Catalog

CUMHURÎYET/6 DİZİ-RÖPORTAJ 17 KASIM 1991 Özelsektörde çalışanlar 'organizasyon' oluştururken kamu çalışanlan, teşkilaf adını alıyor Şirketteyönetim,dairede idare— 1 — Doğrusunu-ıstersenız, baş döndürücü bır hızla de- ğışıp gehşmekte olan bır dunyaya tanıklık ettığımı düşündükçe mutlu oluyorum Üstelık değışımın neredeyse merkezınde yaşıyoruz, dalganın ılk halka- lan önce bızı salhyor Böyle bır şans her kuşağa nasıp olmaz! Ne yazık kı mutluluğum zaman zaman endı- şeye de dönüşüyor, hafif salınülann rehavetıne kapıhp asıl dalgayı, haru asıl ustüne bınmemız gere- ken dalgayı gözden kaçınr da altında kahnz dıye Yonetimde bilimsellik Demem şu kı pek hızlı dejpşen-gehşen dünyada ve doğal olarak asıl benım ulkemde ana sorunlardan bınsı"yönetiındebilimsellik'sonınudur Kamu-özel a>nmının artık bızde bıle gıderek kaybolmaya yûz tuttuğu, ıkı kesım arasındakı ınsan gıdış-gelışlennın ıyıce arttığı bır süreç ıçınde, bırlakım uygulayıalann bazı sudan aynntılan yazı konusu yapmalannda hıçbır sakınca yoktur, bo> le bır tavırdan bılıme zarar gelmez, yarar gehr, bırbırlenyle kan alışvenşıne gı- tt StJNUŞ Benım konum yonetımdır Bızde yönetım, aslında bılınen, ama yınelenmesı epey zaman alabılecek olan nedenlerden ötürû, kamu ve özel dıye bırbırın- den tamamen ayn ımış gıbı görülüp göstenlen ıkı ana alanda belınr Ilkı çatık kaşh, yetkecı bır baba- dır, ıkıncısı haşan, ele avuca sığmaz bır oğlancıktır Aralannda bır düşmanlık değılse de bır güvensızlık vardır, oysa aynı kandan gehrler Aslında yonetım bılımı kıtaplan bu tur aynmlan benımsemezler, yonetım olgusunun evrensel oldu- ğunu üen surerler, bırakın kamu-özel aynmını, camı yaptırma derneğının yönetımınden mahalle futbol takımının yönetımıne, sendıka yönetımınden KİT'lenn, hatta Bırleşmış Mılletler'm yönetımıne kadar hep tek bır yonetım olgusundan söz ederler Türkıye'de yetışmış bır kışı olarak yönetım bılımı kıtaplannı elbet cıddıye alamazdım, hele kamu yö- netımını örneğın okul aıle bırlığı yoneümıyle, ne bıleyım apartman yoneümıyle aynı torbaya koya- mazdım Ama "hasbelkader" yönetımın değışık alanlannda yaşama olanağını elde etukçe, bıhme ıs- temeyerek saygı duymaya başladım Idarecilikten yöneticiliğeDOĞAN PAZARCIKLI Nı>etım ust düzeylerde akademık bır tartışma başlatmak değıl Tersıne, ışı ıyıce hafıfe almak ıstı- yorum Yönetım bılımı, anavatanı olan ABD'de uygulayıcılann elınde yetışıp gelışmıştır, akademıs- yenlenn elınde değıl Uygulayıcı ıse görup yaşadık- lannı >azmaya >eltendığınde. hemen her zaman, ayağına takılan kuçuk çelışkılerde duralar. ne denlı aynntı olurlarsa olsunlar orJura "ğ"-'^ " " " ^ zo- runda kalır. ama bılım o küçük somut \enlenn ustünde gelışır A>ağa takılan çelışkıler uygulayıcıyı sık sık ken- dısıyle ve yonetımle alay etmeve de gotürûr C. Northcote Parkinson \e Lawrence J. Peter'ın yöne- üm kıtaplan bırer mızah başvapıtı sayılsa yendır Prof Dr Kurthan Fişek "Yönetim ve Mizah" konu- sunu çabuk bıraktı Anz Nesin ın "Yeş»l Şapkanm öyküsü" ve hele "Yaşar Ne Yaşmr Ne Yaşamaz"ı ıse belleklerde ıyıce yer ettı, unutmamalı kı yönetımın asıl uygulayıcısı vatandaştır Yönetici, isterse konuklanna çay, kahve, isterse içki sunabilir. İdarecinin dairede içki bulundurması ise suçtur. ren toplum (meslek) kesımlennın yekdığenne ıyı nıyetle bıle olsa AIDS mıkrobu aşılamalan ancak böyle önlenebıhr Şımdı, hafıflığımı boylece güvenceye aImış olarak herkesın bıldığı basıt gerçeklen yınelemeye başlıyo- rum Eski ve yeni dünyalılar ğıl, 'idare' dır tdarecılenn çalıştıklan bınalara 'dai- re' denır Oysa özel sektörde çalışanlar. örneğın sabahlan evden çıkarken çocuklanna "Şirkete gidi- yoruın", "Ben böroda) ım", "Beni ofisten arayın" gıbı bır şey derler Bır memur akşam eve geç geldığınde eşını kandırmak ıçın "Dairenin yemeği vardı, o yüz- den geç kaldım" dıyemez, çunku dairenin yemeği olmaz, ancak şırketın yemeği olur Bır şirkette çalı- şanlann oluşturduğu yönetsel yapının adı 'organi- zasyon'dur, bır dairede çalışanlar ıse sadece 'teşkilat' oluşturabılırler Yönetım bılımcıler ıse bunlann tü- müne 'örgöt' demede ısrar ederler Yönetıa, konuk- lanna isterse çay kahve, isterse ıçkı sunabilir, idarecinin dairede ıçkı bulundurması büyuk suçtur Bu kadarcık saptama bıle göstermektedır kı özel sektor ıle kamu sektoru arasında cıddı bır aynm var- dır Bızde kamu sektorü eskı dunya, ozel sektör yenı dunyadır tdarecı eskı dünyalı, yönetici yenı dünyalı- dır Ama yargımızda o kadar da katı olmayalım. eskı ıle yenı her zaman ıç ıçe bulunurlar, hangısının nere- de başlayıp nerede bıttığını ha deyınce kestır-mezsı- akça pakça plakasıyla dıiedığı gıbı gezer tozar Bo- takılır "Etliye sütiüye kanşma. al maaşını otur, oh... ğaz'dakı balık lokantalannda rakı ıçebılenlenn hep özel sektöre kan kustur, ikı imza ıçin iki »> dosya yönetıcıler olduğunu duşunur Luks otellerde kala- beklet... Maaşazmı?Aldığınıhaketbakalımöı>ce!" bılenler onlardır Avrupalara onlar gıdebılır Iyıce Boyledüşünürler,amabırbırlennın>erındeolmak hırslanmışsa, "Sizi gidi sermaye uşaklan, sömürün ıçın de can atarlar idarecinin dünyası ıle yönetıcının Bizde kamu sektoru eski dunya, özel sektör yeni dunyadır. Belki de zor durumda olduklarından dunya değiştirmek isteyenler önceleri idareciler oldu. Göçün yönu hâlâ eski dünyadan yeni dünyaya doğrudur. 'Yönetici' deyınce akla hemen özel sektör yonetıcısı gelmelı Kamu kesımınde çalışan kışılenn genel adı- W d b ö Esasen dünya terslıklerle doludur Idarecı yonetı- yonetıcı ıdarecıye ımrenır Idarecı yonetıcının lü h d K d l d k b bakalun devleti, milleti" dıyerek devlet sahıplığıne dünyası çatışır, çelışır Çelışkıden yenı sentezler do- n u ' " -•!—J J- - J soyunur Yonetıa ıse ıdarecının rahatına ozenır ğar inemıır dur. memur ıse buyuyunce yönetıcı değıl özgûrlüğune hayrandır Kendı altındakı arabanın Kendısı üç-beş ayda bır ış değıştırme korkusuyla ya- Bıhnmez. belkı de zor durumda bulunduklann- ıdarecı olur, zaten yaptıgı ışın adı da yonetım de- plakası yeşıle, kırmızıya, karaya kesrnışken, yönetıcı şarken, idarecinin uzun suren güvencelı yaşamına dan, dünya değiştirmek ısteyenkr öncelen idareciler oldu Göçün yönü hâlâ da eskı dünyadan yenı dün- yaya doğrudur Çağlar boyu böyle olmuş, yenı dünyalar ılgı yaratıyor, zengınlıkler oradadır denı- yor Eskı dünyamn ıdarecısıne yenı dünyada nıye ge- rek duyulur 9 Şunun ıçın Yenı dunya eskı dunyanın egemenlık alamnda kalır, orada çözülecek ışlen var- dır, bu yüzden bır aracıya gereksınme duyar O aracı elbet eskı dünyayı eskı dün> anın dılını ıyı bılen bınsı olmalıdır tdarecı doğal olarak en uygun adaydır Başlangıçta özel sektör yaşantısı bütun ıdarecılere çekıcı gehr Kendılennı özgürlüklenne kavuşmuş hıssederler Özel sektörde yapılan ışlerçocuk oyunca- ğıdır, orada basıt ışler pek zormuş gıbı gostenlmek- tedır Gerçeğın tamamen oyle olmadığını ılk günlerde göremezler Eskı günlennı andıklannda "Ah, geç kalmışız, daha önce buralara gelmek var- nnş" derler Bır kısmı yenı dunyadakı yaşam bıçımı- nı zamanla benımseyıp profesyonelleşır, ıdarecilik- ten yöneticiliğe atlar Hatta ıçlennden kendı ışlennı kurup patronlaşanlar bıle çıkar Bır kısmı ıse amatörluğu sırtlanndan bır türlu ata- mazlar Gıderek patrondan, sıstemsızlıkten, yete- neklı personel yokluğundan, kışısel ılışkılerdekı hoyratlıktan yakmmaya başlarlar Yenı dünyadan eskı dünyaya gelenlenn durumlan hıç de farklı değıldır Kendılerını bırden katı kuralla- n olan yavaş ışleyen bır mekanızma ıçınde bulurlar, şaşınrlar Gerçı katılık. yavaşlık.ıçe kapanıklık her türlü bürokrasının doğasında vardır Ama bızımkı gıbı eskı bır devlet geleneğı olan toplumlarda bu ozellıkler daha da belırgınleşıyor Yönetım ve sıyasal bılımcıler bu olguya ısrarla dıkkat çekerler, gelışme sürecıne gırmış toplumlarda kamu bürokrasısının engelleyıa, gecıktına bır rol ustlendığını ılen sürer- ler Örneğın Amenkalı "Fred Riggs" daha da ılen gıderek kamu bürokrasısının yozlaştınlararak etkı- sızleştınlmesını onenr Verdığı örnekler doğrudan Türkıye uzenne değıldır elbet Ama olayı yaşayan >enı dunyalı ya tası tarağı toplayıp kendı dünyasına kaçar ya da geleneğın, düzenın, kuralın her turlüsü- nu yadsıyarak kendınce yenı bır dunya kurmanın çabasına tek başına gınşır Içlennden, eskı dunyalı- lardan bazılannın zaman zaman yaptıgı gıbı devlet sahıplığıne ortak olma alışkanlığına kapılanlar da çı- kar Oysa sıstem bır bütündür, yönetım de, özelı kamu- suyla, ıdarecısı yönetıcısıyle Aman yanlış anlaşılma- sın. her örgutün kendıne özgu bır dünyası da vardır, oimalıdır, sozünu ettığımız butünlük yönetımın ev- rensel ılkelenndekı butünlüktur Ola kı dunyanın hızı bır gün bıze o butünlüğu de yaşatacaktır Gftrev, yetkl ve Sinema • Tiyatro • Gösteri Ona Ben Olduğumu Söyleme •Don't TeU Her It's Me" Harbiye AS-2 (147 63 15) 11 00 13 00 15 00 17 00 19 OO 21 45 Aodrew Mc Carthy NıgelHavers Borbara de Rossı Marto Adorf CLICHY'DE SESSIZ GUNLER STEVE GUTTENBERG JAMI SHELLEY ,_ GERTZ LONG Yön: MALCOLM MOWBRAY GOftULMEMi; llft SiNEMA TEKNOLOJISI ALEV KAPANI BACKDRAFT Bır RON HOVVARDItfmı. KURT RUSSELL «VILLIAM IALDWIN • ROIEAT OE NIRO JENNIFER JASON LEIGH OONALD SUTHERLAND SCOTTGLENN REBECCA OE MORNAV Svssiıc* tmkbr bir kspmuı «rtfrntf* lır nttmılık »ktlftn wm Mumcül »fr ttkmytm pttltr j-V «EHT 5*TO^^ ATLAS L 2S « 9 $<E İ* 2 » «30- «S- 4 5- «3D- i »-. 5-! 3 00- S 00- (OfrM A) 2 'S- S S- <îi5- sao- 30- *0C- 2X- 43G- StiftETYA» Vii,t*6- 9 6««- 9 S 5 5-? 30 30 30 I U & R L . mmı.... Sinema Tarihinin En Pahalı Filmi Hısılat Rekorlan Kırıyor GÖSTERİLEN İLGİYE TEŞEKKÜR EDERİZ. T U N Ç B A Ş A R A N ' D A N Sevgi, dostluk ve dayanışmanın filmi :i'''-i="=" Itn i * «947) S0RETTA 338 06 S?) f 9AFUC 1 6»S 26 60) İMClmJ 57? 64 391 PIANO PIANO BACAKSIZTOrkly» Işletmeıl Standard Fllm RUTKAY AZİZ EMİN SİVAS SERAP AKSOY AYŞCGÜL ÜNSAL YAAAAN OKAY ve ÖZCAN ÖZGÜR O O U l L l t l M t Z - W UluiJororaj Jıfon6c( f Im fesfrvof -Entjı Vone^men Odu/u . 17 Ulutloraraı Fronkiurt htm Ftst vo . in ly, F Im Odulu luco» _ Konodc Gencf It ve Çocujr f Imler Mrr.tl It nncıU Oc*. It - UNIClf ın C I f f J ÛcL o - 7 Wohon Çocut Fılm m >( a Alt,n Klkbtt Sırnc . 3 30- 6 00-iB 3O-21O0 CHAMROUSSE Komdı Fılnlerı FetÖvalı Jufi Buyuk Odulu TANRILAR ÇILDIRMIŞ 0LMAU DEVAMEDİYOR. w HAFTA TH( GOOS IIUST 9[ CIMZT Itüi «$AFAK3 516»6O) » 40O-ı«3O-tB<6-2 X HODA 1J ] ?E] 00- 3O&'5 S- 5- 930-2145 aCTOâLU 5 33«O) ZOO-U 5-«3O- 645-21O) (•iıc (ı»t(î / Müııy lıpluıs / ssıH ftau THE SILENCE OF ThE lAMBS' 6. H A F T A İ S T A N B U L B E L E D İ Y E S İ Ş E H İ R T İ Y A T R O L A R I "ÇOCUK EĞİTİM BİRİMİ' İÇİN SINAVLA6-10 YAŞ ARASI ÖĞRENCİ ALINACAKTIR. isteklılerın 2 adet resımle bırhkte 22 Kasım 91 cuma gunu saat 17 00 ye kadar Şehır Tıyatroları Sahne Dırektorluğune başvurmaları rıca olunur SINAVTARİHİ: 25.11.1991 Pazaıtesi SINAVSAATİ : 10.30-18.00 SINAVYERİ : Harbiye M Ertuğrul Tıyatrosu B/Studyosu HAMLET Yön FRANCO ZEFFIRELLI MEL GIBSON 6LENN CLOSE ALAN BATES Kadıköy AS (336 00 50) 1it» 14 15 1630-1900 21 15 O K M Bu Filmi İzleyin, Çunku Sizi Anlatıyor. ÖZGÜRLÜK SAVAŞÇILARI Yon: Lino Brocka OKM 158 69 87 13 00-15 30-18 00-20 30 Masal Gerçek Tiyatrosu ROBINSON ÖĞRENİYOR Muzikii Çocuk Oyunu Von Reha BİLGEN Bahariye Yıldız Sineması Tel: 346 51 24 Cumartesi-Pazar Saat: 10.30'da 18 Kasım Pazartesi Saat 19.00 MYKOLA SUK Piyano Resitali Beethoven, Bartok, Liszt Hava Yollan Katlularıyla * 15 Kıpmn uıtünd»kı gruplara % 25 ındinm uygutanır * Oğrcno, öçrvtmvfl v« «fn«kB ınduım tum y«ri*fd« % 50*dır Bıt.t Satıf Y.rl«n Kontr Salonu 148 53 92 Gallana Daraşma BuroüJ 559 95 60 Vokkorama Taksm 151 15 71 - Vakkarama iuotüf 360 90 90 fih 151 56 00 Cuma: Saat 21.15 Cumartesi, Pazar: Saat 15.00-1f.00 GÜLRİZ TIYATROCU on.\ < ııOıi\>ı iazan: Gülriz SVRVRİ \öntıen:lşzl KASAPOĞLl' ' Karoca Tiyotro • Istiklof Cad bWı Solq Ycıfen G ~ T.t 1 « 16 M VaHommo Talcı.m 151 ?l «8 • Vokkeramo Suodıy. 350 87 « GENEL ISTEK ÜZERINE KASIM AYINDA Cumartesi 1 8 . 3 0 - Pazar 1 5 . 3 0 YENİKAPI HÜRRİYET GÖSTERİ MERKEZİ SON 2 HAFTA Levent Kırca-Oya Başar-Gıindoğarken 60 Kışilik Kadro Bilet Satn: Gosten Merkezı 517 05 13 Vakkorama Taksım 151 28 88 Vakkorama Suad.ye 350 87 42 360 90 90 Çadınmızda ısıfma fertıbofı vardır Istiklal Cad. Na 140 Tel. 151 18 65-66 FERHANGİ ŞEYLER Ferhan Şensoy i! 21.00 Cıhan öksüz • Ferhan Şensoy AŞKIMIZIN GEMİSİ FINDIK KABUÜU Perf.-Cuma: 21.00 C.tesi-Pazar: 15.30-18.30 Pierr* Henrl Cami • Ferhan Şensoy YORGUN MATADOR Çarşamba: 21.00 Memet Baydur SUVARI Yön: MOffik KantM- Çjr» 15J0 1UB Pırv^a L. Razumovtlıaya B. Paksoy SEVOİLİ YELENA SERÛEYEVNA Yön: Vıldız K*nter J» CJn-Pl» Iİ00 11JB Tel: 146 35 89-147 92 »S ı * BAKIRKÖY « BELEDİYE TİYATROLARI AZİZ NESİN SAHNESİ Azi2 Nesın DEMOKRASİ GEMİSİ EaÖCCO Yon Ahmet Guihan Parf Cuma-CİMİ 20 30 Cte>l-P>nr 15 00 Tal: 502 08 33-507 43 82 GÖNÜL ÜLKÜ r i r l GAZANFER OZCAN | 9 . .. TİYATROSU W ÜVEY K ° med ' BABAM pel P t»«-Solı harıç h«rgun21 00 d< Pazar 15 00ve 19 00 da &.. Saal \7 00'd« aakr T e l 1 4 6 8 0 9 1 I İ S T A N B U L B E L E D İ Y E S İ J Ş E H İ R T İ Y A T R O L A R I 11-17 Kasım 1991 ERtfit KY/CRt»(l RtY LÜKÜS HAYAT r6fi«tuc Hıldun OORMEH [12 Kuım Slll| NGOGOL MÜFETTİŞ TurtçMİ Matiti CmdH MOAY Er.1 6UMEY VaMtm Ijık KASAP06LU (T3 14 15 16 Knıal «ritMaiNt/Gıncay GÜRÛN Jnn Nnl FE«WICK ÖDÜLLER KİMİN TBrtçtıl Eıin Tılu ÇELİKKAN YintMC Hakan ALTINER [12.1314.15.16 Kmm| WHIr RUSSELL BİR Timlm- Hıldım DORMEN |17 Kuım Puv| Cep Tyatrosu 140 77 20 YMma KUMI ÇİÇEK SEPETLİ KIZYÖMIHL EfBİ KESKIH |1ZMI5K»ımSut 15Ü0J Sü\tm SIREN AİLE ŞEREFİ I12I3M15.16I7 K»tım| KADINTDrkçtsL Sımn KARAMURSEL Yinıta Ç«tl« IPEKKAYA [17 Knm Pızır) Nlil SIMON ILK GENÇLİÖİM TJrkçtti CıiMI BUYUKAflKIH YİMten Erjm ULUDAG 1121314 15.16 Kuıml Sal FAİK/Siim DIKÇEL MERAKUSI İÇİN ÖYLE BİR HİKAYE YtaıMfl: Maclt KOPER |17 Kuım Pızvl OYUN SUNLEfll Salı 20 30/Çır«aatı 15 00 20.30/Per» Cuma 20J0 CumarUt! 15 X 20 X Pızar 15.00 1130 BİLETIE» TİYATRO GİSELERM1* YANISIRA TAKSIM MKKDRAMA IMEMEZ] VE KAOIKOY HALDUN TANER |MERKEI| GİSELERİRDE SATILMAKTADIR. 133 64 26 • 13© 21 87 DORMEN 3F TİYATROSU Perrette Brjno CILCIN SONBAHARKomedı 2 Bolum Yonelen-Gencay Gurun Çarş21 15 C tesı 18 00-21 15 Pazar 14 30-18 00 RayCooney Komedı 2 Bolum Yooeton Haldun Donnen Perş Cuma 21 15 Ctesı 14 30 GUNAYDINMR.WEILL Yazan ve Yoneten Haldun Dormen OHAN ÜNAL • YEKTA KARA P tesı 21 15 Çarşamba 15 00 3ılerter geede v« Vakkaama da sa-ıknaKtadır MuzıKlı oyun 2 Elolum 26-28-29 KASIM 2115 27 KASIM 15 00 30 KASIM 14 30 Muuffer Abayhan BENİ BİUZ YÖNETİR MİSİNİZ?M Ü Z I K t l G Ü L D U R U Yöneten Can Dogan Muzık. Grup Çagn Dekor-Kostum Ekıp FE-KA KoreografL Tayfun Sav Çarş. Perj Cuma. 21 00 Cumartesi 1800-2100 Pazar ISOO-1900 Tel 161 01 91 (Otopırkımız vırdır) Y U M U R C A K S İ N E M A S I N D A İSTANBUL DEVLET TİYATROSU Azlz Nnın YAŞAR NE YAŞAR NE YAŞAMAZ YtntUn Knun l«ık Miztt Tirnv Saiçtik 16.17 Katm tVSMcKpıırt HRT1NA YtMlnı B w Sabrnnı Tirkectı Cın Yucti 23 24 Ka»ım (Pazır 15 00 19.001 Wılllam Gikson SAUNCAKTA İKİ KIŞI YÜZYÜZE İMMn Çetın Ipekkaya TirtçMfc Belji P«k«cy 1213.14ISKI7Kas« DÜDÜKLÜDE K1YMAUBAMYA liımm Can Gurzap t2D2 All Taygw MASAL BAHÇESİ y l EJM Ozna l6Ka»nı|11M| Amturyı Kuçaklar «a Buyukltr Içiı TiyKrt Gmbıı SUPERSTAR Mazırt Rınsı IÇaaık Oyumıl 23.24 Kaıım Saat 11 A) Tirtftti Snıi Sanlı 1617 2324 Kjjım Hddun Tanv SERSEM KOCANIN KURNAZ KARISI Yimttn: SmUı Svgaa 1314152O2Iİ2 Kuıa Aynco Bat«t Solı» Goll.rıo Don»mo SS» 95 60/1104 Vokkorama Taksm. 151 15 71 Valckoromo Suadıy* 340 90 90 JnnG«Kl HİZZMETÇİLER YinMm R«ha Erosm TDHıtMi Slllh Bırıtl 12.13 14 15.16.17 K « « ?uu 17 M DANToîrUN ÖLÜMÜ Çıviri «• Rt|l S«>Hı Fınneıojlu KÜÇÜK MOZART ICaaık OyuiHiı Ytaatn: Ftlk EHtntr T0rk(ML Saip Sın I7i4>a»m|ll 00|