Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
1OKASIM1995CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Euromoney adlı ekonomi dergisi ÇEAŞ olayını örnek gösterirken 'It ürür, kervan yürür' dedi HAFTAY4 BAKIŞ
Avrapah yatunncıya atasözlü
6
Uzan' uyarısı• Euromoney adlı ekonomi dergisi eylül
sayısında Turkive'de yatınm yapmayı planlayan
Avrupah yatınmcılan uyardı. Makalede
görüşlerine yer verilen Templeton firması. Uzan
ailesinin ÇEAŞ'ta yönetimi ele geçirdikten sonra
usulsüz yöntemlerle hısselerin değer kaybma
neden olduğunu açıkladı.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Avrupalı yatınm-
cılar. Türkiye gibi '•jeni pa-
zariarda" yatınm yaparken
dikkatlı olmalan konusunda
bir Türk atasözüyle uyanl-
dılar. Uyan. Euromone> ad-
lı ekonomi dergisinin eylül
sayısında yayımlanan bir
yazıyla yapıldı.
Örnek olarak da Uzanlar
ve Çukurova Elektrik Ano-
nım Şirketi (ÇEAŞ) olayı
gösterildi. Makalede görüş-
lerine yer verilen Templeton
firması. Uzan ailesinin. ÇE-
AŞ'ta yönetimi ele geçirdik-
ten sonra usulsüz yöntem-
lerle hisselerin değer kaybı-
na neden olduğunu açıkla-
dı.
Sorunun çözümlenmesi
için tüm girişimlerin sonuç-
suz kaldığı, Başbakan Tan-
suÇiller'e mektup yazılma-
sına karştn hiçbir şey yapı-
lamadığı belirtilen yazıda.
Türkiye'deki "It üriir, ker-
van yürür" atasözü anımsa-
tıldı'
Euromoney adlı ekonomi
dergisinin eylül sayısında
yayımlanan yazıda. Uzan-
lar'ın, ÇEAŞ'ın yüzde
11.25 oranında hissesini sa-
tm aldığı 1992 yılından iti-
baren. şirketin kârında dü-
şüş yaşandığına dikkat çe-
kildi. Makalede. Uzanlar'ın
• Sorunun çözümlenmesi için tüm girişimlerin
sonuçsuz kaldığı, Başbakan Tansu Çiller'e
mektup yazılmasına karşın bir şey
yapılamadığının vurgulandığı bildirildi.
Euromoney dergisi makalede yatmmcılara
uyansını bir Türk atasözüyle tamamladı: "It ürür,
kervan yürür."
rendilcr.
- Çukuro\a"nın yeni bir
güç merkezi (baraj) kurma-
sı için anlaştığı şirket. Uzan-
lar tarafından kovuldu. Yer-
lerine L'zanlar'ın şirketi ge-
tirildi.
- L'zanlar'ın. kârları 12
milyon dolar oiduğu sanılan
5 çimento şirketi, ÇE AŞ'a 66
mityon dolar karşılığı satıldı.
Bu gelişmeler sonucunda,
şirketin kân 200 bin dolara
diiştü.
- Sermaye arttınmı. Ser-
maye Pıyasası Kurulu
(SPK) ve Malive Bakanlı-
ğı'nın izni olmaksızın ger-
çekleşti.
ÇEAŞ'ın hisselerini alma-
sıyla birlikte şu olumsuz ge-
lişmelerin yaşandıgı bildi-
rildi:
- Özellestirme idaresi Baş-
kanlığı (ÖIB),şirketin yüzde
1 US'lik hissesi için 38.8 mil-
yon dolar isterken. Lzanlar
58 milyon dolar verdiler. 2 a>
sonra l zanlar'ın neden bu
kadar cömert olduklan an-
laşıldı. Şirketin yönetimini
eline geçirebilmek için
ÖİB'nin blok hisselerine ge-
reksinimleri \ardı.
-Nisan 1993'te. Uzanlar.
hisselerin yüzde 52'sini elle-
rine geçirdiklerini bildirdi-
ler ve yönetim kurulunu
kovdular.
Uzanların yeni kurulu.
şirketin yıllık gelirinin yüz-
de 31 oranında (41 milyon
dolar) düştüğünü kaydetti.
- Templeton ve diğer kü-
çük ortaklar. bu şokun ar-
dından. Çukurova'mn yeni
yönetiminin, şirketin nakit-
İerini l'zanlar'ın bankasına
'faizsiz' yatırdıklanm öğ-
'It ürür, kervan
yürür'
Makalede. SPK Başkanı
AK İhsan karacanın. L'zan-
lar'ın usulsüz uygulamala-
nnı durdurmak istediği. an-
cak şirket ortaklannın hak-
lannı düzenleyen yasalarda-
ki boşluk nedeniyle başanlı
olamadığı bildirildi.
Templeton şirketinin baş-
kanı Mark Mobius'un. Baş-
bakan Tansu Çiller'e yazdı-
ğı mektupta sorunlan dile
getirdiği. ancak bir şey yapı-
lamadığının vurgulandığı
makalede. şu Türk atasözü
anımsatıldı:
"İt ürür, kervan yürür"
Hisselerde talep artışı
ÇEAŞ senetleri
karaborsadaADANA (Cumhuriyet Güney İlleri Bü-
rosu) - SPK'nin el koymasından sonra
İMKB'dekitahtası kapatılan ÇEAŞ senet-
lerinin kimliği belirlenemeyen kişilertara-
fından karaborsada toplanmaya başlandı-
ğı öğrenildi Halka ellerindeki senetleri
satmamalan konusunda çağnda bulunu-
lurken SPK tarafından ÇE AŞ'a atanan ye-
ni yönetim kurulu. kendilerine zorluk çı-
karmakla suçladıklan. aralannda genel
müdür ve yardımcılarının da bulunduğu
14 kişiye bir ay zorunlu ızin vererek tesis-
lere girmesine yasak koy-
du. Son gelişmeler üzeri-
ne 19.500 TL üzerinden iş-
lem gördüğü sırada
İMKB'deki tahtası kapatı-
lan ÇEAŞ senetlerine ta-
lep artışı oiduğu öğrenildi.
Karaborsada bazı kışılerin
ÇEAŞ senetlerini topla-
maya başlaması üzerine fî-
yatın otuz bin liraya dek
çıktığı bildirildi.
Avukat ZaferSaka,ÇE-
AŞ'a ortak halka çağnda
bulunarak ellerindeki se-
netlerini kesınlikle satma-
malarını istedi. ÇEAŞ'ın
tekrar halka açık şirket ko-
• Son gelişmeler
üzerine 19.500 TL
üzerinden işlem
gördüğü sırada
İMKB'deki tahtası
kapatılan ÇEAŞ
senetlerine talebin
arttığı öğrenildi.
Karaborsada bazı
kişilerin ÇEAŞ
senetlerini toplamaya
başlaması üzerine
fiyatın otuz bin liraya
kadar çıktığı bildirildi
numuna gelmesi durumunda senetlerin de
tahminlerin üzennde değerlenebileceğine
dikkat çeken Saka. "Yapay fiyat oluşum-
lannın önlenmesi için borsada ÇEAŞ tah-
tası bir an önce açılmalıdır. SPK ay rıca ger-
çek hissedarlann genel kurula iştirakı için
de önlemler almalıdır. Halka. borsa açıldı-
ğında bile hisselerini satmamalarım öneri-
rim. Genel kurula iştirak ederek yönetici-
lerini seçtikten sonra, ay dınlığa eıkacak du-
ruma göre, hisselerini değerlendirmeleri
en doğrusu olur*" dedi.
Öte yandan. yeni yoneticılenn ÇEAŞ'a
giriş çıkışını >ürekli engelledigi belirtilen
özel güvenlik müdürü Ahmet Kaleözü'nün
işine son verilmesi ve yenne Ceyhanda
kurulu Ceytaş'ta 20 yıl güvenlik görev lisi
ve sorumlusu olarak çalışmış Erol Erog-
lu'nun atanmasından sonra zorunlu izin
uygulaması gündeme geldı. Yönctım ku-
rulu imzasıyla ÇEAŞ ana giriş kapısına
asılan yazıda. "8.11.1995 tarihinden itiba-
ren aşağıda isimleri yazılı olanlar, hir ay sü-
re ile ücretli i/inli olup bu sü-
re içinde şirket işy«rlerine gir-
meîeri yasaklanmıştır"" deni I-
di. Yazı uyarınca izne çıkan-
lan ve şirkete girmeleri ya-
saklanan kişiler şunlar:
Genel Müdür Erkan Ma-
navoğlu. Genel Müdür yar-
dımcıları Bülent Öğütiicü.
Mahir Gönenbaba. Sait Er-
biLSeçkinCivan.Ticaret Mü-
dürü Akinanarkaya,Santral
Te^-> Mudürü Nuri Aytar
Ansan, Ortaklar Birim Mü-
dürü Reha Gülü. Personel
Müdürü Kemal Emen. Mıı-
hasebe Müdürü Ertuğrul
Bozkurt, avukatlar Meral
Özkan, Doğan Recai, Hukuk Müşaviri
RemziSann, Mali İşler Koordinatörü Ne-
dimÖlmezer. Poliseşlığindedün sabah ka-
pıya gelen yeni güvenlik elemanları. tesıs-
lere giriş çikışı kontrol altına aldılar. Gın-
şi yasaklananlardan .\edim Ölmezer, içerı-
ye girrnelerinin engellendiğinı belırtirken
güvenlik görevlileri. "Onlan içeriden çı-
kardık. Biz sabah 07.00've doğru geldigi-
mizde zaten içerideydiler. Herhalde bura-
da yatmışlar" dediler.
Anayasa Mahkemesi
Bankalar
Kararnamesi^ne
kısmi iptal
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Anayasa Mahke-
mesi. Çukurova Elektrik AŞ
ile ilgili 558 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname'nin
(KHK) iptali istemiyle yapı-
, lan başv uruyu. önümüzdeki
I hafla içinde incelemeye de-
,' vam edecek.
; Yüksek Mahkeme Heye-
1
ti. dün öğleden önce yaptığı
!toplantıda. Istanbul 2. Asli-
!ye Ticaret Mahkemesi'nin.
i 3182 sayıh Bankalar Kanu-
nu'nun 68 ve 69. maddele-
;rini değiştiren 538 sayılı
<"Bankalar Kanunu'ndaDe-
Iğişiklik Yapılmasuıa Dair
I KHK'nin" 32 ve 33. madde-
î lerinin iptali istemiyle yap-
tığı itirazı görüştü. Heyet,
;
538 sayılı KHK'de. işlemle-
riyle bankanın kapatılması-
na neden olan banka yetkili-
leri ile bankanın yüzde 5'in-
den fazla hissesine sahip ki-
şilerin şahsi iflaslannın is-
tenmesine olanak tanıyan
düzenlemeyi iptal etti.
Heyet. bankacılık faali-
yetlerine son vermeyi dü-
zenleyen 32. maddenin iptal
istemini, yerel mahkemede
görülen davada uygulana-
cak bir kural olmadığı ge-
rekçesiyle reddederken
Bankalar Kanunu'nun 69.
maddesini değiştiren 33.
maddeyi ise anayasaya aykı-
n bularak iptal etti. Söz ko-
nusu düzenleme, bankanın
kapatılmasına neden olan
sorumlulann iflaslannı dü-
zenliyor.
EMO'dan ÇEAŞ kavgasına tepki
iTEK, özerk
İyapıya kavuşmah
İZMİR (Cumhuriyet Ege
Bürosu)- Çukurova Elektrik
; AŞ (ÇEAŞ). Enerji ve Tabıi
| Kaynaklar Bakanhğı ile Ser-
•mayePiyasası Kuruluarasın-
!da yaşanan anlaşmazlıgın
Igöstermelik bir kavga oldu-
;ğu belirtıldi.
Elektrik Mühendisleri
!Odası (EMO) Izmjr Şube
Başkanı Musa Öztufan.
, Dünya Bankası dayatmasıy-
;la kurulan ÇEAŞ'ın aynca-
• lıklı şirket statüsüyie yıllardır
' egemen çevrelerde korundu-
' ğunu belirterek "Bu şirket
| yülanür koüanaraközel kesi-
i me sermaye aktanmı yapd-
mıştır. L lusal yaşamımızın
candaman olan enerji sektö-
rü. egemen sınıflann siyasi
kavgalanna arena olamaz"
dedi.
ÇEAŞ'la ilgili tartışmalar
süriip Uzan ailesiyle ilgili
dosyalar "gün ışığma" çıka-
nlırken Elektrik ıMühendis-
leri Odası Izmir Şubesi bugü-
ne nasıl gelindiğini içeren bir
açıklama yaptı. 1954 yılın-
dan bu yana faaliyet göste-
ren ÇEAŞ'ın son yirmi yılda
Türkiye elektrik enerjisinin
kurulu gücü 10 kat artarken
gücünü ancak üç kat arttıra-
bildiği belirtıldi.
Trafik canavarına
ölüm...
İstanbul Haber Servisi - Trafik canavan. önceki gece taşianarak
durduruldu! Trafık Kültürünü Yayma ve Yardımlaşma Derneği.
trafik canavannın önlenmesi için Yenikapı Karides Lokantası'nda
bir gece düzenledi. 'Trafik Canavan Olmayın* mesajının verildiği
gecede. temsili bir trafik canavan konuklar tarafından •şeytan' gıbı
taşlandı. Dernek Başkanı Turhan Bayraktar. hergeçen gün yüzlerce
kişinin ölümüne neden olan trafik canav arının önlenmesi için yoğun
bir çalışma başlattıklannı söyleyerek "Amacımız 7'den 70'e herkese
trafik kültürünü ka/andırmak" dedi. Trafik içerıklı kurslar açmak
ve konferanslar düzenlemek amacıyla bu geceyı düzenledıklerini
belirten Bayraktar. şöyle devam etti: -Özellikk'ilkokullardaki
çocukların eğitimi için kurslar açmayı düşünüyuruz. Bu şekilde
çocukları daha temelden trafik konusunda eğiteceğiz. Büyükler için
de trafik uzmanlannın konuşmacı olarak katılacağı konferanslar
diizenleyeceğiz.** Bayraktar. bugüne kadar maddı imkânsızlıklar
yüzünden amaçlarını gerçekleştiremediklerini. ama bundan sonra bu
ve buna benzer etkinliklerle maddı imkânstzlıklan aşacaklannı
söyledi. Projeleri gerçekleştirmek için belediyelerden park yerlerini
kıralamayı da düşündüklerini ifadeeden Bayraktar. -Bununla ilgili
çalışmalara yakında başlayacağız. Park yerierinden elde edeceğimiz
gelirierle çalışmalanmızı daha rahat yürütebileceğiz" diye konuştu.
MEB, 1996-1999 yıllanyla ilgili öğretmen gereksinim planını hazırladı
Eğitbııiıı geleceği de karardık
• Üniversitelerin 1999 yılına kadar yalnızca 83 bin
912 mezun vereceğine dikkat çekilen raporda, gerekli
önlemlerin alınmaması durumunda, 1999 yılında 57
bin 318 dolayında öğretmen açığının oluşacağına
dikkat çekildi.
• Milli Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan raporda, 1996-
1999 yıllan arasında 141 bin 230 yeni öğretmene gereksinim
duyulacağı kaydedilerek öğretmen yetiştiren yükseköğretim
kurumlannın bu ihtiyacı karşılamasının mümkün olmadığı
belirtıldi.
ACI KAYBIMIZ
Temyız azası, Elazığlı merhum Reşat Bey ve merhume Huriye Hanımin oğulları.
Doktor Şahende Köymen'in eşi. Prof. Dr. Oya Köyraenin babası, Yıldız Silierin
sevgili dedesi, merhura Vecdet ve Selahatün Akkaynak, Avukat Süleyman ve
Remıme Köymen'in ağabeyleri. İnci-İlter Gürel. Sinan-Fulya Akkaynak ve
Canan'ın dayılan, Reşal-Ayşe Köymen, Prof. Dr. Hayrettin Bike Köymen'in
amcaları. 1932 Kabataş mezunu. Süreyyapaşa Sanatoryumu'nun 28 yıllık başhekimi
Dr ABİT KÖYMEN 1
8 Kasım 1995 günü kaybettik. Cenazesi 10 Kasım 1995 Cuma günü (bugün)
öğle namazını takiben Bostancı Kuloğlu Camii'nden kaldırılarak,
Başıbüyük Köyü Mezarlığı'nda defnedilecektir.
. ^ . AİLESİ
EMİNE KAPLAN
ANKARA-Milli Eğitim Bakanlığı
ile öğretmen yetiştiren yükseköğretim
kurumlan arasında gerekli koordinas-
yon sağlanamadığı için 1999 yılında
ilk ve orta dereceli okullarda öğretmen
açığının 57 bine ulaşacağı bildirildi.
Milli Eğitim Bakanlığı"ncahazırlanan
raporda. 1999 yılma kadar 141 bin 230
yeni öğretmen atamasının yapılması
gerektiği. ancak üniversitelerden yal-
nızca 83 bin 912 adayın mezun olma-
sının beklendiği kaydedildi.
Milli Eğitim Bakanlığı. bazı branş-
larda yeterli başvuru alınamaması ne-
deniyle ilk ve orta dereceli okullarda
sınıf öğretmenliği başta olmak üzere
birçok branşta öğretmen açığını gide-
remeyince, 1996- 1999 yıllannı kap-
sayan "öğretmen gereksinim planla-
ması" yaptı.
Öğretmen \'etiştirme ve Eğitimi Ge-
nel Müdürlüğü'nce hazırlanan rapor-
da. 1999 yılına kadar, okul öncesi eği-
timinde 15 bin 768, sınıf öğretmenli-
ğinde 22 bin 800, genel kültür dersle-
rinde 66 bin 208, mesleki teknik eği-
timinde 20 bin 916. özel eğitim ve reh-
berlik alanında da 15 bin 538 olmak
üzere toplam 141 bin 230 yeni öğret-
men atamasının yapılması gerektiği
belirtildi.
Üniversiteler kontenjan
artttrmalı
Raporda. 141 bin 230 dolayında öğ-
retmen gereksinimine karşın üniversi-
telerden yalnızca 83 bin 912 öğretmen
adayının mezun olmasının beklendiği
vurgulanarak öğretmen açığının 1999
yılına kadar 57 bin 318'e ulaşacağı
kaydedildi.
Raporda, alanlara göre öğretmen ge-
reksinimi ve üniversiteden mezun ola-
cak aday sayıları şöyle:
-Okul öncesi eğitimi (15 bin 768 -
1276). sınıf öğretmenli0 (22 bin 800 -
18bin 817), genel kültür dersleri (66 bm
208 - 49 bin 451), mesleki teknik eğiti-
mi (20 bin 916 -13 bin 972), özel eğitim
ve rehberfik (15 bin 538 - 396)."
Raporda. öğretmen eksikliği nede-
niyle yaşanan sorunlann çözümlene-
bilmesi için öğretmen yetiştiren yük-
seköğretim kurumlannın söz konusu
branşlarda kontenjanlannı arttırması-
nın zorunlu oiduğu vurgulanarak Yük-
sek Öğretim BaşkanlıgVna bu yönde
öneri götürülmesi gerektiği belirtıldi
Bakanlık yetkiliîeri. üniversitelerle
koordinasyon sağlanamama.sı nede-
niyle " bin dolay ında Fransızca ve Al-
manca öğretmeninin girecek ders bu-
lamadığını anımsatarak 1992 yılından
beri yeteri kadar sınıf öğretmeni yetış-
tirilemediğı için 20 binin üzennde
branş öğretmeninin sınıf öğretmeni
olarak görevlendirildiğıne dikkat çek-
tiler.
Yetkilıler. yapılan planlamaya göre
bazı bölümlerin kontenjanlannın azal-
tılması. bazılannııı da arttırılmasının
zorunlu olduğunu kaydettıler.
AHMET TAZNER KIŞLALI
Atatürk'ün Kültür Devrimi
Atatürk, ölümünden iki yıl önce şöyle demişti:
"Türkiye Cumhuriyeti'nin temelikültürdür."
Birçok özdeyişleri var. Ama bu, onlar içinde özel bir
yere sahip.
Bir büyük devrim. bundan daha güzel ve özlü bir
biçimde anlatılamazdı.
• • •
Kemalist devrim, herşeyden önce bir "kültürdev-
rimi" idi. Çünkü geri kalmış ülke devrimleri, her şey-
den önce bir kültür devrimi olmak zorundadır.
Bir Fransız devrımınde, toplumun altyapısı çoktan
değişmışti. Kapalı tanm ekonomıleri gerids kalmıştı.
Feodal beyler güç yitirırken, sanayi ve ticaretin güç
kazandırdıkları öne çıkmıştı.
Kırlar boşalıyor, kentler gelişiyordu... Yeni bir dü-
zen kurulmuştu. Yeni koşulların yarattığı. bir "yeniin-
san" söz konusu ıdi.
Fransız devrimi, temelde. "eskimiş kurum"\an ye-
nilemekten öte bir anlam taşımaz. Yani, o değişen ya-
pıya ayakbağı olmaktan başka bir anlamı kalmamış
olan kurumlan...
Oysa Anadolu devriminde. ne değişen altyapı var-
dı ne de yeni altyapının ürünü olan "yeni insan"...
Fransa'da devrimi. "yenı insan" gerçekleştirdi. Tür-
kiye'de ise, devrim "yenı insanı" yarattı. Yeni insan
da "yenialtyapt"yü
Gelişmiş ülkelerin devrimcileri, değişmenin arka-
sından yürürler. Geri kalmış ülkelerin devrimcileri ise,
değişmenin önünden...
Birisi katardır, birisi lokomotif.
• • •
Kemalizmin erekaldığı "yeniinsan", nasıl birinsan-
dı?
"Üreten, hakça paylaşan, özgürce düşünen, ken-
dikendiniyönetebılen" bir insan... "Ku/"luktan, "yurt-
taş'Uğa geçmiş olan bir insan!
Atatürk'ün. devrimın temelini oluşturduğunu söy-
lediği "kültür". nasıl bir kültürdü?
• • •
Laik. demokratık ve ulusal bir kültür.
Laiklik, sorunlara aklın ve bilimin ışığında çözüm
arayabilme yolunu açıyordu... Demokratiklik, -kadın
erkek eşitliği dahil- eşitliğı ve özgürlüğü içeriyordu...
Ulusallığın ise iki yönü vardı.
Bir yandan, kendi tarihsel köklerine ve özkültürü-
ne kadar gitmek... Öte yandan, o "ulusal öğeleri" -
Atatürk'ün uygarlık olarak nitelendirdiği- evrensel kül-
tür değerlerı ile beslemek.
Ve gıderek varsıllaşan ulusal kültür ile uygarlığa
katkı yapmak.
• • •
Atatürk'ün "kültürdevrimi" -bazılannınönesürdük-
leri gibı- Anadolu insanını köklerinden koparmadı...
Tam tersıne, Osmanlı döneminde unutulmuş ya da
unutturulmuş olan geçmişı ile buluşturdu. Ve küçüm-
senmiş, horlanmış olan halk kültürü" ile tanıştırdı.
Atatürk. şu sorunun yanıtını araştınyordu:
"Türklerin Anadolu'da bir aşiretten bir devlet kur-
malan olanaksız olduğuna göre, bu olayın gerçek yö-
nü nasıl açıklanmalıdır?"
Bir yandan Anadolu'nun tarihi ve geçmiş kültürleri
-binlerce yıl öncesine giderek- bir bütün olarak ele
alındı ve benimsendi... Biryandan, Türklerin tarihi Or-
ta Asya'ya kadar uzanarak araştırıldı...
Bir yandan da, Arap ve Fars kültürünün etkisi altın-
da yozlaşmış Osmanlı aydının kültürü değil, özgüllü-
ğünü koruyan halk kültürü öne çıkanldı.
Tarih devrimi, dil devrimi, harf devrimi, okuma se-
ferberliği, halkevleri, halkodaları, Köy Enstitüleri, folk-
lor araştırmaları, hatta müzik devrimi... Hep -bu ulu-
sallıktan evrensellığe yönelen- "kendine dönüş"un
köşe taşlarıdır.
• • •
Atatürk için Batılılaşma bir "amaç" değildi. Sadece
bir "araç"t\.
Taklidin her türüne karşıydı. Çünkü, "çağdaşlaşa-
bilmek" için "yaratıcı olmak"gerektiğineinanıyordu...
Atatürk'ün kültür devrımin, "Saf/Waşma"sananlar,
Kemalızmi hiç mi hıç anlamamışlardır!
Listeler 30 kasımda askıda
Doğan Güreş,
DYP'den adayANKARA (Cumhuriyet
Biirosu)-Seçim YasaM'nın
24 Arahk'ta sandığa gidil-
mesini engelleyecek hü-
kümlennın Anayasa Mah-
kemesi "nce iptal edilnıesı
olasılığı nedertıyle aday
adaylığı için beklediklerı
sayıya ulaşamayanpartiler.
başvuru sürelerini uzattı-
lar. Iktıdarpartısi D^'P. dü-
ne kadar yapılan başv uru
sayısına göre. büyük parti-
ler arasında gerıde kaldı.
Kilıslı eski Genelkurmay
Başkanı. emeklı Orgeneral
Doğan Güreş. DYP'ye
yaptığı adaylık başvuru-
sunda Türkiye milletvekil-
liğini tercih etti. Milletve-
kili adaylanna ilişkin geçi-
ci listeler 24 kasımda. ke-
sin listeler de 30 kasımda
ilan edılecek.
Adaylık için birçok üst
düzey bürokratın ıstifa et-
tiği DYP'ye dün öğle saat-
lerine kadar 600'ün üze-
rinde başvuru ulaştı. Eskı
Genelkurmay Başkanı Do-
ğan Güreş. Galatasaray
Kulübü Başkanı Alp Yal-
man. Dev let Bakanı Coş-
kun Kırca. Profılo Hol-
dıng Yönetim Kurulu Baş-
kan Yardımcısi Cefi Jozef
Kamhi. eski Başbakanlık
MüMeşan Aü Naei Tuncer.
eskı Hacettepe ÜniverMte-
sı Rektörü Prof. Dr. \ük-
sel Bozer ile eski Emlak
Bankası Genel- Müdürü
Aydın Ayaydın. Türkiye
milletvekıllıği için ba^vu-
rulannı yaptılar. Eski Sağ-
lık Bakanlığı Müsteşarı
Aytun Çıray İzmir'den,
ANAP'tan DYP'ye geçen
İstanbul Milletvekili Gü-
rolSoylu da Istanbul'dan a-
day aday lığı için başvurdu-
lar. DYP örgütünün Ki-
lis'ten aday olması için
çağnda bulunduğu Gü-
reş'in. Türkiye milletvekil-
liğini tercih etmesi dikkat
çekti. Başbakan ÇiHer'in.
partinin yeniden şekillen-
mesinde kadınlar v e genç-
lere olanak tanınacağını
açıklamasına karşın,
DYP'ye milletvekilliği
adaylığı için başvuran ka-
dın aday lann sayısı 97'ye
ulaştı.
Başvuru süresinin bu-
gün sona ereceği ANAP'a
akşam saatlerine kadar
1300civarında.HADEP"e
300 civannda başvuru oi-
duğu bildirildi. Interstar
Genel Yayın Yönetmeni
Duran Dündaroğiu.
ANAP'tan Tokat ya da Is-
tanbul'dan aday olmak için
başvuruda bulundu.
Yüksek Seçim Kuru-
lu'nun (YSK) belırlediği
seçim takv imine göre, mil-
letvekili aday lannın geçici
listesi. 24 kasım tarihinde
radyo ve televizyonlar ile
Resmi Gazete'de ilan edi-
lecek. Siyasi partiler. bu ta-
rih ten önce adaylarını
YSK'ye bıldirecek. YSK.
itırazların karara bağlan-
masınır. ardından 30
kasımda kesin listeleri
açıklayacak.
Maslak Gazeteciler Sitesı'nde kiralık dublex daire.
Bekâra da verilir
Tel: (1212 251 29 S8