Catalog

SAYFA CUMHURİYET 25 HAZİRAN 2000 PAZAR DtZt YeniAsya Cemaati'nden kopan Gülen yeterince güçlendiğine karar verince MSP'den ayrümaya karar verdi Fethullah Gülen-Erbakan kapışması •-I NURSİ'DEN BUGÜNE Bilinmeyen İSLAM ~? s ± -8- ORALCALISLAR.TOLGACELİK • ERGUN GUMRAH T" Tr ocanın gözü yaşlı vaazlan çok etkili r—J oldu. Artık, Sızıntı dergisi etrafında J~ J~ oluşan beyın takımına sahiptı. MSP'lilerin teşkilatlannın desteği de buna eklenince Fethullah Gülen ve cemaatı, etkili bir cemaate dönüşmeye başladı. Yeni Asya cetnaatinden kopan, ama MSP'nın gölgesinde kalan Fethullah Gülen cemaati, bu hamlelerle cemaatler arasında üçüncü sıraya yükseldi. Fethullah Gülen zamanla etkisini da- ha da arttırdı. Yeteri kadar güçlendıği ınancına vannca MSP'lilıkten kurtulması gerektiğıne karar verdı. MSP'hlerin desteğiyle cemaatin kazandığı gençlerin bir kısmında artık MSP'li olmak ikin- cı planda kalmıştı. Onlar artık MSP'li değil, Fethullahçıydı. MSP'den ve Yeni Asya grubun- dan Fethullah Hoca'nın cemaatine transfer olanlar, artık yeni bir cemaati oluşturmaktay- dı. Yeni Asya'da zaten görünür bır lider yoktu, ama MSP'lilikten gelenlerin gözünde Fethul- lah Hoca, Erbakan Hoca'nın yerinı almaya baş- lamıştı. Yurt müdürlüğü, cemaatin çeşith ku- rumlanndaki görevler, dershane sorurnlulukla- n gibi çekirdek kadrolar, MSP'li olanlann elin- den ahnmakta ve kendisini Fethullahçı kabul edenlere devredilmekteydi. •Fthullah Hoca her şey Çoğu kimse bu dönüşümün farkında değil- di. Yapılan değişiklikler "hizmette nöbetdeği- şüni" olarak sunuluyor ve öyle değerlendirili- yordu. FakatbirsüresonraMSP'lılerdurumu fark ettiler. Bu yüzden ortaya "MSP'Hlik- Fethuttahçuık"tartışmaları çıktı.Tartışmalarda üslup yumuşaktı, nezaket ön plandaydı ve ik- na etmeye yönelikti. Erbakan siyasi bir lider- di, Fethullah Hoca ise bir mürşitti. Böyle olma- sı gereklıydı Buna rağmen, Fethullahçılar alt- tan alta "Fethuüah Hoca her şey" fıkruıi yayı- yoriardı. Erbakan siyasi lıderdi, ama her şey de- ğildı. Eleştinlecek yanlan çoktu. Sonra MSP'li olmak da bir şart değildı. Siyaset yerine başka hizmetler yaygınlaştınlmalıydı. Hizmet ıçın, Erbakan gibi devlete muhalif ol- mak doğru değildi. Tam tersine devletten yana davranılırsa daha kolay yol alınırdı. Bu düşün- ceye sahip Gülen, Şubat 1980'de devletten ya- na olduğunu gösteren bir konuşma daha yaptı. Anarşist ve terörist olarak nıtelendırdiği kişi- leri devletin asker ve polisine bildırmeyenlerin Allah katında sorumlu olduklannı belirtti: "Isanbarat duysun, emniyet duysun, askeri- ye duysun, başbakan duysun, riyaset-i cumhu- riye duysun. Poüse. askere kurşun sıkan hain- lere mahkemelerde ceza veribnezse ne deviet kahr ne de mfflet" Bu sözler MSP'li taban tarafindan tartışıl- maya başlandı. Fethullah Hoca'nın deviet aja- nı olduğu şüpheleri yaygınlaştı. Bu tür tartış- malar her yerde, her mecliste bir müddet kapa- lı devre sürdü. Fethullah Gülen artık bir güç olduğunu his- settiği ve MSP'li damgasından kurtulmak za- manı geldiğine inandığı bir dönemde, 24 Ha- ziran 1980'de yaptığı bir vaazda isim vermeden MSP'yi ve MSP'nin yayın organı Milli Gaze- te'yi eleştirince, kapah devre süren tartışmalar açığa çıktı. Fethullah Gülen, "Cüppeyle, sank- ta bu işler ohnaz, paçavra gibi bir gazeteyle bu iş yûrümez'' demişti. MSPMHerln şlddetll tepklsl O dönemde MSP'li gençliğin bir kısmında cüppe ve sank giyme modası yaygınlaşmıştı. özellikle Fatih Çarşamba'daki Mahmırt Efen- MSP'den ve Yeni Asya grubundan Fethullah Hoca'nın cemaatine transfer olanlar, artik yeni bir cemaati ohışturmaktaydı. Fethullah Hoca, Erbakan Hoca'nın yerini atanaya başlanuştL di'nin tarikatuıa mensup MSP'li gençlerde sa- nk-cüppe adeta bir moda olmuştu. Fethullah Gülen bu durumu eleştirerek MSP'ye rest çekmişti. Fakat bu belki de onun ilk büyük ha- tası oldu. Çünkü cemaatınin çoğunluğu MSP'lilıkten henüz kopmamıştı. Kırsal kesim- de onu dınleyenlerin ve dinletenlerin hemen hepsı MSP'lıydi. Yurtlarda, dershanelerde oku- yan öğrencilerin çoğu ve özellikle onlann an- neleri ve babalan MSP'liydi. Tepki Fethullah- çılann beklemedığı kadar büyük oldu. Cema- at adeta ayağa kalktı. örgütlenme işinde başa- nlı olan MSP'lıler bır anda Fethullah Hoca'yı ve cemaatuıı sarstılar. MSP'lıler, müftülükler- de, cami avlulannda herkesi toplayıp Fethullah Gülen'in konuşmasını millete teypten dinletti- ler. Dinleyenlerin büyük bir kısmı, o güne ka- dar Fethullah Gülen'e sempatı duyduğu halde "Tuu reril, Allah seni kahretsinL" dıye yere tü- kürüp homurdanıyorlardı. Demek Fethullah Gülen de AP'liydi, dığer Nurculardan farkı yoktu. Adam ettikleri Fethul- lah Hoca'nın MSP'ye çatması bir nankörlük, bir reziUikti. O da bir mason uşağıydı. Fethul- lah Hoca'ya gönül veren azuılıktaki insanlar ise o güne kadar Fethullah Hoca'yı seven bu kesı- min şiddetli tepkisi karşısında süklüm püklüm oluyor, yanlanndan uzaklaşıyordu. Yeni Devir gazetesl de Fethullah Hoca'yı eleytlrlyor MSP'lilerin öfkesı o kadar büyüktü ki, Fet- hullahçılar Sızıntı dergisinin bürolanna gele- mez oldular. Dershane faaliyetleri bile iptal edildi. Üstelik MSP'li gençlerin ve entelektü- el kesimin okuduğu Yeni Devir gazetesinin ar- ka sayfasuıda Fethullah Hoca'nın o konuşma- sı eleştirilince ipler daha da gerildi. Cemaat bü- yük bir darbe yemiş, artık iyice azınlıkta kalan ve Fethullah Hoca'nın yanlış anlaşıldığını dü- şünen Fethullahçılar dışanya bile çıkamaz ol- muşlardı. MSP'lilerle karşılaştıklannda, onla- nn hışımlanna uğramamak içinyollannı değiş- tirmekteydiler. Iş bu noktaya gelince, olay kaset bir emirle piyasadan çekildi. Piyasadaki kasetler bir an- da imha edilmiş veya silinmıştı. Bir zaman son- ra Fethullah Hoca'yı eleştirmek için fellık fel- lik o kaseti arayanlar bulamaz oldular. Bu olay, Fethullahçılarla MSP'lilerin ilk ger- ginliğiydi. Bu sürede Fethullahçılar MSP'lile- rin öfkesi ve görülmedik tepkisi yatışsın diye, "uykuya yattüar". Bu süreç içinde kendilerini bu noktaya getiren MSP'lilerin büyük bölümü- nü, bazı müritlerini de kaybettiler. Uykuya yat- ma sürecinde, yaralan sarmak için sessiz kal- dılar, olayın unutulmasuıı beklediler. Eleştiri- leri ve saldınlan sessizlikle karşıladılar, haka- retleri sıneye çektiler. Fethullahçılar, "Fethullah Hoca yanhş anla- şüdı" veya "Hakhsmız, hoca yanhş yapü, mak- saduu aşan bir konuşmaydı; kendisi de anladı, kasederi piyasadan çekti" şeklınde konuşarak hatayı kabul ettiler. Bu konuşmanın zaten onlara bir faydası da olmamıştı. Büyük bir cemaat olan Yeni Asya, ağırlığını ve etkinlığini sürdürüyordu. Fethul- lah Hoca cemaatindeki bu kriz, Yeni Asyacılar tarafindan "Risak-i Nur'a yapılan ihanetin be- defi" olarak görüldü. Bediüzzaman'uı misyo- nunun dışına çıkan, şefkat tokatını yemekten kurtulamamaktaydı. Işte Fethullah Hoca da çok güvendiği MSP'lilerden büyük bir darbe ye- mişti. Yeni Asyacılar, Fethullah Hoca ile MSP'lıler arasındaki krize sevındıler. Bu geliş- meyı Fethullah Hoca'nın MSP'li damgasından kurtulması olarak yorumlamadılar. Onlara gö- re Fethullah Gülen büyük bir darbe yemişti, kendilerine yaptığı gibi MSP'hlere de ihanet et- miştı ve artüc hep marjinal bir grup olarak ka- lacak, ıleride de yok olup gidecekti. Yeni Asyacılar bu olaydan sonra Fethullah Hoca ve çevresinin MSP'lilerle arayı buhnak için uğraştıklannı da gözlediler. Fakat MSP'li- ler fanatikti, liderini ve gazetesini eleştireni he- men aforoz ediyorlar, kolay kolay da affetmi- yorlardı. Fethullah Gülen'in MSP'ülerden kopma ve yeni bir güç oluşturma hamlesi darbe yemişti. MSP lle tefcrar yakıntaşma cabası MSP'lilerin öfkesi ve tepkisi zamanla yatış- a. Çoğunluğu, Fethullah Hoca'yla ilgisini kes- tı. Bir kısmı "O da bir insan, hata yapnusür. Za- ten o kasederi de piyasadan çekti, pişman oldu- ğunu gösterdL Her şeye rağmen Fethullah Ho- ca kaybedilmemeir dıyordu. Fethullah Gülen ve çevresi de, kendilerine anlayışh davranan MSP'lıler de, geçmişte kalan bu krizi hiç olma- mış kabul etmeye çalıştüar. îki taraf da birbir- lenni "kazanmak" düşüncesıyle hareket edi- yordu. Bu tarz aslında MSP'nin temel felsefe- lerinden bırisiydı. Zaten MSP yönetımı, Fethul- lah Gülen'e karşı açıktan tavır almamıştı. Er- bakan da, açıktan Fethullah Gülen'i hiç eleştır- memişti. Taban bu konuda başka cemaatlerle adeta savaş verirken Erbakan ve parti yönetimi bu konularda ağızlannı açmıyordu. 1977 seçlmlerl MSP'liler, daha çok teşkilatlanmakla, taraf- tar kazanmayla ılgiliydi. CHP-MSP koalisyo- nu dağılınca onun yerine Süleyman Demirerin başbakanlıgında Mıllıyetçi Cephe (MC) hükü- meti kuruldu. MSP de MC hükümeti içinde yer aldı. 1977 seçimleri sağ cephe için tam bir hayal lonklığıydı. CHP oylann yüzde 41.8'ini alarak tarihinın en büyük başansını gösterdi. Ecevit'ın tek başına hükümet kurmak için 11 mılletvekiline ihtiyacı vardı. AP'den 11 millet- veküine bakanhk verilerek transfer edildi. Böy- lece CHP hükümeti kuruldu. tküdardaki CHP, iki sene içinde büyük pres- tij yitirdi. 1979 ara seçimlerinde CHP 5-0 ye- nildi. Bu başansızlık üzerine Ecevıt ıstifa etti. Süleyman Demirel, bu kez MSP'nin desteğiy- le azınlık hükümeti kurdu. MSP, 12 Eylül 'e ka- dar, AP'ye verdiği 'kerhen' desteği sürdürdü. Bu süre içinde eskisı gibi cemaatlerden yoğun eleştin almadıklan için, zamanlannı daha çok teşkilatlanmaya, örgütlenmeye ayırdılar. 'Kadaytfın attı kızanyor Bu dönemde Erbakan, Demirel'e dışandan verdiği destek sırasmda "kadaymn ara kızara- cak" gibi deyimlenyle de ülkenın gündemin- deki yerini koruyordu. Erbakan, 1980 yılı büt- çe konuşmalannda adeta yeniden doğdu. Uzun ve esprili konuşmalan herkesin dilindeydi. Ka- muoyu onun konuşmalannı ilk kez TRT'den canlı yaymda izlemışti. "Batdm gözyaş]anff , "Siz birbirinize enkaz ve felçten başka bir şey devredemezsiniz", "Lafla peynir gemisi yiirü- mez","bd seneönceki Demirel mi akdh, bugün- kû Demirel mi akdh", "Köşeyi döneceksiniz, merak etmeyin köşeyi döneceksiniz, ama uçu- rumdan aşağı giden köşeyi döneceksiniz'' gibi sözleri herkesin dilindeydi. Onun bu konuşma- lan tabamnı daha da coşturmuştu. 1979'da Iran'daki Islam devrimi de MSP kit- lesine heyecan katan önemh bir olaydı. îran gi- bi bölgedeki Batı yanlısı bir ülkeye îslam hâ- kim ohnuştu, sıra Türkıye'deydi. Iranlı yazar- lar, özelükle AB Şeriati, MSP'li gençlerin, ra- dikal kesimlerin en çok okuduğu yazardı. Konya mftlngl MSP'nin iktidara yürüdüğü, gün geçtikçe bü- yüdüğü, MSP'lilenn ortak görüşüydü. MSP'nin mitingleri de çok görkemli olmak- taydı. Sıvas ve Konya mitinglerinde yüz binler meydanlara dohnuştu. özellikle Konya mitin- ginın benzen o zamana kadar görülmemişti. Gençlik kesimi, "tran'da Humeyni, Tfıı lriyf >İB > Erbakan", "Şeriat gelecek. vahşet bitecek", "Erbakan komutan, akıncı asker" sloganlan atmışlar, Istiklal Marşı okunduğunda da yere oturmuşlardı.Bu mitinge katılanlar, MSP'nin artık iktidar olma işinı bitirdiğini düşünüyordu. Artık iktidara bır adım kalmıştı. Ama 12 Ey- lül günü uyandıklannda, Türkiye'deki herkes gibi ordunun ülke yönetimıne el koyduğunu gördüler. MSP için her şey bitmişti. Belkı de herkes için... 12 Eylül asken darbe- si herkes için olduğu gibi tslamcılar için de çok şeyi değiştirecekti. YARIN • 12 Eylülcüler-Cemaatlar ittifakı • Cemaatlerin çoğu 12 Eylül darbesinden memnun... • Yeni Asya cemaati ikiye bölünüyor... • Yeni Asya'dan aynlan 'Konseyciler' ve Fethullah Gülen'den darbecilere destek... • Fethullah Gülen'den asker- leri öven başyazılar... • MSP'lilerde gelişen bir akım: Partisizlik hareketi... Gülen 1güçlendiren taktiJder f i ethuHah Gülen'in vaaz r i verdiği Bornova Camö'ne ğ. grienkrin kanplaştıkbın manzara şuydu: Cami, Türidye'nm dört bir yanmdan gelenlerte dohıp taşjyordu. Fethullah Hoca gözyaşlan içinde konuşuyor, cemaatten insanlar da bnükte aghyordu. Bu görüntü, cemaatin her zaman uyguladığıbir mizansendL Caminin değişik köşeierine dağttdan kalabahğa • kanştB-Bnuş cemaat mensuptan 'ağtama' görevini üstlenmişlerdi Fethullah Gükn konuşmasına başladıktan ksa bir zaman sonra ağhunakia görevfi bu kişâer, buhınduklan yerkrden "Aflah!-" diye bağmyor, kimieri herkesin duyacağı şekilde ağhyor, künOeri de kendflerini yerden yere aoyordu. Kürsüde zaten Fethullah Hoca, "Ben adzBn, ben hiçbir şeyim, benim başımıkoparsuüar''gu>isözkrk kendini aşağuayarak, ağlavarak, bazen kendinden geçerek, ayıhp bayuarak, bazen etindeki Kur'an-ı yere urbtarak konuşmaktaydL Ağlayıp kendini yeriere atanlardan bazuarnun, cemaati yanp, u Peyganıberimizi gördüm, vaflahi gördüm, hocamızm yanmda oturuyor" diye haykn-arak FethulJah Hoca'nın yanma gküp aguunast en meşhur sahnderdendi Fethuflah Hoca'nuı bu hah* ve cemaatin içinde agtamakla görevli kişflerin bağmp çağırmaian, uğuldayarak ağbunalan, baztlannın kendflerini yerden yere atmalan camiye yeni geknkri dehşete düşürmekte. apayn bir dünyanıniçinesokmaktave etkuemekteydi Bu atmosferde yeni geknkrden de ağlayanlar, Fethuüah Hoca'ya hayran kahp bağbuıanbr oklu. Çoğu artık Fethuflah Gükn'in kuhı köksi ohna\3 razrydL Bu dava için ne isteniyorsa yapmaya hazmh. Camiye gefcnkrin çoğu zaten çeşitü cemaadere mensup olduğu içm çabuk etkikniyorlanh. Fethullah Hoca'yı birkaç kez dinkdikten, okuüarda okuyan ögrencüeri, askeri okuüara giren tafebekri gördükten veflerideorduda Fethuflahçıgenerallerm oiacağuu, Türldye'yi MüdihnartlaştiracağFnı duyduktan sonra Fethullahçı ohryorlanh. Partüerini ve cemaatkrini fldnci plana atarak, artık Fethuüah Hoca harekâünm içmde yer ahyoriardLCemaate ki>7anıl^n^r, b»şkal«nnın dft V.!i7»nihn^si İÇİn Çflfa sarfrtmfye başladuar. Pamtoplamakiçinyxqyüanlar l amkle Fethullah I Gülen'i dinkme \^y aşamaanı geçtikten ve FedıuuahGûlenhayraruhahne geürfldikten sonra baa insanlar için yapuan bir tofriantivardL Dar kapsamh grup hahnde düzenlenen bu toplanada Fethullah Gükn konuşma yapryor, cemaatin hizmeâerindeo, neler yapuacağmdan bahsedrvordu. Daha sonra esas meseteye geçâBÜL Hizmet içtn şu kadar paraya flıtiyaç vardı, filan yerde yurt açdacakü ama para eksikti, şu kadar para iaznBdL Ibpianuya dahtt olan gruptan biriçıkıp "Hizmet için nc önetni var, benden 1 milyar'' derdL Başka Mri 5 mflyar, blr diğeri 10 mflyar. Herkes bir şeyter dediğine göre, toplanaya yeni kaülan zengin ya da zengflokr de bir şey diyecekti eflbette.Onlarmdışındaki kişflerin söylediği rakamlar, bu yeni kaülanlan etkilemek içindi Yeni kaülaniar da o atmosfer içinde beş-on mflyar çekkesipvermezorunluhığunu hissederlerdL Bu metotia büyük bir para ataşı sağiandı. Cemaat iyice zengmleşti, saray gibi yurüar, ihtişamh dershaneler yapıkn, aıth ardma ışık evteri açddı. Cemaat, Şubat 1978'de, meşhur 'ağjayan çocuk'resmiyieyayına başiayan ve 'Sconü' adun tasjyan dergfyi çıkanh. Derghün adı, cemaatin temel febefesuıiyaıısıtınaktaydL Fethullah Gülen cemaatinin temel febefesi her tarafa scmaktL Devtete, orduya, kurumlara, partflere sszdacak ve bu* zaman sonra oralarda hâkim olunacaktL Başyazuaruu Fethullah Gülen'in yazdığı Snmü dergisi içerik olarak TİBtTAK dergisinin Mü^ürrıanlaştırümış hahydL Fizik, kimya. astrononü gibi konukr ön plandaydı. Orümcekkrin yapeı, uzayda karadefikkrgibikonular işlendi Yabana dergOerden alman üginç resimkr, güzel man^arabır yjtyımlan«h yp htı resimlere Fethullah Gûlen'e ah vedz sözler yazıku. Nurcular bu tûr resünfcre, kartpostaBara Sakl-i Nura'nin yaolannı yazarlanh, Fethullahçı grup ise Sıanü'da Said-i Nursi'nm yerine Fethuflah Gülen'in yazüanm bu tarzda yayunlamaya başladı. Cemaate ah yaymevieri kuruldu. Kurulan yayuıevterinde Fethullah Gülen'in konuşmalan, Sızmtı'da yazdddan kitap