Catalog

10 MAKT 1991 HABERLER CUMHURİYET/3 Ankara Telefon Başmüdürlüğü'nde kadın çalışanlar arasında bir 8 Mart gezisi PTPııiıı telefon meleklerî450 bayan. Meçli, permalı, röfleli, kınalı, düz siyah dalgalı, sarı saçlar. Bankolara eğilmiş başlar. Kulaklarda dinleme araçlan dizi dizi bayanlar. Hepsi maaşlarını konuşarak kazanıyorlar. Abone küfür edebilir, yanıt verilmez. Uygunsuz teklifler olur gene yanıt verilmez. Abonelerle sert konuşan hemen sert bir ihtar alır. Çünkü bir dinleme servisi, telefon meleklerinin abonelere hep iyi ve kaliteli davranmasım denetlemeye çalışır. TAYFUN GÖNÜLLÜ v ANKARA — 50 çift ayakta tek tip, üstten fiyonklu, siyah terlik. 450 pembe, beyaz, mavi renklerinden oluşmuş, kareli, tek tip önlükler. Ve 450 bayan; meçli, permalı, röfleli, kınah, düz, siyah, dalgalı, san saçlar... Bankolara eğilmiş başlar. Ku- laklarda enstrümanlar, dizi dizi bayanlar... Hep konuşuyorlar. Bankoların ardında tek tek masalar. Her masada bakımlı bayanlar. Şef bayanlann gözle- ri, kulakları diğer bayanlarda. Çay ve sigara içmek, örgü ör- mek yasak. 3 bin metrekarelik bir salon.. Zemin duvardan duvara açık sa- rı halı. Duvar ve cam kenarla- rında devetabanlan, kauçuklar, tropikal bitkiler.. Çiçek açma- yan bitkiler. Camlarda, Körfez savaşından kalma siyah perde- ler. Yer yer sıyrümış perdelerden salona gün ışığı giriyor. Ankara Telefon Başmüdiirlü- ğü'nün B Bloku'mın 4. katı.. Bu kata çıkana kadar pek bayan yok. Doğrusu her taraf sakin. Genellikle elektronik cihazlar hâkim. Koridorlardan birinden geçerken odanın birine göz atı- yonız. tnsandan çok bilgisayar ve alet. Koridorlar sessiz ve loş. 4. kat operatör bayanlar.. özel servisler.. Yani 011,032, 033, 091 gibi yuzlerce bayan. Her yer bayan, sanki hepsi bir- birine benziyor. Maaşlarını, ko- nuşarak elde ediyorlar. tşleri salt konuşmak, ama salonda bir ha- valandırma dhazıran rutin uğul- 3 VARDtYA — Ankara Telefon Baş MüdttrlügU'ndeki özel servislerde üç vardiya balinde toplam 1200 bayan çalışıyor. Çahşma sırasında bik salon oldukça sessiz. PTT'de çalısan bayanlar özellikle puanlamadan kaynaklanan biiyiik ücret farklılıgından şikâyet ediyorlar. (Fotoğraf: Rıza Ezer) tusuna benzer bir ses. Salon cı- vıl cıvıl değil. Bağırana, yiiksek sesle konuşana rastlamadık. Ayakta dolaşan bir veya iki kişi. Binlerce kişiye günün 24 saa- ti hep aynı yanıt: "İyi günler, istikbarat 27 65", "İyi günler, çağn 656", "Buyu- mn uyandınna 45 86" veya "Milletlerarası, iyi günler." 14 ayrı dalda hizmet sunan PTTnin servis elemanlan bili- nenin aksine yan yana çalışıyor- lar. tsimleri öğrenmek mümkün değil. Onların birer kod numa- ralan var. Ne kadar çok kişeye yanıt verirlerse PTT o kadar çok kazanıyor. örneğin 5 mart salı günü 08.00 ile 18.00 saatleri ara- sında Oll'i 46 bin 846 kişi ara- mış. Sadece 10 saatte. Abone küfür eder, yanıt veri- lemez. Uygunsuz teklif ahrlar, yanıt verilmez. Çünkü bayanla- rı dinleyen bir dinleme servisi vardır. Aboneyle biraz sert ko- nuşmada sert uyan alırlar. Dik- katleri çekiUr veya puanlan dü- şürülür. Şefler, amirler, müdür yardımcılan, müdürler ve işlet- me müdürü, ayrıca bir dinleme servisi. Hep bayanlan kontrol altında tutmak için. Amaç, 'hiz- met kaliteli olsun' diye. Rıza Ezer ile birlikte salonda ayn ayrı dolasıyoruz. Ezer'in ya- nmda işletme müdürü ve bir er- kek başmühendis. Benim ya- nımda bir başmühendis ve 3 müdür yardıtncısı bayan. Hep bize 'kolaylık sagJamak' için. Yöneticilerde bir endişe göz- lerken çalışanlann gözlerinde bir panltı. Bankoların arasmda dolaşırken yan gözle izlendiği- mizi fark ediyoruz. "Terliklerinden memnnn ol- mayan var mı?" Ses yok. Kısık bir ses. "Neden memnun olma- yalım?". Araya müdür yardım- cılan giriyor: "Neden memnun olmasınlar canım, memnunlar." "Bir şikfiyetiniz var mı?" ya- nıt alamayacagımızı bile bile ıs- rarla sonıyoruz. Kendimizi yö- neticilerle işbirliği yapmış gibi hissediyoruz. Oysa sorunlannı nasıl anlatabilirler, onca yöne- ticinin arasında. Bayanların * gozlerinin içine bakıyoruz. Konuşacaklar. "Bi- rim bir sorunumuz yok. Her şey gözd" 8 Mart Dünya Kadmlar Gü- nü. Bir bayan fısıldıyor: "Ne yazık ki 8 Mart günü bi- le bir bayandan izin alarak tu- valete gidiyoruz. 8 Mart bizim için bir kazanım degil" Rıza Ezer, dışarı çıktıktan sonra anlatıyor: "Ben yanımdakiierden bir ara koptnm. Bayanlardan biri he- men 'Bizim maaslan yazacak mısınız' diye sordu. Ben 'Evet' deyince 'Maaşlar arasındaki uçurumu da yazacak mısınız' dedi." Bu konuda puanlama sistemine dönük eleştiriler var. örneğin üniversite mezunu bir bayan ça- kşan 400 bin lira fark alırken ay- nı konumdaki bir başka bayan çalışanın aldığı fark 1 milyon 400 bin lirayı bulabiliyor. Salona 24 saatte 1200 bayan giriyor. 3 vardiya şeklinde çalı- şıyorlar. Salonun dışındaki hayatı gör- mek istiyoruz. Tuvalete gitmek istiyoruz. Alt kattaki erkekler tuvaletine götürülüyoruz. Manzara iç açıcı değil. Salo- nun temizliğine, moderliğine karşı bir tezat oluşturuyor. Ba- yanlar tuvaletini göremedik. Ama sigara içecek bir yerler ol- madığmı biliyoruz. öğrenciler gibi tuvalette içiyorlarmış. 10 dakika sigara molası aldıkları halde bir yerleri yokmuş. Özetle, onların hiçbir sorunu yok. Hayatlanndan da oldukça memnunlar. ŞEKERBANK T.A.Ş "DOĞRU ZAMAN, DOĞRU KARAR, DOĞRU BANKA" KADEN SORUNLARIPANEÜ '1953'tekadınlar insan sayılmadı' AKTİF NAKtT DEĞERLER T.C. UERKEZ BANKASI BANKALAR BANKALAR ARASI PARA PİYASA3I MENKUL DEĞERLER CÜZDANI (NET) MEVDUAT UUNZAM KARŞ4UKLARI KREDİLER TAHSİLİGECİKMİŞ ALACAKLAR (NET) KANUNİ YEDEK AKÇELER KAR. DEVLET TAHVİU HESABI KRED. FAİZ VE GEÜR TAHAKKUK VE REESKONTLARI MUHTEÜF ALACAKLAR İŞTİRAKLEH (NET) SABİT KIYMETLER (NET) DtĞER AKTİFLER TOPLAM AKTİFLER TOPLAM NAZIM HESAPLAR BİLANÇOTOPLAMI TÜRK ÜRASI 83.816.749.208.- 39.342.492.963.- 90.964.096.797.- 10.000.000.000.- 137.784.265.769- 101.478.897.955.- 669.230.264.018.- 8.988.305.247.- 9.303.097.854.- 47.571.284.791.- 8.638.604.773.- 37.790.751.781.- 94.350.873.080.- 42.117.174.947.- 1.381.376.859.183.- 3.975.961.183.295.- 5.357.338.042.478.- PASİF MEVDUAT a) Tasaraıf Mev. 284 898.131.117.- b) Mev. Sertif'kası 8.064.824.075- c) R«smı Mev. 648.418.258.- d) Ticari Mev. 275.179.812 997.- e) BankalarMev. 1 546.609 968.- f) DijJerMev. 95.947.047.440- g) Dövız Tev. Hes. 157.004.801 923- T.C. MERKEZ BANKASt KREDİLERİ AUNAN DİĞER KREDİLER FAtZ VE GİDER REESKONTLARI ODENECEK VERGİ RESİM-HARÇ v« PRİMLER İTHALAT TEMİNATLARI VE TRANSFER EMtRLERl MUHTEÜF BORÇLAR DİĞER PASİFLER OZKAYNAKLAR KÂR aJDönemKarı 75.871.261.895.- B.K. 32 Mad. Ger.Ay.Kar. 19.513.360.500.- Vergi Karş. 5 842.299.377.- TOPLAM PASİFLER TOPLAM NAZIM HESAPLAR BİLANÇOTOPLAMI TÜRK ÜRASJ 823.309.645.778.- 269.097.500.000.- 48.496.728.495.- 18.203.008.725.- 3.977.346.847.- 12.056.230.756.- 19.261.672.403.- 136.459.124.160.- 50,515.602.019.- 1.381.376.859.183.- 3.975.961.183.295.- 5.357.338.042.478.- f {Milyon TL> tstanbul Haber Servisi — Mülkiyeliler Birliği tstanbul Şu- besi 8 Mart Dünya Kadınlar Gü- nü nedeniyle "Kadın Sorunlan" konulu bir panel düzenlendi. Panelde ANAP Izmir Milletve- kiü Işılay Saygın'ın "Dini kiiltü- rii olmayan bir toplam olacagı- na inanmıyorum. Inançlan ol- raayan insanın hayvandan farkı yoktur" şekiindeki sözleri izle- yicilerin protestosuna yol açtı. Mülkiyeüler Birliği'nin Kunı- çeşme'deki lokalinde Prof.Dr. Nennin Abadan Unat'ın yönet- tiği panele ANAP Izmir Millet- veküi Işılay Saygın, SHP kadın sorunlan gölge bakanı Jak Can- dan, DYP Genel Başkan Yar- dımcısı Tansu Çiller, TODAİF^ den Doç. Oya Çiftçi ve Kadımn Statüsü ve Sorunları Gen. Md. görevlisi Gül Aykor katıldılar. Oya Çiftçi konuşmasında anayasadan kaynaklanan kadın sorunlan bulunduğunu söyledi. Jale Candan da konuşmasın- da, 1953'te yapılan nüfus sayı- mında kadınlann sayılmadığını, çünkü o zaman kadınlann "insan" sayılmadığını belirtti. Tansu Çiller ise daha çok "partisinin propagandasım" yaptığı konuşmasında, 2000'li yılların kadınlar açısından "umutlu" yıllar olduğunu, ka- dınlann yeni fırsatlan değerlen- dirmesi gerektiğini belirtti. Ka- dımn üretken olduğunu, ancak ürününü satmayı bilmediğini vurgulayan Çiller, "Kadınlar her gün evlerinde yaptıkları işleri, birbirierine ücret karşılığı yap- salar milli gelir yüzde 34 artar" dedi. Sorular kısmına geçildiğinde Işılay Saygın'ın bir soruyu ce- vaplarken sık sık 'Elhamdülillah hepimiz Müslümanız. Ancak gereklerini yerine getiremediği- miz için de üzgünüz..." demesi izleyicilerin tepkisini çekti. "He- pimizin adına konuşmayın" di- yen bir izleyiciye dönen Saygın, "Siz Hıristiyansınız o zaman" dedi. İzleyici ise "Belki de ate- istim" diye yanıt verdi. Işılay Saygın, Prof. Necla Arat'ın Kuran kursu mezunlan- na ortaokul sertifikası verilerek üniversite yolunun açılmasının laiklik açısından sakıncalannı •dile getirdiği sorusuna "Dini kültürii olmayan bir toplnm dü- şünemiyorum. İnsan inançlany- la yaşar. Inancı olmayan insanın hayvandan farkı yoktur" biçi- minde karşılık verdi. İzleyiciler, Saygın'ın bu sözlerini uzun sü- re protesto ettiler. Elektrikli süpürge alacaksanız.. VMart'ıbekleyin! (Harika taksitlerle, üstelik hediyeli...) GİDERLER FAİZ GİDERLERİ - Mevduata Verilen faiz, - Kutlanılan Krd. Verilen Faiz - Diger Faiz Giderleh FAİZ DIŞI GİDERLER - Personel Giderleri - Kambıyo Zararları - CHJer Faiz Dışı Gıderter DÖNEM KÂRI -TİG.A Karş. - Vergi Karş. - Nel Kâr 161.917 124.784 5.179 97.921 5.951 29.960 19.513 5.642 50.516 291.880 133.832 75.871 501.583 GEÜRLER FAtZGEÜRLERl - Krd. Al. Faiz. - Menk. Oeğ.C0zAI.Faizler - Interbank'dan AI.Faizler - Diğer Faiz Gelirleri FAİZ DIŞI GEÜRLER - Kredilerden AI.Üc.ve.Kom. - Bankaolık Hizmet Gelirleri - Kambıyo Kârlan - Diğer Faiz Dışı Gefcrter 340.082 56.449 1.941 23.410 37.941 6.684 11.227 23.849 421.882 79.701 501.583 DUNYADA BUGUN ALİStRMEN Fırtına... Türkiye 12 Eylül ile başlayan dönemin sonuna yaklaşırken devletin kurumlannın önemli bir bölümü çökme tehlikesi gös- teriyor. Laiklik ilkesi öylesıne ciddi bir tehdit altında ve öyle- sine yara almış durumda ki birçok çevreden tepkiler geliyor. Bu durumda laiklik karşıtı güçleri iktidara taşımış olup, bu ilkeyie hiçbir yakınlığı olmayanlar bile kendi iç çekişrneleri- ne laiklik kılıfı geçırerek bir taşla iki kuş vurmaya çalışıyorlar. Yasama felç olmuş durumda, ANAP grubunun teslimiyeti ile birlikte yasama da yürütme de tek adamın sultası altın- da. Yargı, giderilmesi uzun yıllar sürecek biçimde yara al- mış, tarikatçılar salt bu özellikleri nedeniyle yüksek yargıya sızmış durumdalar. Üç gücü elinde tutan adam, dördüncü gücün köse başla- rını da denetleme operasyonunu geliştiriyor. Ama bu arada, 125 Eylül rejiminin kurumu ANAP içinde de dağılma belirtileri görülmeye başlanıyor. ANAP'taki da- ğılma eğilimi toplumun tepkilerinin artmasıyla eşzamanlı ola- rak gelişiyor. Türkiye çevresinde kısa sürede dlnmeyecek bir kargaşa yaşanıyor. İran'ın Irak'taki gelişmelere seyirci kalmayacağı, Şii İsiam cumhuriyeti için elinden geleni yapacağı anlaşıİK vor. Irak'ta rejim iki yandan kıskaç altına girmiş durumda. Kıs- kacın hangi yanı iktidara gelirse gelsin, tehlike hemen Türki- ye'ye de yönelecek. Bütün bu gelişmeler, ülkemizde halkın tepkisinin de arttt- ğı bir döneme rastlıyor. HaiKtepki duyuyor, ama 12 Eylül'ün getirdiği düzende tep- kisini doğru dürüst yönlendiremiyor. İktidar değişiminin nesnel koşulları hazır, ama öznel ko- şullar yetersiz kalıyor. iktidar boşluğunu daha da tehlikeli hale getiren muhalefet boşluğu hâlâ giderilebilmiş değil. Sosyal demokratlar ikiye ayrılmış durumdalar. Bülent Bey ayrılığı gi- derecek herhangi bir girişime kesiniikle yatkın görünmüyor. En büyük sosyal demokrat parti de kendi içinde fiilen iki- ye ayrılmış durumda. SHP, Deniz Baykal'ın öncüsü olduğu iki başlılığı gidermeye çalışırken cumartesi günkü iki gaze- tede, birine göre altı, birine göre dokuz milletvekilinin 'isyan ettikleri', Genel Başkan'a karşı bayrak açtıkları haberi yayım- lanıyor. Haber, sözü edilen milletvekilleri tarafından ertesi günü bir basın toplantısı ile yalanlanıyor. Haberi veren muhabirlerden biri toplantıda açık biçimde suçlanıyor. Olayın iç yüzü ise milletvekillerinin kendi aralannda yap- tıkları bir konuşma. Bu konuşmada, partınin daha etkin, da- ha dışa dönük savaşım vermesi tartışılmış. Hatta, İnönü'ye karşı isyan bayrağı açtığı söylenenlerin bazılan Deniz Bey- in neden olduğu iki başlılığı eleşlirmiş. Bu gelişmeler karşısında insan kendi kendine sormadan edemiyor: Acaba dördüncü güç içinde de muhalefet boşlu- ğunun sürmesini ve bu biçimde iktidar boşluğunun gözden kaçırılmasını ya da boşluk seçeneksizliğınin yaratılmasını is- teyenler mi var? Unutulmaması gereken nokta, doğa gibi siyasanın da boş- luktan nefret ettiğidir. Boşluk uzun süre gidemez ve mırtla- ka başka güçler tarafından doldurulur ya da rejimin kendi ku- ralları içinde kanalize edilememiş olan tepki, kaosa dönüşür. O zaman da ne rejim kalır ne de basın. Gerçek bozuklukları, hastalıkları günyüzüne çıkarmak ye- rine bir bardak suda fırtına koparmak kimsenin yararına ol- masa gerek. Ne yazık ki belli başlı kurumlann çökme sürecine girdiği ortamda bozulma, bulaşıcı bir hastalığa dönüşüyor ve orta- tık karmakarışık olunca, gerçeği göremeyıp, kendi bindiği dalı kesenler artıyor. Toplumların bu gibi durumlarda hastalığı atlatabilmeleri ayakta kalabılen kurumlann ve sağduyu ile aklı yitirmeyen kişilerin sayısına bağlıdır. , s b . u î . r i J l ^ HC ^nn Dünya Kadınlar Günti etkinlikleri • Morçatı Kadın Sağınağı Vakfı ve Alman Kültür Merkezi'nin 8 Mart nedeniyle ortaklaşa düzenledikleri etkinliklerin ilki, "Aile İçinde Kadınlara Yönelik Baskı ve Şiddet'. Saat 12.00'de gerçekleşecek söyleşinin konuşmacılan Gül, Feride, Gülnur ve Fatmagül. • Saat 15.00'te 'Aile İçinde Çocuklara Yönelik Cinsel Istismar'. Konuşmacılar: Frauke Teegen ve Şahika. Saat 18.00'de de 'Malou' adh film gösterilecek. Etkinlikler, Alman Kültür Merkezi'nin Galip Dede Caddesi No: 85 Tünel'deki merkezinde yapılacak. KlSA KISA • İstanbul'un bazı semtlerine bakım ve onanm çahşmaları nedeniyle bugün saat 09.00 ile 15.00 arasında elektrik verilemeyecek. Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) tarafından yapılan açıklamada Yenibosna trafo merkezinde yapılacak olan bakım çahşmaları nedeniyle bazı semtlere 6 saat süreyle elektrik verilemeyeceği bildirildi. Buna göre 09.00-15.00 saatleri arasında elektrik alamayacak semtler şöyle: Yenibosna Sanayii, Güneşli ve Kocasinan'daki meskenlerin bir kısmı, Yenibosna'daki meskenlerin tamamı, Yeşilköy, Yeşüyurt'un bir kısmı ve Havaalanı. • İstanbul'da Aksaray-Beyazıt hatanda çalışan minibüs şoförlerinin, tarifelerin Beyazıt'a kadar belirlenmesine rağmen, Beyazıt'a çıkmak isteyen yolculardan ücret farkı aldıklan öğrenildi. Ücret farkımn, Istanbul Büyükşehir Belediyesi ile Minibüsçüler Derneği arasında yapılan anlaşma gerekçesiyle alındığı iddia edildi.