Catalog

CUMHURİYET/14 HABERLEttİN DEVAMl 16 ŞUBAT 1991 Irak'ın çekilme önerisini ABD reddetti Irak planında neler var? (Baştarafı 1. Sayfada) ziyaretin bir sonucu olarak ger- çekleştiğinin sanıldığım belirtti. Peter Arnett, ABD askeri operasyonlara devam etse büe, Irak'ın BM Güvenlik Konseyi'- nin 660 sayıL karannı uygulama karanndan vazgececeğmi san- madığuu söyledi. CNN muhabiri Arnett, Bağ- dat'ta son açıklamayı kutlamak için Irakhlann havaya ateş aç- tıklarını da söyledi. Saddam, başkanlık etti mi? Irak Devrim Komuta Konse- yi'nin, bildirisinde, Devlet Baş- kanı Saddam Hüseyin'in top- lantıya başkanlık edip etmediği- ne açıklık getirilmemesi, "dik- kat çekfci" bir unsur olarak de-' ğerlendiriliyor. Devrim Komuta Konseyi ta- rafından bugüne kadar yayım- lanan tüm bildirilerde, Konsey'- in Saddam Hüseyin'in başkan- lığında toplandığ» beürtiliyordu. Çekilmekten ilk kez söz ediyor Irak Devrim Komuta Konse- yi'nin bir anda tüm dünyada yankılanan bildirisindeki en önemli nokta, bazı koşullar öne sürerek de olsa "Kuveyt'ten çekilme" ifadesinin ilk kez kul- lanılmış olması. Irak, şimdiye kadarki tUm açıklamalannda, "Knveyt'in bir kanş loprağın- dsnbfleTOgeçmeyecetinrısrar- la söylüyor ve Kuveyt'in "îyuncn 0" olduğunda ısrar ediyordu. ABD ve tngiltere ~ Irak Devrim Komuta Konse- yi'nin dün yayunladığı bildiriden sonra bir konuşma yapan ABD Başkanı Bnsh, "Bildiride yeni Mçbir şey olmadığını" vurgula- dı. ABD Başkanı, açıklamayla il- gili tek olumlu yonün,a Irak'ın ilk kez olarak Kuveyt'ten çekil- mesi gerektiğini anlaması oldu- ğunu belirtti ve "Irak'ın acıkla- masım duyduklannda, kendisi gibi üiniüenen Amerikalı asker- lerin aüeterine" üzüntOlerini ikt- ti. Irak Devrim Komutan Konse- yi'nin bildirisi için "Yeni talep- ler öne süriilüyor. Bu açıklama zalünce bir hiledir" ifadesini kullanan Bush, "Irak halkı ve ordusu sorunu keodüeri çözmeü ve Saddam'ı devinneHdirfcr" de- di. Bush, "Bizim sorunumuz, Irak'ın halkıyla değil vahşi dflrtatöriiyiedir" diye konuştu ve Kuveyt ile bölgedeki diğer so- runlar arasında bağlantı kurul- masını kabul etmeyeceklerini ve bir aydır sürdürülen hava saldı- nlannın devam edeceğini kay- detti. ABD Dışişleri Sözcüsü Mar- garet Tutwiller ise Irak'ın banş inisiyatifınin dâha önce yapılan- lann devamı niteliğinde olduğu için reddedildiğini, ama "Kn- veyt'ten Irak'ın 19. vilayeti dtye söz edümiyor olmasının not et- meye değer olduğunu" vurgula- dı. lngiltere Başbakanı Jotan Ma- jor, Irak'ın Kuveyt'ten koşullu çekilme önerisini "hilekftriık" olarak nitelendinli. tngUtere'nin kuzeybatı bölge- sine gezisini sürdüren Major, Irak'ın önerisinin aynnülan açj- |a kavuştuktan sonra yaptığı açıklamada, "Aynnülar geMik- çc, öneriye çok yüksek sayıda koşallann da eklendiği açıkça göriüdü. Bu çok hayal kına, öy- le göıüniiyor ki bu, çözttme nhşmayı amaçiayan ciddi bir gj- rişim değil, daha ziyade hllekâriık" dedi. Major, "Şimdi müttefiklerin bn önerinin oiumln tarafını de- ğeriendirmeleri zamanı degil mi" şeklindeki soruya "Söyle- nenlerin neresi olamİH? Beiki ohunhı ofam tek şey açddamanın Saddam Hüseyin'in arük kaybe- decefini anlamış olmasım gös- termesidir. Irak, savaşı sona er- dinnek için hiçbir şey yapma- mış, aksine eskisiaden daha faz- la koşullar eklemiştir" karşılığı- m verdi. ADANA HtPODROMlPNDAN FİKRETDAĞUOĞLU 1. Koşu: F: Bükentay (2), P. Çaldıran (3), PP: Otuzdokuz Murat (5), S: Aslangülü (7). 2. Koşu: F: Babakemal (2), P: Sadihan (1), PP: Tycoon (7), S: Günseli (3). 3. Koşu: F: Gülseren (9), P: Üçümüz (6), PP: Seyhan (2), S: Cihangir 8 (1). 4. Koşu: F: Baba (S), P: Ars- laner (3), PP: Sonkoz (1), S: Tulga (2). 5. Koşu: F: Nilüfer (7), P: Kay- ra (5), PP: Eserbatur (1), S: ömerağa (4). 6. Koşu: F: Demirkır (3), P: Beycan (2), PP: Varol tzzet (10), S: Uğur 56 (9). 7. Koşu: F: Yavuzoğlu (2), P: Yerdelen (1), PP: Belde 1 (8), PP: Zaferyıldıa (5), S: Hücum 8 (14). 8. Koşu: F: Torumtay (2), P: Baran (6), P: Onyx Hr. (4), S: Tairona (1). Avrnpa'mn tepkisi Paris muhabirimiz Mine Sa- ulnier'in haberine göre Irak'ın BM Güvenlik Konseyi'nin 660 sayılı karan uyannca baa koşul- lar dahilinde Kuveyt'ten çekilme önerisi Almanya ve Fransa tara- fından reddedildi. Irak'ın açıklaması, Almanya Başbakanı Hetmut Kohl'ün Pa- ris'te Cumhurbaşkanı François Mtttemad ile Körfez savaşı ve AT konulu ikili toplantısına denk geldi. Dün akşam düzen- ledikleri ortak basın toplantısın- da Frans Cumhurbaşkanı, Irak önerisi üzerine düşüncelerini şöyle ifade etti: "Kesin olan, Saddam'ın son acıklamasında yeni bir dil kullanmaadır. Ko- şulln da olsa, Saddam bu kez Knveyt'ten çekflebOecefini gün- deme getiriyor. Ancak yeni bir unsur içermesine rağmen söz konmsu öneri, içtenlikli bir ka- bnMen çok propaganda amaçlı bir diplomatik çıkışı akla getir- mekte. öne söriUen koşullar, ka- tal editanez olmalan dolayısıy- la ateskesteknTinioianakaz kıi- maktadır. Bizim hedefimiz ko- aayia tgU BM karariannın tam olarak nygnfammasından ibaret- tir." Alman Başbakanı Kohl ise Irak önerisine ilişkin görüşleri- ni, "öaerinin BM kararianna ce- vap verki nitelikte olmadığj ge- rekçesiyle dikkate alınmaması gerektigj" biçiminde açıkladı. • ttalya Dışisleri Bakanı Gi- anni de Michelis, ilk yaptığı açıklamada Irak'ın Kuveyt'ten koşullu çekilme önerisini "memnanlukla" karşıladığını söyledi. Ancak De Michelis bir saat sonra yaptığı açıklamada ise önerinin, içerdiği koşullar ne- deni ile "kabul edikmez" oldu- ğunu belirtti. • tspanya Başbakanı Feüpe de Gonzalez Irak'ın önerisinin Kör- fez krizinin başlangıcından bu yana "ilk olumlu işaret" oldu- ğunu söyledi. Gonzalez, bunun- la birlikte Ispanya'nın müttefik- lerin Irak'ı Kuveyt'ten çıkarma çabalarını desteklemeye devam edeceğini sözlerine ekledi. • Atina muhabirimiz Stelyo Berberakis'e göre Irak'ın dünkü açıklaması, Yunanistan başken- tinde "savaşın sona erecegi" doğrultusunda bir hava estirdi. Yunanistan Başbakanı Konstan- tin MitsoUkis, "Körfez savaşı- nm bir an önce sona ennesi için atılan ber bir adımın olumlu olduğunu" söyledi. Irak'ın işgal altında bulunduğu Kuveyt'ten aynlması ve BM kararlanna uy- ması gerektiğinden söz eden Mitsotakis, son gelişmeler kar- şısında "ihtiyaüı olduğunu" söy- ledi ve bu aşamada, "bekkmek- ten başka yapacak şey yok" dedi. Gözler Moskova'da SSCB Başkanı Mlhail Gorba- çov'un basın bürosu tarafından yapılan açıklamada, devlet baş- kanının Irak'ın Kuveyt'ten çe- kilmesiyle ilgili olarak yaptığı öneriyi "memnuniyet ve umutla" karşıladığı bildirildi. Gorbaçov'un basın sözcüsü Vitali Ignatenko tarafından ya- pılan açıklamada, Irak Devrim Komuta Konseyi'nin açıklaması "oiumln" olarak nitelendirildi. Açıklamada, Irak Dışisleri Ba- kanı Tank Aziz'in pazar günü başlayacak olan Moskova ziya- retinin sabırsızlıkla beklendiği belirtildi. Mihail Gorbaçov'un sözcüle- rinden Vladimir Tumurkin de Irak'ın Kuveyt'ten çekileceğine ilişkin haberin Moskova'nın da- ha önceki izlenimleri doğnıltu- sunda olduğunu söyledi. Ancak sözcü, haberle ilgili birçok öğe- nin netleşmesinden önce her- hangi bir yorum yapmayacağı- nı da sözlerine ekledi. SSCB Dışisleri Bakanlığı Söz- cüsü Vitali Çurkin de yorum yapmak için henüz erken oldu- ğunu söyledi. İran memnun Iran, Irak'm Kuveyt'ten ko- şullu olarak çekilme önerisini "banş yolunda atılmış bir adım" olarak değerlendirdi. Irak Başbakan Yardımcısı Sa- dun Haramadi, Irak Devrim Komuta Konseyi'nin açıklama- sıyla ilgili görüşmelerde bulun- mak uzere dün akşam Tahran'a gitti. İran haber ajansı IRNA'nın haberine göre adı açıklanmayan yetkili şunları söyledi: "Irak'm, BM Güvenlik Konseyi'nin 660 sayılı karanna uyacagı yolunda- ki açıklaması, banşa doğru bir adımdır ve banşçı çözüme dog- nı atıimış her adım, iyi karşdan- mak zorundadır." İsrail temkinli Israil, Irak'ın dün yaptığı açıklamayı olumsuz karşıladı. Israil Savunma Bakanı Moşe Arens, Irak'ın önerisinin, 'Sad- dam Hüseyin'in sıkıştığını gösterdiğini' söylerken Başba- kan tzak Şamir'in sözcüsü, ts- rail'in işgal ettiği topraklardan çekilmesi yolundaki Irak çağrı- sım 'ucuz propaganda' olarak nitelendirdi. Savunma Bakanı Arens, Israil Televizyonu'na verdiği demeçte, Irak'ın açıkla- ması hakkında 'temkinli' bir dille konu$arak "Bunun. Irak'- ın giiç durumda olduğu yolun- daki ilk işaret olduğunu sanıyorum" dedi. Arens, Irak'- ın savaştan sonra askeri gücü- nü korumasının m'ümkün olma- dığını, bu nedenle endişe duy- madıklannı söyledi. İsrail Dışis- leri Bakan Yardımosı Benjamin Netanyahu ise savaş sonrasında Arap ülkeleriyle banş masasına oturmalan konusunda Batı'dan gelecek baskılara karşı koyacak- larım açıkladı: Araplann tepkisi • Körfez tşbirliği Konseyi Irak'ın çekilme konusundaki açıklamasım "şüpheyie" karşıla- dı. Irak'ın karşısında yer alan al- tt Arap ülkesi olan Suudi Ara- bistan, Kuveyt, Umman, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emir- likleri tarafından oluşturulan Körfez tşbirliği Konseyi Başka- nı Abdnllah Yaknp Bishara, 'BM Güvenlik Konseyi'nin ka- rarlan açık ve sarihtir, bu karar- lann butünlüğü bozulamaz' de- di. • Pakistan Irak önerisini bir "umut ışıgı" olarak olumlu yo- rumladı. Ancak hükümet sözcü- sü kesin bir yorum için Irak'ın çekilmek ve BM ile işbirliği yap- mak konusundaki resmi öneri metninin ellerine geçmesini bek- lediklerini söyledi. • Ürdün Enformasyon Baka- nı İbrahim Ezzedine, "Ürdün, Irak'ın önerisini memnunlukla karşdamakta ve Körfez savaşın- daki taraflara öneriye uyma çağ- nsında bulunmaktadır" dedi. • FKÖ Enformasyon Dairesi Başkanı Yaser Ebu Rabbo, Irak'ın tutumunu destekledikle- rini belirterek bu tutumun kri- ze dengeli ve adil bir çözüm ge- tirmesini dilediklerini söyledi. • Arap koalısyonunda yer alan Irak karşıtı 8 Arap ülkesi ise öneriye karşın savaşı sürdü- receklerini açıkladılar. Suudi Arabistan askeri sözcüsü Gene- ral Ahmet Al-Roba>an "Birleşik Arap güçleri miittefik güçlerin bir parçası olarak görevine de- vam edecektir" dedi. • Libya lideri Muamraer Kad- dafi Irak'ın önerısinden büyük mutluluk duyduğunu ve artık savaşa devam etmek için bir ge- rekçe kalmadığmı söyledi. Kad- dafi, Kuveyt halkının kendi ka- derini çizebilmesi için Irak'ın bu Akbulut: Sonuca ulaşmak içîn olumlu ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)— Irak'ın BM Güvenlik Konseyi karanna uyarak Ku- veyt'ten çekilmek için işbirliği- ne hazır olduğu yolundaki açık- laması Ankara'da ihtiyatla kar- şılandı. Başbakan Yıldınm Ak- bulut, "BM kararian cerçevesin- de sonuca ulaşmak olumlu ola- rak degerlendirilebilir" dedi. DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, Irak'm açıklamasım "koalisyonu çatlatmaya yönelik bir manevra" olarak nitelerken SHP Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğnıl Günay, "Bunca acıdan, maddi manevi kayıptan sonra bu noktaya gelinmiş olması yi- ne de bir teselli vesilesi" diye konuştu. Başbakan Yıldınm Akbulut, gazetecilerin, "Irak'ın son kara- nnı nasıl degertendiriyorsunuz" sorusuna şu karşılığı verdi: "De- ğerlendirme yapacağız. BM ka- rarian çerçevesinde bir sonuca ulaşmak elbette olumlu olarak degeriendirilebilir." Akbulut, "ABD'nin tavrını nasıl degerlendiriyorsunuz" sorusuna da "Elimizdeki bilgileri bir de- ğerlendirmeye alalım, ondan sonra konuşuruz" dedi. DYP Genel Başkanı Demirel düzenlediği basın toplantısında Körfez'deki son gelişmeleri de- ğerlendirirken "Bu, Irak'ın sa- vaşı bıraktıgı anlamına geimez" dedi. Demirel, "Bunu düşüne- bilmek için Irak'ın 'Savaşı kesi- yorum. Kuveyt'ten de çıkıyonım' demesi lazım. Bunu yapmıyor" diye devam etti. De- mirel sözlerini şöyle sürdürdü: "Irak Kuveyt'ten çıkmakla bir şey kaybetmiş olmaz. Hera ka- lan silahlı kuvvetlerini, hem ken- disini kurtarmış olur. Şartları var. tsrail'in Filistin'den çıkma- sını istiyor. Koalisyon bugüne kadar bunu reddederek geldi. Şimdi bunu kabul ederler mi, bilraem. Batı, bu teklifin üzeri- ne atılamayacaktır. Bu, somut hale gelmeden savaşın duracağı- nı sanmıyonım. Bunun kabul ediunesi halinde Irak ve Saddam Arap âleminde kahraman olur." SHP Genel Sekreter Yardım- cısı Ertuğrul Günay, "Bunca acı- dan, maddi manevi kayıptan sonra bu noktaya gelinmiş ol- ması yine de bir teselli vesilesi. Irak'ın şimdi bu noktaya gelmiş olması, acaba başlangıçta diplo- matik yöntemler sabıria ve da- ha uzun sürelerle denenmiş ol- saydı savaşsız bir çözüm miim- kiin olabilir miydi, somsunu sormamıza da imkin vermek- tedir" dedi. SHP Grup Başkanvekili Onur Kumbaracıbaşı, "Bizim için müjdeli bir haber. Ancak hükü- met için sıkıntılı bir durum var. Böyle bir banş sağlandıktan sonra Türkiye, politikasını yeni- den düzenlemek zorunda kalacak" diye konuştu. ülkeden çekilmesi gerektiği yö- nundeki Libya önerisinin Sad- dam tarafından nihayet kabul görmesinden mutlu olduğunu söyledi, ancak Irak'm Kuveyt- in ABD ya da başka ulkelerin eline geçmemesi için tedbir al- ma hakkının olduğunu da vur- guladı. • Tunus hükümeti Irak'm önerisini "olumlu" bir adım ola- rak niteledi ve savaşan tarafla- nn "Dünya için güvenük, istik- rar ve banşın önemini anlaya- caklannı" umduklannı belirtti. BMde temkinli hava New York'tan Şebnem Ati- yas'ın bildirdiğine göre Irak Devrim Konseyi'nin Bağdat Radyosu'ndan yaptığı açıkiama ile Kuveyt'ten çekilme niyetini bildırmesi, dün Birleşmiş Millet- ler'de yoğun bir diplomatik tra- fiğe yol açtı. Diplomatik kay- naklar gelişme karşısında "temkin" tavsiye ederken pazar günü Irak Dışisleri Bakanı Ta- nk Aziz'in Moskova'ya yapacağı ziyarete dek yeni bir gelişme beklenmiyor. Birleşmiş Milletler'in bağlan- tısız üyeleri arasında Irak'ın açıklamasının banş için yeni bir fırsat yarattığı görüşü paylaşıb- yor. Buna karşın ABD komuta- sındaki koalisyon güçleri üyele- rinin açıklamayı, "Irak'ın za- man kayanma çabası" olarak yorumlama eğUimi taşıdıkları gözleniyor. B-52'lerin gösterisi Müttefiklerin Irak'a karşı sür- dürdükleri yoğun hava saldınsı- nın en ağır vurucu gücü olan Amerikan B-52'leri, Bağdat'm koşullu çekilme önerisine karşın müttefiklerin savaşı sürdürmeye kararlı olduklannı göstermek üzere dün de bombalama görev- lerine devam ettiler. AFP Suudi Arabistan'daki müttefık askeri kaynaklanna dayanarak verdiği haberde, Irak Devrim Komuta Konst-yi bildi- risinin Bağdat Radyosu'nda ya- yımlanmasından yaklaşık Uç sa- at sonra Güney Irak ve Kuveyt L teki kara birliklerini yeniden bombaladıklanm bildirdi. AP'nin Bağdat'tan bildirdiği- ne göre Komuta Konseyi bildi- risinin yayımlanmasından sekiz saat sonra, müttefik uçaklan 45 dakika süreyle başkenti bomba- ladılar. Yine Scudlar Irak dün gece Suudi Arabis- tan'ın El Cubail kentine bir fü- ze saldırısı düzenledi. ABD as- keri yetkilileri saldınyı doğrular- ken kaç füze atıldığını ya da fü- zelerin kenti vurup vurmadığı- nı belirtmediler. ANAP'ta miıhafazakâr kanat tedirgin CANAN GEDİK TUNCAY ÖZKAN ANKARA — Cumhurbaşka- nı'nın eşi Sentra özal'm, muha- fazakâr kanada savaş acarak Is- tanbul il başkanlığına adayhğı- m koymasına karşı ANAP için- deki cephe genişliyor. Semra özal'm girişimine karşı önceden haberdar edilmediği ve bu ne- denle "kırgınhk duydngu" ifa- de edılen Başbakan Yddınra Akbulut, adı Istanbul il başkan adaylığı için geçen eski TOBB Başkanı Ali Coşkun ve Devlet Bakanı Cemil Çiçek ile göriişe- rek gelişmeleri değerlendirdi. Semra özal'm adaylığı karşısın- da en fazla tedırginlik duyan muhafazakâr kanada mensup bakanlar Mehmet KececUer ve Hüsnü Doğan ile Cumhurbaş- kanı'nın kardeşi Ynsnf Bozknıt özal da dün bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptılar. Bu toplantıda, Semra özal'ın yannki yemeği için delegelerin serbest bırakılması eğilimi ağır bastı. Bu arada Cumhurbaşka- nı Turgut Özal'm, Kececiler, Çi- çek ve Aksu'nun tutumunu eleş- tirerek "Briitüsler" nitelemesin- de bulunduğu öğrenildi. Yusuf Bozkurt özal'm ise Semra özal'ı kastederek "Ejer o Istanbnl il başkanlığına scçi- lirse, ben soyadımı bile defiş- Üririm" dediği öne sürüldü. Akbulut, önceki gün Semra özal'm lstanbul İl Başkanhğı adayhğım açıklamasından son- ra TBMM'de yaptığı değerlen- dirme toplantılanru dün de sür- dürdü. önceki akşam, milletve- killerine, kendisine Semra özal- m adaylığı konusunda daha ön- ceden bilgi verilmediği için "lurgın" olduğunu anlatan Baş- bakan, örgüt içi sorunlarda bu- güne kadar tarafsız kalmayı ter- cih ettiğini belirtti. ANAP Grup Başkanvekilleri Ülkü Gökalp Güney ile Onural Şeref Bozkurt da Akbulut'a lstanbul tl Baş- kanhğı sorununa kanşmaması ve tarafsız kalması önerisinde bulundular. Akbulut'un bu öne- riler üzerine, "Ben zaten taraf- sıam, sadece kırgmım" dediği öğrenildi. Semra özal'ın lstanbul İl Baş- kanhğı çalışmalarına katılan Teşkilat Başkan Yardıması Er- can Vuralhan da önceki akşam- ki toplantıya gelerek, Akbulut'a, "Ben İstanbul'da başka bir işim nedeniyle buhınuyordum, Sem- ra Hamm'ın adayuk çauşmasıy- la bir Ugim yok" dedi. Dün de ilk olarak Milli Istih- barat Teşkilatı'na giden Akbu- lut, burada "terör ve son gelişmeler" konusunda bilgi al- dıktan sonra Türkiye Sınai Te- sisler Şirkeü AŞ'ye (TÜSTAŞ) gitti. Yönetim Kurulu Başkan- hğı'nı Cumhurbaşkam Türgut özal'a kırgınlığı sonucu politi- kadan "soğuyan" Sadi Pehliva- noğlu'nun yürüttüğü TÜS- TAŞ'a, Akbulut'tan önce Teşki- lat Başkanı Orhan Demirtaş, Devlet Bakanı Cemil Çiçek, es- ki Odalar Birliği Başkanı Ali Coşkun da geldiler. Pehlivanoğ- lu, Demirtaş, Çiçek, Coşkun ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Baka- nı Fahrettin Kurt, TÜSTAŞ ya- kınındaki camide cuma namazı kıldılar. TÜSTAŞ'a saat 13.40'da gelen Akbulut, Demirtaş, Çiçek, Coşkun ve Pehlivanoğlu ile bir- likteyemekyedi. Yaklaşık 2.5 sa- at süren yemek sırasında, parti içindekisongelişmeler değerlen- dirildi ve Ali Coşkun'un il baş- kanhğma aday olması uzerinde duruldu. "Tabanın görüşü yansıdı" Toplantı öncesinde Cumhuri- yet'in sorulannı yanıtlayan Dev- let Bakanı Cemil Çiçek, "Biz ts- tanbul'da berhangi bir yönlen- dirme yapmadık. Dce başkanlan bu konuda tabanın göriişlerini yansıttılar" dedi. Çiçek, sözleri- ni şöyle sürdürdü: "Şimdi ilçe başkanlan, oraya gidip daha sert konnşmalar j-ap- salardı daha mı iyi olacaktı? Herkes de orada olacaktı, basın olacaktı. Şimdi durduk yerde bu konu gündeme getirildi. Ne ge- reği vardı anlamak çok zor. Çünkii ilçe teşkilatlannın görü- şü ortak. Sonu taayuiı olur in- şallah." Çiçek, "Sayın Özal köpriikri attık dese de biz atmayız. Biz kendisini gerçekten karşılıksız, çıkarsız seven, bu partiye ve fel- sefesine bağlı insanlanz. Başka- lan gibi bakanlıktan gittikten sonra kendilerine karşı çıkanlar gibi değiliz" diye konuştu. Bayan özal'ın adaylığının gündeme gelmesinden sonra Akbulut'un yanından ayrılma- yan Teşkilat Başkanı Demirtaş da Cumhuriyet muhabirine, "Ben bütün teşkilatlann il ve il- çelerin başkanıyım, tstanbul teş- kilatlannın da ilçekrinin de baş- kanıyım. Beni tstanbul milletve- kili olarak görmeyin, şimdi öy- le değilim. Gelin, teknik işleri bana sornn. Siyasi konulan, po- litikaları siyasi arkadaşlarla konuşun" dedi. Akbulut'un degeriendirmesi Başbakan Akbulut, TÜS- TAŞ'tan çıkarken gazetecilerin, "Semra Özal 'Partide çatlak var' diyor" anımsatmalan üzerine, "Ben bu partinin genel başkam- yım. Partimiz dimdik ayaktadv, güçlüdür, iktidara yürümekte- dir. Herkes demokratik sistem icinde yürüyttşe katılır, ben bu konuda konuşmak istemiyonım" dedi. Özal ailesinden tepki öte yandan Turgut özal'ın kardeşi Yusuf Bozkurt Özal'ın "son gelişmelere karşı tepkisini ANAP kulislerinde dile getirdi- ği öğrenildi. Yusuf Özal'm Sem- ra özal'ı destekleyen Turizm Ba- kanı Ühan Akiizüm'e, "Bak kar- deşim, sen bir bakanlık koltuğu için bunlan söylüyorsun. Bu ayıptır, bir bakanlık için bunla- n yapmayın" dediği öğrenildi. ANAP kulislerinde Yusuf Özal^ ın, Semra Özal'ı kastederek, "Eğer O İstanbul İl Başkanhğı^ na seçilirse, ben soyadımı bile değiştiririm" dediği iddialan yayıldı. öte yandan Devlet Bakanı Mehmet KececUer, Plan ve Büt- çe Komisvonu Başkanı Yusuf Bozkurt Özal ve Milli Savunma Bakanı Hüsnü Doğan dün cuma namazından sonra Ankara'da bir evde bir araya geldiler. Mu- hafazakâr bakanlar, Semra özal'ın adaylığını değerlendirdi- ler ve pâzar günü Semra özal L ın delegelerle yapacağı topiantı uzerinde durdular. özal'm yeğeni Doğan ile kar- deşi Yusuf özal'm, Semra özal- ın pazar günkü toplantısı konu- sunda delegeleri "serbest" bı- rakma eğiliminde olduklan öğ- renildi. Muhafazakârlar, soru- nun fazla sertleştirilmesinin doğru olmadığı, "delegenin ya- nıtımn il kongresinde verilmesi" eğilimini taşıyorlar. Kahveci'nin tepkisi Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından "Genel Ekonomik Konulann ve Körfez Krizinin Ülke Ekonomi- sine Etkileri" konulu toplantı- dan aynlırken Cumhuriyet mu- habirinin, "Sayın Semra Özal'- ın adaylığı konusunda ne düşünüyorsunuz" şeklindeki so- rusuna, "Ben bu konuda bir şey söylemem" yanıtım verdi. Kah- veci, "Bir yorum yapmayacak mısınız" biçiminde yeniden so- ru yöneltilmesi üzerine ise "Biz öyle büyük şeylerle ugraşmıyo- ruz. (Katıldığı toplanüyı kaste- derek) Görüyorsunuz böyle ufak şeylerle uğraşıyonız" kar- şılığım verdi. Cumhurbaşkanı Özal: "Brütüsler" Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ise önceki gece tstan- bul'da görüştüğü kendisine ya- kın bazı bakanlar ile milletvekil- lerine, Semra Özal'a karşı ilçe başkanlanyla toplantı düzenle- yen Devlet Bakanlan Mehmet KececUer, Cemil Çiçek, Milli Sa- vunma Bakanı Hüsnü Doğan ve tçişleri Bakanı Abdülkadir Ak- su için "Bnıtuslar" nitelemesin- de bulunduğu öne sürüldü. Edi- nilen bilgiye göre Özal, Keçeci- ler ve Doğan'dan yakınarak, "Bu partiyi ben bu arkadaşlar- la kurdum. Birlikte yola çıktık. Ama artık bunlan aşmamız ge- rekir. İdraki tükenen, gelişmele- re ayak uyduramayan gider" de- ğerlendirmesi yaptı. Cumhurbaşkanı Özal'm Baş- bakan Akbulut'un "tarafsız" kalması ve bu haftaki grup ko- nuşmasında "Bu parti miUiyet- çi ve muhafazakârdır" sözleriyle liberalleri dışlayıcı bir tutum içe- risine girmesinden de yakındığı öğrenildi. Cumhurbaşkanı Özal'm bu tutumu, ANAP ku- lislerinde "Akbulut artık devre dışı bırakıldı. Cumhurbaşkanı Özal, Akbulut'u devre dışı bı- rakma planını uygulamaya soktn" yorumlanna neden oldu. Hükümet değişikligi ANAP içinde Semra Özal'ın adayhğım açıklamasıyla tırma- nan gerginlik kulislerde Akbu- lut'un Bakanlar Kurulu'nda kı- sa sürede değişiklik yapma iste- mini gündeme getireceği değer- lendirmelerine de yol açtı. ANAP çevrelerinde yapılan değerlendirmelerde Akbulut'un Semra özal'ın adaylığından ya- na tavır sergileyen Halil Şıvgın, tbralıim Özdemir, Işın Çelebi gi- bi bakanların yanı sıra kabine içinde Mesut Yılmaz'ın destek- lediği bildırilen Fahrettin Kurt, tlhan Akiizüm, Cengiz Tuncer, Cengiz Altınkaya ve Avni Ak- yol'u hükümet dışında bırakma eğiliminde olduğu öne sürüldü. Akbulut'un bir kabine deği- şikligi isteminin Köşk'ten dön- dürülmesi olasıhğına karşılık, bu yöndeki istemini Cumhur- başkam'na sunarken kamuoyu- nu da haberdar edebileceği id- dialan da genel merkezde orta- ya atıldı. Böyle bir değişiklikte, "gitclü miiliyetçi-muhafazakfir" kabine için Ekrem Pakdemuii ve Hasan Celal Güzel'in hüküme- te alınması olasılığının bulundu- ğu kaydedildi. Başbakan'ın bu amaçla, Pakdemirli ve Güzel'e mesaj ileteceği ifade edildi. Hasan Celal Güzel, Cumhu- riyet'e, "Böyle bir şeyin aslı yok, böyle bir şey düşünulemez. Ben partinin genel başkanlığına ve başbakanlığına talibim" dedi. Esrarengiz bildiri Bu arada ANAP milletvekil- lerinin TBMM'deki rxısta kutu- larına "Anavatan'a Gönül Verenler" imzalı bir bildiri bıra- kıldı. Bildiride, Semra özal'ın politikaya girme kararının Tür- kiye'de yepyeni bir oluşumun başlangıcı olduğu belirtilerek, "Anavatan'da kendilerine milliyetçi-muhafazakâr adım vermiş çağdışı kafaların temiz- lenmesi için atılan bu ilk adım Anavatan'a gönül vermiş çağ- daş, demokrat, liberal üyelerin gönlüne su serpmiştir" denildi. Bildiride şu görüşlere yer verildi: "Sayın Semra Özal'ın aydın kişiligi, laiklige samimi bağlılı- ğı, modern görüş ve düşüncele- ri, değerli devlet adamı Mesut Yılmaz'ın başbakanlıgı ile bir- leştiginde Türkiye'de Anavatan'a en az 15 yıllık bir iktidar şansı doğacakür. Anavatan'a gönül veren tüm arkadaşlanmız bu tarihi olu- şumda görev almalı ve pişecek çorbada tuzları bulunmalıdır. Anavatan'da gerici düşüncele- rin, kafatasçı düşüncelerin yeri kalmamıştır. lstanbul tl Başkanhğı için Sa- yın Semra Özal hanımefendinin yamnda yer almak tstanbul'un il yönetimini tüm milliyetçi- muhafazakâr çağdışı kafalardan temizlemek için destek istiyoruz. Semra Özal-Mcsut Yılmaz iki- lisi için tüm Anavatanldan gö- reve çağınyoruz. Bu Anavatan ve Anavatanlılar için son fırsat- tır. Haydi göreve-." ANAP Teşkilat Başkan Yar- dımcısı Ercan Vuralhan, bildiri- yi hangi grubun kaleme aldığı- nı bilmediklerini ifade ederek "Bu herhalde bir provokasyon" dedi. Vuralhan, partililerin tah- riklere kapılmamalarını da istedi. Once ateşkes, sonrapazarlıkDış Habeıier Servisi — Bağ- dat Radyosu'ndan dün yayımla- nan ve ilk kez Kuveyt'ten çekil- me mesajı içeren Devrim Komu- ta Konseyi karannın tam metni şöyle: "Irak Devrim Komuta Konse- yi, krize onurlu ve kabul edile- bilir bir siyasal çözüm için Bir- leşmiş Milletler Güvenük Kon- seyTnin 1990 tarih, 660 sayüı ka- rannı kabul etmeyi kararlaştu-- mıştır. Devrim Komuta Konse- yi, 660 sayılı karann içeriği ile şu koşullarda işbirliği yapmaya Irak'ın kabul ettiği 660 sayılı BM karan 'Kuveyt'ten koşulsuz çekilme' NEW YORK (AA) — Birleş- miş Milletler Güvenlik Konseyi, Irak'ın Kuveyt'i işgal ettiği 2 Ağustos 1990 tarihinden bu ya- na 12 karan kabul etti. tlk ka- rar, işgalden 4 saat sonra kabul edilmiş ve Bağdat'ın hemen Ku- veyt'ten çekilmesi istenmişti. Irak'ın dün görüşmeyi kabul et- tiği 660 sayılı BM karan şöyle: 2 ağustos (660 sayılı karar): Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın 39. ve 40. mad- desi uyannca, • Irak'ın Kuveyt'i işgalini kınar. • Irak'ın Kuveyt'ten derhal ve koşulsuz olarak çekilmesini ve kuvvetlerini 1 ağustostaki mev- zilerine geri çekmesini talep eder, • Irak ve Kuveyt'i aralarındaki görüş aynlıklanru gidermek için yoğun görüşmeler yapmaya ça- ğınr, bu açıdan bütün çabaları ve özellikle Arap Birliği'nin ça- balarını destekler. • Bu kararın gerektirdiği adım- ları ele almak için gerektiğinde yeniden toplanmaya karar ver- diğini açıklar. hazırdır: 1- Ateşkesin, kara, hava ve de- nizde tamamen uygulanması. . 2- Birleşmiş Milletler Güven- lik Konseyi'nin aldığı, 661, 662, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 674, 677 ve 678 kararlannı iptal etmesi ve alınan bütün ambar- goların kaldınlması. 3- ABD ve müttefiklerinm, 1 Ortadoğu'ya gönderdikleri aske- ri güç, silah, araç ve gereçlerini geri çekmesi, bazı ulkelerin Kör- fez krizi dolayısıyla Israil'e ver- diği bütün silahlann geri çekil- mesi, çekilme süresinin ateşkes tarihinden başlayarak bir ayı geçmemesi. 4- Israil'in, Filistin toprakla- nndan, Golan ve Lübnan'dan çekilmesi ve tsrail'in BM kara- nna uyması, Israil'in bu karar- lara karşı çıkması halinde BM Güvenlik Konseyi'nin Irak'a uy- guladığı yaptırımlann lsrail'e uygulanması. 5- Irak'ın kara, hava ve deniz- de haklarının korunması. 6- Kuveyt'te kurulacak hükü- metin demokratik olması ve EI- Sabah ailesine bağlı olmaması gerekmektedir. 7- Irak'a karşı savaşan veya yardım eden bütün ulkelerin Irak'ın imarına yardım etmesi, Irak'ta bombalanan bütün sana- yi ve ekonomik bölgelerin ona- rımının savaşa katılan veya yar- dım edenlerin karşılayacağı ve bu giderlere Irak'ın katılmaya- cağı kaydedilmelidir. 8- Irak'ın ve savaşta zarar gö-' ren tüm ulkelerin borçlanmn si- linmesi. 9- Körfez ülkelerinin bölge güvenliğinin korunması görevi- nin İran dahil Körfez ülkelerine verilmesi, yabana ulkelerin ka- nşmaması. 10- Körfez bölgesinin yaban- cı üslerden anndu-dmasının ilan ediunesi. Körfez'in bütün ya- bancı askerlerden arındınhnası ve Körfez'in üslerden anndınl- masına bütün ulkelerin uyması. Yukanda saydıklanmızı dün- yaya duyuruyoruz." BU NOKTAYA NASIL GEIİNDt? Körfez savaşının diplomatikcephesi Dış-Haberler Servisi— Körfez savaşında son iki hafta içinde banşçı çözüme yönelik diploma- tik girişimler şöyle: 29 Ocak- ABD Dışisleri Baka- nı James Baker ile Sovyet mes- lektaşı Aleksander Besmernih yaptıkları ortak açıklamada Irak Kuveyt'ten çekilmeyi taah- hüt ettiği takdirde savaşm dura- cağını bildirdi. İki dışişleri ba- kanı aynca Körfez krizinden sonra Filistin sorunu dahil Or- tadoğu'da banşın kurulması için birlikte çaba harcayacaklannı belirttiler. 4 Şubat- İran Devlet Başkanı Haşimi Rafsancani bunaiımda arabuluculuk için Bağdat'a git- meye hazır olduğunu açıkladı. Rafsancani aynca diplomatik çözüme ilişkin Bağdat'a bir me- saj gönderdiğini söyledi. Raf-' sancani'nin önerisi resmen açık- lanmadı. Ancak Irak'ın Kuveyt 1 ten yabancı güçlerin bölgeden çekilmesini ve anlaşmazhğın gö- rüşülmesi için Islam ülkelerin- den oluşacak bir komitenin ku- rulmasını içerdiği bildirildi. 12 Şubat- SSCB Devlet Baş- kanı Mihail Gorbaçov'un özel temsilcisi Yevgeni Primakov, Bağdat'a giderek Irak lideri Sad- dam Hüseyin'le görüştü. Sad- dam Primakov'la görüşürken yaptığı açıklamada Körfez sava- şının sona ermesi için Sovyetler Birliği ve diğer ülkelerle işbirli- ği yapmaya hazır olduğunu söy- ledi. Saddam şöyle dedi: "Irak, Körfez'deki durum dahil, bölge- nin Filistin'i de içeren temel so- runlanna onurlu ve adil bir çö- züm bulmak için Sovyetler ve di- ğer ülkelerle işbirliği yapmaya hazırdır." 15 Şubat- Irak Devrim Komu- ta Konseyi, BM Güvenlik Kon- seyi'nin Irak'm Kuveyt'ten çekil- mesini isteyen 660 sayılı karan- nı kabul etmeye karar verdiğini açıkladı. ÖZAL'DAN DIŞ POİİTÎKA Statüko korunarak büyük olunmaz Haber Merkezi — Cumhur- başkanı Turgut Özal, bazı çev- relerin dış politikada statükoyu muhafaza etme hevesi içinde bu- lunduklarını belirterek, "Biz bu potitikayla büyük devlet olama- yız. Her zaman küçük devlet olarak kalınz" dedi. Körfez kri- zinin başlangıcından itibaren çok süratli yasal düzenlemeler yaptıklanm söyleyen özal, tnu- halefeti kastederek, "Hiç anla- yamadüar karşımızdakiler. Ne olduğunun farkmda değiller. Ama aü alan Üsküdar'ı geçti. Şimdi şikâyet ediyoriar" diye konuştu. özal, istanbul'da Harp Aka- demileri Komutanhğı'nı ziyaret ederek akademi subaylarına, dünya ve Türkiye'deki son geliş- meler konusunda konferans ver- di. özal iki saati aşkın konferan- sında, Körfez savaşı ile ilgili ge- lişmelere geniş yer verdi. Dış po- litikada bir statükoyu muhafa- za etme hevesi bulunduğunu, bu politikayla Türkiye'nin büyük devlet olmasının mümkün ol- madığım savunan özal "Her za- man küçük devlet olarak kahnz. Türkiye'nin siyasette de ağırlık- lı olması lazım, tabii kolay de- ğil. Statükoyu değiştirmek en zor islerden biridir. Orada ka- rariı olmak lazım, sebat etmek lazım, sabırh olmak lazım" dedi. Türkiye'nin Irak'a karşı am- bargoyu ilk uygulayan ülke ol- duğunu kaydeden özal, "Yani ABD'ye önemli bir destek ver- dik. Bunun karşdığım almadık mı? Aldık. Bngnn silahh kuv- vetlerimize büyük çapta ekip- man geliyor, gelmeye devam edecek" diye konuştu. Özal, 1984-1987 arasında çok önemli kanunlar çıkardıklanm, çok da eleştiri aldıklanm beUr- terek şöyle konuştu: "Ama şunu gördüm, kararla- n süratli vermezseniz bu kadar büyük hamle yapmak mümkün değil, gelişmek mümkün degil. Bu iş siyasette de, harp sanatın- da da şuna benzen rakibini ynmrukluyorsun, biraz vurabi- lir dunıma geliyor. Boksör de- vam etmez mi yumruklamaya? Düşürmek için devam eder. Harp sanatında da takip vardır. Bizim bu şekilde yaptığımız ha- rekette şu var K«nnnian çok sü- ratli çıkardık. Hiç anlayamadı- lar karşımızdakiler. Ne olduğu- nun farkında değiller, biz devam ettik. Vurdukça sonnnda anla- dılar. Ama atı alan Üsküdar'ı geçti. Şimdi şikiyet ediyoriar." Kürtçeye getirilen serbesti ko- nusunda "Bu konuda reaiist ol- malryu. Biz bu insanlaria hep bir aradayız. Ashnda sadık in- sanlardır. Milletimize bağlı insanlardır" diyen özal, "Biz hiçbir zaman ayrüık yapmadık" dedi. özal profesyonel ordunun önemine değinirken de, "Bir ye- rinden başlayarak bu işi daha profesyonel bir yere götünnek mecburiyetindeyiz" şeklinde konuştu.