Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
7 HAZİRAN 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
Şükran Kurdakul'a bu yılki Makedon Yazarlar Birliği Edebiyat Asası Ödülü verildi
6
Kiütür birlikteliği siirdiirülsiin'
OZLEM ERTLRK
Gazetemiz yazarlanndan Şair Şükran Kurda-
kuJ"a geçen hafta. bu yıiki Makedon Yazarlar
Birliği Edebiyat Asası Odüiü verildi.
1940 kuşağının en genç şain sayılan Kurdakul.
dönüşünde ödül ve Makedon şiiri konusundaki
sorulanrnızı yanıtladı.
- Daha önce Struga Şiir Şoleni'nde her yıl ayn
bir üJkenin şairine "Altın Çelenk' ödülü verildi-
ğini biliyoruz. Bu ödül Türkiye'den deFazıl Hüs-
nü Dağlarca'ya verilmişti. Makedon Edebiyat
Asası Odülü konusunda bizi aydınlatır mısınız?
Makedonya Yazarlar Birliği. Struga Şiir Akşam-
lan 'ndan neredeyse çeyrek yüzyıl sonra Üsküp'te
Ihlamur Bayramı Şiir Şöleni düzenlemeye karar
vermiş. İlk kez 1997'de düzenlenen bu şölende
Fransız şairi Jak Gouchron ile Makedon Mate-
ya Matevski"nin ödül aldığını Üsküp'egidinceöğ-
rendim. Ödül, geçen yıl Rusya'dan Vyaceslav
Kupriyanov ile Makedon Gane Todorovski,bu yıl
da Makedon Ante Popovski ile bana verilmiş olu-
yor. Demek ki sonraki yıllarda da bir Makedon
bir de başka ulusu temsil eden şaire verilmesı ön-
görülüyor.
- Ödül alan Makedon şairier Türkjye'de tanı-
nıyor mu?
Evet. Özellikle 11 yıl önce yitirdiğimiz Üs-
küplü şair Necati Zekeriya ile Fahri Kaya -daha
sonra- Suat Engûllü'nün venmli çalışmalan so-
nucu, 60"lı yıllardan itibaren Makedonyalı şair-
lerin yaratılannı okuma olanağı bulduk. Önce
Varlık dergisi örnekler veriyordu bu şıirden. Son-
ra Matevski. Popo\ ski gibi dünyaca tanınmış şa-
irlenn yapıtlan yayımlandı. 1993"te, Fahri Kaya'nın
'Çağdaş Makedon Şiirleri' adlı seçkisi. çeviri
edebiyatımıza Kültür Bakanlığı'nca kazandınl-
dı. Otuzu aşkın şairden değişık örnekleri kapsa-
yan bu seçkinin önyazısında, çağdaş Makedon şi-
iri üstüne geniş bilgi verildiğini bıliyoruz.
u.sküp'te
Ihlamur Bayramı
Şiir Şöleni
çerçevesinde
verilen ödül
1997'denbu yana
bir Makedon bir de
başka bir ulusu
temsil eden şaire
veriliyor. Ödül bu
yıl Şükran
Kurdakul ve Ante
Popovski arasında
paylaştınldı.
- Ne gibi etkinlikler oldu bu yılki şenlikte?
İlk gün, Yazarlar Birliği Başkanı şair ve ede-
biyat tarihçisi Milovan Stefanovski.basına etkin-
lığin programını sunarak Popovski ve benim ede-
biyat yaşamım üzerine bilgi verdi. Ikıncı gün,
'Yirminci Yüz>ılın Sonuna Doğru Edebiyat' baş-
lıklı panelde Makedonyalı edebiyat adamlan ko-
nuştular. Sonra. açık havada yirmiye yakın şair,
şiirlerinden ömekler sundu. Şiirlerini dinlerken
müziği ilgimi çeken kimi şairleri düz çevirileriy-
le az da olsa tanıma olanağı buldum. Bu şairier
arasında Todor Çalovski, Risto Yaçev, Elena Ko-
juharova, 'İzmir Patikası' adlı kitabın şain Ler-
ka Totnaumova'yı anabilirim. Ödül törenınde
Prof.Georgi Stardekın, Popovski'nin Makedon
Edebiyanndaki Yeri başlıklı yazısını okudu. Aka-
demi üyesi ve şair Matevski de benim edebiyat-
çı kişiliğim ve şiirimi anlattı. Son gün ise Yazar-
lar Birliği'nde Makedon ve Türk sanatçılan. şa-
ir ve öykü yazan Alaettin Tahir'in çevirdiği yir-
miye yakın şiirimi okudular.
- Daha önce Makedonya'yı tanıma olanağı bul-
dunuz mu?
tlkin 1978'de, gazetemiz adına Balkan ülkele-
ri belediye başkanlanyla röportaj yapmak ıçın Sof-
ya'dan sonra Üsküp'e geçmıştım. Ayn bir dö-
nemdi o. Savaş sonrası Yugoslavya, kapitalistol-
mayan bir yolla kalkınmayı deniyordu. Komünist
partisinin ünlü 'öz yönetimi' yasama önemli öl-
çüde yansımıştı. Devlet sektörü yanında bir öl-
çüde özel sektörün bulunması çok partilı yaşa-
ma geçılince sanınm yeni sermayenın kaynağı ol-
muştur. On yıldır Makedonya kapitalizme geç-
me sürecini yaşıyor. Başkent Üsküp'te her şey dün-
yaya açılmış. Ziraat bankamızın şubesi ile bırlik-
te, otomobil satan Türk firmalannı bile görebi-
liyoruz. Türk kesimindeki küçük esnafbelli oran-
da sınıf değiştirmiş. Özel TV kanallan ve radyo-
lan var. Ancak devletin kültür yaşamına katkısı-
nın eskisine oranla çok azaltması yakınma konu-
su aydınlar arasında.
- Edebiyatçüann edebiyat mesleği dışında uğ-
raşlan var mı?
Eski dönemde çoğu edebiyat adamının yaşam-
lannı sürdürebilmek için ikinci işleri olduğunu
biliyorduk. Bugün de durum aynı.
- Struga Şiir Aksamlan'na katılmış mıydınız?
Evet 1989'da.
- Son bir iki tümceyle genel izlenimlerinizi so-
rabilir miyim?
Makedonlar da, öteki Balkan ülkeleri halklan
gibi Türkiye ve lstanbul denince gözleri sevinç-
le panldayan insanlar. Yazarlar Birliği başkanı üç
öğrenimyılı lstanbul Ünıversitesi'nde Makedon
Dili ve Edebiyatı kürsüsünde çalışmış. O yıllan-
nı anlata anlata bitiremiyor. lstanbul doğumlu
Matevski ile Pen Yazarlar Demeğimizin Akde-
niz Ozanlan Toplantısf na katılan şairier de öy-
le. Bu kültür ve sanat bırlıkteliğinın sürmesını di-
liyorum.
Üretken gençlik için festival
Galatasaray Lisesi Kültür ve Halk Dansları
Festivali etkinlikleri hafta boyunca sürecek
Kültür Servisi - Galatasa-
ray Lisesi'nin ülkemizde ya-
şanan politik ve ekonomik ge-
lışmelere paralel olarak genç-
liğın edilgen bir kımlige bürün-
mesi, lise yıllannda düşünsel
üretkenlik ortamından uzak
yaşamış olan gençlerin ûni-
versıte dönemlennde gereklı
verimı sağlayamamaları ne-
deniyle lıseli gençlerin venm-
liliğini arrtırmak amacıyla dü-
zenlediği Galatasaray Lisesi
Kültür ve Halk Danslan Fes-
tivali bugün başlıyor. On dör-
düncüsü yapılan festival, Ga-
latasaray Kültür Kollan'nın
çok yönlü çalışmalannın kat-
kısıyla düzenleniyor.
Festivahn bugünkü programında
11 30'da Federico Fellini'nın 'Ruhla-
nn Juliet'i' adlı filmı. 14.00'te GSL
Fotoğraf Kulübü'nün deniz temalı
dia gösterisi ve Francois Truffaut'nun
'Fahrenheit 451' başlıklı fılmi,
16.00'da Vlike Van Diem'in 'Karak-
ter' adlı filmı. 18.00'de Kurtalan
Expres'in Banş Manço'yu Anma
Konseri izlenebılir.
Yann 11.30'da David Lynch'ın 'Du-
ne\ 14.00'te BülentYüksel ın 'Şubat
Işıgında Madrid. Barcelona' başlık-
lı dia gösterisi. 14.00'te 'TürkSİDe-
masının Dünü Bugünü' başlıklı pa-
nel, 14.00'te Tnıffaufnun 'Jules ve
JinT adh fılmi. 18.00'de Folklor gös-
terisi, 18.30'da Melehat Gürses ve
Türk Müziği Orkestrasrnm İhsan
Ozer'in yönetimindekı 'Türk Sanat
Müziği Konseri' yer alacak.
Festivalde Tuna Ötenel Dörtlüsü de konser verecek.
Çarşamba günü etkıniikler 11.30'da
Ethem Özgüven'ın Bergama konulu
'Hayır* ve 'Işık İnsanlan' başlıklı
belgesellerinin göstenlmesıyle bas-
layacak. Truffaut'nun Pryanisn'Vurun
filmı 14.00'te. Terrence Mallick'in
tnce Kırmta Hat' fılmi de 16.00'da
ızlenebılecek. Toktamış Ateş, Ars-
lan Başer Kafaoğlunun katılacakla-
n Amerikan kültühinün Dünya Üze-
rinde Etkisi başlıklı panel 14.00'te,
GSL Fotoğraf Kulübü'nün 'Bur-
sa'daZaman' başlıklı dia göstensı de
15.00'te gerçekleşecek. Ön bahçe
konserlerinde ise 17.15 'te Tuna Öte-
nel Dörtlüsü. 18.30'da daKamiIÖzer
Caz Orkestrası müzikseverlerle bu-
luşacak. Perşembe programında ise
11.30'da Feflini'nin 'Roma' adlı fıl-
mi. 14.00'te Afşar Timuçin. Cengiz
Gündoğdu ve Halil HacıaUoğhı'nun
katılacağı Sanat ve Esterik
konulu panel, 14.00'te Truf-
faut'nun '400 Darbe' fiimi,
15.00'te Seüm Güneşin Uç-
mak başlıklı dia gösterisi.
16.00'da Kossovitz'in 'Pro-
testo' fılmi. 17.00'deMar-
mara Cniversitesi Klasik Mü-
zikOdaOrkestrasının Prof.
Dr. Cemaiettin Göbelez yö-
netımındeki konsen, 18.00'de
de folklor göstensi yeralacak.
Festivahn son gün progra-
mı ise şöyle: Saat 11,30'da
Enis Rıza Sakızlınm 'Cum-
huriyet'in HayaUerf başlık-
lı belgeseli. İ4.00'te Meh-
met Kısmet'in 'tstanbul Port-
releri' başlıklı dia göstensı.
14.30'da Truffaut'nun 'Yandaki Ka-
dın' filmınin gösterimı, 15.00'te
StephaneLongeot'nun katılacağı fel-
sefe seminen. 15.30'da folklor gös-
terisi, 16.00'da Paskalyevic'in 'Ba-
rut Fıçısı' adlı filmı yer alıyor. Fes-
tıvalin kapanış konserini de saat
18.15te Tîmur Selçuk verecek
Festivalde aynca Galatasaray Re-
sim Kulübü ile Fotoğraf Kulübü'nün
çalışmalan. Seüm Güneş'm fotoğ-
raflan. Abdi Ipekçi'nin okul yılla-
nnda çizdiği karikarürler sergilene-
cek. Salı ve cuma günlen ise saat
13.30 ve 15.30 arasında Avusturya Li-
sesi, lstanbul Lisesi, Saint Benoit Li-
sesi. Galatasaray Üniversitesı ve Ga-
latasaray Lisesi müzik gruplan ile
lstanbul Lisesi Dans Topluluğu'nun
ön bahçedeki konser ve gösterileri
izlenebılir. (293 43 10)
PEN'in yeni yönetim kurulunun belîrlendiği kurultay yapıldı
Kurultayda Bandrol tartışması
Kültür Senisi - PEN Yazarlar Der-
neği, cumartesi günüyaptığı kurultay-
da 1999-2001 döneminde görev yapa-
cak yönetim kurulunu belirledı. Buna
göre Alpay Kabacalı (Başkan), Konur
Ertop. MarioLevi, Suat Karaltay. Sul-
hi Dölek. Turgay Fişekçi ve Ergin Ko-
paran yeni dönemde yönetim kurulun-
da görev alacaklar. Divan üyelerini Ad-
nanÖzyalçıner (Başkan). Ergin Kopa-
ran. Feridun Andaç ve Mario Loi'nin
oluşturduğu toplantıda gündemi ağır-
lıkJı olarak bandrol konusundaki tartış-
malar oluşturdu.
Geçen döneme ilişkin faaliyet prog-
ramının değerlendirilmesi aşamasın-
da Atilla Birkiye söz alarak PEN'in
bandrolle ilgıli yaklaşımını eleştirdi.
Bandrolün, var olan yönetmelik çerçevesinde düşünce-
yi ifade ve yayma özgürlüğü ile çeliştiğini. bandrolle
korsan yayımcılığm önüne geçilemeyeceğınin örnekler-
le sabıt olduğunu beürten Birkjye. "Önemliolan, hırsı-
H vakalamarun ve yayımcıyi korumanın \ollannı ara-
mak" dedi. PEN'in, düşünce özgürlüğünden dolayı tu-
tuklanan ve hapse giren yazarlar konusunda çok pasif
davrandığını söyleyen Birkiye. derneğın uluslararası
bir örgüt olma nitelığinin de bulunmadığını kaydetti. Ge-
çen dönemdeki yönetim kurulunu eleştiren bir grup
üye tarafından yeni dönem yönetim kurulu başkanlığı-
na aday gösterilen Sezer Duru ise geçen dönemde ken-
disinin de içinde bulunduğu bir grup tarafından yapı-
lan bazı çalışmalara yönetim kurulu raporunda yer ve-
rilmemesini eleştirdi.
MetinCdaL Metin Cengiz ve Ergin Koparan gibi ya-
zar ve şairlerin de derneğın bandrol uygulamasına yö-
nelık yaklaşımını eleştirmesi üzerine söz alan Alpay
Yüksek kaoJımlı kurultayda geçen dönemin eksikleri tarüşüdj.
Kabacalı. bandrolün korsanı önleyemeyeceğini kendi-
lerinın de kabul ettiğini, ancak uy gulamanın. yazann ki-
taplanm yayımlayan yasal yayınevinin korsan baskı
yapma girişiminin önüne geçeceğini belirtti. Bandro-
lün sansür kurumunu meşrulaştıracağına ılişkin savın
yayımcılar tarafından ortaya atıldığını söyleyen Kaba-
calı, "Bandrol mutlaka KültürBakanlığı taranndan ve-
rilecek diye bir şey yok. Uygulaması. yeni kurulan Bilim
ve Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği taranndan da yü-
rütülebilir. Bandrolü saMinmak, yazann emeğinin kar-
şıhğıolanteöfhakkınısavunmakdemektir" şeklinde ko-
nuştu. PEN'in uluslararası toplantılara katılmamasma
ilişkin eleştirileri de yanıtlayan Kabacalı, 1997 ve 98'de
yurtdışında yapılan iki PEN kongresıne katıldıklannı,
uluslararası kongrelere katılacak olan yazarlann dil bil-
meleri ve yol paralanru karşılamalan gerektiğini belirterek
u
Eğer PEN her yazan yurtdışına gönderecek olursa
turizm acentesinden farkı kalmaz" dedi.
6. ASPENDOS1X1SLARARASIOPERA VE BALE FESTtV ALİ
. ırvatıstan,
Başkortostan,
Bulgaristan ve
Viyana'dan
topluluklann
katılacağı
festival
süresince
7 opera,
2 konser ve 3
bale gösterisi
sunulacak.
12 Haziran'da
başlayacak
olan etkinlikler
lOTemmuz'a
dek sürecek.
Ankara Devlet
Opera ve Balesi'nin
sahnelediği
G. Bizet'nin
operasında
'Carmen' rolünü
Şebnem Algın
üstieniyor (yanda).
Açûış 'Carmen'kyapüacak
ANKARA (Cıunhuriyet Bürosu)-6. Aspen-
dos Uluslararası Opera ve Bale Festivali 12
Haziran'da G. Bfcot'nin "Carmen" operası ile
başlayacak. Hırvatistan. Başkortostan. Bui-
garistan ve Viyana'dan sanat topluluklannı ko-
nuk edecek festival boyunca 7 opera. 2 kon-
ser ve 3 bale gösterisi sunulacak. Kültür Ba-
kanı lstemihan Talay sanat kurumlannın tu-
rizmi güçlendırecek boyutlar olarak ele alın-
ması gerektiğini söyledi.
Aspendos Uluslararası Opera ve Bale Fes-
tivali konusunda düzenlenen basın toplantı-
sında, Carmen operası solistleri Şebnem Al-
gnı, Feryal Türkoğlu \x Eralp Kıyıcı, pıyanist
Fügen Serbest eşliğinde küçük bir dinleti sun-
dular.
Kültür Bakam Talay. festh alin yabancı top-
luluklan konuk ettiğine işaret ederek bunun
Türkiye'nin siyasal ve dostluk ilişkilerine,
sanatsal ve kültürel açıdan katkı sağlayaca-
ğmı vurguladı. Turizmde bazı sorunlann ya-
şandığını belirten Talay "Bunlan aşmak için
bütün kaynaklan kullanma durumundayız.
Bunlar arasında sanat ve kültür başta geliy or.
Anadolu'nun binlerce yıltık birikimini, tari-
hini. sanat eserierinL müziginu çağdaş ve ev-
rensel sanatını en iyi şeldlde gerçekleştirecek
sanat kurumlan turizmi güçlendirecek bo-
yutlar olarak ele alınmalıdır" dedi.
Festrvale 50 mihar lirahk ka>nak
Aspendos'taki sanat hareketlerinin yaban-
cı konuklann Türkiye'ye getirilmesi açısm-
dan yeni bir olanak yaratacağını kaydeden
Talay, festivahn artık kurumsallaşarak süre-
ceği inancını dile getirdi. Festival için Tanıt-
ma Fonu'ndan 50 milyar lirahk kaynak sağ-
landığını bildiren Talay, eksıkliklerin gıderil-
mesi için fonun güçlendirilmesi yönündeki ça-
lışmalannı da sürdüreceklerini söyledi. Talay,
dış ilişkilerin daha da güçlendirilmesi ve tu-
rizme katkı sağlamasının yanı sıra fSstivalin
Türk sanat kurumlannın dünyaya tanıtılma-
sı açısmdan da önemli bir çalışma olacağını
vurguladı.
Dışişleri ve Turizm bakanlıklannın yoğun
bir tanıtım içinde olduğuna işaret eden Talay,
Türkiye'nin terör hareketini bitirdiği nokta-
da dışardan gelen ekonomik baskırun sona ere-
ceğinı kaydetti.
Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Hü-
seyin Akbulut festivale katılmak isteyenler
için Ankara, lstanbul ve Izmir'den Antalya'ya
özel turlar düzenleneceğıni bildirdi.
6. Aspendos Uluslararası Opera ve Bale Fes-
tivali, 12 Haziran-10 Temmuz tarihleri ara-
sında gerçekJeştirilecek. Toplam 12 etkinli-
ğin sunulacağı festival, G. Bizet'in "Car-
men" operası ile açılacak. Bulgar yönetmen
Kuzman Popw ve yardımcı yönetmen Mu-
rat Akar tarafından sahneye konulan eserde.
Carmen rolünü Şebnem Algın. Don Jose ro-
lünü Hakan Aysev seslendirecek. Operada
aynca Eralp Kıyıo, FeryaiTürkoğlu,Çetin Kı-
ranbay, Dilek Akev. Ferda Sipahi. Y. Emre
Özorhon, Levent Akev ve Sabri Karabudak
rol alacak. Orkestrayı şef Antonk» Piroüi'nin
yöneteceği 4 perdelik eserde dekor ve kostüm
Alexander Yassiliev, koreografi Deniz Ç^,
ışık tasanmı Şükrü Alper tarafından hazırlan-
dı. Koroyu Georgi Robev,çocuk korosunuda
Sevim Ünal ve Saadettin Ünal yönetecek.
Aspendos Opera ve Bale Festivali'nin prog-
ramı şöyle:
"AkJa-G. Verdi (Devlet Opera v« Balesi Ge-
nel Müdürlüğü-14 ^(aziran). Gala Konser
(CSO-16Haziran), Madaına Butterfly-G. Puc-
cini (Mersin Devlet Opera ve Balesi-21 hazi-
ran), Balad-. Rüzgânn Getirdiği (Hırvatis-
tan Llusal Tiyatro Balesi- 23 Haziran), Rigo-
letto-G. Verdi (Başkortostan Cumhuriyeti
Opera ve Balesi-25 Haziran), OteUo-G. Verdi
(Bulgaristan Varna Opera ve Balesi-28 Hazi-
ran). Carmina Burana-C. OrfT(lstanbul Dev-
let Opera ve Balesi-1 Temmuz), HorTman'm
Masallan-J. Oflenbach (lstanbul Dev let Ope-
ra ve Balesi-3 Temmuz), Johann Strauss Özel
Gecesi(FîlarmoniaMyana-5Temmuz),Gtsel-
le-A. Adam (İzmir Dev let Opera ve Balesi-7
Temmuz), Fidelio-L. V. Beethowen(tzmir Dev-
let Opera ve Balesi-10 Temmuz)"
Festivahn yerlı bilet fıyatı 2 milyon 500 bin
lira, yabancı bilet fıyatı ise 30 Mark olarak
belirlendi.
BÜAŞAMADA
ŞUKRAN KURDAKUL
Makedon Şair
Ante Popovski İçin
Yüzyılımız boyunca savaşı yenememiş olsa bi-
le silahlara karşın soluğu kesilmedi şiirin.
II. Dünya Savaşı'nda faşizmin toplama kampla-
nnı da gördü şair, kurşuna da dizildi. Ama aykın
toplum göçlerinin şiiri teslim alabildiğini söyteye-
bilirmiyiz?...
Ispanya iç savaşını anımsayalım, Vıetnam'ı, Bos-
na'yı anımsayalım.
Makedonya'da silahlar konuşmuyor, ama her
gece ses hızını aşan uçaklann doğaya aykın gü-
rültüleri uykularından sıçratıyor çocukları. Ateş
çemberi şiirin önünü kesememiş ama.
Ante Popovski'yle biriikte "Makedon Edebiyat
Asası" ödül töreninde her kuşaktan yirmiyi aşkın
şairin şiirini dinledim. Genellikle yüksek sesle.oku-
nan bir şiir geleneğine bağlı göründü Makedon-
yalı şairier bana.
Popovski'nin şiiri, sanınm bu geleneğin dışında.
Ülkemizde de Kuşu Beklerken (Çev: Suat En-
güllü, 1991) ve önsezi (Çev: Fahri Ali, 1996) ad-
lı şiir kitaplan yayımlanan Popovski'den (doğ. 1931)
söz etmek istiyorum.
II. Dünya Savaşı kuşağından sayabilinz Popovs-
ki'yi- Fahri Kaya'nın Çağdaş Makedon Şiirieri An-
tolojisi'nden (1993) savaş sonrası tıp ögrenimini ta-
mamlayarak doktor olduğunu öğreniyoruz. Yan-
kılar'da (1955) topladığı ilk dönem şiirlerinin eleş-
tirmenlerce olumlu karşılanması üzerine edebiya-
ta vermiş kendisini. Önce Sırp. Boşnak, Hırvat dil—
lerine çevrilen kitaplan çeyrek yüzyıl içinde Ingiliz-
ce, Fransızca, AJmanca, Ispanyolca, Rusça vb.
dillerde de yayımlanmış.
Okuduğum kadanyla ana daman doğaya, insa-
nın yaratılışına, bireyin kutsallığına dayandığı izle-
nimini birakıyor Popovski şiirinin. Yer yer dinsel öğe-
lerin önde geldiği bir şiir ortamıyla karşılaşıyoruz.
Bu yönüyle Makedonyalı eleştirmenler varoluşçu
felsefeye bağlı olduğunu yazıyorlar.
"Varoluşçuluğun, insanlığın ve tarihin acı anla-
nnı aydınlatmak ereğiyle Ante Popovski Incil'den,
mitolojiden ve diğer biiimsel görgülerden yarar-
lanıyor./. Yitirilmenin, ölömün, aşkın, mutsuzlu-
ğun, eziyetin, çilenin varlığı bu şiirde zaman öte-
si gibi yaşanmış biralgılamadır." (Georgi Starde-
lov)
Soyutla somutun kaynaştığı dizelerde trajik oJa-
nın duyumsatılmaya çalışıldığı bir şiir bu.
Bireysel duyarlıklardan geçmişe doğru.
Doğayla bütünleşme heveslerinden evrensele
doğru.
Okurlanma, Fahri Kaya'nın Türkçesinden, Po-
povski'nin Nâzım Hikmet'e adadığı "Bekleyece-
ğim" adlı şiirini sunuyorum.
"Bir kayın ağacı altmda
Hayır bir kayın ağâcı altmda değil
-Kayın salt yüzyıl yaşar.
Bir kavak altında..
Hayır bir kavak ağacı altında değit ,
-Kavak sadece yedi yüzyıl yaşar.
Bir çınar ağacı altında..
Hayır çınar ağacı altında değil
-Çınar salt bin yıl yaşar.
Birkestane ağacı altında..
Hayır kestane ağacı altında değil
-Kestane salt beş bin yıl yaşar.
Bir selvi ağacı altında...
Hayır selvi ağacı altında dağil
-Selvi salt beş bin yıl yaşar.
Yılgılı bir gövdenin altında..
Hayır bunun altında da değil
-Tann var oldukça bekleyeceğim.
Bekleyeceğim göreyim
Aynı birgövdeden kemiklerin
Nasıl birieştiğinı
Görkemli Anavatanının
Güçlü biryapıt olarak nasıl yükseldiğini."
David Friesen ve Önder Focan
atölyesi
• Kültür Servisi -
Usta caz gitaristi
Önder Focan ve
Amerikah
müzisyen David
Friesen bugün saat
18.30'da Borusan
Kültür ve Sanat
Merkezi'ndebir
atölye çahşması
gerçekleştirecekler.
"Kontrbasta Caz Teknikleri" başlıklı atölyede
kontrbas çahm teknikleri, kullanılan teller ve tellerin
müzikJe ilişkisi konu edilecek. Çağdaş cazm
Amerika'daki önde gelen temsilcileri arasında yer
alan Friesen, müziğinde caz standartlannın yanı sıra
yerel ezgilere de yer verdigi yaratıcı yaklaşımıyla
eleştirmenlerin beğenisini topluyor. Onder Focan
son yıllarda gerçekleşnrdiği albümlerin yanı sıra
Cannes, PorijTinlandiya. Zagreb gibi ünlü
uluslararası festivallerde Türk cazını yurtdışına
taşıdı. Focan önümüzdeki aylarda da Estonya ve
Dubrovnik caz festivallerine katılacak. (292 06 55)
BODRUM ULUSLARARASI CEVRE FILMLERI FESTİVALİ
BUGUN
• Yanşma Dışı Belgeseileri Oasis Kültür
Merkezi'nde saat 10.00'da "Gümüşlük Mavi ve
Siyah', •Hikâye AnlatKisı' ve 'Erozyon 4. Bölüm'
başlıklı belgeseller izlenebilir.
• Belgesel Filmler Yanşması kapsamında Oasis
Kültür Merkezi'nde saat 12.00'de Dalgakıran ve
Nagarahole adlı filmler gösterilecek.
• Yansma Filmleri çerçevesinde Cine Marine'de
saat 12.00'de Korkusuz Dörtlü. 18.00 ve 21.00'de
Denizin Uzağında. 22.00'de de Çökertme adlı
filmler izlenebilir.
• 'Bir Film Doğaya Bakışımızı Ne Kadar Etkiliyor'
başlıklı forum Oasis Kültür Merkezi'nde saat
14.00'te izlenebilir.
• ÇölGemisi başlıklı fılm saat 15.30'da Cine
Marine'de izlenebilir.
• Söyleşi-dia gösterisi Oasis Kültür Merkezi'nde
saat 16.00'da Sualtı Araştırmalan Demeği'nin
Akdenizfoku konulu etkinhği izlenebilir. v