Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
1SN&AN1993CUMA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
CöKyKore'deii
Somaf'ye asker
• SELL(AA)-GüneyKore
hikümetı, Somalı'de BM
enetıminde gerçekleştırilen
Imut Operasyonu'nda
$>rev almak üzere bu ülkeye
250 kılişık bir bırlik
ganderilmesine karar verdi.
Mükümet sözcüsü larafından
yıpılan açıklamada, birliğin
Somali'de bir yıl süreyle
jîorevyapacağı kaydedildi.
A^klamada birliğin Güney
Kore Parlamentosu'nun
kıran onaylamasından
hemen sonra Somali'ye
lureket edeceği bebrtildi.
CünevKorel99leylül
ajındâ BM üyesi olmuştu.
BMimalûyesi
•SA YDA (AA) - Ebn NidaJ
li<Şerliğindekı El-Fetih
Devrimci Konseyi adh
Fiistin örgütünün bir
yetkiliayle 6 ayhk oğlunun,
Lübnan'ın güneyındeki
Siydakenünde
öldürûldüğü bildinldi.
Lübnan polisı öncekı gece
Ebu Nidal Grubu üyesi
F»ysalS»Kh'in evine gelen
kımliği bılinmeyen
kişilenn otomatik silahla
Salih'ı ve kucağındaki
6 aylık çocuğunu
öldürdüklerinı söyledi.
Polis, saldınnın
sorumluluğunu henüz
üsilenen olmadığını da
kaydettı.
I l l
ımHtecistatûsö
• VVASHBSGTON (AA) -
Körfez Savaşı sırasında
Amerikah askerlere teslim
olan bir Iraklı askere mülteci
statüsü tarunarak
Kalifomiya'ya yerleştırikii.
Iraklı askerlerin 2 bin 400
kişilik aılelen. Suudi
Arabistan'daki mülteci
kamplanndan
Kab'forniya'ya geldi.
Yetkililer, 4 bin Iraklı askerin
daha 5 bin kişilik aıleleriyle
birlikte Suudi
Ajabistan'daki kamplarda
mülteci statüsü tanınması
için beklediğını bildirdi.
PapandryTefc
müttefik SrMstan
• ATtNA(AA)-
NATO'nun Bosna Hersek ->
havasahasmıadenetimi •' • ••:
operasyonundaki "Atina'nın
rolü" Yunan muhalefetinin
sert tepkisine yol açtı. Ana
muhalefetteki PASOK'un
lideri Andreas Papandreu,
Mitsotakis hükümetirun
NATO operasyonlannda
kullanılanAVVASC
uçaklanna Yunan
personelinin katılımma izin
vermesirun büyük hata
olduğunu öne sürdü.
Papandreu, Başbakan
Mitsotakis'in bölgedeki
asken operasyonlara
kaulmama sözü verdiğıni
unuttuğunu da belirterek
"Sonyıllardabirtek
müttefığimiz var. O da
Sırbistan. Şimdi biz bu
ülkeye karşı asken bir
harekata katılıyoruz" diye
konuştu.
F«issel,Klemdes'le
görüştü
• LEFKOŞA(AA)-BM
Genel Sekreteri'nin Kıbns
Özel Temsilci Yardımcısı
Gustav Feissel, 24 mayista
Ncw Yorkta başlaması
planlanan yeni tur
müzakereler çerçevesinde
Lefkoşa'da hazıruk
çalışmalanna başladı.
Gustav Feissel, dün öğleden
sonra Rum yönetimı lıderi
Glafkos KJerides ıle görüştü.
Rum radyosuna göre Feissel,
bir saat sûren görüşmeden
sonra yaptığı açıklamada
hazırlık çabşmalanmn nasıl
yapılacagı konusunu ele
aldıklannı bildirdi
Atina'da Türkiye
huzursuzlugu
• ATfiSA(AA)-
NATO'nun Bosna-Hersek
hava sahasmdaki denetim
operasyonuna Türkiye'nin
katılacağı yolundaki
haberlerin Yunanistan'da
yaratüğı huzursuzluğun
boyutlan giderek artıyor.
Hükümet Sözcüsü Yasiljs
Manginasdüzenlediği basın
toplantısında konuyîa ilgili
sorulan yanıtlarken
Yunanistan'ın "böyle bir
durumu onaylamasının söz
konusu olmadığını" belirtti.
OrtaAsya'da
görüşaynbğı
• MOSKOVA(AA)-
Türkmenistan ve Özbekistan
devlet başkanlannın,
BDT'nin işlevini yerine
getiremediği konusunda
anlaşmaya varmalanna
karşın Orta Asya'daki Türk
cumhunyetlerirun
gelecekteki işbirlığirun
niteliğivederecesi
konusunda aynı görüşlere
sahip olmadıklan bildinldi.
Chris Hani'nin cumartesi günü ökhirülmesi Güney Afrikah sıjaniarı sokakiara döktü. (Fotoğraf: REUTER)
GüneyAfrika ayaktaDış Haberler Servisi - Güney Af-
rika'da Komünist Parti Genel Şekre-
• Meri Cfcris Hani'nın oJdüröiracsindan
sonra siyah çoğunlukla beyaz yöne-
tim arasında alevlenen çatışmalar
sürüyor. Ülke çapında düzenlenen
protesto gösterilerine yaklaşık 1 mil-
yon kişi katıhrken olası bir genel
isyana karşı polis ve ordu alarm duru-
munda bulunuyor. Güvenlik güçle-
rince açılan ateş sonucunda son iki
günde toplam 26 siyah yaşamını yitir-
di, yüzlercesi yaralandı.
Komünist Parti Genel Sekreteri ve
Neteon Mandela başkanlığmdakı Af-
nka Ulusal Kongresi'nın (ANC)
ikinci adamı Chris Hani, Johannes-
burg'da cvıne giderken uğradığı stfah-
lı saîdında yaşamını yitirmışti.
Hani anısına dün Pietermaritzburg
bölgesinde gerçekleştirilen yüriiyüşte
olay çıktığı bildinldi. ANC Sözcüsü
Cassandra Gabriel tarafından yapılan
açıklamada, yürüyüştc gerçekleştin-
leh olaylarda 11 kişinin yaşamını
yitirdiği belırtildı. Sözcü. yürüyüşün
olaysız başladığını, ancak havanın
kararmasından sonra olay çıktığını
kaydetti.
Reuter'ın bıldirdiğine göre Hani
için önceki gün Johannesburg'da dü-
zenlerien cenaze töreni sonrasında
çevredekr polis karakoluna doğnı yû-
rüyüşe geçen yaklaşık 15 bin sıyaha
güvenlik güçlerince ateş açılması so-
nunda 4 kişı yaşamıru yıtirdi. Cape
Town ve diğer kentlerde de yüz bin-
lerce siyahm katıbmıyla gerçekleştiri-
len gösteriler sırasında polıslerle
çıkan çatışmalarda 11 kişi öldü.
Gözlemciler. Hani'nin karizması-
nı kullanarak ıhmlı bir tutuma
yönlcndirdiği siyah gençlerin "savaş
baltalannı gömdükleri yerden çıkara-
bileceğjne" dikkat çekiyor.
Emıeılilervııruyor
Fizııliclireııiyor
• Azerbaycan Savunma Bakanlığı'ndan dün yapılan
açıklamada, Ermeni kuvvetlerinin kent merkeziyle
aralanndaki mesafeyi 2 kilometreye indirdikleri bildinldi.
Ermeniler kenti top ateşine tutuyor.
Dış Haberler Servisi - Dağlık Karabağ'ın gü-
neydoğu sının dışında kalan Azeri kenti Fizulı'-
ye yönelik Ermeni saldınsı sürûyor. AA'nın ha-
berine göre Azerbaycan Savunma Bakanlığı'-
ndan dün yapılan açıklamada, Ermeni kuvvetle-
rinin kente 2 kilometre daha yaklaşüklan ve
kent merkeziyle aralanndaki mesafenin 2 kilo-
metreye indiği bildinldi.
Tüm Fizuli'nın Ermenilerin top ateşine maruz
kaldığıru açıklayan Savunma Bakanbğı Erfor-
masyon Daıresı Başkanı Azad İsazade, buna
rağmen saldınnın
2 kilometre uzaklı-
kta durdurulabil-
diğini belirtti. Aze-
ri savunmasında,
Mengelen Ata te-
pesinin önemli rol
oynadığı ve dün
öğle saatleri iti-
banyla dunımun
önceki günkü ka-
dar vahim ol-
madığı bildirikii.
Fizuh'nin Erme-
nilerin eline geçme
ihtımaüyle ilgili
olarak Savunma
Bakanlığı önceki
gün yaptığı açıkla-
mada "Durum
çok kötiT derken
dün yapılan açı-
klamada düşme
tehlikesinden söze-
dildi.
Fizuli'nin düş-
mesi, Dağlık Ka-
rabağ'ın güneyin-
de çaüşmalann
sürdüğü Cebrail,
Kubath ve Zengi-
lan'ın tüm ikmal
yollannın kesilme-
si, böylece güney-
batı Azerbaycan
topraklanrun Er-
menıstan'a bağ-
lanması anlanuna
gcldığı için büyük
bir önem taşıyor.
öte yandan ku-
zeybatı Azerbay-
uzatüğı açıklamasında Azerbeycan topraklannı
işgal eden güçlerin meşru savunu halindeki Ka-
rabağ özerk bölgesine ait olduğunu ve bu işgalin
sona ermesinin ancak kendilerinin koyacağı ko-
şullara uyulduğu takdirde miimkün olabileceğı-
ni öne sürdü.
ABD Dışişlen Bakanı Warren Christopher'in
Erivan hükümeüne yolladığı ve Ermenistan'dan
ışgal etıiğı bölgeden askerlennı derhal gen çek-
mesini talep eden mektubu da yalanlayan Liba-
ric yan, Azerbaycan'a giriştikleri saldınlar ko-
nusunda şöyle ko-
nuştu:
"ABD Dışişlen
Bakanı'nın bize yol-
ladığı mektupta Er-
menistan'ın askerie-
nni çekmea diye bir
söz yok. Mektup, iş-
gal eden kuvvetlerin
geri çekilmesini talep
ediyor. New York
Times gazetesi, mek-
tubun Ermemstan'ın
askerlerini geri çek-
mesini istediğini
yazdı. Fakat New
York Tımes gazete-
sinin bu haberi
kasıtbdır. Ermcnis-
tan'ın son günlerde
işgal edüen bölgeler-
le hiçbir ilgjsi yoktur.
Gerard Libaridi-
yan, dolayh biçimde
Türkiye'yi de suç-
luyarak son günler-
de bölgede meydana
gelen asken etkinlik-
lerin durdurulmasını
istediklerini söyledi
Azerbaycan Cum-
hurbaşkanlığı Sek-
reteri Penah Hüseyi-
nov'un, pazartesi
günü Moskova'da
Rusya Dışişleri Ba-
kanı Andrei Kozi-
rer'le yaptığı görüş-
mede Kozirev'in,
Azerbaycan'a Rus
banş güçlcri gön-Hanlar'dald mütteci kunpnda çoğunlukya^u
can ilkri olan Kazak ve Gedebey'de Ermeni dermeyi önerdiği bildirildi.
topçusumm ateşe devam ettiği, Akdere. Toğuz
ve Akstafa'da da çatışmalann sürdüğü bildirili-
yor.
Ermeni Bakanın iddiası
New York muhabiriz Gökalp Yazr'm bildir-
diğine göre Ermenistan Dışişlen Bakan
Yardımcısı Gerard LJbaridiyuı önceki gün Bir-
leşmiş Milletler'de düzenledıği basın toplantısı-
nda Azerbeycan topraklannı kendı askerlennın
işgal etmediğini öne sürdü.
Libaridiyan, Türkiye'ye de dolayh biçimde dil
Turan Ajansı'nın. kımlığinı açıklamadığı Azer-
baycan Dışişlen Bakanlığı kaynaklanna daya-
narak verdiği bilgiye göre, Ermenistan tarafı ve
Karabağ Ermenilen işgal ettikleri Kelbecer böl-
gesinden çekilmek ign, bu bölgede Azeri ordu-
sunun yeniden konuşlandınlmamasım şar:
koştular.
Bu arada Enmeruslan'ın enerii sektöründen
sorumlu Devlet Bakanı Sepuh Taşyan, İran'-
dan ülkcsine doğalgaz sevki için 150 kilometre-
lik bir boru hattı kurulması konusunda Tahran
yönetimiyle nılıai anlaşmaya vardıklannı bil-
dirdi.
Tiirkiye Bakü'yeher türlüyardımıyapıyor
Ankara'ya döndü
Özal
çarkettiANKARA (AA) - Çum-
hurbaşkanı Turgut özal,
Azerbaycan'ın, Ermenistan
ile arasındaki sorunu kendi-
sinin haUetmesı gerektiğinı
belirterek "Maddi manevi
desteğimiz olur, ama onlar
namına harp edemeyiz" dedi.
Orta Asya Türk cumhuri-
yetlerine yaptığı geziyi ta-
mamlayan Ozal, dün Azer-
baycan'dan Ankara'ya
dönerken uçakta gazetecile-
rin sorulannı yanıtladı.
Daha önce Azerbaycan'a
"her türlü desteğin verilmesi"
ve "Erivan'm gözünün kor-
kutulması" yojunda sert
demeçler veren Özal, bir ül-
kenin savunmasını o ülkenin
kendisinin yapması gerekti-
ğini belirterek şunlan söyledi:
"Bir memleket, savunma-
sım kendisi yapar. Taşıma
suyla değirmen döner mi? Bu
meseleyi de onlann halletme-
si gerekir. Azerbaycan, haki-
katen büyük bir ülke olmak
istiyorsa bu işi kendisinin be-
cermesi lazım. Bizim maddi
ve manevi desteğimiz olur, o
ayn konu. Ama onlar namı-
na harp edemeyiz."
Dışişleri Sözcüsü Vural, Ankara'nın imkânlan ölçüsünde Azerbaycan'a
her türlü desteği" verdiğini söyledi. Yardımın aynntılannı açıklamadı.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışiş-
leri Bakanlığı. TBMM'de onaylanan Tür-
kiye ile Azerbaycan arasındaki savunma
işbirüğj anlaşmasında, her iki ülkenin de
üçüncü ülkeferin saldınlanna karşı bera-
bercc karşı koyabilecegi hükmünün yer
aldığını bildirerek. yeni bir savunma paktı
yapılmasına gerek olmadığını bildirdi.
Dışişleri sözcülüğünü üstlenen Büyü-
kelçi Volkan Vural, katıldığı ılk haftalık
basın toplantısında, Türkiye'nin Azerbay-
can'a askeri yardım yapıp yapmadığı ko-
nusundaki bir soruya da, "Türkiye'nin
imkânlar ölçüsünde Azerbaycan'a her
türlü desteği" verdiğini. ancak yardımın
aynntılannın şu aşamada açiklanmasının
doğru olmayacağını söyledi. Vural, yardı-
mm AGİK kurallanna uygun olduğunu
da söyledi.
Askeri kaynaklar ise Azerbaycan'a si-
lah yardımı konusunda bilgileri olmadığı-
nı. silah alım-satımı ve sağlanması konu-
sunda Milli Savunma Bakanlığı'nın yetki-
li olduğunu kaydettiler. Askeri kaynaklar,
Türkiye'nin Nahcıvan'a asker gönderdıği
yolundaki haberlen de "asılsız ve hayal
mahsulü" olarak nıteleyerek, Türkiye dı-
şına asker gönderihnesinin TBMM yetki-
sinde olduğuna dikkat çektiler.
Dışişleri Bakanbğı Sözcüsü Büyükelçı
Volkan Vural. Cumhurbaşkanı Turgut
Özal'ın Azerbaycan ile gerekirse askeri bir
anlaşma yapılabileceği doğrultusundaki
haberlerle ilgili sorulan yanıtlarken şöyle
konuştu:
"Türkiye ile Azerbaycan arasında çok
geniş kapsamlı bir Savunma ve İşbirliği
Anlaşması vardır. Bu anlaşmanın Meclis'-
te onaylanması beklenmektedır. Bu anlaş-
ma çerçevesinde Azerbaycan ile her türlü
işbirtiği daha yasal biçimde devam ede-
cektir. Türkiye, Azerbaycan'a imkânlan
ölçüsünde her türlü desteği, yardımı gös-
terebilecek güce ve olanaklara sahip olabi-
lecektir."
Demirel imzaladı
Dışişleri Sözcüsü Vural, Türkiye ıle Ba-
kü arasındaki savunma ve işbırlığı anlaş-
masının, Başbakan Süleyman DemireTin
Orta Asya cumhuriyetlerine geçen yıl yap-
tığı ziyaret sırasında imzalandığını belirtti.
Dışişleri kaynaklan, önümüzdeki gün-
lerde Meclis'te oylanması beklenen anlaş-
ma uyannca: her iki ülkeden birine üçün-
cü ülkelerce yapılacak saldınlara, Bırleş-
miş Milletler (BM), AGf K. ve uluslararası
hukuk kuıallan çerçevesinde beraberce
karşı konabileceği hükmünün bulundu-
ğunu vurguluyorlar.
Azerbaycan'la askeri eğitim anlaşması
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - TBMM Genel Kurulu'-
nda Türkiye ile Azerbaycan
arasında imzalanan "Konso-
losluk Sözleşmesi" ile "Askeri
Eğitim Anlaşması"nın uygun
bulunduğuna ilişkin yasa tasa-
nlan dün görüşülerek kabul
edildi.
Askeri Eğitim ve İşbirb'ği An-
laşması'nın onaylanması sıra-
sında RP grubu adına görüşle-
rini açıklayan Sakarya Millet-
vekili Cevat Ayhan, anlaşmanın
Meclis'e çok geç sevkedildiğini
savundu. Türkçede, "Basra yı-
kıldıktan sonra yardıma git-
mek " diye bir söz bulundugunu
ifade eden Ayhan, Türkiye'nin
Azerbaycan yıkıldıktan sonra
yardıma gitmek için uğraşüğını
ileri sürdü.
CHP grubu adına görüşlerini
açıklayan İstemihan Talay,
Türkiye'nin, Kafkasya ve Orta
Asya'ya dönük pohtikasının
zedelendiğini, Türkiye'ye "ağa-
bey" gözüyle bakan Azerbay-
canda şimdi Türkiye aleyhine
gösteriler yapıldığını söyledi.
ANAP grubu adma konuşan
Şadi Pehlrvanlıoğla, çok önemli
bir konunun görüşülmesine
rağmen Meclis'te çok az sayıda
mılletvekillinin bulunmasnı
eleştirdi. Konuşmalann ardın-
dan, iki anlaşmaya ilişkin yasa
tasanlan oybirliği ile kabul
edildi.
"Konsolosluk Sözleşmesi"
ile "Askeri Eğitim İşbirliği An-
laşması"nın onaylanmasına
ilişkin yasa tasanlan, Genel
Kurul'da oybirliği ile kabul
edildi.
Askeri Eğitim İşbirliği Anlaş-
ması. Türkiye ile Azerbaycan
arasında, askeri eğitim alanın-
da işbirliği yapılmasını öngörü-
yor. Anlaşmaya göre Türkiye
ve Azerbaycan, eğitim amacıy-
la birbirlerine askeri personel,
kursiyer askeri personel ve eği-
tim ile ilgili askeri personel gön-
derecekler.
BM Genel Sekreteri, Karabağ'daki çatışmalarla ilgili raporunu Güvenlik Konseyi'ne sundu
Gali, Ermeni saldırganlığındaıı söz ettnediNEW YORK (AA) - Birleşmiş Milletler
(BM) Genel Sekreteri Butros Gali, dün
Güvenlik Konseyi'ne sunduğu rapo-
runda Ermeni saldınlanndan söz etme-
di.
Gali raporunda sadece, son günlerde
Dağlık Karabağ bölgesinde yoğunlaşan
çarpışmalarla Azerbaycan'ın Kelbecer
ve Fizuli bölgelerinde yoğunlaşan saldı-
nlann. bütün Kafkasya'da uluslararası
banş ve güvenliği tehdil ettiğini bildirdi.
Genel Sekreter'in raporunda, Dağbk
Karabağ dışında Azerbaycan'ın belirli
bölgelerinde çarpışmalann yoğunlaşü-
ğının belirlendiği kaydedilirİcen, bölge-
deki bu saldınlann yerel güçlerin dışın-
daki güçlerce de yapıldıgının kesin
olarak saptandığı belirtiliyor. Ancak
Gali, bölgedeki ilgili BM görevblerinin,
çarpışmalann meydana geldiği yerlere
ulaşmasına imkân olmadığı için, yerel
güçlerin dışındaki güçlerin kimler oldu-
ğunun belirlenemedığine işaret ediyor.
Gali aynca, Güvenlik Konseyi'ne
sunduğu bu raporda, saldınlarda T-72
tipi tanklar ve Mİ-24 tipi silahlı helikop-
terler gibi ağır silahlann kullanıldığının
kesinleştiğınin saptandığını bildiriyor.
Genel Sekreter, Azerbaycan'ın ilgili
bölgelerindeki sivil halka insani yardı-
mın ulaşabilmesi için ulaşımın da derhal
sağlanabilmcsini istiyor.
Butros Gali. Azerbaycan ve Ermenis-
tan arasında Dağlık Karabağ'da mey-
dana gelen uyuşmazlığın gidenlmesi
için taraflann AGİK çerçevesindeki ba-
nş görüşmelerine devam etmelerinin
gerekbliğıni vurguluyor.
Ermenistan'ın geçen haftalarda Kel-
becer ve Fizub'ye saldın başlatmasın-
dan sonra, Azerbaycan ve Türkiye
Güvenh'k Konseyi'ni olağanüstü top-
lantıya çağırmıştı.
Güvenlik Konseyı, geçen hat'ta yaptı-
ğı toplanüda yayımladığı bir başkanlık
açıklamasında, Genel Sekreter Butros
Gab'den, Azerbaycan'ın şikâyetlennı
ve Dağbk Karabağ'daki çarpışmalan
inceleyerek Güvenlik Konseyi'ne bir ra-
por sunmasını istemişti.
Azeri askerler
Bakü'ye güvenmiyor
-2-
StNANGÖKÇEıN
HtCRAN ÖGE GOLTZ
BAKÜ - Azerbaycan'da cep-
he bölgelerine gittiğinizde edin-
diğiniz iLk izlenim askerlerin mo-
rakiz olduğu. Son bir iki ay için-
de alınan yenilgüer >e özellikle
de Kelbecer bozgunu, askerin
moralini sıfıra düşürmüş durum-
da. Bu moralsizîiğin bir diğer
ka\ nağı da askerin siyasi yöneti-
me olan guvenini yirirmej e baş-
laması.
Askerin bu sıkmtısı, 18 Şubat
1993 günü Savunma Bakanlığı
sözcûlüğü görevinden istifa eden
Leyla V unuso>a'run istifa gerek-
çesinde ifadesjni buluyor. Yunu-
sora, siyasi otoriteyi şö) le suciu-
yor. "Âsker ordu sivasetin kur-
banı oldu. Devlet ve miüet des-
teklediği zaman ordu galip gettr.
Ama bu şimdilik >ok. Galibiyet
için ön ve arka cephe birlik ol-
malıdır. Bugüne kadar bu birlik
görülmedi."
Disiplinsizlik
öte yandan Azeri ordusunda
geoel bir disiplinsizlik hemen
göze çarpıyor. Etkin bir emir-
komuta zinciri oluşturulamamış.
Koordinasyon kopuk. Aynı birli-
ğin alt birimleri arasında bile eş-
güdüm sağlanamıyor. Örneğin
bir karşı saldın başlatan bir bir-
lik, öteki birliklerin kendisine
destek verip vermeyeceğinden.
kağıt üzeriıide yapılan planlara
tüm birliklerin uyup uymava-
cağından emin olamıyor.
Rütbe ikinci planda
Azerbaycan ordusunda rütbe-
lerden önce kişflikkr gclivor. Se-
vilcn komutanlara itaat ediliyor.
Komutanın rütbesi ikinci planda
kalıyor. Aynca Karabağ'da
1988 yılından bu yana çarpışan
\zeri askerler yorgun ve bitkin
diişmüş durumda. Bu bitkinlik
giderek ümitsizliğe dönfişüyor ve
ordu çözülüyor. Cepheden ka-
çanların çok sayıda olduğu belir-
tiliyor. Siyasi yönetim, cepheye
gidecek yeni asker bulmakta da
büyük güçlük çekiyor. Gönüllü-
lerin savtsı çok düşük. Gençlerin
ya ülke dışma kaçtığı ya da giz-
lendikleri söyleıüyor. Leyla Yu-
nusov a bu gerçeği şöyle vurguhj-
yon "Bir adam rüşvet verip cep-
heye gitmezse, öteki ise cephede
ölürse, ficüncü adam da cephe-
den kaçar.
n
Olağanüstü hal uygulaması
çerçevesinde yürütülen denetim-
lerde yakalanan, yasal ve tıbbi
bir mazereti olmayan 18-20 yaş
arası gençler cepheye göndenli-
yor.
Bir diğer sorun da Bakü ile
cephe arasındaki ilişkinin ko-
pukluğu. Bakü, 'arka cepbe' iş- [
îevini yerine getiremiyor. Cephe-;
deki asker kendini yahuz ve ttrk ı
edilmiş hissediyor. 'Karabağ'-!
dan Bakü'ye gfiven kalmadf de-'.
niliyor. Elbette tüm bu sıkumiar j
siyasi yönetimce de saptamyor. •
Elçibey vönetimi rüşvete karşı!
savaş ilan ediyor. Bir 'askeri \
konsey' oluşturarak eşgüdüm |
sağlamaya çaltşryor. Ancak El- <
çibey'ın şu saptaması belki de!
sorunun kaynağına işaret edi-:
yon "Biz Azerbaycan ordusunu ,
savaşuı içinde oluştunnaya •
çalışıyoruz." j
ı
Darbe olasılığı I
Böylesi dağınık bir görünüm j
arz eden ordunon, siyasi otorite-
yi tehdh edecek bLr güç odağı ha-
line gelmesi mümkün değiL Za-
ten henüz profesyonelleşmiş, bir*
likte davranma yeteneğine sahip ;
bir komuta kademesinden söz :
etmek de zor.
Kanmuzca buradaki temel
tehlike, Azerbaycan ordusunda
rütbe ilişkilerinden çok, kişisel
Uişkuerin geçerli ohnası. Bu ne-
denle asker tarafından sevDen
bir ya da birkaç komutan peşk-
rinden çok sayıda askeri sürûk-
leyebilir. Bunun ömeği, sevilen
bir komutan olan Suret Höseyi-
nov'a sadık askerlerin yaklaşık
bir hafta sürdürdöğü Gence
İsyanı. Sevdikleri bir komutanın
peşine taküan kırgm. ümitsiz,
yorgun ve Bakü'nün kendisini
terk ettiğine inanan bir a>uç as-
ker ise siyasi otoritenin başmı
çok ağrıtabilir.
BİTTİ