimde "Siz de kendinizi feda etmelisiniz" di- yerek yeni parti hakkında sorular soruyor. Hatay'da, Adana'da, Trabzon'da, Antalya'da, Iz- mir'de, Anadolu'da neresi olursa, İnönü'ye hep aynı soru: "Partiyi ne zaman kuruyorsunuz?.." Çünkü, insanlar bıkmış, beklıyor. Insanlaryeni bir parti arıyor. CHP'ye artan ilgi, ama... Bursa'nın Keles ilçesi. CHP burada son seçim- de 125 oy alıyor. Gece saat 00.30. CHP lideri De- niz Baykal burada üç bin kişiye sesleniyor. Datça'dan Marmaris'e giderken pazar sabahı saat 08.00. Miting filan yok. Baykal geçıyor, kadın- lartellere yaslanmış, ağlayarak Baykal'ı selamlıyor: "Ellerimiz kınlsaydı da Ecevit'e oy vermeseydik, oylarşimdi size" diye bağınyor. Yozgat'ta, Tekirdağ'da, Diyarbakır'da, Muğla'da CHP'ye coşku hep aynı. Ama bu, gerçeği değiş- tiımiyor. İnsanlar bıkmış. İnsanlar yeni bir parti arı- yor. 'Baskı grupları farkında değil' Halen faalıyetıni sürduren partilerarasında, şu an- da öne çıkan bir parti yok. Yaşanan olaylar ne olur- sa olsun, insanlar arayıştan vazgeçmiş değil. Hani bir parti ya da lider öyle bir hava yaratır ki herkes, tamam bu iş buraya kadar, diye düşünür. CHP'ye artan ılgiye rağmen CHP henüz bu hava- yı yakalamış değil. Neden?.. Çünkü kitleler henüz tam siyasallaşmış değil. Müthiş bir öfke ve bıkkınlık var. Tepkisinı gösteri- yor, ama tam siyasallaşmış değil. CHP de, kendi deyimiyle, sorumlu muhalefet anlayışı nedeniy- le, kitfeteri henüz sryasallaştırmak istemryor Do- layısıyla da yanlış yapıyor!.. Bununla birlikte, yine CHP'ye göre, "Anadolu'da çok şey değişiyor, an- cak baskı grupları ile Istanbul ve Ankara bunu he- nüz fark edemiyor." Her şeye rağmen insanlar bıkmış. İnsanlar yeni bir parti anyor. Sihirli srfat: Yeni Arayış, sayıları her gün artan gırışimleri hızlandı- nyor. Sihirli sıfat; yeni. Politikaya önceden hiç gir- memiş, amatanınan, bilinen, temiz kalmış, dürüst, yeni yüzler. Bu tanıma uygun çok grup var. Bazılan kendi ken- dine çalışıyor. Bir bölümü de birbıriyle bağlantı ha- linde. Bunlar içinde bir grup, örneğin genç bir işa- damı üzerinde duruyor. Ama şımdilik sadece fikir cimnastiği düzeyinde. Ne var kı Inönü'nün girişimi artık fikır cimnasti- ğini aşıyor. Yeni yüzler, onun da hedefi. Henüz ta- mamlanmasa da en azından kurucular listesi öy- le. Çelişkı şurada; insanlar b/kkın, insanlar yeni bir parti anyor. Ama ister varolanlardan birine, CHP'ye; ister yeni kurulacak olana, Erdal Bey'e bel bağla- mış olsun, yine de yerine tam oturmayan, bir ek- siklik var: Siyasetin, insanlan çekip çevıren, alıp gö- türen o cazip rüzgârı eksik. Her şeye rağmen insanlar bıkmış. İnsanlar yeni bir parti anyor. E-mail: ydogan6cumhuriyetcom.tr Faks:0212513 90 98 ABD ile BM anlastı Afganistan'a Afgan banş gücü • Özel Temsilci Brahimi, Birleşmiş Milletler'in, Afganistan'a yabancı asker gönderilmesine sıcak bakmadığını belirtiyor. NEWYORK(AA)- Taleban'ın devrilme- sinden sonra Afganis- tan'da düzenin, çeşitli Afgan gruplarından oluşacak birgüç tarafin- dan sağlanması konu- sunda Birleşmiş Mil- letler (BM) ile ABD arasında görüş birliği oluştuğu bildirildi. Diplomatik kaynak- lar, BM ile ABD'nin bu konuda hazırlanan birplan üzerinde anlaş- maya vardddannı be- lirtiyorlar. BM Genel Sekreteri Kofi Annan ın Afga- nistan özel temsilcisi Lahdar Brahimi, Af- ganlann, ülkeye gön- derilecek yabancı as- kerlerden oluşan bir ba- nş gücüne sıcak bak- madıklannı belirtmiş ve BM'nin bu konuya çok ihtiyatlı yaklaşma- sı uyansında bulunmuş- tu. Brahimi önceki gün New York'ta, Dışişleri Bakanlığı Afganistan Koordinatörü Müsteşar Yardımcısı AydemirEr- man ile de bir görüşme yaptı. Erman görüşme- den sonra. "Brahimi ile sadece görüş ahşveri- şinde bulunduklannı" belirtti ve "berhangi bir planın söz konusu ol- madığını" \Tirguladı. Erman, "böJgev«bir ba- nş gücü gönderiimesi düşünüldüğü takdirde bunun GüvenlikKonse- yi tarafindan karariaş- ünlacağuu" da sözle- rine ekledi. BıM ile ABD'nin Af- ganistan'a bu aşamada uluslararası birgüç gön- derilmesi konusuna da olumlu bakmadıkJan bildiriliyor. Türkiye böyle bir güçte görev alabileceğini ifade et- mişti. Brahimi'nin, Tale- ban 'dan sonra Afganis- tan'da düzenin Afgan gruplanndan oluşacak güç tarafindan sağlan- ması önerisini, pazar günü başlayacağı ve Af- ganistan'ın komşulan- nı kapsayan gezisi sı- rasında, temas edeceği devlet ve hükümet baş- kanlanna sunması bek- leniyor. Brahimi önce- likle Pakistan, îran ve Afganistan' ı ziyaret et- tikten sonra 10 Ka- sım'da New York'ta başlayacak olan BM Genel Kurulu'na katı- lacak ve 189 ülkenin li- derlerine, temaslan hak- kuıda bilgi verecek.