Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
5 EJ<İM 2000 PERŞEMBE • • • • CUMHURfYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 19
GUNCELcÜNEYT ARCAYÜREK
• ESaştarafi 1. Sayfada
lakfc>irgeçit töreni yapmaktan öteye siyasette et-
kili t>ir Türî< toplumu yok Amerika'da.
Tat>ii, kongresmenlerin gereksindiği oy potansiye-
limiz de yok!
O y kaygısı başkan adaylannı bile suspus olmaya
zofiuyor.
Sonuçta Ermeni konusunda bugün de yannlar da
karanlık!
Sonuncusu ABD kongresinde bilmem kaçıncı sa-
vaşım.
Biz konunun tarihsellik içinde ele alınmasını iste-
yeduralım; ABD, kimi Avrupa ülkeleri Ermeni olay-
lannı Demoktes'in kılıcı gibi başımızın üstündetutu-
yor.
"Karşı tehditlerin" -ABD yönetimi dışında- diğer
siyasal kesimleri fazla etkilemediği görülüyor.
örneğin basına yansıyan "misilleme" politikaJan-
nı içecen 30 maddelik "Ankara'nın karşı planı" faz-
la etkilememiş olacaklar ki; bitdikleri yolda hızla iler-
liyoriar.
Bugün içimizden biri," Temsilciler Meclisi Erme-
ni ta&ansını geri çevirecek" diyebilir mi? Hayır!
Tasannın att komisyonlardan geldiği biçimde geç-
mesi Türkiye'ye sadece manevi yükümlülükler ge-
tirmiyor. Üstelik olaya maddi bir damga da vuruyor.
Ermenistan'atazminat ödememiz resmen günde-
me giriyor.
"Karşı plan"; karadan, denizden zaten "dışanya
çıkma" olanağı bulunmayan Ermenistan'ın havadan
da çembere alınacağını gösteriyor. Fakat...
Tasannın resmıyet kazandığının hemen ertesi gü-
nü; bugün yanımızda görünen ABD yönetiminin, ha-
va koridorunu açmamız için baskıya girişmeyece-
ğini kim garanti edebilir?
Son günlerde gazetecilerimizin Erivan'dan aktar-
dıgına göre; Ermeni toplumu Türkiye ile havadan ve
karadan ilişkilerin kapanmasına "şiddetle" muhalif..
Ama Ermeni toplumu Erivan hükümetinin
ABD'deki oyunlara karşı çıkmasını irdeleyen bir dav-
ranış, bir söylem sergilemiyor.
Gelişmeler belki de yürekterini ısrtryor.
Yaşamlan zora girmesin de; Türkiye aleyhine her
ne olursa olsun umurlannda bile değil.
Karşı planlara gereksinim
Otobüslerie geliyor, gereksindikleri her şeyi alıp gi-
diyortar.
Uçaklar dolusu ne idüğü belirsiz "mal" -belki
de silah- üzerimizden geçip Erivan'a iniyor.
Moskova ile "daha sıkı askeri işbiriiği"n\n hedefi,
herhalde Ermenistan'ın yakın komşulan olmasa ge-
rek.
Deviet katında bir "düşünce": Inciriik Üssü'ndeki
ABD faaliyetlerini "yavaşlatmadan" öteye bir karar,
ABD'nin başımıza yeni bir kitlesel Kürt akınını beta
etmesiyle sonuçlanabilir mi acaba?
Ankara, VVashington'a Ermeni tasansıyia bağlan-
tılı ne gibi karartılık gösterdi? Başka hangi konular-
da ABD'nin Kafkaslar'dan Ortadoğu'ya uzanan çiz-
gide "ulusal yarartannı zedeleyecek eylem ve dav-
ranışlarda bulunacağımaı" iletti mi acaba, bekleyip
görecegiz. Devletin tepe noktalannda kristalize olan
karariar, dileriz idare-i maslahatçı bir kimlik taşımı-
yor. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kıvnkoğ-
lu'nun daha önce programlanmış ABp gezisinden
vazgeçmesi, Türkiye'nin "misilleme planında" bü-
yük ağırlığı üstlenecek olan askerlerin ne denli ka-
rariı olduğunu kanıtlryor..
ABD'deki Türk düşmanlığı kimilerinin gözierini o
denli karartmış ki; gidişin ulusal yararlannı ve politi-
kalannı sekteye uğratması olasılığını bile umursamı-
yorlar.
Oysa, Ermeni olayı Türkiye'nin çağdaş çehresin-
de ırfak bir çizgi bile değil.
Tarihsel gerçekler karşısında fazla kıymet-i harb»-
yesi olmayan bir nokta.
Şapkayı önümüze koyup düşünmenin zamanıdır
artık:
Ikide birtazelenen soruna nokta koyacak biryön-
tem bulmalı ve...
Batı'nın olası düşmanca davranışlanna "karşı
plantar" üretmeliyiz. , •
Çoktan üretmeliydik!
Askerler Yılmaz'ı uyardı• Baştarafi 1. Sayfada
vennek" için Genelkunnay'a git-
tiği bildirildi.
Yılmaz'ın, AB katılun ortaklı-
ğı belgesinin kasım ayında imza-
lanacak olması nedeniyle, "aci-
len" yapılması gereken düzenle-
tnelere ilişkin bılgi aktardıgı ifa-
de edildi. Bu çerçevede, Türk Ce-
za Yasası'nın 312. maddesinde
"düşünce ve ifade özgûıiûğûnün"
önündeki engellerin kaldınlması-
na dönük düzenlemenin bir an ön-
ce çıkanlması gerektiği görüşünü
dile getirdiği öğrenildi.
Genelkurmay yetkilileri tarafin-
dan görüşmede Ydmaz'a, Mum-
cu'nun sözlerinden duyulan rahat-
sızlık iletildi. Başlangıçta asker-
lerin, Mumcu'ya dönük daha sert
bir açıklama yapacağı bilgisi ya-
yıldı. Ancak, Yılmaz'ın devreye
girerek, Mumcu'nun "yanhş an-
laşıldığı ve kastı aşan bir konuşma
yaptığı ve gereğini yapacağı1
' yö-
nûndeki ikna çabası üzerine, açık-
iaraanın yumuşatıldığı dile geti-
rildi. Genelkurmay yetkililerinin
aynca Devlet Bakanı Rüştü Kâ-
zun Yücelen'in dile getirdiği
"Kürtçe TV yayını" konusundaki
rahatsızlığı da Yılmaza ilettikle-
ri bildirildi.
ANAP yönetimi, partinin "irti-
cayla mücadele" konusunda diğer
hiikümet ortaklanndan daha az
duyarlı olmadığı görüşünü dile ge-
tirdi. Ancak, Yılmaz'ın AB'den
sorumlu olması nedeniyle, "de-
mokratikleşmeye'' dönük düzen-
lemeler konusundaki istemlerin
ANAP'tan gelmesinin, TSK'de ra-
hatsızlık yaratmış olabileceği yo-
rumunu yapıyor.
Kıvnkoğhı^ndan ARD'ye tavır
I Baştarafi 1. Sayfada
ması olasılığının ağır bas-
tığı kaydedildi. Türki-
ye'nin ABD'ye tepki ola-
rak Irak ile ilişkilerini ge-
liştırme karannda olduğu,
Bağdat yönetiminin ata-
nacak Türk Büyükelçisi
için agreman verdiği bil-
dirildi. Bu kapsamda, si-
vil uçaklann Bağdat'a
uçuşuna da izin verildi.
Sözde Ermeni soykınm
tasansının Temsilciler
Meclisi Uluslararası Iliş-
kiler Komitesi'nde de ka-
bui edilmesi Ankara'daki
diplomatik trafiği arttırdı.
Özbekistan'dan dün sa-
bah saatlerinde gelen Dı-
şişleri Bakanı tsmail
Cem, Başbakan Bülent
Ecevit'le görüşerek geliş-
meler hakkında bilgi ver-
di ve bakanlığının hazır-
ladığı eylem planı tasla-
ğını sundu. Dışişleri Ba-
kanlığYnda Müsteşar Bü-
yükelçi Faruk Loğoğlu
başkanlığında, bakanlık
yetkilileri ve diğer ilgili
kurumlardan gelen tem-
silcilerin katılımıyla bir
toplantı yapıldı. Cumhur-
başkanı Ahmet Necdet
Sezer de, aynı saatlerde
gazetecilerin sorulan üze-
rine, "Bu karan ulus ola-
rak esefle karşüadıgunjzı
söyledik. Tasan, Temsfld-
ler Meclisi Genel Kuru-
lu'na gekliğinde Meclis
üyelerinin Tûrkiye-ABD
ihşkilerinezararvermeye-
cekbiryaklaşun içinde <ri-
masını umuyoruz" açık-
lamasıru yaptı.
Başbakan Ecevit, Tür-
kiye'nin, ABD Temsilci-
ler Meclisi Uluslararası
Ilişkiler Komitesi'nde ka-
bul edilen sözde Ermeni
soybnmı tasansı karşı-
smda bir yenilgi duygusu
içine girmeyeceğini belir-
terek "Tûridye'nin uygu-
layacağı bazı yaptmmlar
varchr'' dedi. Ecevit,
Amerikan yönetiminin
tasan konusundaki çalış-
malanndan olumlu sonuç
alınamaması durumunda
Türkiye-ABD ilişkileri-
nin zarar göreceğini söy-
ledi. Ecevit, bir gazeteci-
nin Türkiye'nin uygula-
yacağı yaptınmlar içinde
Incirlik Üssü'nün kapatıl-
masının olup ohnadığını
sorması üzerine, "O ko-
nularda da gelişmekr ola-
biBr" dedi.
Baykal'dan uyarı
CHP Genel Başkanı
DenizBaykal da sözde Er-
meni soylanmı tasansının
ABD Temsilciler Mecli-
si'nde kabul edilmesi ha-
linde Avrupa ülkelerinin
de böyle bir tasanyı mec-
lislerinden geçirme süre-
cini başlatabileceklerini
söyledi.
Ankara'da yapılan de-
ğerlendirmelerde söz ko-
nusu eylem planının ka-
rar tasansının Temsilciler
Meclisi'nde görüşülme-
sınden önce açıklanması
görüşü ağırlık kazandı.
Eylem planının karann
kabul edilmemesi için
caydıncı bir görevi olabi-
leceği, AmerikaB yöneti-
minin Temsilciler Mecli-
si üzerindeki baskısını
arttırması açısından da
yararlı olabileceği kayde-
dildi.
Bir Dışişleri yetkilisi,
"Bıı planı tasan kabul
edildikten sonra açıkla-
manın. soykınmı iddiala-
nnı önleme açısından hiç-
bir yaran olamaz" dedi.
Dışişleri çevrelerindeki
bir diğer görüş de, aşama
aşama uygulanması bek-
lenen eylem planının ge-
lişmelere göre açıklanma-
sı. Bu konudakı son kara-
n. Başbakan Ecevit ve ko-
alisyonun diğer ortaklan-
nın vereceği belirtiliyor.
İlk yaptırım: Vlze
Edinilen bilgilere göre
Ermenistan 'a yönelik uy-
gulanabilecek ilk somut
yaptınm, Ermenistan
yurttaşlanna vize zorun-
luluğu olacak. Bu kap-
samda, 15 Ağustos
1995'ten beri uygulanan
10 dolar karşılığuıda sınır
kapılannda vize verilme-
si uygulaması 15 Ekim
2000 tarihinden itibaren
kaldınlacak.
Vize zorunluluğunun
getirihnesiyle birlikte Er-
menistan yurttaşlarınıtı,
transit ve diğer vizelerini
} . . tşçiPaırtisi'ne(İP)üyebirgrupdûnABD
VC P r O t C S t O Konsolosluğu önündetoplanarak,\BDJ r
TemsilcDer Meclisi Uluslararası tlişkiler
Komhesi'nce 'Ermeni SoykBnnı Karar Tasansı'mn kabul edilmesini protes-
to etti. Atatfirk'fin ftrtoğraflan ile Türk bavTaklan taşıyan grup adına konu-
şan tP tstanbul Ü Başkanı Kâmil Dede. ABD'nin amacının Türki\ e'yi bölmek
oldugunu, Türkiye'ye alçakça ihanet edildiğini bebrterek "Smkinmın >alan,
pakvra oknığunu onlar da biHyor. Ancak iki kardeş halkı kışkırtmaya çalışı-
yor. Türk hûkümet son derece radikal karariar almah ve İncirlik İ ssü"nc el
koymahdır'' dedi "încirtikÜssü kapaütsın" ve "Kahrolsun ABD, bağunsız Tür-
Idye" sloganlannı atan grup, basın açıklanıasmm ardmdan sessizce dağridı.
ABD ve İngiltere'nin Kuzey Irak planı
KKTC'de ekonomik
pakete onay
LEFKOŞA/ANKARA
(Cumhunyet) - KKTC
Bakanlar Kurulu, aylardu-
kamuoyunda tartışılan ve
Türkiye ile KKTC teknik
heyetleri tarafından ge-
çen hafta Ankara'da son
şek± verilen ekonomik
paketi uygulamayı kabul
etti. KKTC Cumhurbaş-
kanı Rauf Denktaş, eko-
nomk paketin kararsızlı-
ğı crtadan kaldıracağını
söybdi.
Rıuf Denktaş, dün An-
karî'da Cumhurbaşkanı
Ahnet Necdet Sezer ve
Baş'akan Bülent Ece-
vit'b görüştü. New
Yon'ta gerçekleştirilen
dörcüncü tur Kıbns do-
lay 1 görüşmeleri hakkın-
da lilgi veren Denktaş,
Sezr ve Ecevit'le ger-
çefcştirilecek beşinci tur
üzeuıde de görüş alışve-
rişide bulundu.
Inıktaş, görüşmeleri-
ninrdmdan yaptığı açık-
lanıda Avrupa Parla-
metosu'nun (AP) Kıbns
içerikli karannm hükü-
met düzeyinde de çıkma-
sı durumunda, BM göze-
timinde yapılan aracı gö-
rüşmelerin duracağmı
söyledi.
KKTC Bakanlar Kuru-
lu'nun ekonomik paketi
uygulamayı kabul etme-
sini değerîendiren Denk-
taş, "Hükümetimiz ka-
rarsıznk içindeydL Hiç ol-
mazsa bu paketie karar-
stzfak ortadan kalkrj" de-
di. Ekonomik paketin uy-
gulamaya girmesiyle bir-
likte, önümüzdeki gün-
lerde Türkiye ile KKTC
arasında yeni bir kredi an-
laşması imzalanacak.
Ödenemeyen memur ma-
aşlan da birkaç gün için-
de ödenecek.Ecevit de
ekonomik pakete ilişkin,
"Nasıl biz Türkiye'deki
ekonomimizi beUi bir dt-
sipan içine aldrv sak, KK-
TC de benzer disiplini
kendi ekonomisi için uy-
gulayacaknr" değerlen-
dirmesinde bulundu.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
- Irak Kürdistan Demokratik Partisi
(IKDP) lideri Mesud Barzani, P-
KK'ye karşı politikalannın değiş-
mediğini ve mücadelelerinin sürdü-
ğünü söyledi. Türkiye ile IKDP ara-
smda ilişkilerin sağlam temellere
dayandığım belirten Barzani, iki ta-
raf arasında işbirliğinin günden gü-
ne geliştiğini bildirdi.
ABD ve İngiltere'nin Kuzey Irak
için girişimlerini arttırdığı bir dö-
nemde Ankara'ya sürpriz ziyaret
gerçekleştiren Barzani, temaslanna
dün başladı. Milli tstihbarat Teşki-
latı (MİT) yetkilileri ile bir araya
geldiği öğrenilen Barzani'nin bugün
Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Faruk
Loğoğlu, yann da Başbakan Bülent
Ecevit tarafından kabul edilmesi
bekleniyor. Barzani'nin temaslan
çerçevesinde Genelkurmay yetkili-
leri üe de görüşeceği bildirildi.
Mesud Barzani, önceki gece
Esenboğa Havalimanı'nda yaptığı
açıklamada, ziyaretinde Türk yetki-
lilere bölgedeki son gelişmeler hak-
kında bilgi vereceğini ve iki tarafi il-
gilendiren konulan ele alacaklannı
söyledi. Barzani'nin, rakip Kürt
grup Irak Kürdistan Yurtsever Bir-
liği'nin (IKYB) PKK'ye yönelik
başlattığı operasyonlar ve IKYB li-
deri Cdal Talabani'nin Ankara ziya-
retinin ardmdan Türkiye'nin deste-
ğinin IKYB 'ye yönelmesinden kay-
gı duyduğu bildiriliyor.
IKDP kaynaklan, Barzani'nin
sağlık kontrolü için Viyana'ya gi-
derken Ankara'ya uğradığını belir-
tirken Londra'ya geçerek Kürdistan
Yurtsever Birliği (KYB) lideri Celal
Talabani ile görüşeceği söylentileri-
ni yalanladılar.
Diplomatik kaynaklardan edini-
len bilgilere göre lngiltere, Kuzey I-
rak'taki muhalefet liderlerini Lond-
ra'da yeniden bir araya getirmek için
girişimlerini son dönemde arttınyor.
Önceki haftalarda tngiltere'nin An-
kara Büyükelçiliği'nden bir heyetin
muhalefet ile temaslarda bulunmak
üzere Kuzey Irak'a gittiği ve Tala-
bani'den olumlu yanıt aldığı belirti-
liyor. Barzani ise Ankara'da yaptığı
açıklamada, Londra'da biraraya gel-
meleri düşüncelerinin henüz sonuç
vermediğini söyledi.
ABD yönetiminin ise Irak muha-
lefetini bir araya getiren Irak Ulusal
Kongresi'ni (INC), geçen hafta
Londra'da topladığı bildirildi. IKDP,
IKYB ve Türkmenlerin yanı sıra bir-
çok muhalefet hareketinin de katıl-
dığı toplantıda, ABD'nin INC'ye
para yardımında bulunması, Iran,
Suriye ve VVashington'da INC büro-
lannın açılması, ABD'nin INC gö-
nüllülerine askeri eğitim vermesi ve
Irak yönetimine karşı askeri operas-
yonlann düzenlenmesınin kararlaş-
nnldığı öğrenildi.
Barzani, dünkü Ankara temasla-
nnda, Türkiye'nin olumlu karşıla-
madığı bu toplantıda alınan kararla-
ra ilişkin bilgi verirken Türkiye'nin
kaygılannı gidermeye çalıştı. Gö-
rüşmelerde PKK'nin Kuzey Irak'ta-
ki varlığı, PKK ile mücadelede va-
nlan nokta, IKDP ve IKYB arasın-
daki anlaşmazlık konulan ve Türk-
menlerin durumu ele alındı. Türki-
ye, PKK'ye yönelik önlemlerin art-
tınlarak sürdürülmesini isterken son
aylarda bazı KDP gruplannın Türk-
menlere yönelik saldınlanndan duy-
duğu rahatsızlığı iletti.
Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu'ndan 2 müfettis, Ankara DCM'ye gitti
Savcı YüksePe soruşturma
LjMşturucu operasyonlan
İIANBUL/BURSA
y ) - Uyuştu-
ticaretinin önemli
geç merkezlerinden bi-
ri «CDOI Istanbul'da düzen-
lemı operasyonda, piya-
sa. eğeri 2 trilyon lira
ol;^109 kilogram eroin
el«e:eçirilirken Güngö-
rez»e Avcılar'daki ope-
ra_iinda 6 kişi gözaltına
alran.
lrsa polisinin ele ge-
çirdiği 123.5 kilo saf ero-
inin hayali ihracatçı 1\ı-
ran Çevik ve sinema sa-
natçısı Nuri Alço ile Di-
yarbakırh müteahhit Se-
banattin Döğer'e ait ol-
duğu belirlendi.
Operasyonda yakala-
nan Abdülatif Kılıç, Şev-
ket Çrvisöken ve Hasan
Doğan tutuklanırken
Döğer hakkında gıyabi
tutuklama karan verildi.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Eski
Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'in
yeğeni Yahya Murat
Demirel hakkuıda çete
oluşturmak suçundan
sonışturma yürüten
Ankara DGM Savcısı
NuhMeteYüksel
hakkında konusu
açıklanmayan bir
soruşturma başlatıldı.
Yüksel'in Egebank
ıddianamesi ile ilgili
hazırhk yaptığı süreçte
soruşturma açıhnası,
yargı çevrelerinde
anlamlı karşılandı.
Soruşturmanın Adalet
Bakanı Hikmet Sami
Türk'ün talimah üzerine
Teftiş Kurulu'nca
başlatıldığı öğrenildi.
Türk'ün, bakanlığa
Yüksel'in daha önce
yürüttüğü bazı
soruşturmalara ilişkin
gelen ihbar yazılan ve
basında çıkan bazı
haberler üzerine bu
istemde bulunduğu
kaydedildi. Soruşturma
kapsamında
görvlendirilen iki
müfettis, dün Ankara
DGM'ye giderek ihbara
konu olan bazı
dosyalarda inceleme
yaptı. Müfettişlerm,
Ankara DGM'de görev
yapan bazı savcılann
ifadelerine de
başvurduğu kaydedildi.
Yüksel, son olarak
"Kasırga Operasyonn"
kapsamında, sahıbı
oluduğu Egebank'ın içini
boşatmakla suçlanan
Demirel ve arkadaşlan
hakkındaki soruşturmayı
yürütüyor. Yüksel'
hakkındaki
soruşturmanın bu
döneme denk gelmesi
dikkat çekti.
Yüksel, daha önce
hazırladığı iddıaname ile
Fethuüah Giilen
hakkında da sonışturma
başlatmıştı. FP'den
Istanbul Milletvekili
seçilen ve ABD yurttaşı
olduğunun belirlenmesı
üzerine bu hakkı elinden
alınan Merve Kavakçı
hakkındaki soruşturmayı
da Yüksel yürütüyor.
bir Türk Büyükelçili-
ği'nden almalan gereke-
cek. Bu durumda Ermeni-
ler ya Gürcistan'daki ya
da Rusya Federasyo-
nu'ndaki Türk Büyükel-
çiliği'ne gitmek duru-
munda olacaklar. Bu du-
rumun, Türkiye'ye gelen
Ermeni sayısmda önemli
azalmalara neden olabile-
ceği kaydediliyor.
Ermenistanlı işadamla-
nnın çoğu, tstanbul'dan
aldıklan malı Gürcistan
üzerinden ülkelerine gön-
deriyorlar.
Bu gelişme, işadamlan
açısından da önemli zara-
ra neden olabilecek. Er-
menistan'a uygulanabile-
cek birbaşka yaptınm ha-
va koridorunun kapatıl-
ması. Bu koridorun kapa-
tıhnası, Ermenistan'a gi-
decek uçaklann yollan-
nın 2-4 saat kadar uzama-
sı anlamına geliyor. Tür-
kiye, Ermenistan'a yöne-
lik ambargoyu da ağırlaş-
tıracak birtakun önlemle-
ri değerlendiriyor.
Kivrıkofilu'ndan
tepki
Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Kıvrıkoğ-
lu'nun, ekim ayı ortasın-
da ABD'ye yapacağı ge-
zi iptal edildi. Genelkur-
may kaynaklan, ABD
Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Henry Shel-
ton'un daveti üzerine
planlanan gezinin kon-
jonktürel nedenlerle iptal
edildiğini kaydettiler.
Kıvnkoğlu-Shelton gö-
nîşmesinde, ikili stratejik
ilişkilerin tüm boyutlan-
nın ele alınması ve bazı
üslerin ziyaret edilmesi
planlanıyordu.
Irak'a sivll uçak
Türkiye'nin ABD'ye
yönelik tepkisini Erme-
nistan'a olduğu gibi doğ-
rudan değil dolaylı yollar-
la göstereceği olasılığı
ağırhk kazanıyor. Bu kap-
samda Türkiye'nin özel-
likle Irak'la ilişkilerini
geliştirme ve diplomatik
temsil düzeyini büyükel-
çiliğe çıkarma eğilimi
güçleniyor. Londra Büyü-
kelçiliği Müsteşan Meb-
met Akad için Irak yöne-
timinden agreman alındı-
ğı, kararnamenin de
Cumhurbaşkanlığı'na su-
nulmak üzere Başbakan-
lık'ta hazır tutulduğu öğ-
renildi.
Dışişleri Bakanlı-
ğı'ndan üst düzey bir yet-
.kili, Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği'nin (TO-
BB) işadamlannı uçakla
Bağdat'a götürme planı-
nın Türkiye'nin uluslara-
rası politikalanyla çelişen
bir yanı ohnadığını belir-
terek "Aynı uçakta nbbi
mabeme de götürüıierse
uçakinsaniyardımtaşıyan
bir araca dönüşecek. Bir-
leşmişMflleder'm de (BM)
bununla ilgili bir kısıtia-
ması yok. Uçak Türki-
ye'den hareket ederken ve
Bağdat'a inerken denetk-
necek ve insani yardnn gö-
türülmüş olacak" açıkla-
masını yaptı.
Dışişleri Bakanlığı da,
Arkas Havacılık Şirke-
ti'nin Bağdat'a tıbbi mal-
zeme taşımak için yaptığı
başvurunun incelendiğini
ve uçuşun gerçekleşeceği-
ni açıkladı. Bakanlık,
Mersin Serbest Bölge-
si'nde faaliyet gösteren
bazı işadamlannın da ben-
zer bir istemde bulunduk-
lan, konunun bakanlıkça
incelendiği, bildirdi.
Türkiye, daha önce
Fransız uçaklannın sivil
uçuşlan için hava sahası-
nı kullandırmışa. Türkiye,
bu tutumuyla ABD'ye, I-
rak'a uygulanan hava am-
bargosunun delinebilece-
ği mesajmı veriyor.
G U N D E M MUSTAFA BALBAY '
I Baştarafi 1. Sayfada
lan da yerine getirerek sıraya girdi. Ürdün, Yemen,
Fas uçaklannın ardmdan dün de bir Tunus uçağı
havaalanına indi. Bugünkü programda Birleşik
Arap Emirlikleri var. ',:
Irak'a halen sürmekte olan ambargoya göre, tıb-""
bi malzeme taşıyan uçak sadece haber vererek, izin
almadan Bağdat'a inebiliyor. Gıda malzemesi taşK;
yorsa BM'nin izni şart. Bu durumda ABD'nin tavrr,*
belirieyici oluyor.
Rusya ve Fransa, uçağın kargo bölümüne tıbbf.
malzeme, yolcu bölümüne de işbiriiği ve yatınm he-'
yetleri yerleştirerek, ambargoyu delmeden, ambar-
goyu aşan girişimlerde bulundular!
Bölgeden gelen haberler, önümüzdeki günlerde
hava trafiğinin iyice artacağı, bıkkınlık veren ambar-
gonun adım adım etkisiz hale geleceği yönünde...
Bu noktada bir soru soralım:
- Irak'a on yıldır uygulanan ambargoya uyuluyor
muydu?
Türkiye açısından yanıt, evet. Batı açısından ise
ne evet ne hayır; havet!
Konuyu biraz açalım... Başta ABD, Fransa olmak
üzere Batıh şirketlerin birçoğu 9O'lı yıllarda Ürdün'e
geldi. Yüzde 95'i kendilerine, yüzde 5'i Ürdünlü ki-
şilere ait şirketter kurdu, Ürdün Ticaret Odası'na
kaydotdu. Başladılar Irak'la ticarete...
Ticareti Batı mı yapıyor? Aman efendim, ne mü-
nasebet, Batılı şirketter hiç ambargoyu deler mi?
Ürdünlü firmalar yapıyor. Sicil kayıtlan ortada. On-
lann hepsi Ürdün yasalanyla çalışan şirketler!
Bu yolla ticaret yapan Batılı şirketlerin 10 yıllık ig, ,
hacmi 150 milyar dolan buldu!
Biz ne yaptık? ;"'""
Aslanlar gibi ambargoya uyduk. Son zamanlarda
sınır ticareti biraz canlandı, ama Körfez Savaşı ön-
cesindeki tüm damarlar kesik! s
*'*
Zaranmız ne kadar? '."-1
Durumdan en çok etkilenen Gaziantep Ticaret'^
Odası'nın hesabı şöyle: >:2
Savaş öncesinde Irak'la yılda 4 milyar dolarlık i y i
yapılıyordu. Bu bitti. işi sadece Irak'a satılacak mal-<
lan üretmek, pazariamak olan 1196 işyeri vardı, bun-
lann tümü kapandı. Güneydoğu'dan Musul'a hafta-
da onlarca otobüs seferi olurdu, kesildi. Resmi ra-
kamlardaki 40 milyara, 40 milyar da bu sözünü et-
tiğimiz kalemleri eklersek, 80 milyar dolar kaybımız
var.
Ermenistan'ın başlangıcı
Hal böyleyken Batlı kriz dönemi dostlanmız ne ya-
pıyor?
Bir yandan Kuzey Irak'ta Türkiye'nin yaranna ol-
mayan girişimlerde bulunuyortar, bir yandan da Er-
menistan'la yeni bir süreç başlatmanın altyapısını
oluşturmaya çatışıyorlar.
Kendisini yeni dünya düzeninin patronu olarak
gören ABD'nin uyguladığı politikalar Londra'da pi-
şirilir, VVashington'da servis yapıfıri
ABD Temsilciler Meclisi Uluslararası Ilişkiler Ko-,.
mitesi'nde kabul edilen Ermeni karar tasansını b a ;
gözle irdelemek gerekiyor.
Komitenin aldığı karar, Ermenistan açısından "ba-
şanlı bir sonuç" değil, "ciddi bir başlangıç!" «
Madatyonun öteki yüzünü de böyle okumak ge- *
rekiyor. Türkiye, ABD'den gelen son haberierden
çok önce Irak'la ilgili politikasını usul usul değiştiri-
yordu. Bağdat'a büyükelçi atanması ilke olarak be-
nimsenmişti. Son gelişmelerin ardmdan Türkiye'nin
bu adımlan hızlandırma hakkı doğdu.
Irak Kürdistan Demokrat Partisi (IKDP) lideri Me- '
sırt Barzani'nin Ankara'daki temaslan da yukanda
özetlediğimiz temalan içeriyor. Barzani, Ecevit'le,
Dışişleri'yle bugün ve yann görüşecek. Bu arada da
ABD ve lngiltere büyükelçiliklerinde görüşmeler yap-
ıyor. ABD Barzani'ye, "Aman, Saddam yönetimine
yaklaşma, ben sana gerekirse daha çok para veri-
hm" diyor!
Barzani de ambargoyu aşmakta olan Saddam yö^.- ••
netiminin güçlendikçe ne yapacağını hesaplamayar: •
çalışıyor.
Türkiye'nin çıkan, sınır komşumuzken sinir kom-
şumuz haiine gelen Irak'la ilişkileri ilerletmekten r
geçiyor...
balbay@cumhurtyetcom.tr
MHP'de 'Yeniden
yopüanma'tarüşması
EMİNEKAPLAN
ANKARA - MHP'de 5
Kasım'da yapılacak 6. ola-
ğan kongre için hazn"lık-
lar sürüyor. Partinin yöne-
tim örgütlerini yeniden ya-
pılandırmayı planlayan
MHP'de, birleştirilerek
üye sayısı düşürülecek
olan Merkez Karar Kuru-
lu ve Merkez Yürütme
Kurulu'nun yerine oluştu-
rulacak kurula ad aranıyor.
Bazı seçim anketlerini
değerlendiren parti yöne-
timi, MHP'nin oy oranın-
da düşüş olduğuna dikkat
çekerek, erken seçimin
fazla gündeme getirilme-
mesini kararlaştırdı. Aksa-
ray Milletvekili Sadi So-
muncuoğlu'nun ihraç ka-
rannın da kongre sonrasi-';'"
na bırakıldığı öğrenildi. ""'
MHP lideri Devlet Bab-
çeli, genel başkan seçilme-'
sinın ardından ük kongre;
sınavını 5 Kasım günü ya-'.
pılacak 6. olağan kongre-',
de verecek.
Atatürk Spor Salo-f.
nu'nda gerçekleştirilecek\
kongTenin hazırhklannf
sürdürmek için parti için-
de Genel Başkan Yardım-
cısı Murat Şefkaüi'nin
başkanlığında bir komite
oluşturuldu.
MHP lideri Bahçeli'nin:
"çekirdekbir kadro" oluş-
turmak istediği, ancak par-
ti içinde bu kadronun oluş-
turuhnası konusunda sı-
kıntı yaşandığı kaydedil-
di.
Din dersiAİHM'ye gidiyor
ANKARA (Cumhurijet Bürosu) - Hacı Bektaşı Veli ~
Kültür Deraeği 2. Başkanı Kahraman Ajtaç, zorunlu
din dersinin kaldınlması için Avnıpa Insan Haklan '
Mahkemesi'ne (AİHM) başvuracaklannı bildirdi.
Aytaç, dün yaptığı açıklamada Cem Vakfi'nı eleşti- *
rirken "Siyasi partOeri ziyaret etmek. Alevi haklannı si-'
yasi parolere aktarmak ve çözüm aramava çahşmanuı
zaman kaybından başka bir işe yaramayacağmı dûşfin-
mekteyiz" dedi.
Aytaç, Cem Vakfi'nın lstanbul'da düzenlediği "Ale-
vitopiumununanayasal haklaniçin yapacaklan eylem"
konulu basın toplantısının Ale\ i-Bektaşı kuruluşlannı
bağlamadığını kaydetti. Cem Vakfı Başkam tzzetthv
Doğan'ı eleştiren Aytaç, vakfin Diyanet'e girmek su-
retiyle Alevi ve Bektaşileri asimile etmeye gayret gös~
terdiğini savundu. Zorunlu din dersinin kaldınlması
için iç hukuk yollannı tükettiğini ve bu noktadan son-
ra AÎHM'ye başvunna karan aldığını da belirten Ay-
taç, Izzettın Doğan'm, gerçekten samimı bir düşünce
içinde ise Cem Vakfi'nnı Alevi Bektaşi Kuruluşlar Bir-,
liği'ne üye ohnası gerektığini savundu.