Catalog

« AĞUSTOS 2000 SAU CUMHURİYET SAYFA EKONOMI /ekonomi(« cumhuriyet.com.tr 13 ŞÎFKETLERDEN • HAZIRKARTyaz oyunlan 5 Ağustosta başl*dı.HazırKart ekipterisahil kasabalannda eğknce parkurlan kuracak. • DEMİRBANK yöneticüeri DemiıChat ile sanal ortamda sohbet sitesi açtı. Isteyen herkes Demirbank Genel MüdürüHasan Akçakayalıoglu ile bir saat boyunca chat yapabilır. • SOVAKTOPLl KONUT A.Ş., haftasonlan düzenledigi barbekü partisiyle konut sahipierini bir araya getiriyor. Soyak Yenişehir arazisûıde yapılan partide. yetişlrînler konut yapım aşamasını izierken çocuklarda animatörlerle eğkndi. • LEVTS indirim gûnleri sürüyor. Levi's Engineered Jeans, All- Duty, Sta-prest, Home Laundry, Clean Jeans ve Red Tab Basics koleksiyonlan çok cazip fıyatlarla sizin olabilir. • AKBANK'm Amerikan Express, MasterCart ve Vısa Kredi karüanyla yapdan ahşverişler kazandırryor. 30 Eylül'e kadar sûrecek kampanyada otomobil ve bflgisayar gibi ödûller yerabyor. • ORIFLAME sıkılaştıncı boyun ve gögûs jeli Bust- Boost'u piyasaya sundu. Ürün, cildi sıkılaştınp, uzun süreli kalıcılık sağlayarak dennlemesine bir bakım sunuyor. • POWER ALSAT, Internet ortamında aracılan ortadan kakhran ~açık artürma" sistemini Türkiye'ye getirdL Sitede firmalar veşahıslar,istedikleri ûrün ve eşyasmı sataşa sunabUecek. • LEO BURNETT, Amerika Birleşik Devletlen Ordusu'nun iletişim ve reklam işlerini ûstlendi. Leo Bumette'in dünya çapında 270 birimı, yaklaşık 9 bin çalışanı Ue 6.8 milyar dolar cirosu bulunuyor. • ERICSSON'un WAP uyumhı tekfonu R320, WAPForum taranndan sertifıka alan Okvetekcep telefonu oMu. Bu sertifıkayla ürüne''WAP onayh" logosu konıılarak tüketiciye mobil cihazuı sUndartiara uygun ve «yumlu okhığu garantisi Yabancı şirketler Türk Telekom yönetiminde daha çok temsil hakkı istiyor Telekom ihalesînde kritik süreç • Telekom'un satış danışmanı Merrill Lynch'in, genel müdürlük ve iki genel müdür yardımcılığının yabancı ortağa verilmesini önermesi tartışma yarattı. ÖlB de Tûrk Telekom'un işleteceği GSM'nin yüzde 38'inin yabancı ortağa verilmesini istiyor. EkonomiServisi-Türk Telekom ile il- gılenen dünya telekomûnikasyon dev- lerinın, satışa sunulan hisse oranının yüzde 20'nin üzetine çıkanlması ve yö- netimde daha çok temsil hakkı isteme- leri üzerine ihale kritik bir sürece girdi. Gelişmeleri uzaktan uzağa izleyen France Telekom, Vivendi, Bell Kanada, SBC, Telekom Italia, Deutsche Tele- kom gibi dünya devlerinin henüz şart- name almadıklan kaydedildi. Merriü Lynch'in önerisi Teklif verme süresi 15 Eylûl'de do- lacak Türk Telekom ihalesinin, yaban- cı şirketlerin taleplennde direnmeleri durumunda yıl sonuna sarkabileceği belirtildi. Telekom'un satış danışmanı Merrill Lynch'in. 5 kişi olarak öngörülen ve "icra komjtesi" olarak adlandınlan yö- 'Cep'te dev adımlar ANKARA(ANKA)- GSM 1800 îisans devir taslak sözleşmesını para- fe eden Iş Bankası-Tele- kom Italia konsorsiyu- munun, şebekeyi kurrnak üzere Ericsson ve Siemens üe "iyi ni- yet" anlaştnası yapüğı öğreniidi. Firmalaraşartnarnesinidağıtanve 17 gün içinde paket tekliflerıni sunmala- nnı isteyen tş Bankası- Telekom Italia grubu, altyapıyı kuracak fırmaya iliş- kin değerlendırrnesini tamamladı. İş Bankası-Telekom Italia grubu- nun, alryapı içinyaklaşık 2.5-3 milyar dolarlık birharcama yapması bekleni- yor. İş Bankası Genel Müdürü Ersin Ozmce, 2 milyar 525 milyar doiar li- sans, yüzde 17 KDV ve altyapı için or- talama 5 miryar dolan aşkın bir kay- nağın kullanılacağını beürtmişti. Firmalann, öncelikle büyük ülerde- ki abonelere hizmet sunacak biçimde çahşmalanna başlayacaklan kaydedil- di. İş Bankası-Telekom Italia gnibunun, GSM1800 abonelenne yılsonuna doğ- ru "alo" dedirtmeyi amaçladığı beiir- tiliyor. netim katmda genel müdürlük ve iki ge- nel müdür yardımcılığının yabancı or- tağa verilmesini önermesi tartışma ya- rattı. özelleştirme Idaresi yetkililerinin ise satışın daha çekici hale getirilmesi için Türk Telekom'un işleteceği GSM'nin yüzde 38'inin yabancı ortağa verilme- sini istedikleri belirtildi. Tarüşmalar yarattı Bu durum, Telekom'un değer tespit çalışmasıyla ilgili hazırladığı raporda stratejik ortağm yönetimi de isteyeceği yönünde uyansı bulunan Goldman and Sachs'ı haklı çıkanrken; böyle bir uya- nnın olmadığını ileri süren Özelleştir- me Idaresi Başkanı Uğur Bayar'ı ya- lanladı. Danışman firmanın bu önensi- nin özelleştirme Idaresi Başkanlığı, Ha- zine Müsteşarlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu ve Türk Tele- kom temsilcisinden oluşan ihale komis- yonunu böldüğü belirtiliyor. Ulaştırma Bakanlığı ve Türk Tele- kom yetkililerinin bu öneriye karşı çık- üklan belirtiliyor. Yüzde 20 hissesinin sanşının tamam- lanmasınm ardından Türk Telekom'un tam anlamıyla bir yeniden yapılanma sü- recine girmesi bekleniyor. Bunun ilk işaretleri de gelmeye başladı. îhale süreci devam eden Türk Tele- kom'un, 7 kişiden oluşan Yönetim Ku- rulu'nun 9 kişiye çıkanlması gündeme geldi. Kurum ile ilgili hayati konularda ka- rar alacak ve yılda en fazla 5 kez topla- nacak olan Yönetim Kurulu'nda yaban- cı ortağa 2 üyelik verilecek. İki üyeyle temsil edilecek yabancı ortağa *veto" hak- kı verilecek. Yabancı ortak veto hakkını bütçe ve yatuım konulannda kullanabilecek. Bu hak çerçevesinde yabancı ortak, yöne- tim kurulu üyesi 7 kişinin "evet" dedi- ği bir karann uygulamasım durdurabi- lecek. Şartname verenler Türk Telekom için bugüne değin Tür- kiye'nin önde gelen 5 holdingi şartname aldı. Ayn ayn şartname alan Koç, Saban- cı ve Doğuş Holding'in çahşmalanru or- tak yürüttükleri ifade edildi. Cıngılh Holding'in ise yalnızca itunat sözleşmesını imzaladığı bildirildi. GSM şebekesi Turkcell'in sahibi olan MefametEmin Karamehmet'in sahibi ol- duğu Çukurova Holding ve Sakarya Telekom'un da şartname aldığı belirtildi. Telefon iscileri tepkili ABD'deMbm işçignevde Ekonomi Servisi - ABD'nin en büyük cep telefonu ve yerel hizmet şirketı olan Verizon'da çalışan 86 bin işçi, ücret ve sendikalaşma konusundaki anlaşmazlık üzerine greve gitti. Grev sürerken sendika ile işveren arasındaki pazarlık da devam ediyor. Taraflar arasındaki anlaşmazlık, özellikle Verizon işçilerinin sendikalı hale getirilmeleri noktasında ortaya çıkıyor. Sendika, işverenı özellikle cep telefonu sektöründe sendikasız işçi çalıştırmakla suçlarken, işveren tüm işçflerin sendikalı yapıbnasmın maliyetleri çok arttıracağı görüşünde. Anlaşmazlık konulanndan birini de fazla mesai ücreti oluşturuyor. Başlayan grevin Verizon firmasından hizmet alan milyonlarca Amerikalıyı etkilemeye başladığı bildirildi. Etkilenen hizmetler arasında onanm, telefon tesis ve santral aracılığıyla konuşma bulunuyor. Bell ve GTE firmalannın birleşmesi sonucu oluşan Verizon'un, ABD'nin doğu yakasında 25 milyon dolayında abonesi var. Verizon firması grevin etkisini azaltabilmek amacıyla grevci işçilerin yaptığı görevlen yapmak üzere müdür seviyesindeki 30 bin personelini görevlendirdi. Ham petrolde ayarlama OPECflyat yükseltti Ekonomi Servisi - Petrol thraç Eden Ülkeler Teşkılatı (OPEC) üyesi ülkelerin yedi tür ham petrolünün ortalamasmdan oluşan sepet fiyatı, geçen hafta sonunda 26 dolar 40 sentten 27 dolar 35 sente yükseldi. OPEC ham petrolünden oluşan sepetin varil fiyatı 20 mesai günü boyunca 22 ila 28 dolann üzerinde ya da 10 mesai günü boyunca bu düzeyin altmda seyrederse OPEC'in günlük ham petrol üretiminde 500 bin varillik ayarlama yapıhyor. OPEC ham petrolünün sepet fiyatı 19 Temmuz'dan beri daha önce belirlenen sınırlar dahilinde seyrediyor. OPEC'in sepeti, Cezayir'in Saharan Blend, Endonezya'nın Minas, Nijerya'run Bonny Light, Suudi Arabistan'ın Light, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Dubai, Venezüella'nın Tia Juana ve Meksika'nın Isthmus türü ham petrolünden oluşuyor. OPEC ham petrolü sepetinin varil fiyatı, 10-12 Temmuz tanhleri arasında 28 dolann üzerinde seyrettikten sonra 13 Temmuz'da 29 dolan aşn, 14-19 Temmuz'da 29-28 dolann alüna indi, 20-21 Temmuz'da 27 dolann aluna düştü. 24 Temmuz-2 Ağustos tarihleri arasında 25 dolann üzerinde seyrettikten sonra 3 Ağustos'ta 26 dolan, 4 Ağustos'ta da 27 dolan aşn. Bölgedeki ilk uluslararası fiıara ev sahipliği yapacak Gaziantep'te heyecanlı bekleyiş Güneydoğu ben devanm diyor Ekonomi Servisi - Güneydoğu Anadolu'nun ticari yapısma hareket kazandırması beklenen uluslararası "Moteks 2000" tekstil, konfeksiyon ve yan sanayi fuan için geri sayım başladı. 20-24 Eylül tarihleri arasmda gerçekleştirilecek fuara katılacak fırmalann sayısı gün geçtikçe artarken fuann, son yıllarda büyük yatınm yapılan Güneydoğu Anadolu'nun sektörel gelişimini de yansıtacağı düşünülüyor. Bu yıl Gaziantep'te ilk kez düzenlenecek olan ve uluslararası boyuta çıkması istenen fuar, Gaziantep Sanayi Odası ortaklığıyla gerçekleştiriliyor. Bk defa düzenleniyor Fuann organizatörü Hülya Akkaya, "tlk olmanın heyecanım yaşıyoruz, şu an kritik bir sınırdayız ama_ suunn ötesinde firsatiar var" diyor. Gaziantep'te iplik ve diğer yan sanayide büyük bir potansiyel olduğunu vurgulayan Akkaya, "tstanbul'da birçok yurtiçi ve yurtdışı füar var. Gaziantep'teki potansijeti Istanbul'daki üreticiyle buhışturmak gerekiyor. Temel yaklaşununız birbirine ihtiyaa olan bu işkollannı bir araya getirmek'' diyor. • Fuann organizatörû Hülya Akkaya "Gaziantq)'teki potansiyeli Istanbul'daki üreticiyle buluşturmak gerekiyor" derken batının kendilerine destek vermesini istiyor. Prof. Tarakçıoğlu ise fuann özelliğini 'artık bölgenin pasif bir pazar olmaktan sıynlarak, yaptığı üretimle ülkeye ve dünyaya ürün sunabileceğıni kanıtlaması' olarak tanımlıyor. Akkaya, Istanbul'un Avrupa'yı temsil ettiğini, Gaziantep'in ise "Avrasya"yı temsil edeceğine işaret ediyor. Suriye'ye giderek Halep Sanayi Odası'yla görüşmeler yapan Akkaya, "Suriye'den geiecek kabhmcüann yam sn-a her gün otobüsle işadamı ziyaretçiler gekcek" diyerek bu platformun Suriye'yle bozulan ticari ilişkiler için de bir çıkış kapısı olacağını ifade ediyor. Ipük sektörü flgOi Fuar yaklaştıkça ilginin arttığinı belirten Akkaya, özellikle iplik sektörünün fuara rağbet ettiğini dile getiriyor. Sanko, Arsan İplik, Akteks, Mensa, Aydınlı, Özbucak, Merinos, Betaş gibi tekstil firmalanmn katılacağı Moteks 2000,20- 24 Eylül tarihleri arasmda gerçekleştirilecek. Atatürk San-Zeybek koleksiyonuyla dıkkat çeken modacı Farok TÎGEM'de süre uzadı ANKARA(AA)-Tanm îşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (TİGEM), özel sektörle ortak işletmeye açüğı işletmeler için teldif verme süresi 3 ay uzaûldı. Mayıs ayı başında ilan edilen ortaklık çağnsı kapsamında şimdiye kadar, aralannda Türkiye'nin büyük holdinglerinin de bulunduğu 40'ın üzerinde girişimci şartname aldı. işletmeler için teklif verme süresi 15 Ağustos'ta sona erecekti. Ortak işletme için özel sektörün yoğun ilgi göstermesine karşın fırmalara, "ırvgulanabifir projeler hazuiayabflmeleri, fmansman sornnlannm çözömü için bağlantı >apnıalan, daha geniş araştırmalara da>-anan projeler haartayabilmeleri, teknik detaytan daha sağüktı şekikk irtkteyebilmeleri" için zaman kazandırmak üzere teklif verme süresinin 3 ay uzatıldığı bildirildi. Yetkililer, şimdiye kadar şartname alan firmalar arasında Türkiye'nin büyük holdinglerinin yam sıra büyük yabancı firmalarla ortaklığı olan fırmalann da bulunduğunu belirterek, "Uluslararası boyutian olan projeler bekfiyoraz" dediler. Tanm ve Köyişleri Bakanlığı, 15 Kasım'a kadar geiecek teklifleri değeriendirecek. Saraç, fuara defilesıyle destek veriyor. Fuar kapsammda tekstildeki gelişmeleri değerlendirmek amacıyla Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. Işık Tarakçıoğhı'nun da katılacağı paneller düzenleniyor. Rekabet yerine işbiıüği Prof. Tarakçıoğlu, bu fuann son yıllarda büyük yatınm yapılan bölge için yararlı olduğunu belirterek, "Bölge bugüne dek mal saolacak bir pazar olarak görüldû. Bu ruann özeJUği arok bölgenin pasif bir pazar olmaktan sıynlarak, yapbğı üretimle ülkeye ve dünyaya ürün sunabileceğıni kanıdamasidn*'' diye görüşlerini dile getiriyor. Prof. Işık Tarakçıoğlu Moteks 2000'in Istanbul'da düzenlenen fuarlann gölgesinde kalmaması gerektığinı savunarak, "Bu fuarlar arasmda işbüüği ve koordinasyon olması gerekir, ûlkede birden çok fuar düzenlenmesi bunlann rakipokhlğu anlamına gefanez" diyor. Prof. Tarakçıoğlu fuann, zamanla güney ve doğudaki ülkelerle ticari ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayacağını söylüyor. İŞÇtNİN EVRENtNDEN ŞUKRAN SONER SB(A İşçisi Türkiye'de emek tarihi üzerine bir çalışma yapıl- sa SEKA işçisinin çok önemli yeri olacak. Siz bölük pörçük verilen ya da birkaç kez ciddi anlamda san- sür edilen haberler nedeniyle yeterii bir izlenime sa- hip değilsiniz. Işkolunun niteliği, işletmenin kimliği, sendikal geleneği ne ölçüde belirleyicidir bilemem. Bildiğim, SEKA işçisinin özellikle 12 Eylül sonrasın- da, grevleri, direnişleri ile işçi haklan kazanımındaön- cülük yaptığı. Özal'ın kırmakta direndiği, ancak başaramadığı, aylar süren ilk anlamlı grevleri yapan SEKA işçileri, yeniden SEKA'nm kapatılması karan ile gündeme gel- diler. Bu kez yine aylar süren, kendilerini fabrikaya kapatıp üretimi arttırarak direnişleri ile kapatma ka- rannı püskürttüler. Medyanın özelleştirme ve KİT'le- ri kapatma takıntısı ile aylar süren direnişi yok say- ması, sansür etmesi SEKA işçisini eyleminden geri döndürtmedi. Arada sadece SEKA fidanlığının oto- mobil fabrikasına verilmesi önlenemedi. SEKA'nm ka- patılması karan geriye alındı. Arada sözleşme uyuşmazlıklarına bağlı olağan grevleri ve kısa süreli çeşitli fabrikalannda işçi çıkar- ma, özelleştirme girişimlerine bağlı küçük direnişle- ri atlıyorum. SEKA, 17 Ağustos depremi ile yeniden gündeme geldi. Kocaeli'ndeki fabrikanın su kayna- ğı depremle gitmişti. Yeni su kaynağı verilmeyip üre- time geçirilmemenin taktiği denendi. SEKA işçisinin direnişi bu taktiği geçersiz kıldı. Yıne aylar sonra bir kez daha yeniden olağan üretime geçilmiş oldu. Şimdi SEKA işçisi, Dalaman fabrikasındaki dire- nişi ile gündemde. Daha doğrusu satır arası haber- lerle olayın boyutu yine sizlere ulaşamıyor. Dalaman fabrikasının özelleştirme adı altında 40 milyon do- lara, yapılan belirlemelere göre içindeki ham mad- de, makine, bina değerierinin altında Mopak'a sa- tılması, işçilerin yine kendilerini fabrikaya kapatıp kendi iradeleri ile üretimi arttırarak SEKA işçilerine özgü direnişlerine neden oldu. Mopak, SEKA işçilerinin bekjeli açıklamalan ile, ken- di işletmelerinin kapısından ıçenye sendika sokma- mak, sendikalaşmış işçileri ışten atmakla sabıkalı idi. Dalaman'ın ucuza kapattığı ürünlerini de kendi pa- tenti altında, Dalaman satışının birkaç katı fryatla pi- yasaya sürmüştü. Hükümet, özelleştirme yönetimi ve sorumlu ba- kan, Dalaman'ın zarariannı açıklıyoriardı. Ama orta- da yıllardır yapılmayan modernleşmeyle, bir yıllık üretim karşılığı yatınmla işletmenin anlamlı kâra ge- çeceği yolunda üstelik yabancılara hazırlatılmış ra- poriar vardı. Üstelik söz konusu zararda piyasa de- ğerinin iki üç kat ucuza satışfiyatınınpayı yoktu. Faz- la su tüketimi ile suçlanan fabrika, söz konusu tek- nolojisi nedeniyle çevre ödülü almıştı. Fazla elektrik tüketimi olduğu resmi açıklaması ise külliyen yalan- dı ve nomıal standartlardaki elektrik tüketimi birkaç katı olarak açıklanmıştı. Selüloz-lş Sendikası; satışın gerek fiyatı, gerekse tekel yaratma tehdidi, işçi haklarının güvenceye alın- maması nedenleriyle iptali için dava ve yasal baş- vurulannın tümünü yaptı. Ancak bilinmekte ki, Re- kabet Kurulu sadece başka özel sektör firmalannın zaranna bir durum varsa tekele karşı çıkıyor, kamu- nun satılıp özel tekel yaratılmasına ses çıkarmıyor. Bu arada gündemde ANAP ağıriıklı bir yöre giri- şimi olarak Dalaman'ın Mopak satışından geri dö- nülüp bu Girişimci Grup'a verilmesi durumu var. An- cak Selüloz-lş hem Çiller'in Karabük'te yaptığı oyu- na düşmemek, özelleştirmede alıcı konumunda suç ortaklığı yapmak eğiliminde değil hem de özelleş- tirme durdurulamayacaksa alıcı kim olursa olsun iş- çilerin iş ve kazanılmış haklan, sendikal haklannın sa- tışta güvence altına alınmasını istiyor. Bu da satışta yatınm ve iş güvencesi hükümlerinin olması zorun- luluğunu kılıyor. Sahi, yeri gelmişken soralım: Özelleştirmeler için kamuoyunun beyninin yıkandığı tarihlerde 1980'i yıl- lann ilk yansında çıkanlmış şu ünlü KHK'lerden bi- rinde, bütün özelleştirmeler için, işçinin kazanılmış haklan, sendikal haklan, iş güvencesi koşullan yok muydu? Dahası, satışta iş güvencesi garantilenme- yecek işçiler için, başka KITIere yerieştirme koşu- lu vardı. Ne oldu? Bu, bugünkü hükümeti de bağla- yan, hukuken geçerii olması gereken özelleştirme- nin olmazsa olmaz kurallan hangi özelleştirmelerde kullanıldı, geçerii oldu ki? Bu arada SEKA işçisinin kardeş sendikalar ve üst örgüt Türk-lş'e de bir çift sözü var: Bütün işçiler için geçerii olan özelleştirmeye, sendikasızlaştırmaya, ücretlerin aşağı çekilmesine tek başına fren grevle- ri ve direnişleri nedeniyle sırtlannın sıvazlanmasın- dan bıkmışlar. "Hani dayanışma nerede?" diyoriar. Dalaman fabrikasının bahçesinin içinde kalan yürü- yüşleri sırasında, polisin saldınsı ile 1 'i ağır 8 arka- daşlannın yaralanmasına bile Türk-lş Başkanı Bay- ram Meral'den ses gelmemesine incinmişler. Özel- leştirme, sendikasızlaştırmanın bir işletmenin, bir sendika, bir işyerinin işçilerinin sorunu gibi algılanıp tek tek direnişlerie çözüme bırakılmasının pek çok işletme, işçiler ve Türk-lş ölçeğinde büyük kayıpla- ra, kınma yol açtığını anımsatıyoriar. SEKA işçisi bir kez daha kendi başına, kendi gö- beğinin bağını bağlamaya çalışıyor. Dalaman'da kendine özgü bir direniş devam ediyor. Ankara'da kendi koltuklannı, çıkarlannı kurtarmanın derdine düşmüş birileri, Türk-lş'e bağlı tüm sendikaların, di- gerlerinin sürekli üye, kan kaybetmesini; kazanılmış işçi haklanndan kayıplannı, seslerini soluklannı kes- miş olarak izliyor... [email protected] Dışbank kârını açıkhıdı Ekonomi Servisi- Dış- bank ilk altı ayhk konso- lide kânnı 34 trilyon TL olarak açıkladı. Dışbank adına bilgi ve- ren Yönetim Kurulu Baş- kan Vekili Dr. Vural Akı- şjk, bankanın toplam ak- tiflerinin yüzde 138arnş- la 1.5 katrilyon TL'ye, toplam mevduatın da yüzde 173 arnşla 763 tril- yon TL düzeyine ulaştı- ğını açıkladı. Akışık, Türkiye'nin enflasyonla mücadele programını da değerlen- direrek cari açığın dene- tim altma alınamaması halınde üç sene gibi uzun bir zamana yayüan prog- ramın başan şansının çok güç olduğunu belirtti. Öte yandan hizmet portföylerinı genışletme yoluna giderek peraken- decı bankacıhk yolunda önemli adımlar atmak is- tediklerini belirten Akı- şık, bunun da enflasyon- la mücadele sonrasında ayakta kalacak bankalar- dan olma isteklerinden üeri geldiğini ifade etti.