Catalog

SAYFA CUMHURİYET 24 EYLUL 1995 PA2AR OLAYLAR VE GORUŞLER ÜçüncüÂdam ve CHP ORHAN OZACUN D enizBaykaL9Eyluil992 gunu hıç kımsenın hatta kendısının bıle ummadı- ğıbır bıçımde yenıden açı- îan CHP ve başkan seçı- lı\erdı Bır zamanlar Ka- valar ın Pekerler ın Bayarlar'ın.Gunal- taylar'ın Erımkr tn Gukkler'ınveFey- noğlular' ın uğruna her turlu örvende bu- lunmav a hazır olduklan ba^kanlık koltu- ğu Baykal ın oldu Kurultayın Baykal'a verdiği göre>: Bay - kal'ı \e onım lıstesını seçen \a^ ortala- ması 50'nm ustundekı kurultay dekgele- n, 1950-60'lı yjllarda partıye gırmıs, ye- nı DP"ye karşı İsmet Paşa ıle bırhkte uğ- raş vermıs.. Eceût'tn, umut donemını de yasamış partilılerden olu^makta \dı 12 Eylul'den sonra kurulan sıyası par- tilerde \e bu partılenn lıderlennde aradık- lannı bulamamış olmatan ortak yanla- nydı Son bır umutla eskı partıknnın ye- nıden yaşama geçme donemeeınde daha ıyısını -orneğın Ecev ıt'ı- kurultay da y an- lannda gormedıkierı ıçın Baykal" ı başkan seçmışlerdı Bunu yaparken CHP tarıhınde zaman zaman buyuk çalkantılara neden olan de- nn ve olumsuz ızkr bırakan \ efa duy gu- sunu da bır kenarabırakıp partıy 16 ay b o yunca buyuk bır oz\erı ıle kurultaya ha- zırlayan ErolTuncer \e ekıbıne de belkı de yurekten sızlavarak oy •sermedıler 25 kurultay ın hedefe once "dişlT bır h- dennonderlıgınde CHP nın yenıdenku- rulu;>unutamamlamak sonra da dıger sos- yal demokrat partılen CHP'ye çekmek- tı Kurultaytn Baykal a verdığı gorev kı- saca buy du CHP nedir?: CHP valnızca sıvasi bır partı değıldır Turkıye'de kurulmuş. olup da kapanmtş ya da halen ya^ayan dığer sıy ası partıkrle de benzer ozellıklerı pay- lasan bır kurum da değıldır Sıyası geç- mı^ı debazı ahmak polıtıkacılann sandt- ğı gıbı kendılennın bu partıye katıldıkla- n tanhtenbaşlamamaktadır CHP Tanzı- mat'la başlayan, Jon TurkleT ve ittıhat Terakkı ıle devam eden 'birteşmeYgeliş- meVBatıhlasmaVçağdaijlaşnıa' surecı- run son lokomotıfıdır \tafürk de\rımlen olarak bıldığımız sjeylenn tumu. Tanzımaftan ıtıbaren Turk aydınlan arasındakonuşulmuş. tartışılmış ve yazılmii>tır CHP'nın kendınden once- kı bu akımlardan farkı,bunlan hayata ge- çırebılmtş olmasıdır CHP. 1920'lerde ortaçağ gorunumun- dekı bu ülkeyı çağdas. uygarlık duzeyıne kav uşturabılmek uğruna aklın kolay ko- lay kabul edemeyeceğı mucızeler gerçek- k$tırmış bır partıdır Okuma duzeyı yuzde 10 lardadahı ol- mayan bu ulkenın ınsanlannı İsvıçre hal- kı ıle aynı değerde kabul edıp bır gunde medenı hukuku hayata geçırmıstır Venı yazı. yenı takvım \e yenı olçukrhep bır gunde gerççkkşttnlmışttr Bu memleke- tın halkıbır gunde şalvar ve fesı atıp, ye- rıne pantolon ve şapka gıy mı^tır Malıye. adlıye. eğıtım ve sağlık kurumlan çok kı- sa bır zamanda Batı standartlarına gore yenıden kurulmuştur Cok partıh demokratık sıstemı bu mem- lekete yıne CHP getırmıştır Kurultay la- nn da kabul ertığı - ilkhedeflcr",'temeİhe- defler' daha sonralan anayasalara ve ya- salara eırmıştır Baykal ne yapabildt.'. CHPyı dınlt- mek tekrareskıgucunekavuşturmakıçın 18 Subat 1995 tanhıne kadar geçen 2 5 yıllık ba^kanlık donemınde Baykal ne y a- pabıldı' Daha doğrusu nekr y apmahy dı' - Ulke duzey ınde halen sıyasal etkın- lıklere katılmayan bır zamanlar mensu- bu bulundukları CHP nın anısıyla yasa- y an kuskun. kırgın ve yorgun yuzbmler- ce ınsanı partıye yenıden kazandırabıldı mı1 - Partının kurulus. yıldonumlennı ıller v e ıl<,eler duzey ınde bır şenlığe donuştu- rebıldı mf Ulke çaptnda semınerler ve pa- nelkrdüzenleyebıldı mı0 - Partıve geçmış.te buyuk hizmetlerı dokunan Mustafa Necati, Mahmut Esat Bozkurt Recep Peker. Şemsettin Guna^ ta\ ve Hasan \B Vucel gıbı sayısız ızbı- rakmi!} CHP"lı ıçsn anma toplantılan du- zenkyebıldı mı1 - Orgutten ya da başka kaynaklardan sağlanmaM olanaklı kıtaplar, dergıler. bıl- dınler v e belgelerden oluşan bır ar^ıv ça- hşmasmı genel merkezde ba^latabıldı mı' - Partının yenıden sahneye çıkmaM ne- denıyk propaganda faahyetkn ıçın bır TV kanahyla bağlantı kurmasa bıle. gunde- lık bır gazete hatta haftalık ya da aylık bır dergı çıkarabıldı mı1 - Partının geleceğıne ı>ık tutmak ama- cıyla 'Vvrupa dakı sosyal demokrat partı- knn tuzuk ve programlarını ıncekterek bunlan yay ımlay abıldı mı0 Ya da bunlar- dan partı cAarak çıkardıgı sonuçlan kamu- oyuna duyurabıldı mı'' Bu partıkrle or- tak toplantılar duzenleyebıldı mı^ - Partılen ozellıkk gençkn partı hak- kında bılgıkndırmek v e bıhnçlendırmek ıçın orgut merkezlerınde C HP"nın tanhı sıyası ve sosyal konumu uzennde eğıtım semınerlen duzenleyebıldı mı' Bunlan yapabılse ıdı 18 Subat 1995'te- kı 'birleşme kurukayTna gerek kalma- dan tum eskı CHP'lıkr. ^syal demokrat- lar bu partıde yenıden butunk^ırkrdı Halkınözkmi: L zun yıllar kendısıra ra- hat bırakmadığı, koşturup yorduğu. otur- masına fırsat vermedığı ıçın CHP'ye kuv ku ve korku ıle bakan halkımız artık 1930"lann 1950'lenn hatta 1970 lerin halkı değıldır Batı kulubu ıle zorunlu ılı^kıler sonucu •çağdaşuygartık'ın ne ol- duğunu anlamı^. yurekten benımsemış- tır Tek ısteğı. aradakı mesafenın en kısa zamanda kapatılmasıdır Bunun ıçın de tnandığı bır lıdere ve onun partisine her turlu ozvende bulunmaya hazırdır Batı ıle mesafenın kapanmaMnı kolay la^tıra- cak ortam da hazırdır 1950'lerde adı bı- le geçmeyen ozel sektor. bugun kendı olanakları ıle en bon teknolojıyı yurda getmpbuteknolojınınurünlennıBatf ya ıhraç edebılmektedır 5 y ılltk planlar ar- tık ekonomık hızın gerısınde kalmıştır Sektor bazında bazı dallarda örneğın te- kkomunıkasyon.otomotıv vetekstıl dal- larında Turkıye, Avrupa'ya yetı;>mıştır Konu. sosyo-ekonomık açıdan topluca ele alındığında aradakı mesafe y ıne de çok kısa bır mesafe değıldır Ancak bılınçh v e ozverılı bır yaklaşımla ve ınandmlmış, bır halkla çok kıt.a zamanda kapatılabı- lecekbırmesafedır Bunu gerçekleşttrme hakkı ve onuru zengın geçmışt ıle CHP'nın olmalıdır Batı ıle ^osyo- eko- nomık entegrasyonu başardığı takdırde CHP'nın bır 70 yıl daha yaşama şansı v ardır Aksı takdırde bır tabela partısı ol- maktan kurtulamayacak ve bır gun ken- dılığınden kapanacaktır Baykal'ın yansı: Kamuoyu Bay kal'ı kadro çalı$masından çok ekıp ya da hı- zıp dedığımız çok kuçuk ınsan grupları ıte çok yakın hedefler ıçın çok buy uk sa- vaşımlar v eren bır lıder olarak tanımıştır Bızce bunun doğru olduğu kadar yanlış y antan da mev cuttur Enerjı ve Tabıı Kay- naklar Bakanlığı donemınden tanıdığı- mız kadarı ıle Baykal. hıç bılmedığı bır konuda ı^erse o konunun uzmanı dere- cesınde bılgı sahıbı olabıkn. çevresını olu^turan ınsanlan ayıklamayı du^une- rneyecek kadar ınsancıl kendısi ıçın uğ- ra^ verenlere sınırsız derecede bağlı bır ınsandır Bunlarbelkı ıy ı bır ınsan olmak ıçın şarttır. ama ıyı bır ltder olmak ıçın yeterlı değıldır Lıder. kendı kadrosunu kendı kurabılen ve bu kadro ıle vonunu ve hedefknnı ısabetk tavın edebılen ve •.onuna kadar bu doğrultuda yuruyebı- lendır Polıtıkadakı 7 > ıllık zorunlu bır ara- da ve 2 5 y ıllık partı ba^kanlığında Bay- kaPın lıderlık ozelhklennı gelıs,tırdığıne ınanmak ıstıyoruz 9 Eylul 1995 tarıhındekı kurultayda Baykal yenıden başkan ^eçılmıştı^ Yu- kandan ben ozetkmeye çaltîjtığımız bı- çımde halkımızın ozlemlennı halkımız- labırlıktesırtlavabılırse Baykal 3 adam- lığayaklaşmı^olacaktır Maturk ve İsmet Pa^a'dan sonra bu memkkette bırçok ın- san._bu arada Menderes, Demirel, Eeevit- ve Ozal 3 adam olma fırsatını yakaladı ama olamadı TurktyeCumhurıyetrnın 3 adamıol- mayı küçumsemek tutkulan aklından da- ıma yuksekte olan sıy ası ahmaklann har- cıdır Bu memkkette 3 adam kavramt Meclıs Ba^kanlığı'ndan Ba^bakanhk'tan hatta Cumhurbaşkanlığı'ndan da ustun bırkavramdır Kar^ılıöında ıdan vesıya- s,ı açıdan denk bır mev kı voktur Bu, Turk mılletının vıcdanında ve tanhın Nayfala- nnda sahıbını bekkyen bır mevkıdır Işte bır zamanlar Bavkal'ın yakaladı- ğı halde elınden kaçırdığı. ama şımdı ye- nıden yakaladığı son fırsat PENCERE 'Kral çıplak' MUHStNE HELİMOĞLU YAVUZ T oplumcu Alman yazar GunterGrass, ev rensel edebıy at anlay i;»ıy la ulusçu- luğa kar^ı çıkan Nobel Edebıyat Odu- lusahıbı laponyazarKenzaburaOe'ye yazdığı mektupta u Torunlanma H C '^ndersen'inmasaWa^nuo^elBkle İm- paratorun Gıvsıkn'ni yeniden. okumalannı salık veriyorum. Çiınkü. dünvanın birçok koşesinde. im- paratoriar anadan doğma çıplak olduklan halde. goz kanıa'jtıncı gh siler kuşanmış olduklan inancıv - la dolaşıyorlar" dtyor Bunun uzerıne açıp, Tahsin ^üce^ın dılımıze 'Kraljn Yenı Gıysısı" adıyla çevırdığı ^ndersen•ın ıncelıklı yergıkrk orulmuş anlam yuklu ıktıkrk dolu bu masahnı bır kez daha okudum Hanı. aslın- da ortalıkta çıplak dolas.ıp komık duruma duştuğu halde çevresındekı soytanların yağcıların çok gu- Halkbüımcı- Yazar zel gıy^ılen olduğunu soyledığı bır krala. sonunda bır çocuk 'kral çıplak' dıye baâırıvenr ya ı>}te o masal Vebumasalşucumİekrkbıter "Krahnçok gücüne «itti bu söz. Çunku soylenenlere hak wr- mezlik edemiyordu. \ma düşundü, taşındu sonun- da karar verdi. 'Ne olursa obun. sonuna dek renk vermeyeceğim" Sonra daha da onuıiu bir havayla doğruîup yürüdü. Gore\liler de olmayan givsinjp eteğini, saygnla taşunayı sürdürduler." Sevınerek gorüyorum kı her ulkede olduğu gıbı bızım ulkemızde de say ıları çok az da olsa. yen gel- dığınde kralın çıplak olduğunu soyleyebılen, yu- reklı ınsanlanmtz var Bunlann bazında da Müm- tazSoysalHoca gelır Hanı Mop.taigne'nın - Dene- mekri'nı okurken çoğu zaman. bu konuda ben de lam boyle duşunuyordum. Montaıgne benım soy lemek ıstedıklerımı soykmışdersmızya . Mumtaz Hoca da kendısıyk yapılan bır TV soykşısınde. CHP Partt Meclısf ne aday gostenkn (ve daha son- ra da en çok oyu alan) hanım ıçın ne duşundügü so- rulduğunda. *\cısı bu kadar yeni bir insanın. bö>- lesine apar-topar siyasi ortamın içine çekilmesini doğru bulmuvorum"' dedı Onun kendısme has çok ınce bır uslupla yaptığı bu uyarı karşısında. ınanı- yorum kı pek çok ınsan ırkıldı ve benım gıbı hoca- nın bu duşuncesıne yurekten kattldı \ma ne yazık kı bu uyan asıl ulaşması gereken yere ula^ıp yankı bulmadı ve çok kısa bır zaman son- ra da partının başında ılk "kıvamet koptu." Bugünkrde kralın çıplak olduğunu soyleyen bır guzel ınsan da Birgen Keleşoldu CHP Partı Mec- Tısı uyeknnın hep bırhkte yer aldıkları T\ progra- mmda. sunucu Bırgen Hanım'a. Sayın Çiller' ın eko- nomık alandakı pohtıkasını nasıl bulduğunu sordu Herkesın bakanlık bekkntısı ıçınde olduğu bu krı- tık donemde Bırgen Kele!> hıç ev ınp çevırmeden "Bu konuda bir politikasının olduğunu sanmıyo- rum. \ arsa \oksa ozelleştinne. Bence bu konuy u bi- raz ineelemesigcrekir" dey ıverdı Ve bu sozler, Bay - kal'ın kurultay konu^ması boyunca vermek ı^tedı- ğı v onurlu ortaklık" mesajının. bu bırkaç cumlede somutlaşmasım sağladı Bırgen Hanım ın teke tek dost söyleşılennde belırttığı bu du;>uncesını. aynı ra- hatiıkla bır TV programında da soy lemesı buyuk bır anlam taşıyordu Gulumsedım ve ışte <\ndersen'ın masahndakı. o 'doğrucu' çocuklardan bırısı daha dedım Fakat. gûnümüzde asıl onemh olan bûtun bunlar- dan sonrabu masalın sonunu > ınelememektır Yanı. butûn bu soy lenenler krallann çok gucune gıtmemelı ve duşunüp taşınıp. ne olur^a olsun, sonuna dek renk vermeyeceğım dememelıkr. çıplak olduk- larının yuksek sesk soylenmesınden sonra da kal- kıp. daha da kıbırlı bır havayla yurumemelıkr, et- raflanndakı gorev lıler de olmayan bır gıy sının eteğını abartılı bır say gı v e kor bır aymazhkla ta^ımay ı sur- durmemelıler Bir Varmış, Bir Yokntuş, Bır Hükümet Kuruluyopmuş... Yoksul çoban, ağanın surusunu otlatırken ağacın altında uyuyakalmış, guzel duşler gorurmuş ganp, ama gozlennı açıp da suruyu koyduğu yerde bula- mayınca, aklı başından gıdeyazmış; telaşla o yana bu yana koşuşurken, tarlasını tohumlayan bır renç- bere rastlamış - Hemşenm buralarda bır surü gordun mû?.. Rençber, elını kolunu bır yone doğru sallamış... Çoban umutla o yone doğru koşmuş Bır de ne gor- sun1 Suru, bır kayanın altında Hayvanlar bırıbırıne sokulmuş bekleşıyor Yoksul çoban rahat bır soluk alıp Allahına şukretmış Pekı, lyılık unutulur mu'.. Boynuzu kırık bır keçıyı sağlam boynuzundan yaka- layıp rençbere goturmuş, şukran borcunu odemek ıçın. - A/, demış senın olsun'.. Rençber keçıye bakmış - Bu keçının boynuzunu ben kırmadım kı neden alacakmışım? Alırsın almazsın derken, oradan eşek ustunde ge- çen çember sakallı bır hocayı gorunce rençberie ço- ban tartışmayı kesıp adamı yakalamışlar - Hoca Efendı bu ne ıştır? Hoca - Canım uzun etmeyin; bır ıştır oldu; bızım eşeği otlasın dıye salıvermıştım, başını alıp gıtmış, kaybol- muş genye semen kaldı Bır başka eşeğı başıboş gorûnce semen sırtına vurup yola koyuldum Bu eşeğı alın; ama, semen benım, vallahı semenmı ver- mem1 - Yahu Hoca, sen ne dıyorsun? Tartışma alevlenmış, keçının boynuzu, eşeğın se- men çobanın surusu benım ne suçum var, senın go- zunun ustunde kaşın var derken koye varmışlar, bak- mışlar bır kapının onunde bır kız kara saçlarını tan- yor, hepsı bırden olayı anlatmaya başlamışlar, kız dın- lemış, dınlemış, sonra başına uç tarak daha vurup" - Ben, demış onu bunu bılmem, babam benı eversın, ıster kara sakallı olsun, ıster kara bıyıklı... Hoca şaşmış - Kızım sen ne dıyorsun? Çoban - Senın babana da, derken tartışma yenıden alev- lenmış, suruyu kım yıtırdı? Keçının boynuzunu kım kırdı"? Eşeğın sahıbı kım'? Semer kımın malı? Baba- sı kızı kımle everecek'? Derken komşu evın pence- resınden tartışmacılan dınleyen bır kocakarı bağır- mış - Hay boyu devnlesıceler' Hepınızın canı cehen- neme 1 Gelın orada oturdukça ben oğlumun evıne adım atmam 1 Hay kocakarı sen ne dıyorsun? Senın gelının kım" 7 Sorun suruden çıkıyor Ağanın surusu yıtın- ce çoban detıreyazmış, sonra boynuzu kırık keçıyı rençbere goturmuş, rençber keçıyı almamış derken rençber yıne bağırmaya başlamış - Ulen kaç kez soyleyeceğım, keçının boynuzunu ben kırmadım, suruyu de gormedım, tohum serp- mek ıçın elımı kotumu sallar dururdum, çoban yan- lış anladı • 4rkası 6. Suyfudu YA-PA UNITE DERGILERI R f i ç f i k Ç o c u ğ u n B ü y ü k Ş |k 4-5-6 yaş grubu çocuklar için. VtiG okula iîyoriar. onların dergileri Şekilleri.. Mevsiml Sayılan,Saarieri biSecek.. Sağlıklannı koruyacak TraPığe uyacakiar., Resimlen boycyacakiar Y A - P A E v i n i ı d e k i Ö ğ r e t m e n i n i z ABONEOLUN! ffz^ 30 Soyı Mayıs Sonuna Kadar ünlu Yazarlar $ükran OĞUZKAN, Özgör DEMİRAl Tarafından Hazırland», YA-PA Tarafmdan Yayınlandu YA-PA Çocuk Mağazalan ve Corner'lannda dilersentz tamacnı bJrden, dilerseniz ayhk arahklarla.