Catalog

Cumhuriyet îmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Vayın Yönetmenı Orhan Erinç 9 Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetinkaya 9 Yazuşlen Müdürü Ibrahim Yıldız 9 Sorumlu Müdür Fikret flkiz 9 Haber Merkezı Müdüru: Hakan Kara 9 Görsel Yönetmen. Fikret Eser tstıhbarat Cengiz Yıldınm 9 Ekonorru Özlem Yüzak 9 Kültür Handan Şenköken 9 Spor AtKİülkadir Yücelman 9 Makaleler Sami Karaören 9 Düzeltme Abdullah Yazıcı 9 Fotoğraf Erdoğao Köseoğlu 9 Bılgı-Belge Edibe Buğra 9 Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kurulu: ilkan Selçok (Başkan), Orhan Erinç, Oktay Knrtböke. Hikmet Çetinkaya. Şüknn Soner. Ibmhim V ıldız. Ornan Bursah. Mustafo BaBny, Hakan Kara. Ankara Temsilcısi Mustafa Balbav AtatıiricBulvan No: 125, Kat-4, Bakanlıklar-Ankara Tel- 4195020 (7 hat), Faks:41950279IzmırTernsılcısrSerdarKızık, H ZiyaBlv 1352 S 2/3Tel 4411220. Faks 4419117 9AdanaTemsılcısr Çetin Yiğenoğtu. tnönüCd 119 S No lKat l.Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Muessese Mudunı Lstûn Akmen • Koordmalor Ahmet Komkan •Muha- sebe Büknt Yener^ldare Hûseyin Gfirtr» Bılgı-Ukm Nail İnal#Bılgı- sayarSıstem Mörûvrt ÇBer#Satış FriktKuza MEDYA C: • Yöoetım Kunılu Başkanı - Genel Müdür Gnlbin Erduran # Koordınatör Reh» tytmajı 0 Genel MüdurYankmcısi' Sevda Çoban Tel 514 07 53 - 5139580-5138460-61,Faks 5138463 Yavınttayan ve Basaa: Yenı Gün Haber Ajansı Basın ve Yaymcılık A Ş TuÂocagıCad 39'41 Cagaloğlu 34334 Istanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbul Tel (0 212ı 512 05 05<20 hat) Faks (O;212)5I3 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 12 EYLUL 1999 tmsak:5.O5 Güneş: 6.34 Öğle: 13.08 Ikindi 16.49 Akşam: 19.28 Yatsı: 20.51 Ozelkömüp ocaMarına denetim • ZONGÜLDAK (AA) - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanhğı'na bağlı ış müfettişlerinin Zonguldak'taki özel kömûr işletmelennde yaptıklan denetımlerde, işyerlerinin çoğunda çalışma koşullannın kötü olduğu belirlendi. Tüzük ve yönetmeliklere aykın faaliyet gösteren özel kömür işletmelenne, ılgıli yasa ve yönetmelikler uyannca idari para cezalan uygulandı. Öte yandan, bölgedeki özel kömür ocaklannda 1989-1999 yıllan arasında meydana gelen çeşitli kazalarda, toplam 33 işçi öldü, 28 işçı de yaralandı. 700. yıl amsına telefon kartı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk Telekom, •Osmanlı Imparatorluğu'nun kuruluşunun 700. yılı anısma, ıki ayn telefon kartından oluşan bir seriyi piyasaya sürdü. Türk Telekom'dan yapılan açıklamaya göre 30 ve 60 kontürlük olarak çıkanlan kartlardan biri Osmanlı Imparatorluğu armasını, diğeri ise Osmanlı <lönemine ait çini, çeşm-i bülbül, hat'tezhıp ve minyatür sanatlanna ilişkin örnekler taşıyor. Türk Telekom, 1997 yılından beri koleksiyona yönelık tematik telefon kartlan yaptınyor. Konya'da taşimalı eğitim • KONYA(AA)-Konya Mılli Eğıtım Müdür Vekili Hüseyin Özlük, il genelinde yeni eğitim yılı için gerekli önlemlerin alındığını söyledi. Özlük, bu yıl 750 ek derslik yapıldığını, geçıci görevlendirme ile öğretmen açığmı kapatacaklannı söyledi. Taşımalı eğitim konusunda da önlemlerin alındığını kaydeden Özlük, buyıl756okuldanl98 merkeze 20 bin dolayında öğrencınin taşınacağını bildirdı. Ücretsiz diabet kampı • GAZİANTEP (AA) - Gaziantep'te Lıons kulüpleri tarafmdan Amerikan Hastanesı Diabet Merkezi'nde düzenlenen 10 günlûk ücretsiz diabet kampı sona erdi. Türkiye'de üçüncüsü düzenlenen kampın sorumlusu Suna Demırgöz, kampa katılan 8-18 yaş gmbundaki diabetli 17çocuk vegence, eğıtimın yanı sıra. diabetle yaşamayı uygulamalı olarak öğrettiklerinı belirtti. Gün ışığma çıkan kilise • ANTALYA(AA)- Antalya-Bucak yolu üzenndeki Bademağacı Höyüğü kazısında ilk Hıristiyanlık dönemıne ait bir kilise bulundu. Istanbul Üniversıtesi ile Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün finanse ettiği Bademağacı Höyüğü'nde bu yılki kazı çalışmaları sona erdı. Kazı Başkanı Prof. Dr. Refik Duru. höyüğün en üst noktasında bulunan Khsenin yıkıldıktan sonra içine taş doldurulmuş olmasına dikkati çekti. Duru. aynca 1993'ten bu yana devam eden kazı çalışmaları sırasında binlerce yılın izlerini taşıyan höyük içinde 30-40 yıl öncesine ait naylon parçalanna da rastlandığını belirtti. SAÜ'de eütinı kasımda başkyor • SAKARYA(AA)- Sakarya Üniversıtesi'nde (SAÜ) 1999-2000 yılı ögretım döneminin 8 Kasım'da başlayacağı bildırildi. Rektör Prof. Dr. lsmaıl Çallı, Sakarya halkının deprem psikolojisini üzerinden atabilmesi için SAÜ'ye düşen görevin, 'bir an önce öğretıme başlaması" oldugunu ifade etti. Kara deliklerin, evrendeki ışınımm yansını içeren kuvvete sahip olabileceği ilan edildi Kara delMer içîn yeni tez• Ortaya atılan yeni tez, bugüne kadar, evrenin doğum anı kuramı olan Büyük Patlama'dan sonra 'boşluğa' yayılan radyasyonun ana taşıyıcısı olduğu düşünülen yıldızlann hâkimiyetine gölge düşürüyor. GREENBELT (AA) - Italya'da Bologna Üniversıtesi'nde yapılan "1999 X Işnı Ast- ronomisi Kongresi"nde, Cambndge Üniver- sıtesi Astronomı Enstitüsü öğretim üyesi Dr. Andretv Fabian tarafmdan sunulan bil- dıride, evrendeki enerji yükü dengesıni 'al- tüst'edebilecek bir tez ortaya kondu.Dr. Fa- bian. sunduğu bildiride, evrenin en esraren- giz 'sonsuz' enerji kuyulanndan olan kara delıklenn, evrendeki toplam ışınımm (rad- yasyon) yansını içeren kuvvete sahip ola- bileceklenni belirtiyor. ABD'nin Ulusal Havacılık ve Uzay Da- iresi NASA'ya bağlı büyük uzay programı merkezlerinden Maryland Eyaletı-Green- belt'teki Goddard Uzay Uçuşlan Merkezı Ge- nel Müdürü Dr. Nicholas White'ın yönetti- ği Bologna'dakı astrofızık kongresine sunu- lan yenı tez, bugüne kadar, evrenin doğum anı kuramı olan Büyük Patlama'dan sonra 'boşluğa' yay ılan radyasyonun ana taşıyıcı- sı olduğu düşünülen yıldızlann hâkimiyeti- ne gölge düşürüyor. Goddard Uzay Merke- zi "nden Internet'e aktanlan bilgiye göre, Dr. Fabian, evrendeki X ışını radyasyonu ve son derece yoğun kütle çekimine sahip, çekım alanına giren ışığı bile emen, teleskop ba- kışına göre gaz bulutlanyla örtülü varsa- yunsal gökcısmi dev kara delıklerden yayı- lan ışınımın üzerine yapüğı ölçümlere gö- re, karadeliklerin tüm yıldızlann yaydığı ener- jinin en az yüzde 10'unu, hatta yüzde 50'si- ni içeriyor olabileceklerini vurguladı. Dünya'nın yaşam kaynağı Güneş gibi yüz milyarlarca yıldız içeren gökadalann mer- kezlerine yakın konumda varlıklannı sürdür- düğü düşünülen kara deliklerin, uzay ölçü- lerine göre 'zerre' olan bizim Güneş siste- miınız büyüklüğündekı (çapı yaklaşık 13 milyar km) "kücücük" birbölgeden daha kü- çük alana, milyarlarca güneşı sığdıran bir küt- leye sahip olmalan gerekiyor. Kara deliğın ışığın bile dayanamadığı gır- dabında muazzam hızda dönen gazlar, çok kuvvetlı parlak radyasyon çıkanyor. Bu par- laklık, Güneş tayfinda, gözün algıladığı ışık- tan morötesi ışın ve X ışmına kadar genış- likte oluyor ve esas 'kara deük kuyusu" ağ- zında 'olay ulku' sının berisinde kaybolu- yor. Olay ufkunun dışında ise yine çok kuv- vetli kütleçekım gücü bulunuyor, ama dışa- ndan gelen bır madde bu alandan kaçabili- yor. Kara deliklenn ortasında görülen. ev- renin en uzak gökcisimlennden kuasarlar v e diğer yıldızlann, evrenın gensındekı X ışı- nı varlığını açıklamaya yetmedığini savunan Andrew Fabian, birçok dev kara deliğın, ge- leneksel ışık ışınımı (gözle göriilür ışık). morötesi ve kızılötesı dalgalarda görüleme- diğıni, kara deliklerin içinde bır kuasar ye- rine 10 lcuasar olması gerektiğniı söyledi. Tıpta mucize yöntem' denilmişti Lazer uygulamaları sorgulanıyor , 1 tstanbul Haber Servisi - Tıpta kullanılmay a başlan- dığı ılk zamanlarda "muci- ze" yöntem olarak lanse edı- len "lazer" şimdilerde sor- gulanmaya başladı. Bazı doktorlar hâlâ lazerin birçok alanda güvenle kullanılabı- leceğıni savunurken çok sa- yıda doktorda hasta seçimi- nin ıyı yapılmasını ıstiyor. lsünbul Cerrahi Hastane- sı tarafmdan düzenlenen "CerrahiveTıbbi Lazer Uy- gulamalan Sempozjumu" Mim Otel'de yapıldı. Plas- tik ve Rekonstrüktif Uzma- nı Dr. Nuri Çelik, lazerin cıltte uygulanmasında Ak- deniz insanlannda yetenn- cearaşünnaolmadığmadik- kat çekti. Bu konuda ABD'dekı yayınlann takıp edıldiğinı belirten Çelik, "Türk insanı. \BD'dcki en koyu insandan bile koyu. Bövle olunca ABD^feld ya- \ınlan takip etmek doğru değü" dedi. Akdeniz insa- nınrn cildini geliştinnede uzun dönemli çalışmalar yapılmadığını belirten Çe- lik şöyle devam etti:"B« ne- denleben ciltgencleştinne- de lazeri uygulamıyorum. Tıpta yeni bir yöntemçıkb- ğmda ilk 5 yıl rvi yanbrryla iigîli >^>ınlar yapthr." Kulak Burun Boğaz Uz- manı Dr. Mazfaar Çefiko- yar ise ilk çıktığı zamanlar- da yoğun olarak bademcik amelıyatlannda lazerin kul- lanılmasına karşın, bugün bunun gereksiz olduğunun anlaşıldığına değindi.Çeli- koyar, "Lazerindoğru \a£- laıumı önemli Her hasta- da, ber operasyonda işe ya- rar gibi göstermek de yan- hş.tamamenreddeünekde'' dıye konuştu. Depremzedeöğrencilerin okul ve yemek masraflan, MEB tarafindan karşdanacak. Yanıı zil çalacak... ANKARA (AA) - llköğretim okullan ve liselerde, deprem bölgesınde bü> r ük hasar gören ilçe ve beldeler dışında, yenı eğıtım- öğretim yılına 13 Eylül Pazartesı günü baş- lanacak. Yaklaşık 15 milyon öğrencınin ders başı yapacağı, 1.5 milyon mirak öğrencınin okul- latanışacağı 1999-2000 eğitim-öğreümyı- lında, deprem bölgesindekı okullar farklı ta- nhlerde açılacak. Kocaeli'nın, depremden etkilenmeyen tek ilçesi olan Kandıra'nın dışındaki tüm ilçeler ve bu ilçelere bağlı beldelerle Kocaeli merkezde, eğitım-öğre- time başlama tarihi ertelendi. Gebze'dekı okullar 20 Eylül, Karamürserdeki okullar 27 Eylül Pazartesi günü yeni eğitim ve öğ- retim yılına başlayacak. lzmit, Gölcük ve Körfez ilçelen ile bun- lara bağlı beldelerdekı okullann açılış tarih- len, hasar tespıt çalışmalannın tamamlan- masından sonra belırlenecek. Adapazan Merkez, SeTdivan, Erenler, Güneşler ve Yaz- lık beldelennde okullar 4 Ekim'de açıla- cak. Bu bölgelerde, okullarda hasar olma- sı, su ve kanalızasyon şebekesinin çalışma- ması nedenıyle erteleme karan alındı. Ha- sar tespıt çalışmalannın sürdüğü diğer ilçe, belde ve köylerde ise okullann açılış tarihi 20 Eylül olarak belirlendı. Yalova ve Bolu'da ise okullar 13 Eylül'de açılacak. Deprem bölgesinde, okul kayıtları 1 Ekım'e kadar devam edecek. Felaket nede- niyle yetim ve öksüz kalmış ve>a maddi manevı zarara uğramış ailelerin çocuklan, parasız yatılı olarak oğrenimlenne devam edebılecekler. Deprem arası bir soluk 1ŞILÖZGENTÜRK Herhalde dünyanın hiçbir ülkesinde bizdeki gi- bi sarsıcı birgündem söz konusu değil. Süreklı şok- larla yaşayıp duruyoruz, sanınm bağışıkhk ka- zandık. Konuşmalanmız değişti, herhangı bır gü- nü tarif ederken şöyle demeye başladık: "O sıra- da Şemsı Denızer öMürülmüştü". "Ha, o gün mü? EkoaofnBakamintihargirişirnindebulunrnuştu^, "Evet, o iş depremin ikind günü bitti", U O günkü buluşmayı ertetemiştik: çünkü tzmit'te ikinci kuv- vetli artçı deprem oknuştu", "Canım o geceaffi ko- nuşmuştuk, ertesi gün veto edildi ya_" Böylesine birbırinden sert şoklara nasıl daya- nıyoruz bilmem? Şoklarla birlikte işsızlik, para- sızlık, ruhsal bozukluk da cabası. Eğer Istanbul'daysanız ve eğer o gün deprem böl- gelerine gitmiyorsanız ve kendinize bir soluk ba- ğışlamak istıyorsanız, siz de benim gibi yapın ve Gülhane Parkı'ndan içeri ginn, eski Darphane-i Amıre binalanna gidin ve kendinizı dünyanın en önemli fotograf ustalanndan HenriCartier-Bres- son'un fotoğraflanna usulca bıra- kın. Hiçbir şey düşünmeden... Bresson Avrupalılan anlatıyor. Ingiltere'den Ispanya'ya, lspan- ya'dan Türkiye'ye, Türkiye'den lr- landa'ya kadar uzanan bir çızgıde, tüm renkleriyle, insan özellikle- riyle eski kıta gözleriniz önüne se- riliyor. Italya'nm tombul, büyük gö- ğüslü anaç kadınlan bir çocuk gi- bi Bresson'un objekftfıyle dalga ge- çiyorlar; iri göğüslennı hoplata hoplata... 1968 Parisi'nde yaşlı ve muha- fazakâr bir Fransız büyük bir cid- diyetle duvar yazılannı okuyor! > . "Yaşasndevrim!" Leningrad, pardon şimdiki adıyla St. Peter- burg'da, kanal boyu; çınlçıplak soyunmuş güneş- lenen erkeklerle dolu. Gene Moskova'da işçüer, köy- lüler Lenin'ın mezannı ziyaret etmek için sıraya girmişler. Çok değil 26 yıl önce. Köprülenn altın- dan ne sular akmış? Kim demiş "Fransızlar incedir. narindir" diye. Işte iki erkek ikı kadm, sirtlannı güneşe verip, Se- ine kıyısında piknik yapıyorlar. Hepsinin ensele- ri kalın. her bin oturduğu yeri neredeyse çökerte- cek. Kim demış Fransızlar incedir diye? Avrupa'da ne çok dini geçit töreni varmış. Bres- son'un Leica marka küçük kamerası üşenrnemış hepsini birbır tespit etmış. Italya'da meleklerin ha- vada uçuştuğu bır dıni geçit töreni var ki, Feiiııi'nin neden Italya'dan çıktığını pek bir güzel anlatıyor Melekler giysileri içinde gökte uçuşan gencecık kızlar Fellıni'nin 'Kadınlar Kenti' filminde aynen böyle bır sahne vardır. Ideal kadın böyle gökler- de dolaşır durur. Doğrusu Bresson'un tespit ettı- ği melekler geçidı Fellinf yi aşıyor. Ne demişler. "havat sanab her zaman aşar". Sadece îtar>a'dan mı? Elbette hayır; Vatikan'dan, Polonya'dan, Dublin'den, Ispanya'dan dıni tören- ler. konvoylar halınde yürüyen papazlar, yere ka- paklanmış toprağı öpen papaz çıraklan ve cadde- nin ortasında bir papaza günah çıkaran şuh bir ka- dm. Kılisede değil açık havada, bir papaz kulübe- sinin önünde. Sonra huşu içinde vaız dinleyen Ruslar. Dev- nm bile onlann dine olan düşkünlüklerini yıka- mamış. Belkı de Rusya'yı en iyi anlatan fotoğraf- lar bunlar, Rus insanının inanılmaz vicdan ve onur duygusunun temelini. Ve sona yaklaşıyoruz. Evet, allah allah bu gö- rüntü pek birtanıdık. Tabıi Kapahçarşı. Sonra Fın- dıklı'dakı merdivenler. Ama ne güzel bir fotograf bu. Tıpkı bır film karesi gibi. Tümüyle Türk in- sanını anlatıyor ama benim ustam bu konuda Ara Güler. Onu kimselere değişmem. Evet, ülkemizın inanılmaz yorucu gündemin- den bir süre için uzaklaşıp, yaşlı kıtayı anlatan fo- toğraflara dalıp gitmek güzel. Insan hiç farkına var- madan bır anı bombardımanında buluyor kendi- ni. Işte diyorsun kendı kendine, "Bir zamanlar ben de bu St Pe- tersburg kanallannda doiaşbm, ben de Seine Nehri'ne ayaldar^ mı sokrum. İspanya'da Çingeue- kri ve onlann yapAğı garip w in- sanı büyüleyen flamenkoyu gör- düm. Onlarla oynadun" diyor- sun. "Ben bir eski krtahyun" di- yorsun. Bence bir soluk, bir ara hepi- mıze iyi gelecek. Üstelik Darp- hane bmalan kolay kolay yıkıl- maz. Bır süre için emniyettesiniz. ısoz506hotmaiLcom.