Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
23 AĞUSTOS 1996 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
32 çocuk
DGM'lerde
yargılandı
• ANKARA (ANKA) - Suç
yaşındakı düşüş,
DGM'lerdeki davalara da
yansırken geçen yıl
Türkıye'deki DGM'ierde 11-
14 yaş arasında 32 çocuğun
yargılandıgı ortaya çıktı.
Adalet Bakanlığı
verilerinden derlenen
bilgilere göre, geçen yıl
DGM'lerde yargıîanan 32
çocuktan 29"u erkek. 3"ü
kız. Devlet Güvenlik
Mahkemeleri'nde 15 ve 17
yaşlan arasında geçen yıl
yargıîanan kişilerin sayısının
ise 276 olduğu belirlendı.
Vatan Caddesi
trafiğe kapaiı
• Istanbul Haber Servfei -
30 Ağusios Zafer Bayramı
Genel Provalan nedeniyle.
yann Mahmutbev Köprüsü
ve Vatan Caddesi 7 saat
süreyle trafiğe kapatılacak.
tstanbul Emniyet
Müdürlüğü"nden yapılan
açıklamaya göre. provalar
nedeniyle MahmLiıbey
Köprüsü ve Vatan Caddesi
07.00-14.00 saatleri arasında
trafiğe kapaiı olacak. Bu
nedenle, Bakırköy yönünden
gelerek özellikle
hastanelerin bulunduğu
Çapa, Cerrahpaşa ve Haseki
semtlerine gidecek olan
sürücülerin, sahil yolu
Kennedy Caddesi, Samatya-
Kızılelma Caddesi ve Millet
Caddesi güzergâhlannı
kullanmaîan istendi.
Cindoruk
tazminat ödedi
• ANKARA (UBA) - DTP
Genel Başkanı Hüsamettin
Cindoruk'un özellikle
siyasilere dönük ilginç
benzetmeleri pahalıya mal
oluyor. Cindoruk, "Sokak
Kızı" benzetmesi nedeniyle
DYP Genel Başkan
Yardımcısı ve eski lçişleri
Bakanı Meral Akşener'e
975 milyon lira tazminat
ödedi. Akşener, kendisine
"Şoför Nebahat" diyen
Cindoruk hakkında ikinci
bir raanevi tazminat davası
açacağını söyledi.
Memura
soruşturma
• AJVKARA(UBA)-
Ankara Büyükşehir
Belediye Başkanı FP'li
Melih Gökçek'in,
çalışanlanna karşı kındar
tutumu sürüyor. Yaklaşık 7
bin belediye işçisini
ilgilendiren toplu sözleşme
görüşmelerindeki uzlaşmaz
tutumu, işçilerin 19 gündür
grev yapmasına neden olan
Gökçek, işçilere destek
ziyaretinde bulunduklan için
sürgüne gönderdiği 12
belediye memuruna bu kez
de soruşturma açtı. Hizmet-
tş üyesi işçilerin grevini
destekledikleri için
Ankara'daki çöplük
alanlanna sürgün edilen
belediye memurlan
hakkında, gazetelerde
sürgün edilmelerine ilişkin
olarak yayımlanan haberler
bahane edilerek soruşturma
açıldı. Tüm Bel-Sen Ankara
Şubesi, söz konusu
haberlere konu olan
bilgilerin memurlardan
değil, kendilerinden
çıktığını bildirdi.
Bu da ittıal çete
• ANKARA (AA) - Ankara
Emniyet Müdürlüğü'nce
ortaya çıkanlan bır çetenin
11 lranlı ve 1 Türk üyesi,
.Ankara Cumhuriyet
Başsavcılığı tarafından
tutuklandı. Ankara Emniyet
Müdürlüğü Asayiş Şube
Müdürlügü Dolandıncılık
Büro Amirliği, şebeke
oluşturan kişilerin Ankara,
Istanbul ve Çankın'da çok
sayıda vatandaşı
dolandırdıklannı, tırnakçılık
suretiyle paralannı
çaldıklannı açıkladı. Şebeke
üyelerinin 13 ayn kişinin
toplam 1 milyar 950 milyon
lirasını çaldıklan. bu
suçlarda kullanmak üzere 2
araba kiraladıklan
belirlendi. Ankara
Cumhuriyet Başsavcılığı söz
konusu kişilerin "çete"
suçundan yargılanmalan
için dosyayı Ankara
DGM'ye gönderdi.
• tstanbul Haber Servisi -
Sosyalist fktidar Partisi
(SlP). 1 Eylül Banş Günü
nedeniyle Istanbul'da
"IMF'ye hayır". "N'ATO'ya
hayır" ve "AB'ye hayır'"
sloganlannın yeraldığı
"Emperyalizme banş yok"
afışleri asan 13 üyelerinin
gözaltına alındığını bildirdi.
Ümraniye'deki konuşmasında Müslüman bir kişinin laik olamayacağını söylemişti
Erdoğan DGM'de ifade verditstanbul Haber Servisi - tstan-
bul Büyükşehır Belediye Başka-
nı Recep Tayyip Erdoğan, kapatı-
lan RP'nin Ümraniye ilçe binası-
nın açılışındaki konuşması nede-
niyle hakkında başlatılan soruş-
turma kapsamında dün İstanbu!
DGM'de ifade verdi.
Erdoğan, konuşmasında Müs-
lüman bir kişinin laik olamayaca-
ğını öne sürmüştü. Erdoğan. Si-
irt'teki bir konuşması nedeniyle
de Diyarbakır DGM tarafından
"halkı din ve mezhep farkuhğı gö-
zeterek açıkça kin ve düşmanbğa
tahrik ettiğT gerekçesiyle 10 ay
hapis cezasına çarptınlmış. kara-
• Erdoğan, Siirt'te yaptığı bir konuşma nedeniyle Diyarbakır DGM tarafından
"halkı din ve mezhep farkhlığı gözeterek açıkça kin ve düşmanlığa tahrik ettiği"
gerekçesiyle 10 ay hapis cezasına çarptınlmış, karan temyiz etmişti.
n temyiz etmişti. Beşiktaş'taki ra DGM tarafından soruşturma raniye ilçe binasının açılışında
DGM binasına saat 10.00 sırala-
rhida korumalanyla birlıkte gelen
Recep Tayyip Erdoğan'ın ifadesi.
nöbetçi sa\ cı Hadi Salihoğlu tara-
fından alındı.
Erdoğan. 1 saat süreyle ifade
verdikten sonra tstanbul DGM'-
den ayrıldı. Erdoğan hakkında,
Ümraniye'de yaptığı konuşmada
-halkı din ve mezhep farklılığı gö-
zeterek kin ve düşmanlığa açıkça
tahrik ettiği'" gerekçesiyle Anka-
başlatılmıştı. Aynı olayla ilgili
olarak tstanbul DGM Cumhuri-
yet Savcısı Ayhan Gödekmerdan
da re sen soruşturma başlatmıştı.
Ankara DGM'nin "yetkisizlik"
karan üzerine soruşturma dosya-
sı 1.5ayöncetstanbul'agönderil-
mişti. Soruşturma sonucunda Er-
doğan hakkında TCK'nin 312.
maddesi uyannca 3 yıla kadar ha-
pis istemiyle dava açılabilecek.
Erdoğan kapatılan RP'nin Üm-
yaptığı konuşmada Müslüman bir
kişinin laik olamayacağını savu-
narak "Ya Müslüman olacaksınya
laik, ikisi bir arada olunca ters
mıknanslama yapar. 1.5 mil\ arlık
İslam âlemi Türk milletinin a>ağa
kalkmasını bekliyor. Kalkacağız.
Onun ışıklan gözüküyor. Bu kı-
yım başlavacak" demişti.
Erdoğan, Istanbul DGM'de ifa-
de verdikten sonra İSKİ tarafın-
dan yapılan Avcılar- Esenyurt lç-
me Suyu tsale Hattı ve Terfi Mer-
kezi'nin açılışında gazetecilerin
sorulannı yanıtladı. Bir gazeteci-
nin "Eski olavlaria ilgili olarak ar-
ka arkaya dav a açıunasını nasüde-
ğerlendiriyorsunuz'' sorusuna Er-
doğan şuyanıtı verdi:
"TespitinizçokgüzeL Böyle mü-
teca\izeskidosyalan kanştınp ka-
nşnnp oralardan bir şey ler çıkar-
maya yönelmeyi, korkanm bizim
belediye başkanlığınuz dönemin-
de berhangi bir şey bulamayıp
'Acaba nasıl takviye bazı şeyler
buluruz ve Tayyip Erdoğan'ın
önünü kcseriz'c yöneük çaüşma-
lar olarak değerJendiriyonım."
CHP'den tepki
Ihaleler
yandaşlara
veriliyor'
• CHP 11 Başkanı
Etem Cankurtaran,
Erdoğan'ın, şeriat
hukuku isteyenlerin
önderi olmak için
bdedıyenin gelirlerini
seferber ettiğini
söyledi.
İstanbul Haber Servisi -
CHP tstanbul 11 Başkanı
Etem Cankurtaran. Recep
Tayyip Erdoğan'ın. bele-
diyenin gelirlerini 'şeriat
hukuku isteyenlerin önde-
ri olabilmek için seferber'
ettiğini belirtirken CHP ts-
tanbul Büyükşehir Beledi-
yes Meclisi Üyesi ve Grup
Sekreteri Ataİay Atüla da.
'bu partizanlığin yalnızca
ihale düzeyinde degil bü-
tün alanlarda devam ettiği-
ni' söyledi.
Cankurtaran. yaptığı ya-
zılı açıklamada, ihalelerin
yalnızca ISKl'de değil bir-
çok yerde şeriatçı vakıfla-
ra verildiğini savundu. Er-
doğan'ın, şeriatçılann ön-
deri olabilmek için beledi-
yenin gelirlerini seferber
ettiğini kaydeden Cankur-
taran, "Bunlar, belediye
kaynaklanyla halkın para-
sıyla partilerinin, ideoloji-
lerinin propagandasuu ya-
pıyorlar. Yandaşlarına İs-
tanbul'u peşkeş çekiyorlar.
Geçen 4 yıl içerisinde her-
hangi yeni bir iş, kabcı bir
proje geliştirememişler;
doğrusu din simsarüğı yap-
maktan buna nrsat bula-
mamışlardır" dedi. Bu dö-
nemde Istanbul'un yolsuz-
luk ve hukuksuzluğa tes-
lim olmasına karşın yete-
rince araştırma yapılma-
masından yakınan Can-
kurtaran, başta medya ol-
mak üzere herkesin konu-
ya duyarlı olmasının iste-
di.
Konuyla ilgili sorulan-
mızı yanıtlayan CHP ts-
tanbul Büyükşehir Beledi-
ye Meclisi Üyesi ve Grup
Sekreteri Atalay Atüla da,
ihalelerin ilan suretiyle bü-
tün şirketlere duyurulması
gerekirken, eski RP'li ye-
ni FP'li yönetimin yanda-
şı şirketlere davetiye çıka-
rarak işleri kendi yandaşı
şirketlere verme yolunu
seçtiğini belirtti. Atilla, bu
yöntemin yanlış oldugunu
meclis toplantılannda bir-
çok kez dile getirdiklerini,
ancakaynı yolun sürdürül-
düğünü kaydederek, "Bu
anlayış göre\de kaldıği sü-
rece partizanca yaklaşım-
lar sadece ihale düzeyinde
değil, bütün alanlarda sü-
recektir" dedi.
ÇİZMEDEN YUKARI MUSA KART
KIRMIZI PASAPORT DAİRESİ
Mumcu, 56. doğumgünündeanüdı
ANKARA/İZMİR (Cumhuriyet)
- Bombalı suikastla öldürülen gaze-
temiz yazan Lğur Mumcu. 56. do-
ğum gününde mezan başında anıl-
dı. Izmir'de Bornova Belediyesi ile
Atatürkçü Düşünce Derneği Borno-
va Şubesi Mumcu için etkinlik dü-
zenlerken. yazann dostları Borno-
va'daki Atatürk anıtına giderek Mus-
tafa Kemal ve Mumcu için kırmızı
karanfil koydular.
Ankara'da ölümünden sonra
üçüncüsü gerçekleştirilen anma tö-
renine Cumhuriyet gazetesi ve Uğur
Mumcu Vakfı çalışanlan ile Mum-
cu'nun yakınlan ve dostlan katıldı.
Uğur Mumcu Vakfı'ndan Ali Tarta-
noğlu. Mumcu'nun mezan başında
yaptığı konuşmada, "Aradan 5 yıl
geçti Hiçbir gelişme yok. Hepiıniz
birerumut>x>rgunu haline geldik. A-
ma burada bulunmamız umudun
gösterilmesi ve bu ola>ın arkasını bı-
rakmayacağımızın belirtisidir" de-
di.
İzmtr
tzmir'de Bornova Belediyesi Ugur
Mumcu KültürMerkezi'ndedüzen-
lenen törene siyasi parti yöneticile-
ri. ADD üyeleri ve Cumhuriyet
okurları katıldı.
Törende konuşan gazetemiz tzmir
temsilcisi SerdarKmk Mumcu'nun
Türk toplumu için önemine değinir-
ken yerel yönetimlerin yaklaşımla-
nna dikkat çekerek şunlan söyledi:
"Bildiğiniz gibi önceki gün 7. nlüm
Uğur Mumcu'nun karJedilmesinin
ardından 5 yıl geçti.
yıldönümünde andığımız Nadir Na-
di ile L'ğur Mumcu,gerçek Atatiirk-
çü kimlikleriyle Cumhuriyet'in iki
önemli değeriydi. Bugün tzmir Bü-
yükşehir Belediyesi vönetiminin gö-
reve geldiğinde ilk yaptığı iş. Nadir
Nadi Caddesi'nin adını değiştirmek
olmuştu. Daha sonra da Nadi'nin
büstündeki yazılar siyah boyayla ka-
patıldı. Nadi've yönelik bu tavıriar
salt onun kişiliğine değil. savunduğu
değerlere, yani cumhuriyete, Musta-
fa Kemal'in devrimlerint yönelikti.
Bugün ise bu kez daha farklı bir an-
layıştaki Bornova Belediyesi yerel yö-
netimi kendi inşa ettiği L'ğur Mum-
cu KültürMerke/i'nde Mumcu'nun
doğum gününü kutluyor. Eminim ki
İ/mirliler seçimlerde bu iki farklı ye-
rel > önetim anlayışını değerlendire-
cek ve gereğini yapacaktır."
Cej han Mumcu da yaptığı konuş-
mada şöyle dedi: "Uğur Mumcuci-
nayetinin aydınlatılması için kurulan
TBMM Araşnrma Komisyonu'nda
yer alan ve raporun hazırlanmasuı-
da emek harcayan milletvekillerine,
kendi seçim bö^elerinde teşekküret-
mek vaadim vardı. Bu komisyonda
görev yaparken gösterdiğj çabalar-
dan dolayL, tzmir Milletvekili Ahmet
Pıriştina'ya teşekkür etmek istiyo-
nım."
Bornova Belediye Başkanı Prof
Dr. AyselBayraktarda Mumcu'nun
yazı ve araştırmalanyla temiz top-
lum ve temiz devlet idealine ulaş-
manın kavgasını verdiğini anlattı.
Törenden sonra Atatürkçü Düşünce
Derneği Bornova Şubesi yöneticile-
rinden AhmetGürerin. Uğur Mum-
cu konulu resim sergisi açıldı.
Törene katılanlar. daha sonra Bor-
nova Belediye Bandosu eşliğinde
Atatürk hevkeline kadar yürüyerek,
saygı duruşunda bulundu. Burada
konuşan ADD Bornova Şube Başka-
nı Ali Karlidağda Mumcu'nun fikir-
lerininyeni Mumcularcayaşatılaca-
ğını söyledi.
Bu arada akşam da Kıbns Şehit-
leri Caddesi'nde Savaş Ocak'ın
hazırladığı Mumcu belgeseli ve dia
gösterisi sunuldu.
Karanlık iliski
Peker'in
DYP'li
dostlan
BÜLENTECEVİT
ANTALYA-Ülkücü Se-
dat Peker'in Alanya'da da
'bazı yasadışı işler çevirdigi'
ve DYP'liler tarafından gö-
zetildiğı iddia edildi. Pe-
ker'in Alanya'ya DYP tlçe
Yönetim Kurulu üyesi Meh-
met Zamanoğlu'nun konu-
ğu olarak Dinek mevkiinde-
ki tripleks villasında ve
Grand Zaman Hotel'de kai-
dığı. DYP GİK üyesi Hayri
Doğan ile ilişki içinde oldu-
ğu emniyet birimlerince de
doğrulandı.
îehditle çek-senet tahsi-
latı yapmak. zorla alıkoy-
mak ve adam öldürmeye az-
mettirmek suçlanndan ara-
nırken teslim olan Peker'in
kendisini savunması için
DYP Trabzon tl 2. Başkanı
avukat Aü Sürmen'e vekâlet
vermesinden sonra başka
DYP'li dostlan da olduğu
belirlendi. Peker'in bir An-
talya milletvekili ile dost ol-
duğu iddialan üzerine An-
talya CHP Milletvekili Yu-
suf Öztop TBMM Başkan-
Iığı'na bir soru önergesi ver-
di. Öztop, tçişleri Baka-
nı 'nınyanıtlamasım istedıği
soru önergesi ile ilgili ola-
rak. "Antalya'da 10 millet-
vekiü >an Hepimizzan altın-
dayız. Bakan bunu açıklasia,
zan altından kurtulalım. Bu
iddialar inşallah gerçek dtşı-
dır"dedi.
Emniyette görevli olan ve
adının açıklanmasını iste-
meyen bir kişi ise Peker'in
Alanya'da Zamanoğlu aile-
si ile ilişkisinin bulunduğu-
nu doğruladı. Aynı görevli,
Peker'in Zamanoğlu'nun
Grand Zaman adlı otelinde
kaldığı, zaman zaman da ay-
nı kişiye ait olduğu öne sü-
rülen Dinek mevkiindeki
tripleks v illada da banndığı-
nı belirtti. Peker'in. Zama-
noğlu ailesinin bazı yasadı-
şı işlenni de yaptığı öne sü-
rüldü.
Bu arada Peker'in dostu
olduğu öne sürülen Antal-
yalı millenekilinin de DYP
GtK üyesi Alanyalı Hayri
Doğan olduğu istihbarat bi-
rimlerince saptandı. Yapılan
araştırma sırasında önemli
bir delile mahkeme kayıtla-
nnda rastlandı. Peker, Ri-
ze'de birdavadan yargılanır-
ken. Alanya Ağır Ceza
Mahkemesi'ne Alanya'dan
biradres verdi. Peker'in ad-
res olarak verdiği Alanya
Yunus Emre Caddesi üze-
rinde bulunan konutun da
Zamanoğlu ailesine ait ol-
duğu ortaya çıktı. Emniyet
görev lileri bu konudaki
araştırmaların sürdüğünü
bildirdi.
IRMIKI AYDIN ENGİN aengin (a posta. cumhuriyet. com. tr
Fıkra uygun düşecek mi bi-
lemiyorum. Kararı siz verin.
Herif, çok değerli antika
porselenlerin satıldığı bir ma-
ğazaya girmiş. Dipte bir ma-
sada oturmakta olan antika-
cıya doğru giderken ayağı bir
vazoya takılmış. Koca vazo
şangur şungur devrilip bin
parça olmuş.
Bizim ki "Amanın ne yap-
tım " diye geri sıçrarken arka-
daki antika bir iskemlenin üs-
tüne çökmüş, iskemleyi çatır
çutur dümdüz etmiş. Yekinip
kalkayım diyetutunduğu kor-
donlarla birlikte duvardaki
paha biçilmez saati aşağı in-
dirdikten sonra, ellerini "Ku-
suru bakma bir kaza oldu"
demek üzere iki yana açar-
ken, sol eliyle bir Çin vazosu-
nu, sağ eliyle de bir kristal ay-
nayı iyi etmiş...
Antikacı bir yandan ağır
ağıryerindendogrulurken, bir
Nereden Başlamalı?
yandan herife sormuş:
- Ulan demiş, ben şimdi
senin nerenden başlaya-
yım?..
Adam gayet pişkin sırıtıp
"Dur, hele bir dinle" deyip
saymaya başlamış:
- Bak demiş, babam ker-
hanede pezevenk; kızkarde-
şim telekız; karım randevu-
evinde çalışıyor; anam kapı-
da marka kesiyor; oğlanın
geçimi jigololuktan. Ben de
zaten kırk yıllık homoyum...
Antikacı şaşkın bakarken
bizimki lafı tamamlamış:
- Haydi bakalım,demiş,
şimdi ne diyeceksin ben de
merak ediyorum. Buyur, iste-
diğin yerden başla...
• • •
Sizce şu "Çakıcı soru-
nu"nun neresinden başlama-
lı?
Eli kanlı faşist mafyacıyı ya-
kalamak görevi omuzlann-
dayken, eline kırmızı pasa-
port tutuşturup "devlet hiz-
metine" koşan istihbarat ör-
gütünden mi?..
Suç örgütlerini çökertecek
siyasi iradenin en tepesinde,
hükümette yer alıp sonra da
elin elikanlı mafyacı faşistiyle
telefonda pazarlık eden, dini
bütün, hak "Aşık"ı, siyaset
bezingânı bakandan mı?..
1915'ten kalma bir hesabı,
terörle sormaya kalkışan ırk-
çı-milliyetçi Ermeni çeteleriy-
le hesaplaşmak için faşist-
mafya çetelerini taşeron ola-
rak kullanmayı akıl eden
"devlet anlayışı"ndan mı?..
Sabah akşam "serbest pi-
yasa ekonomisi, liberal dü-
zen, özelleştirme" naraları
atıp, sonra da banka sahibi
olmak isteyince, rekabeti yok
etmek için mafya babalarıyla
pazarlık bağlayan anlı şanlı
işadamlarından mı?
"ûzgür bir üniversite" için
gençliğin yaratıcılığıyla süs-
ledikleri eylemlerinden dola-
yı sille tokat karşısına dikilen,
gözlerinde bilimin ve umudun
aydınlığı ışıldayan gençlere
96 yıl hapsi gözünü kırpma-
dan verip, ardından mafya te-
tikçileri karşısında birdenyu-
muşayıveren yargı aygıtından
mı?
Ruhi Su'dan, Orhan
Apaydın'dan bir pasaportu
esirgeyip onların ölüme açı-
lan yolculuklarını hızlandıran;
buna karşılık katillerin, tetik-
çilerin yakalandıklarında ya
da kamyona çarptıklarında
ortalığa saçılan kırmızılı, yeşil-
li pasaportların hesabı soru-
lunca "Ülke çıkarları böyle
gerektiriyordu" diyecek ka-
dar pişkin, arsız ve utanmaz
siyasetçilerden, bürokrasi az-
manlarından mı?
Yurttaşlar arasında patla-
yan "temiz toplum" özlemini
"Alaattin Çakıcı, Abdullah
Çatlı, Sedat Peker, Kürşat
Yılmaz Avı"na indirgeyip ül-
keyi kasıp kavuran sıtma sal-
gınını, bataklıkta sivrisinek
avıyla önleyecekleri mavalla-
rını ısıtıp ısıtıp önümüze süren
devlet adamlarından mı?
• • •
Yazının başında "Fıkra uy-
gun düşecek mi, düşmeye-
cek mi sorusuna siz karar ve-
rin" demiştik.
Vazgeçtik.
Siz, nereden başlamamız
gerektiğini söyleyin daha iyi!..
POIİTİKA GÜINLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
'Şikago Mezbahaları../
Ay kaçıyor, yıldızlar kayboluyor...
Yerkürenin gizemi, bir bulut oluyor ansızın. Ko-
nuşan sensin gökyüzüne bakarak. Avuçlarındaki
sıcaklık benim özlemim...
Zamanın sapağında savaş tanrıları acımasızlı-
ğın kan gölünde hesaplar yaparken, o çocuk bah-
çelerinden topladığı yabanıl çiçeklerle avunu-
yor...
Yitik bir seferi izliyoruz belki; işkencelerden geç-
miş, sorgulanmış, zindanlara atılmış çocukları-
mızın fotoğraflarını çoğaltırken...
Upton Sinclair'in "Şikago Mezbahaları"nı
okudunuz mu bilmiyorum!..
Akıllara durgunluk veren keşmekeşlıkler hep yaz
süresince olmuş; korkunun gölgesi umutsuzlu-
ğun içinde uzayıp gitmişti...
Jurgis, karısının gözlerinde kapana sıkıştırılmış
bir hayvanın bakışını sezmişti...
Gözlerinde korkunun ve umutsuzluğun bölük
pörçük kalıntıları vardı. Iç çekip ağlamalar ona bir
şeyleri anımsatıyordu.
Kaderin ağırlığı omuzlarına mı çökmüştü yok-
sa?..
Kışpusudaydı...
Daha acımasız mı olacaktı kış?..
Aylardan ekimdi...
Ay kaçıyor, yıldızlar kayboluyordu...
Sanyer'de bir kadın sevdanın şarkısını söyler-
ken, Malazgirt'te bir başka erkek hüznün ve
umutsuzluğun yolculuğuna çıkmış gibiydi...
Jurgis'ı anımsadı kadın. Anıları ve utançlan ya-
şadı...
Gözlerimi yumdum...
Amerikan kapitalizminin tüm dalavere ve içyü-
zünü ortaya döken, emekçilerin nasıl ezildiklerini
ayrıntılarıyla anlatan Upton Sinclair, belki de Tür-
kiye'nin bugün içinde bulunduğu durumu anlatı-
yorduyıllarönce...
• • •
Yaklaşık otuz yıl önce okuduğum "Şikago Mez-
bahalarTnı masamın üzerine koyup sayfalarında
acımasızlığın resimlerini, baskıyı, sömürüyü gör-
düm...
Archibalt Macleish'in tatlı mevsim ağaçlann-
dan, Giuseppe Ungaretti'nin düşlerinden kurtu-
lup gerçeği görme mevsimi geçiyor mu? *
Sevda ve hüzün...
Ihanet ve kaçış... <J'
Yoksul ve varsıl... •''
Işkence ve ölüm... '•
Mafya ve siyaset...
Jurgis, Şikago'nun yüksek suçlular sınıfını ta-
nımıştı artık...
Okumaya başladım:
"Büyük işadamlarından kurulu bir topluluk, şeh-
rin sahibiydi, ama gereken zaman, gereken kuv-
veti elinde bulundurabilmek için, şehrin yönetimi
bir haydutlar ordusuna teslim edilmişti. Her yıl,
bahar ve güz seçimlerinde işadamlan tarafından
ödenen milyonlarca dolar bu adamtartn örgütle-
ritarafmdan kullanıJırdı. Mitingler düzenlenir, ağ-
zı kalabalık, akıllı konuşmacılar kiralanır, bandolar
tutulur, havai fişekli geceler düzenlenir, içkistoku
yapılır, harcanacak beyannamelere kâğıt parası
yatınlır ve on binlerce oy peşin para ile satın alı-
nırdı. Işte bu nedenlerden hırsızlar ordusunun bü-
tün yıl ayakta kalması, dağılmaması gerekirdi. Or-
ganizatörler ve şefler maaşlarını doğrudan doğ-
ruya işadamlarından alırlardı. Belediye meclisi
üyeleri, kanun yapıcılan, rüşvet olarak; partilider-
leri, seçim masraflarından; avukatlar ve meclis
üyeleri, maaş olarak; büyük inşaat firmalan, iş
karşılığı; gazete sahipleri ise ilan paralanndan
ödeıierdi bu maaşlan. Rütbe ve sıraya göre bu or-
dunun görevlileri paralannı ya hileli yollardan ya
da doğrudan doğruya halkın sırtından sağlarlar-
dı. Aynca, polis kuvvetleri, itfaiye, su işleri, birsü-
rü elden kaçınlmaması gereken kişiler listesi de
vardı ki bunlara da para ödemek gerekirdi. En
basit bir ayakoglanından birdaire müdürüne ka-
dar bu sürünun içinde kendine yer bulamayanlar
içinse ahlaksızlık ve suç dünyasının kapıları ardı-
na dek açılmıştı. Insanları aldatmak, dolandır-
mak, yagma etmek için lisans verilirdi. Kanun,
pazar günleri içki içmeyiyasakladığından, mey-
hane sahipleri polisin elindeydiler ve aralannda
gereken anlaşmayı yapıyorlardı."
• • •
Ay kaçıyor, yıldızlar kayboluyor...
Haydi bana sevdayı, hüznü, sevgiyi anlat; öz-
gürlüğümü geri ver, ellerini umutsuzluğa değil,
umuda uzat...
Ellerimin erişemediği yerlerde belki aydınlan-
mak istiyor yüreğım...
Bir kaçışın geride bıraktığı, tek başına ölen sev-
da, karanlığın içinden yükselen seslerle birleşi-
yor...
Senin gözlerinde bir giz yanıyor, el değmemiş...
"Şikago MezbahalarTnda Türkiye'nin fotoğ-
rafını görüyorum; politikacılarla kan kardeş olan
polis şeflerini, topal kemancı "Tekgöz Larry"yi,
Jurgis'in kavgalarını, aşklarını masamın üzerine
koyuyorum...
Kitabı bitiriyorum:
"Radikal demokrasinin çıplaklığını örtebilmesi
için tek bir yalan bırakmayacağız e/lerinde. Ve on-
dan sonra bir akıştır başlayacak. Önüne asla ge-
çilemeyecek bir akış, asla geri çekilmeyen bir ka-
banş başlayacaktır. Sular ta ki akışını, akarsu-
yunu bulana dek yükselecek, her tarafı kaplaya-
caktır. Buna karşı konulamayacak... Şikago'nun
öfkeli işçileri bir araya toplanacak ve bizim dü-
zeyimize erişeceklerdir. Biz onlan örgütleyıp ye-
tiştireceğiz; biz onlan işleyeceğiz, önlerine düşüp
utkuya ulaştıracağız. Karşı koyanlan yıkacağız,
silip süpüreceğizyolumuzun üstüne çıkanlan.. ve
Şikago bizim olacak! Şikago bizim olacak! Şik-
ago bizim olacak!" „#
hckaya(a posta.cumhuriyet.com.tr
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
Vatanseverler, insanlar, doğaseverler, toprak
erozyonu size sevebileceğiniz hiçbir şey
bırakmıyor.
T.E.M.A.
Türkiye Erozyonla Mucadele, Ağaçlandırma ve
Doğal Varlıklan Koruma Vakfı
Tel: (0.212) 281 10 27 / 268 09 85