Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 23 AĞUSTOS 1999 PAZARTESİ
DEPREM
Shîl seferberlik iç rahatlabyor
Hükümetin aciz kaldığı Marmara Bölgesi'ndeki deprem felaketinin ardmdan bölgeye
yurttaşlar, şirketler ve sivil toplum örgütlerinden gelen yardımlar artarak sürüyor
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Türkiye Odalar ve Borsaiar Bırligi (TO-
BB) bölgeye iş makinesi, sağlık malze-
mesi, gıda yardımı içeren konvoyu dep-
rem bölgesine gönderdi. Başbakanlık
Kriz Yönetim Merkezı'nden yapılan
açıklamada, bölge valiliklerinin özellik-
le özel sektörden ış makineleri istediği
belırtildi.
CHP Ankara II Başkanlığı. bölgeye
20 temizlik işçisi ve malzemesi gönder-
di. Teşkilat tarafmdan kampanya çerçe-
vesinde bebek bezi, mama, hijyenik
malzeme sevk edildi.
Başbakanlık Kriz Yönetim Merke-
zi'nden yapılan açıklamada, deprem
bölgesi valiliklennce acil olarak özellik-
le özel sektörden kepce, jeneratör,
kompresör, vinç ve ekskavatöre gerek-
sinim olduğu vurgulandı. Yurttaşlardan
da, tıbbı malzeme, çadır, battaniye, çöp
torbası, ceset torbası ve gıda malzeme-
lerinden özellıkle kuru gıda maddeleri
gönderilmesi istendi.
TOBB'dan yapılan açıklamaya göre
birlik, her türlü tıbbi cihazın yer aldığı,
tam donanırrüı ve yüksek tavanlı 14 am-
bulansı dün deprem bölgesine gönder-
di. TOBB aynca, çeşitli büyüklükteki
119 seyyar tuvalet, 24 adet duş kabini,
enkaz kaldırma işlerinde kullanılmak
üzere 3 adet havalı kompresör ile 40 adet
muhtelif büyüklükte jeneratörü de böl-
geye gönderme karan aldı. Birlik ayn-
ca hafta içinde 5 adet çöp kamyonunu da
bölgeye gönderme karan alırken, bugü-
ne kadar 20 bın adet battaniyenin ulaş-
tınldığı bildırildi. 5 trilyon lira ile baş-
lattıgı nakdi yardım kampanyasını da
sürdüren TOBB, gıda yardımlannı da
sûrdürüyor. Ankara'da faaliyetgösteren
Bektaşlar Motorlu Araçlar ve Nakliye
Ticaret Limıted Şirketi de mülkiyetinde
bulunan Ankara Batıkent'teki evlerini 2
yıllıfına ihtiyacı bulunan depremzede-
lere açtıklannı duyurdu.
Astaldı S.p.A/Baymdır Inşaat Ortak
Girişimı de Düzce'deki kurtarma çalış-
malanna 3 hidrolik vinç mobil, 1 lastik
tekerlekli yûkleyici, 4 kompresör ve kı-
ncı ile 20 adet damperli karnyon gönder-
di. Girişım aynca reiaketzedelere sıcak
yemek yardımında da bulundu.
Keçıören Belediyesı'nden yapılan
açıklamada, bölgeye yardım sevki sür-
düğü belırtilirken; personeliyle bırlikte
2 adet çöp aracı, 2 adet ilaçlama aracı,
greyderler, ambulans, iş makinelen ve
jeneratörlerin bölgeye gönderildiği kay-
dedildi. Almanya Federal Ordusu'nca
ilk etapta gönderileceğı bıldirilen 10
tonluk ilaç ve yardım malzemesi de Tür-
kiye'ye ulaştı.
Ankara Valilıği Kriz Masası Başkanı
Valı Yardımcısı MustafaÖzer, belediye
başkanlan ile durum değerlendirmesi
yaparak gönderilecek olan yardım mal-
zemesi gruplannı görüştû. Özer, bun-
dan sonra bölgeye yardımlann daha
planlı, gereksinime yanıt verecek mal-
zemelerden oluşacağını söyledı. 2 adet
aydınlatmabalonu, 10 adet seyyar tuva-
let ve fıtinks malzemelerini gönderdik-
lerini söyleyen Vali Yardımcısı Özer,
yurttaşlan uyararak, "Vatandaşlanmız
sadece bankalarda açılan hesaplara pa-
ra yaürmahlar. Ayni yanümlan ise Kı-
zılay şubelerine veya kaymakamlıklanla
oluşan yardım toplama merkezlerine
vermeleri en uygun olanKhr" dedı.
Türk Eczacılan Birliği bölgede görev
yapacak eczacılara ihtiyaç duyulduğu-
nu belirterek görev almak isteyenlerin
(0312) 467 25 12/13/14/15 nolu tele-
fonlara başvurmalannı istedi. Istanbul
Okmeydanı'ndaki Türkiye Hastanesı
önümüzdeki 2 hafta boyunca depremze-
delere her türlü sağlık hizmetini ücret-
siz vermeye devam edeceğini açıkladı.
Alman Hastanesi de depremzedelerin
çocuklan için psıkolojık danışma servi-
si kurdu. Kireç Üreticileri Birliği, böl-
geye sürekli kireç sevk ettiklerini ve
kendilerine ulaşılrnası halinde ihtiyaç
duyulan kireci ücretsiz göndermeye de-
vam edeceklerini açıkladı. Bırliğüı irti-
bat numaralan şöyle: (0212) 2873333,
2872505 (tel), (0212) 257 28 90 (fax) ve
(0532) 645 07 26 (cep).
Izmir'in Aliağa ilçesinde Karakuzu
köyünde ise genç kızlar, çeyizlerini sa-
tarak gelirini depremzedelere gönderi-
yor. Konya'nın Karapınar ilçesinde de
24 mahalle muhtan, 1 aylık maaşlanm
depremzedelere bağışlama karan aldı-
lar. Muhtarlar Derneği Başkanı Beldr
Küçfik, Körfez bölgesinde yaşanan fa-
ciaya seyirci kalınmasının söz konusu
olmadığını belirterek, bu amaçla bir a-
raya gelen mahalle muhtarlannın birer
aylık maaşlanm depremze-
delere bağışlama karan al-
dı.
ABD'dençagn
Yurtdışından yapılan yar-
dımlar devam ederken, ABD
Başkanı Büldinton. Ameri-
kan halkınabır kez daha ses-
lenerek Türkiye'ye yardım
çağnsı yaptı. Clınton. "Dü-
şfincelerimiz ve dualanmız
bu trajedideo etkflenenlerle
birtiktedir" dedı.
ABD'deki Türk kuruluş-
Deprem sonrası Gölcük'e gönderilen giyecek yardunlan kaldınmlara aülmış, isteyen istediğini çeldp alryor. (Fotoğraf: BERTAN AĞANOĞLU)
Sağlık Bakanı Osman Durmuş, tuvalet olmamasından yakınanlara çözüm buldu
'Benim iıısaıımı plaja gider yıkanır'
ANKARA(ANKA)-Sağhk Bakanı Os-
man Durmuş, deprem felaketiyle sarsı-
lan Marmara Bölgesi'nde salgın hastalık
tehlikesme yol açan altyapı eksıklikleri-
nın yerine "Körfez sularînı" alteraatif ola-
rak önerdi. Bakan Durmuş. Yunan ekibi-
ni geri çevirdiği yönündeki söylenrilerin
doğru olmadığını belirtirken "Bunu geri
çevirmek için ya insan olmayacaksın, ya
nekun" dedi. Durmuş, bir Italyan dokto-
run hizmet verdiğini, ancak bazı önyargı-
lann da olduğunu ifade etti. Bakanlar Ku-
rulu toplantısmdan sonra gazetecilerin so-
rulannı yanıtlayan Dunnuş. afet bölgele-
rinde "karantina olduğu" haberini veren
medya kuruluşlannı "jurnalcilikle" suç-
ladı. Afet bölgesinde karantına ılan edil-
mediğini ve tek bir ishal bile olmadığını
ıfade eden Durmuş, "Karantina lafi nere-
den çıkü? Böyle bir şey yokken var de-
mek. ülkenin kaynaklanıu dışanya jur-
nallemek, bir bakıma ülkenin seyahat Öz-
güriüğünü kısıtlamak anlamma gelir"
dıye konuştu.
Dunnuş, tuvalet olmamasından yakı-
nanlann çalıştığı sokağın sahile açıldığı-
m vurgulayarak "Arkalanna baknklaruı-
da çahşoklan sokak denize açıbyor. Duş ol-
madığını söytüyoriar. benim insanım pla-
ja girer,yıkaıur'' dedı. Dunnuş'un bir te-
leyizyon kanalma yaptığı bu açıklama üe
TÜPRAŞ yangını nedeniyle kirlenen de-
niz altındaki yıkmtılarda inceleme yapan
dalgıçlann saptamalanna göre zift kapla-
nan ve içinde iş makineleri ve apatman-
larla beraber cesetlerin de yüzdüğü Kör-
fez sularmı tuvaJet ve duş ihtiyacının gi-
derilmesi için adres olarak göstermesi
dikkat çekti.
Durmuş, tuvalet olmamasından yakı-
nanlara caminin tuvaleti olduğunu belir-
tirken "tuvaletin Idrti olduğu" yönündeki
eleştiriye de. "Sağbk Bakanı gidip tuva-
let mi temizfcyecek*" diye tepki gösterdi.
Bakan Dunnuş, "sürekli su verilemeyen,
içme suyu sıkınbsı çekilen ve kanalizas-
yon sisteminin tahrip olduğu kenüerdeld
depremzedelere sağlam kalan ruvaletleri
kullanmalannı ve buralan temizlemeieri-
ni" önerdi.
Salgın hastalık söylentilerini de yalan-
layan Sağlık Bakanı Durmuş, "Bfae bir
tek vaka göstersinler" diyerek AKUT'u
suçladı. Durmuş, "Bu söylentikri AKUT
çıkanyor, pratisyen hekim oiduğunu söy-
leyen kelalaka biri çıkanyor" dıye konuş-
tu.
Yurttaşlardan Purmuş'a tepki
Sağlık Bakanı Durmuş'un konuşmala-
n yurttaşlarda büyük tepkilere neden olu-
yor. Gazetelere telefon eden çok sayıda
yurttaş, özellikle yabancı kurtarma heyet-
İeri ve yabancı hekimlerkarşısında olum-
suz tutum alan Durmuş'u "Nazi özentisi"
olmakla suçladı. Izmit'te çok sayıda ya-
kınını yitıridiğını belirten Arzu Saygılı da,
"Hükümet, devlet hiçbir önkm almadi,
deprem sonrasuıda bizi yalnız bıraktı. Bü-
tün bunlara tahammül edebiliriz; ama hiç
olmazsa konuşmasınlar. konuşmalanna
tahammül edemivoruz" dedı.
Hükümetin MHP kanadı baskı yaptı CHP PM'nin Deprem Raporu
îsveç ekibine 'git' denildi 'Hükümet seyirci kaldı'
Haber Merked - Depremin ardmdan
halka yardım elini uzatmakta gecıken
ve bu nedenle ka>nplann artmasındabi-
rinci derece sorumlu olan bükümet, böl-
gedeki yetkililer aracılığı ile yabancı
kurtarmaekiplerinin Türkiye'den aynl-
rnasını idedi. Hükümetin MHP kanadı-
nın yabancı ekipierin gönderilmesi ko-
nusundaetkili olduğu ileri sürüldü. Sağ-
lık Bakanı Osman Dnnnuş. yabancı
ekipierin göndenldığı yönündeki iddi-
alan
M
yankş anlama" diyerek reddetti.
Acil Kurtarma Derneği (AKUT) Genel
Sekreteri Nev2st Çetin ise alınan bu ka-
rann gerekçesini bilmediklerini, ancak
bu ekiplere şu an çok ihtiyaç olduğunu
belirtti.
Türkiye'nin yaşadığı büyük felaket
sonrası çöken yüzlerce binanın enkazı
altında kalan insanlan kurtarmak için
ülkemize gelen yabancı kurtarma ekip-
lerinin, MHP kanadımn bastırması ile
Türk hükümetı tarafından ülkelerine
dönmeye zorlandıgı ileri sürüldü. Eği-
tilmiş köpekleri ve teçhizaüanyla dep-
rem bölgelerindeki can pazannda dur-
maksızın çalışan îsveç kurtarma eki-
binden Lars Baeckman, yetkililerin
baştan beri kendilerine karşı olumsuz
bir yaklaşım içinde olduğunu kaydetti.
NTV'ye konuşan Baeckman, "Yaruı
(bugün) saat 10.00'da Türkiye'yi terk
ctmemiz istendi" dedi
Bakanlar Kurulu sonrasında gazete-
ciler. Sağlık Bakanı Osman Durmuş'a
tsveç ekibinın açıklamaiannı anrmsat-
h. Dunnuş, Îsveç ekibinin, yardım tek-
lifi kabul ediimediği için ülkelerine
döndüğüne ilişkin haberlerin doğru ol-
madığını söyledi. Dunnuş. "'Hayır, böy-
le bir şey yok. Bunlar maalesef yanhş
anlamalar'* dedı.
AKUT Genei Sekreteri, Kevzat Çe-
tin. hükümetin aldığı karann gerekçe-
sini bilmediklerini. ancak bu ekiplere
ihtiyaç duyuiduğunu söyledi. Çetin
şöyle konuştu:
"Sagfck Bakanhğı'nın yapöğı açdda-
mazatenbiziçoküzmüşniBaşımıza ge-
len felaket büyüktür. Deprem büyük
ahnı kapsamaküdır. Biz kontrolü ka>-
bettiğimiz için bizt kanlan gönüllülerj
bölg»den uzaklaşdrdık."
Deprem İçin Sivil Girişim adlı orga-
nizasyon ise, yabancı kurtarma ekıple-
nnin deprem sonrasmda bûyük işler
yapüğını ve bu ekipierin burada kalma-
sı gerektiğini söyledi. Girişim sözcüsü,
gazetemize yaptığı açıklamada şöyle
dedi: "Insanın aç susuz yaşam sının 7
günobu-akbuuıiyor. Ancak mucizeterde
olabiByor. Bunun dışmdaenkaziann al-
ünda binkrce ceset bulunuyor. Çıkard-
ması beklenen buceseüer deçevnye bü-
yük tehlike saçıyor. Onun için bu insan-
iann burada ounası gerekK."
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
CHP Genel Başkanı AHan Övmen, Par-
ti Meclisi'nce (PM) hazırlanan "Dep-
rem Raporu"nu açıkladı. Raporda. dep-
remden itibaren başlatüması gereken
hizmetlerin de\Teye sokulamadığı. olay-
lara hâkim olması gereken devlet yöne-
tiıninin olaya seyirci kaldığı vurgulan-
dı.
Hükümet ve kamu yönetiminin kriz
yönetimmde "'beceriksizfik ve çareâz-
fflj" içine düştüğü belirtrldi.
CHP Genel Başkanı Altan Öymen.
dün genel merkezde düzenlediği bastn
toplantısında, Sağlık Bakanı Osman
Durrouş'un yabancı ülkelerden gönde-
rilecek yardım tekliflerine karşı çıkma-
sını ve gerekkalmadığı yönündeki açık-
lamalanm eleştirerek "Sağhk Bakanı
yalnız uluslararası yardima değil, ulusal
yardım prişimine de karşı çıkmaktadır.
Hükümetiçinderidriikoordinasvonsuz-
hıksöz konusudur" dıye konuştu.
CHP PM tarafından raporda, deprem-
le birlikte ulaşım, ıletişim ve elektrik
hizmetlerinin kesilmesinin, eşgüdümün
sağlanmasını, acil yardım için gerekli
mekanizmalann bir an önce harekete
geçirilmesini engellediği vurgulandı.
Karayolundaki tıkanmalardan doğan
ulaşım sıkıntısını gidermek üzere hava
köprüsü kurulabileceği, ancak bunun
yagılamadığı kaydedildi.
Ulkedeki sivil savunma hizmetlerinin
bütünüyle yetersiz durumda olduğunun
anlaşıldığına işaret edilen raporda, "Uz-
manbk gerektiren enkaz kakhrma ve
kurtarma işlemlerinin, dozer, kepçe gibi
tehliketi araclarla yapimıasının denen-
diğt «örülmektedir. Oysa bu hizmetler
içinyetişmiselemanvedeBci,kesicinite-
fikte özel teçhizat gereklidir" denildi.
Devletin, hükümeti ve kamu yönetı-
miyle bu kapsamdaki aferi göğüsleyebı-
lecek hazırhk içinde olmadîğının orta-
ya çıktığı kaydedilirken su görüşlere y-
erverildi:
J
Hükümetwkarrroyönetimi,krizyö-
netiminde tam bir beccriksizük ve çare-
sizfik içinedüşmüstiir. Deprem anındaB
itibaren başlanünası gereken hizmetler
de\Teye sokulamanuş. olaylara hâkmı
olması gereken devlet yönetimi. adeta
olaya seyirci kalmışur. Hızlı ve etkin bir
müdahaleicin bütünvetkfleren geniş şe-
kfide 7269 sayA Afeöer Yasaa'nda var
olduğu halde, bu yetkfler kulanılama-
nuşor. Özetk. var olan >«tkileri ve ola-
naklan kullanamayan kamu yönetimi
bu olayda çok kötü sınav vtrmiştirf
Raporda, ulusal deprem politikası be-
lirlenmesi gerektıği vurgulanarak, dep-
rem öncesi, sırası ve sonrasmda yapıla-
cak işlerinciddi programlara bağlanma-
sı gerektiği belirtildi. Raporda, TB-
MM"nin tatile girmeden deprem alanı
için "Özel Afet Yasas"nı gündeme al-
ması gerekîığıne dikkat çekildi.
lannı htr a Tiirtr
.Amerikan Dernekleri
Asamblesi (ATAA), ABD'-
de çalışan Türk doktorlan-
na, deprem bölgelerine gide-
rek sağlık çalışmalanna ka-
nlmalan çağnsında bulundu.
Öte yandan, ABD'deki Türk
dıplomatık temsılcıliklen,
depremzedeler için yardım
toplayan kuruluşlara bir du-
yuru yayımlayarak, Türki-
ye'ye yardım götüren THY
uçaklannın sadece ilaç taşı-
yabildiğini belirterek, giye-
cek ve gıda gibi yardım mal-
zemelerinın THY'ye veril-
memesini ve yardımlann
mümkün olduğunca para
olarak yapılmasını istedi.
Kendılenni Türk asıllı
Amenkalılar olarak tanıtan
Meluncanlar da, ABD'de
başlatılan yardım çabalanna
geniş bir kampanya ile kaûl-
dılar. Meluncan toplumunun
yetkililerinden Brent Ken-
nedy, açıklamasında, dep-
remzedeler için büyük bir
bağış kampanyası başlattık-
lannı ve toplanan mali yar-
dımlann 10 gün içinde Tür-
kiye'ye iletileceğini büdirdi.
Öte yandan Amerikan halkı,
televizyonlann yayımladığı
merkezlere bağışta bulunu-
yor. Türkiye Chicago Baş-
konsolosu YavuzAktaş, yap-
tığı açıklamada, Amerikan
halkının yardım kampanya-
lanna çok duyarlı davrandı-
ğını söyledi. Aktaş, Türk
Başkonsoloslugu'na gelen
Jirnmy adlı Yunan asıllı bir
müzisyenin, 5 bin dolarlık
bağış yaptığını söyledi.
tran'dan çadır ~
Iran'ın, Türkiye"de mey-
dana gelen deprem nedeniy-
le dün sabah ilk yardımı gön-
derdiği bildirildi. iRNA'nın
habenne göre, Iran Kızılay
Kurumu, dün sabah gönderi-
len ilk yardım paketinin. 5
bin battaniye ve 500 büyük
çadırdan oluştuğunu bildir-
dı. Yardımın hangı yoldan
gönderildiği konusunda bil-
Kanada'dan 160 kişilik bir
sağlık ekibi, Adapazan'nda
seyyar hastane kurmak üze-
re ekipmanlanyla Türki-
ye'ye geldi. Kanadalı sağlık
ekibi, daha sonra Adapaza-
n'na hareket etti. Belçi-
ka'dan 10 ton tıbbı malze-
meyle Izmir'e gelen 15 kişi-
lik yardım ekibi, deprem
bölgesine hareket etti. Mal-
zemelerle bırlikte 5'i doktor
15 kişilik Belçikalı yardım
ekibi, Izmir Büyükşehir Be-
lediyesi'nce tahsis edilen
otobüslerle Gölcük ve Iz-
mit'e hareket etti.
Ahnanya'dan kolayhk
Almanya Içişlen Bakanlı-
ğı Müsteşan Claus Hans
Henning. hükümetin Türki-
ye'deki depremzedelerin Al-
manya'ya gırişi konusunda
kolaylık sağlamayı düşündü-
ğünü söyledi.
Yunanistan'dan
eğjtim önerisi
Yunanistan'ın Pilos kenti-
nin piskoposu da Türkiye'de
depremde evsiz kalan çocuk-
laruun 100'ünün Yunanis-
tan 'da oluşturulacak birokul-
da eğitım görmesini önerdi.
BEBÎZE
ERDAL ATABEK
Erken Uyarı Yok muydu?..
Gölcük'ten geçiyoaız, adım adım, dura dura ilerli-
yoruz. Ambulanslann sirenteri, yanıp sönen ışıklan, y-
ol verilen yardım kamyonlan art arda geçiyor. Kef>
çeler, yıkılmış beton bloklannı kaldırmaya çalışıyor,
gözlerini betonlann aralıklanna dikmiş insanlar bir şe-
yin bir yanını tutarak çekiyor, içeridekılerin kurtuluşu
o harekete bağlıymış gibi tetaşlı bir azimle çalışıyor.
- "Burada ne vardı?" diye sonıyorum, yolda trafi-
ği düzenlenleyen gence.
- "Dokuz katlı bina vardı" diyor.
Şimdi orada birtDiri üstüne binmiş beton yığınlan
var. Ve 'içindekiler". Felaket gerçekten çok büyük.
'Erken uyan'yok muydu? 'Erken uyan'yokmudur?
Insanoğlu bunca bilimsel-/ teknik gelişmenin içinde
'depremin erken uyansı' konusunda böylesine çare-
siz mi? Bilmiyorum, bir şey olmalı diye düşünüyor in-
san, bir şeyier olmalı. Bir yerde sürekli çalışan bir
"graf ın ucundaki çizgiler hızlanmalı, yukselmeli, ona
bağlı ses vericisi alarm düdükleri çalmalı. Bunlar yok
mudur, bunlar olamaz mı? 'Hortum' filminde gördü-
ğümüz gibi 'ericen uyan' ile ilgili çalışmalar yapılamaz
mı? 12 saat öncesinde, 2 saat öncesinde, 30 daki-
ka öncesinde, 10 dakika öncesinde insanlann habe- .
ri olamaz mı?
Aslında 'erken uyan' yok muydu?
Bu ruhsatsız, izinsiz, kontrolsüz yapılaşmaya iliş-
kin her şey söylenmedı mi?
Yapılann 'zemin etüdü' diye bir şey yok muydu?
Zorunlu kontroller hep 'formalite' sayılmadı mı?
Çürük zeminlere, dere içlenne, heyelan bölgeleri-
ne yapılan derme çatma konutlara 'tapu verilmesi'
neydi?
Yapılan konutlann 'statik hesaplan', beton kanşı-
mının nasıl yapıldığı, konulan demirierin tipi, çapı, sa-
yısı hep yapanın insafına bağlı kalmadı mı?
Sadece yapılar mı, sadece müteahhitier mi, bele-
diyeier. bakanlık yetkili organlan, açgözlülük, açıkgöz-
lülük, kurnazlık, işinibılirlik, köşedönmecılik, 'memu-
rvm işini Mr'cilik, 'vatandaşım ış yapanı seçer'cilik..
hep bu büyük ortak sorumluluğun parçalan değil mi?
Vereceği oyu, alacağı ruhsatsız tapuya bağlayan
'vatandaş'm bu sorumlulukta payı yok mu?
Felaketin çok büyük olduğu doğru.
Ani bir felaket ve çok büyük, çok yaygın bir bölge-
yi kapsıyor.
Yaşanan şokun büyüklüğü de bunlarla doğru oran-
fjlı.
Şok, şaşkınlık, düşünebilme felci, hareket etme
yetisinin kaybıdır
Bu şok yaşanıyor ve her şeyi sanki felç ediyor.
Ama en azından deprem kuşağındaki yerleşme bi-
rimlerinde 'olası bir deprem tatbikatı' yapılmamalı
mı? 'Deprem tatbikatı' işte böyle şoklan önlemek için
yapılır.
Kurumlarda, okullarda, devlet kunjmlannda, özel
şirketlerde hiç 'yangın fato/ftaf/'yapıldığını gördünüz
mü, duydunuz mu?
Hiçbir otel, hiçbir işyeri, toplu alışveriş merkezleri,
yılda bir kez olsun 'yangın tatbikatı' yapar mı?
Yüzlerce insan taşıyan bir yolcu vapuru, yılda bir
kez olsun 'kurtarma tatbikatı' yapar mı? (Tatbikat di-
yorum, çünkü hemen aklımızda çağnşım yaptıran
sözcük budur. 'Uygulama', bu çağnşımı yaptırmaz.)
Bir geminin 'tahlisiye sandallan'run rahatça deni-
ze indirilebildiğini gösteren bir 'ani kurtarma tatbika-
tı' acaba yapılır mı?
Biz, ne yazık ki, bütün bunlan, 'şimdi nerden çık-
tı?' mantığıyla karşılayan bir yaşama kültürüne sahi-
biz.
Onun için de her felaket bizim için aslında büyük
felakettir.
Değirrnendere'ye ulaşıyoruz.
GördükJerimiz dehşet verici. Deniz, Değirmende-
re'nin kıyısını yutmuş. Belediye Başkanı Ertuğrul
Akalın, bütün yorgunluğunun içinde gelenleri fark
ediyor, ilgileniyor, 'neiere ihtiyaçlan olduğu' sorusu-
nu şırayla yanıtlıyor. Örgütlü gençlik gruplan koşmuş;
belirii renkte gömlekleriyle onlan tanıyorsunuz. Kur-
tarma ekipleri, mühendis gruplan, genç kızlar, genç
erkekler, görevliler, felakete uğramış, insanlar.. hep-
si birlikte. Lüleburgaz'dan 65. Tugay gelmiş, komu-
tanıylatanışıyoruz. Uykusuzluk, yorgunluk, 'önce in-
sanlan kurtaralım' hedefinden şaşmayan güçlü bir az-
mi engelleyemıyor, ama zaman çok hızlı. Depremin
olduğu dakıkadan başlayarak çok yoğun çalışmak
zorunlu. Deprem olayında zamanla yanşryorsunuz.
Başkan, "Büyükbirpatlamaoldu'ötyor, "hattaben,
ya bizdeya komşuda tüp patladı dedim. Arkadan bü-
yük bir sarsıntı oldu ve uzun süre durmadı" diye an-
latıyor. Değirmendere'de deprem anında deniz, kıyı-
daki her şeyi yutmuş. Kıyıdaki park, yürüyüş yolu, kaç
kez kaldığımız Koruk Otel, yemek yediğimiz restoran-
lar, konuşmalaryaptığımız kahveler denize kayıp git-
miş, görünmez olmuş...
Evet, bütün bunlar yaşandı, ama görevimiz donup
kalmak değil.
Görevimiz her şeye yeniden başlamak.
Acımızı da, ölenlerimiz gibi içimize gömerek yeni-
den çalışmak.
Dayanışma içinde yaşamak, birbirimize destek ola-
rak çalışmak.
Değitmendere, Gölcük, Yalova, Izmit, Adapazan,
Bursa ve felakete uğrayan her yer, insanlanmız, he-
pimiz, yeniden yaşamaya başlayacağız.
Görevimiz yaşamaktır. Bilinçle ve sabtrlı bir azim-
le...
A n t a I y a
Söylenti yüzünden
sokakta sabahladılar
ANTALYA (Cumhuri-
yet) - Antalya'da deprem
olduğuna ilişkin asılsız
söylenti, kentin büyük bö-
lümünde elektriklerin de
kesilmesiyle çok sayıda
Antalyahyı sokağa döktü.
Kepez Mahallesi'nden
başlayan "Antalya'da dep-
rem oUu, dahaşkkteöi dep-
rem olacak" söylentileri.
kısa sürede kente yayıldı.
Saat 02.00'den itibaren ba-
zı evlerin kapılan çalına-
rak, deprem olacağı yolun-
dakı söylenti ıletilerek, va-
tandaşlardan dışanya çık-
malan istendi. Saat 02.40
sıralannda Varsak belde-
sınde ana trafo merkezin-
deki bir anza nedeniyle
kentin büyük bölümünde
elektriklerin kesilmesı,
halkın endişesini arttırdı.
Yüzlerce kışi, ellerinde
mumlarla sokaklara çıktı.
Bazı kişilerkent dışına çık-
tı. Bu arada, polis telsizın-
den, "Şehir dışına çıkanla-
n uyarm, deprem söylenti-
sinin aslının olmadığını
söyleyin1
' anonslan yapıl-
dı.
Hastanedeki hastalarla,
hasta yakınlanrun da bu
söylentiden etkilenerek dı-
şanya çıktıklan bildirildi.
Bu sırada, Üçgen Mahal-
lesi 115. Sokak'ta da bir
yangın tehlıkesi atlatıldı.
Güç Apartmam sakinleri
evlen boşaltıp sokağa in-
diklerinde, bir evin mutfa-
ğında yanık bırakılan pik-
nik tüpü yangına neden ol-
du. Yangın büyümeden va-
tandaşlar tarafından sön-
dürüldü. Yetkililer, bu ki-
şilerin hırsızlık sebekesi
olabüeceğini belirterek va-
tandaşlann sakın olmasını
istediler.