Catalog

CUMHURİYET/4 HABERLER 17 KASIM 1991 TÜRKERALKAN Kiftemli Hortlakların Son Kullanma Taıihi... Ölülerden kim korkmaz? En eski çağlarda bile, ölülerin mezarlanndan kalkıp geri gelebileceğini düşünen insanlar olmadık önlemter aldılar. Ta- rih öncesı dönerrilerde, ölüler geri gelmesin diye çok büyük taşların attına gömülür, işi sağlama bağlamak için bir de gö- ğüslerinden toprağa kazıkla çakılırlardı. (Kim bilir, hortlakla- rın kalbine tahta kazık çakarak mezarlarma döndürülebile- ceği inancı belki de o zamanlardan kalmadır.) Ölünün gön- lünü hoş tutup geri gelmesini önlemek için mezarına yiye- cek, içecek gibi şeyler de bırakılırdı. Bu korkunun hâlâ yaşayan ömeklerini görürüz bazen. Bir çok yerde, ölüler, evden 'ayaklan önde' çıkarılır. Cenazeyi ta- şıyanlar mezarlığa normal yoldan gitmezler, ölûyü şaşırtmak için zikzaklı bir yol izlerter. Böylece, geri gelmeye kalkacak olursa yolu şaşırmasını sağlamak isterler. Bazı kultürlerde de ölüyü olmadık bir biçimde evden çıkararak (pencereden veya duvarda açılan bir delikten çıkarıp sonra hemen duvarı örmek gibi) zayatlıyı şaşkına çeyirip kandırmaya çalışırlar. Kongu'nun yerlileri, mezann üzerine ve mezardan eve giden yollara dikenler serpiştirerek geri dönecek ölüye zoriuk çı- karmayı hedetlerler. Mezann etrafına büyülü resimler çize- rek dirilecek ölüyü geri gelmekten caydırmaya çalışanlar da çoktur. « ™ ^ _ _ _ _ _ _ _ _ . Belli ki herkesin mu- R e f a / , PartJsi'nİn CStlSI S S ^ S Î S : aftrnda toplanan 'mini milliyetçi cephe Bütünbunlarneden hortlakian', DYP-SHP 3UST S22İS Koalisyon girişimi dan çıkıp aramıza katıl- SOnUCUHÖa aci bir Çlğllk maya çalışan hortlaklar a farak dağlldl. Sankİ zTr,anan.a 9 nn mn çXS; OOğûSİBrine tahta bir kaz,k gözle görülür biçimde ÇaklltTMŞ gibi... arttı da ondan. ' Refah Partisi'nın çatısı altında toplanan 'mini milliyetçi cep- he hortlakian', DYP-SHP koalisyon girişimi sonucunda acı bir çığlık atarak dağıldı. Sanki göğüsierine tahta bir kazık çakıl- mış gibi... Mezarianndan tekrar doğrulup aramıza katılmayı deneye- ceklerdir. Bence, dönüş yollarına dikenler serpmeli, zikzak- lar çizmelerini sağlayıp çıktıkları deliği hemen örmeliyiz ki çağlannın geçtiğini anlayabilsinter. DYP-SHP ortaklık anlaşmasına bakıyorum, tam bir 'Ölüyü iyice derine gömme' protokolü gibi geliyor bana. Askeri mü- dahalelerı ve askeri rejım anlayışının kalıntılarını gömme ça- balan... Özal'ın simgelediği keyfi yönetimin gögsüne kazık çakma girişimi... işkenceci polisi, köylüye pislik yediren jan- darmayı, her şeyi sopayla çözme taraflısı zorbayı, bir daha geri gelmemek üzere ortadan kaldırma arayışı... Kürt soru- nunun kûltürel ve ınsanı boyutlarına ağırlık verme eğilimi... Akademik, siyasal ve kûltürel özgüıiükleri tam olarak yerieş- tirme gayreti... Özal yönetiminin yıllardır 'yapacağız, edeceğiz' diye oya- layıp da bir türiü yanaşmadığı her şey bu koalisyonun prog- ramında yerini alıyor. Türk halkı için demokrasiyi gereksiz, lüks ve bol bir elbise olarak gören anlayışı derinlere gömme çabasıdır bu. DYP-SHP koalisyonunun kurulduğu günün birçok kıdemli hortlağın 'son kullanma tarihi, olacağını umuyorum. 5. KEZ BİR ARAYA GELDİLER Pemirel ve Inönü ion rötuşlarıyapıyor ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Koalisyon ortaklan DYP Hderi Süleyman Demirel ile SHP lideri Erdal İnönU, dun akşam beşinci kez bir araya ge- lerek koalisyon protokolünü gözden geçirdiler. SHP Grup Yönetim Kurulu Salonu'nda saat 20.00'de basla- yan görüşmeye girerken acıkla- ma yapan Erdal İnönü, kamu- oyunun Meclis Başkanı'nın se- çiminden sonra hükümeün ku- rulması aşatnasındaki gelişme- leri görmek ve onun da sonu- cunu almak beklentisi içinde olduğunu söyledi. İnönü, hü- kümetin pazauesi günü kuru- labileceğini söyledi. Demirel ise TBMM'nin, bas- kanını bir gün içinde sectiğine dıkkat çekerek "Bu, sevinilecek bir durumdur. Sonuç, demok- rasi kurallan ve zeminlerinde iş- ledigi sürece her şeye çare bulunabilecegidir" dedi. Demi- rel, SHP milletvekillerinin Meclis'in, baskamnı bir günde seçebilmesine yardımcı olmala- nndan dolayı İnönu'ye teşek- kür ederek şunları söyledi: "tşbiriigi yapıldığı sürece bü- yük meseieleri aşmanın bir nu- munesi bugün (dün) verilmistir. Umuyorum ki hukümet sorunu bir neticeye bağlanacaktır ve böylece arkasında halk bulu- nan bir Meclis ve hükümet, ül- ketıin büyük meselelerini çöz- mek üzere, iyi niyetie ve gönül- den çalışmaya koyulacaktır, ne- ticesi başanlı olacaktır." "Eli kolu sıvadık. çalışmala- nmızın sonuna geldik" diyen Demirel, hukümet programımn guvenoylamasının yapılmasına kadar olan takvimi şöyle açık- ladı: "Hükümetin çatıa ve kişflen- dirilmesini yann (bugun) yapıp, pazartesi gunu (yarın) Canka- ya'ya tasdik edilmek üzere ve- receğiz. Sah günü hükümet Meclis'te okuntır ve cumartesi günü hükümetin programını okuma imkânını buluruz. On- dan sonraki sah (26 kasım) mu- zakereler yapılır. 28 kasım per- şembe gunü de hükümetin gü- venoylamasına gidilir. İnşailah yine bugünkü gibi butün bun- lar iyi gider, sevinçle içinden ç»- kar, Türkiye'nin fevkalade zor sonınlanntn altına kararlılıkla ve sevinçle hep beraber gireriz." ANAP Başkanhk Divanı istifa etûANKARA (AA) — ANAP Başkanhk Divanı üyeleri, dün topluca istifa ettiler. ANAP Başkanlık Divam, dün sabah Teşkilat Başkanı Fahrettin Kurt'un başkaıüığm- da genel merkezde yaklaşık 35 dakika süren bir toplantı yap- tı. Genel Başkan ve Başbakan Mesut Yılmaz'ın katümadığı toplantıda, Başkanhk Divanı üyelerinin tümü görevlerinden istifalarını Fahrettin Kurt'a sundular. Başkanlık Divanı üyeleri ge- nel merkezden aynlırken gaze- tecilerin sorulannı yanıtlayan Kurt, Genel Başkan Yılmaz'ın istifa olayını şifahen bildiğini, konunun formalite yanının hal- ledildiğini söyledi. Tüzük üzerindeki değişikük çalışmalarmm tamamlanma- sından sonra Genel Başkan Yıl- maz'ın belirleyeceği tarihte MKYK'nın toplantıya çağnla- cağını ve bu toplantıda yeni Başkanhk Divanı'nın beürlene- ce|ini kaydeden Kurt, "Genel başkanımınn partimizin gele- ceğiyle ilgili yapacağı düzenle- melere kolaylık sağlamak için istifa ettik" diye konuştu. ANAP'ta 12 EylüTün yarçılanmasına destek ANKARA (UBA) — 12 Ey- lül yöneticüerinin yargılanma- sı kapısmm açılması için DYP ve SHP'nin üzerinde anlaştık- lan anayasamn gecici 15. mad- desinin anayasadan çtkanlma- sı fıkri ANAP'tan da destek buldu. ANAP Genel Başkan Yar- dmvcıa Fahrettin Kurt, "Geçici 15. maddenin kaldınlmasma şekil olarak evet diyorum. Ya- sak olması kafalarda birtakım sorular yaratıyor. 15. madde kaldırüırsa yargüama yapıhr mı yapılmaz nu o ayn mesele. Za- ten yargılanacaklarını da san- rmyorum. tlla yargılanacak di- ye bir şey yok. Yalnız öyle bir yasa konulması doğru değil" dedi. Demokraside açıklık ko- nusunda DYP ve SHP'den ala- cakları ders olmadıgını da ileri süren Fahrettin Kurt, "141 - 142-163. maddekri kaldırdık. Bugün meclise gdenlerin bü-ço- ğunun yasağuu biz kaldırdık. Kürtçe yasagını kaldırdık. lş- kence sözleşmesini, Avrupa Şartı'nı imzaladık" dedi. DYP-SHP ek protokolü; dengeleme, onarım ve canlandırmaplanını öngörüyor Ekonomide tiç temel reform VERGİ DÜZENİISLAH EDİLİYOR Vergi reformımun asıl amacı, vergi duzeninin ıslahı, gelirlerin arttınlması ve adaletin sağlanması olacak. Bu çerçevede vergi tabanı genişletüerek yaygmlaştınlacak, kaçaklar önlenecek, tahsilat arttmlacak, Gelir Vergisi üniter yapıya kavuşturulacak, Kurumlar Vergisi oranı azaltılacak, kentsel rantlar anlamlı ölçülerde kamuya aktarüacak, enflasyon vergisi normal vergilerle ikame edilecek. KİTXERE TEK BAK ANUK KIT'ler politik ve bürokraük müdahalelerin dışına-çıkarak kendi organları kanallanyla iyi ve profesyonel bir yönetime kavuşturulacak. Bu kapsamda KİT'ler özerkleştirilerek özel bir statüye kavuşturulacak. Yeniden yapılanma, özerkleştirme yanmda özelleştirmeyi de kapsayacak. Kamu hizmeti niteliği ağır basan kuruluşlar dışmdaki KİT'ler geçici olarak tek bir bakanhğa bağlanacak. BANKALARIN REKABET GÜCÜ Program, baakalann yeni mali araçlara yönelmesini özendirecek rekabet gücünü arttıracak. Banka garantili bonolar yaygmlaştınlacak. Şirketlere ve tasarrufçulara zengin finans seçenekleri sunmak amacıyla borç ve alacakların menkul kıymetlere dönüştürülüp borsalarda işlem görmesi sağlanacak. Menkul kıymetler, yatırım fonlan yeniden düzenlenecek. ANKARA (Cnmhuriyet Bürosu) — DYP-SHP koalisyonunun ekonomik önlem ve uygulamalara üişkin ek protokolü açıklandı. DYP ve SHP kur- maylan "Türkiye'nin cumhuriyet Uuitainden be- ri çöznlemcyen sonınlanna kalıcı çözümler ge- tinneyi bedeftediklerini" biklirdiler. "Kısa döoem ekonomik dengeleme, onarım ve canlandırma prognmı ile orta-uzun dönem sanayi aUlım stratejisi" adıyla açıklanan ek protokol, üç te- mel reforma dayandınlıyor. Vergi sistemi, KİT'ler ve finans sektöründe kapsamlı refonnlar gerçekleştirilecek. Ücretüle- rin vergi yükünün hafifietümesi, vergi tabanının genişletilmesi, kurumlar vergisindeki istisnalann daraltüarak yüzde 46'Uk vergi oranının düşürül- mesi öngöriilüyor. KİT reformu üe de TEK, TCDD, PTT, TMO, Ziraat ve Halk Bankası dışmdaki tüm KtTler özerk bir kurum çaosı alunda toplanacak. Bu ça- tı altına alınacak KÎT'ler sektör holdinglerine bağh A.Şler biçiminde yeniden örgütlenecek, po- litik etkilerden anndınlacak. Finanslarını ser- bestçe belirleyebilecekler, yatınmlannı finans- man olanaklan çerçevesinde sürdürecekler, fi- nans reformu ile faizlerin düşürmesi, yatırımla- rın canlandırüması öngörülüyor. Tansu Çiller ile Onur Kumbaraabaşı'nın dün açıkiadıkları ekonomi protokoltt şoyle: 1. Vergi Reformu • öngöriUen bu dengeleme ve ontnm progra- mında ilk iki yıld» agıriık konsolide bütce uygv- lamalan ile KİT ve fınansal kesim reformlan so- nucu kamu borçlanma gereginin düşürülmesine verflecektir. Bunlarla eşanlı olarak başlatuacak vergi refonnunun asıl amacı ise vergi duzeninin ıslahı, vergi gelirlerinin artmlması ve vergi ada- leünin sağlanması olacaktır. • Uygulanacak kısa dönemli dengeleme ve onanm programı süresince ve sonraki aşamada uygulamaya konacak orta-uzun dönemli sanayi atılım stratejisi acısından vergi refonnunun şu alanlarda katkısı olacaktır: • Vergi tabanı genişleterek yaygmlaştınlacak, • Etkin vergi denetimleriyle vergi kaçaklar. ön- lenecek ve vergi tahsilatı artınlacak, • Gelir vergisi üniter yaptya kavuşturulacak, • Kurumlar vergisi oranı azaltılacak, ancak bu- na karşılık dağıulan kâr payınm üniter gelir ver- gisi sistemine dahii edilmesi sağlanacaktır. Böy- lece AT uygulaması olan "vergi mahsubu siste- mi"ne geçilebüecektir. • Kentsel rantlar yeni vergi düzenlemeleri ile anlamlı ölçülerde kamuya aktanlacak, • Vergi gelirlerindeki yetersizlik nedeniyle or- taya çıkan kamu açıklarmın neden olduğu enf- lasyon «ergisi normal vergilerle ikame edilecek- tir. • Kamu geMrteri kompozisyonu içerisinde vergi gelirlerinin agırügı artınlacakür. 2. KİT Reformu • Uygulanacak program ile sanayi atılım stra- tejisinin en önemli noktalanndan birisini KİT re- formu oluşturmaktadır. • Ohışturalan Anonim Şirketler, sektör hol- dingleri bünyesinde toplanacakUr. Sektör taol- dingleri stratejik kaynak yönlendirilmesi ve ko- ordinasyonu sa|layacak, ancak şlrkeüerin hedef- kre yönelik yonetimkrine müdataak edemeyecek şekilde örgüÜendirUeceklerdir. • KlTler politik ve bürokratik müdahalelerin dışma çıkarak kendi organlan kanallan ile iyi ve profesyonel bir yönetime kavuşturulacaktır. Bu kapsamda KİT'ler özerkleştirilerek özel bir sta- tüye kavuşturulacak ve bünyelerinde genel ku- rul, yönetim kurulu ve bunlara sorumlu icra or- ganlan oluştunılacaktır. KtT refonnunun temel stratejisi etkin bir yönetim için yeniden yapûan- madır. • Yeniden yapılanma özerkleştirme yanmda özellişttrmeyi de kapsayacaktır. Ancak özelleş- tirme bir amaç degil bir araç olarak kullanua- caktır. Yani, "Her ne pahasına olursa olsun Özelleşürme" veya bütçe>e gelir saglamak degil, ekonomide verimin ve rekabitin arttınlması te- mel amaç olacaktır. • Türkiye Cumhuriyeti'nin kalkınmasına ve Türk halkına hizmet amacına yönelik statusü özerk bir kurum kurularak, KlT'lerin hisseleri- ne sahip olan holdinglerin hisse senetlerinin *!» 51'i bu kuruma devredilecektir. • KtT Reformu ile ilgili yasal ve mevzuat dü- zenlemeleri, statttsü özerk bir kunımnn karalu- şu, KtTlerle ilgili organizasyon düzenlemeleri 1992 yılının ilk yansı içinde yapılacaktır. Bu amaçla, kamu hizmeti niteliği ağır basan kuru- luşlar (PTT, TCDD, TEKEL, T.C Ziraat Ban- kası, Halk Bankası, TEK ve TMO) dışmdaki KİT'ler geçici olarak süresi içinde özerkleştiril- meleri sağlanmak üzere tek bir Bakanlığa bağ- lanacakür. • Bankalann yeni mali araçlara yönetmesi özen- dirikcek, bankalann rekabet gücü arttmlacak, yatınm fonlan cek besabına bağlanacak, ban- ka garantili bonolar yaygmlaştınlacak, banka- lann tüketici fınasman şirketi kurmalanna bdn verilecek. DYP^NtN EKONOMİ KURMAY1 ÇİLLER Sıfır atma daha sonraDYP'ü Çiller, gerek DYP, gerekse SHP'nin milletin kendilerine verdiği konsensüs çağnsuıı "bir güç odagı ve fırsat" olarak algılama anlayışı içinde ekonomik çahşmalan sürdürerek büyük konularda bir anlayış ve görüş birliği içine girdiklerini bildirdi. Bu çahşmalann sonunda ortaya çıkan "onanm, dengeleme ve canlandırma paketini" Türkiye Cumhuriyet tarihinin önemli reformlan olarak kamuoyu önüne getirdigini kaydeden Tansu Çiller, KlTlerin belirli holdingler bünyesinde özerk bir kuruma bağlanacaklannı ve bunun süratle, mümkünse senenin ilk yanstnda bitirümesi anlayışında olduklannı bildirdi. Çiller, enflasyonun düşürülmesi kararlılığının en ÖnemÛ simgesinin de "cesur karar" diye nitelediği KlTlerin özerkleştirilmesi karannın bir konsensüs ortamında ahnması olduğunu anlattı. TL ve dovizin değeri Tansu Çiller, SHP ve DYP'nin bugün dovizin daha fazla değer kaybetmesine gerek olmadıgı konusunda da görüşbüiiği içerisinde olduklannı anlatarak her iki partinin de TL'nin daha fazla değer kaybetmesine gerek olmadıgını düşündüklerini bildirdi. Çiller, borsalan canlandırmak için buraya yaünlan küçük tasarruflann vergi dışı bırakılması konusunda da görüş birliginde olduklannı belirtti. "24 Ocak Kararian'ndan farkh" Tansu Çiller, alınacak önlemlerin 24 Ocak Kararian ile hiçbir baglantısı olmadığjnı, hatta tam tersine gjden önlemler getireceklerini kaydederek "Bu önlemlerimiz enflasyonu düşürmeye yönelik, develüasyon Prof. Tansu Çitter beklentisine sokmayan bir pakettir. Bu program 24 Ocak Kararlan'ndan farklıdır. Çünkü bünyenin hastalığı farklıdır ve bu hastalığa uygun ilaçlar verilecektir" Çiller, bir soru üzerine de enflasyonun mutlaka inidirileceğini kaydederek paradan sıfu- atma operasyonunun bundan sonra mümkün olabileceğini anlattı. Çiller, başka bir soru üzerine ise KlT'lerin hisse senetlerinden veya tahvillerden elde edeceklerini gelirleri genel bütçeye aktarmayacaklarııu, kehndi bünyelerine enjekte edeceklerini söyledi. SHP NİN EKONOMİ KURMAYI KUMBARACffiAŞl Değişim uzlaşma getirdi SHP Hatay Milletvekili Onur Kumbaracıbaşı başlangıçta sıkıntı yaratacağmı düşündükleri bazı konularda bile büyük bir anlayışla uzlaşmaya vardıklarmı beUnerek, bunda SHP ve DYP'nin programlarındaki değişimin büyük rol oynadığını bildirdi. Kumbaracıbaşı, görüşmeler sırasında parti çıkarlannın degil, ülke çıkarlannın ön planda tutulduğunu kaydederek, şöyle dedi: "Önemli çözümlerde mutabakat sağladık. Türkiye'nin artarak gelen sıkıntılı bir konunm var. Büyük bir borçlanma ile kamu Prof. Onur Kumbaracıbaş dengeleri ciddi boyutta sarsılmıştır. Kamu açıgı milli gelirin yüzde 10'larını aşmaktadır. Bunlar uluslararası ölçülerde alışılmamış büyüklüklerdir. Enflasyonun önemli bir nedeni, Türkiye'deki kamu finansmanındaki bu açıktan kaynaklanmaktadır. Buna seçim dönenünin getirdiği savurganlığı da eklemeliyiz. ANAP hükümeti seçimde belirli amaçlarla ulaşabilmek için ekonomik gerekleri bir tarafa bırakan bir savurganca yaklaşımı gerçekleştirmiştir" Baaa KİTler özerkleştirilmeyecek Kumbaraabaşı, KlT'lerin durumuna dogmatik degil, gerçekçi bir yaklaşun gösterdiklerini belirterek, birçok KİTin özerkleştirilip Türk Ticaret Yasası kapsamında yeni bir yapıya kavuşturulacağını söyledi. KlT'lerin saruldığı kadar kötü bir dunımda olmadıklannı belirten Kumbaracıbaşı, bütün KİTIeri aynı kefe içerisinde görmediklerini, gelir getirici, kısmen Tekel konumunda olan TEK, DDY, Ziraat Bankası, Halk Bankası, PTT ve TMO gibi önemli kamu hizmeti veren kurumlann statülerinin ayn düşünüldüğünü anlattı. KtT'ler konusunda toptancı bir yaklaşımı da savunmadıklannı kaydeden Kumbaracıbaşı, yaklaşık 4 bin 500 kamu kuruluşunun bir kısmırun süre içerisinde tasfiye edilebileceğini, bir kısnunın da özelleştirilebileceğini belirti. KİT'ler konusunda yapüan düzenlemenin tamamen devletten kopma anlamında olmadıgını, bunlann denetiminin TBMM'ce yapılacağmı bildircn Kumbaraabaşı, fonlann büyük bölümünün de bütçede toplanmasının öngörüldüğünü söyledi. • Şirketlere ve tasarrufçulara zengin finans se- çenekleri sunmak amacıyla, borç ve alacaklann menkul kıymetlere dönüştürülüp bu Değerlerin borsalarda işlem görmesi özendirilecek. • Risk sermayesi kunımu, küçük ve orta ölçek- li işletmelere yönelik finansman kurumlan, tü- ketici bankalan, risk yönetim ve araç kunımla- n, enformasyon kurumlan kunılacak. • Menkul kıymet yaunm fonlan yeniden düzen- lenecek. Maü piyasalann gelişürilmesinde bu ku- rumlardan etkin olarak yararlarulacak. • Uluslararaa finansmanda, doğrudan ve port- föy yatınmlannı özeadirecek uygulamalara ve bu çerçevede yabana ülke yatınm fonlanna aşır- lık verilecek. Programda, finans kesimi refonnunun önce- likli uygulamaları da şöyle sıralandı: • Eşzamanlı yttrütülecek kamu reformu 9e 'mali kalabalıklaşma' (crowding-out) dengeleme ve onanm progranunın en başından itibaren kont- rol altına alınacak, • Hisse senedine yapüacak yatınmlar ilk mali yıl içinde vergi dışı bırakılacak, • Nominal degil, reel faizlerin vergilendirüme- si. stopajın kaldınlma&ı Uk mali yıl içinde baş- latuacak, • Banka ve sigorta muameleleri üzerindeki vcr- gileri ocak 1992 itibanyla düşürecek uygulama, aynen benimsenerek uygulanacak, • Bankalann yeni araçlara yönelmesini engelle- yen uygulama ve düzenlemeler bir sistem yakla- şımı ile ele almarak uzlaşma mekanizmas» Ue ilk üç aydan itibaren kaldınlacak, • Menkul kıymet yatınm fonlan altı ay içinde yeniden düzenlenip, banka dışı kurumlara fon kurma hakkı verilecek. Fonlann yönetim, dene- tim ve diğeı fonksiyonlan birbirinden aynlacak, • Özel şirketlerin finansman bonosn ve tthvil, bankalann banka garanüli bono cıkartmatonnı zoriaşnran düzenkmeler ük 6 ay içinde ortadan kaldırüacak. • Risk sennayesi kurumu, risk yönetimi araç ve kurumlannın, enformasyon kurumlannın geliş- tirilmesine ilişkin araştırmalar ilk 3 ay içinde baş- latılıp, bu kurumlann ilk yü sonunda faaliyete geçmesi hedeflenecek, • Küçük ve orta boy işletmelerin finansman so- nınlanna çözümler, ilk 3 ay içinde Halk Ban- kası bünyesinde, ilk yıl sonunda da yeni oluştu- rulacak küçük ve orta boy sanayi bankaahğı çer- çevesinde ele alınacak, • Kamu reformu üe mali denge sağlanmaya baş- landıgında (konsensüs mekanizması ile) dispo- nibüite ve munzam karşüıklar ilk 6 ay sonundan itibaren dünya standartlanna doğru kıdirilecek. Sanayi aülım stratejisi • 198O'U yülarda, Türkiye'de sanayikşme stra- te)isinden vazgeçilerek sanayi politikalan eko- nominin ana ekseni olmakun çıkartılnnsür. Ka- mu kesimi imalat sanayinden dışlamrken KtT'- ler güçsuz, verimi düşük ve giderek zarar eden bir performans içine itibnişlerdir. Özel kesim sa- nayi ise ticaret afıruklı potttikalar ile geri sıra- lara gönderilirken yüksek maliyetler ile yüksek kur ve faiz politikalan da sanayicinin önnne en- gel olarak konulmuştnr. Stratejinin politikalan • Hemen uygulamaya konacak "500 günlük dengeleme onanm ve canlandırma programı"run temel amacı Türkiye ekonomisinde yeni bir sa- nayileşme süreci başlatmak ve bir atıhm yapmak iç^n ekonomiyi istikrara kavuşturarak iyileştir- mektir. • Sanayileşme stratejisinin temel hedefleri olan 'bilime dayalı sanayiler' Ue üstün beceriye da- yalı sanayileri' yaratmak, bugün işsizlik kıska- cında bulunan ülkenin genç nüfusuna karşı da bir sorumluluktor. • Yeni sanayi atılım stratejisi Ue 'yeni sanayüer', 'yeni sanayici kuşağY ve 'üstün becerili emek' dengesi hedeflenmekte ve bu yapüar arasındaki uzlaşmanın sağlanması da ortak bir siyasi amaç olarak alınmaktadır. • Türkiye için gecmişin Uhracat' ya da 'ithal ikamesine" dayalı büyüme stratejisi çetişkisi ye- rine bu iki stratejinin de zaman boyunca birbi- rini tamamlar bir yapı içinde gelectğin dinamik karsdaştu-mak üstunlükkrine' bugünden yaürun yanacak bir 'esnek sektör yapılaşması' öngörül- mektedir. • Hem kamu hem de özel kesim için tekelci ve idari kararlarla fıyat saptama yöntemleri yerine esnek fıyat oluşumunun giderek piyasalarda iş- lerlik kazanması amaçlanmaktadır. Böylece, pi- yasalarda rekabet önem kazanacaktır. • Türkiye ekonomisine yeni bir yön verUirken ye- ni bir sanayici kuşağının da yaratılması hedef- lenmektedir. Sektörier arası karşüıkh etkileşme süreci gitgide önem kazanırken sanayileri genş- tirmeden önce sanaykileri yaratmak amaçlan- maktadır. • Yabancı sermaye açık, yapra ve teşvik edki po- litikalarla özendirilecek ve desteklenecektir. • Sanayi ve tkaretin gelişürilmesinde serbest böl- geler önemli bir yer alacak ve buna ilişkin uy- gulamalar bekietilmeden başlatüacaktır. • Ayrıca sınır ticaretinin daha da geliştirilmesi sağlanacaktır. • Yeni yaünmcüık hamlesi yaratüarak sektör ön- derterinin Türkiye'nin sanayi coğrafyasını defjş- tirmek amacıyla sanayiden yoksun bölgelere yön- lendirilmesi için tüm teşvik araçlanndan yarar- landırdacaktır. • Ülkemiz açısmdan özel önemi olan az gelişmiş bölgelerin diğer bölgelerle olan gelişmişlik fark- Uhğının giderilmesi amaa ile kısa vadeli prog- ramlar uygulanarak tüm teşvik araçlanndan ya- rarlanacak pilot merkezler oluştunılacaktır. • GAP'la bütünleşen gıda ve taruna dayalı sa- nayilerin, bu bölgelerde kurulması için yatmm- cılar, tüm teşvik araçlanndan yarariandınla- cakbr. • Türkiye'nin üretim sırurlannı değiştirmek, yeni sektör poliükalanmn işlerliğini kolaylaştırmak, üretimin ülke içinde yeni yerleşim dokulanna ya- yılmasını sağlamak için 'yeni uretûn ve ulaştır- ma akslan' oluştunılacaktır. • Teşvikler, sektör ve üriin bazmda yabnm ve verimlilige yöneltilecektir. • Yatınm teşviklerinde esas nokta yatmmcıdan yararlanarak üretimi desteklemek olacaktır. • Seçuecek pilot sektörlerde araştırma-geuştinne, proje geliştirme ve teknoloji transferieri için ba- ğış türü teşvikler uygulanacakür. DYP-SHP hükümet protokolü bugün imzalanıyor Insan Hakları Bakanlığı kuruluyor ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — DYP-SHP koalisyon hükümetinin çatısı bugün oluş- turulacak. tnsan Haklan ve Ka- dın Sorunlan bakanhklannın yeni kabinede yer alması kesin- leşti. DYP tarafından seçimler- den önce öngörülen Denkcilik, Gençlik ve Spor, Bayındırlık ve Imar bakanlıklannın oluşturul- ması ve devlet bakanhklan sa- yısmın ne kadar ındirilecegi ise, iki partinin liderleri tarafından bugün tartışüacak. Liderler, hü- kümette hangi bakanlıklann olacagı ve bu bakanlıklann iki parti arasındaki dağılımımn hangi oranda gerçekleşecegi ko- nusunda görüşbirliğine vardık- tan sonra Bakanlar Kurulu lis- tesini oluşturacaklar. Koalisyon protokolü dün DYP'den Genel Idare Kurulu üyeleri Şanlıurfa Milletvekili Necmettin Cevberi ve Bartın Milletvekili Köksa) Toptan, SHP'den Genel Sekreter Yar- dımcısı Ertuğrul Günay ve MYK üyesi Korel Göymen'den oluşan bir komisyon tarafından hazırlandı. TBMM Başkanhk seçimînden sonra bir araya ge- len DYP Genel Başkanı Süley- man Demirel ve SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, komisyo- nuri hazırladığı protokol metni- ni gözden gecirdiler. İki liderin koalisyon protokolünü bugün imzalamalan bekleniyor. İki partinin de kurulmasını seçimden önce öngördükleri ln- san Haklan ve Kadın Sorunlan bakanlıklannın yeni kabinede yer alması, liderlerin hükümetin çatısını oluşturmak için bugün yapacaklan görüşmeden önce kesinleşti. SHP, bu iki bakanlı- ğın görevlerinin ne olacağı yö- nünde yaptığı kapsamlı cahşma- yı bir metin haline getirerek DYP'ye sundu. SHP her iki ba- kanlığın da teşkilath bir bakan- Uk olmasından çok, diğer ba- kanhklar arasında bu konular- da koordinasyonu sağlayacak bakankklar ohnasını öngörüyor. Buna göre kadın sorunlanna ve insan haklanna, tüm Bakanlar Kurulu sahip cıkacak. SHP'nin öngörduğu biçimde, tnsan Haklan Bakanlığı, ulus- lararası kuruluşlar ile bağlantı- u ve onlann doğrultulannda ça- lışacak. Bakanlıklar arasında, insan haklan konusunda koor- dinasyon sağlayacak. TBMM tnsan Haklan Komisyonu'nun uzantısı olarak oluşturulması düşünülen tnsan Haklan Ba- kanhğı ile komisyon da işlevsel hale gelecek. SHP Genel Başkanı Inönü- nün kabinede yer alıp almaya- cağı, alması durumunda Başba- kan Yardımcıhğı'nın dışında bir bakanlığı da üstlenip üstlenme- yeceği dün de açıklık ka- zanmadı. Inönü, partisinin dün toplanan Mecus grubunda, mil- letvekillerine koalisyon hazıruk- lanyla ilgili gelîşmeleri anlat Halkın beklentileri doğnılt sunda yeni bir dönemin baş dığını vurgulayan İnönü, "1 kannklann nasıl paylaşılac konusuna henüz deginilmedi ni" kaydetti. Demokratikleşı Güneydoğu ve ekonomi prc kollerini anlatan İnönü, ö müzdeki döneme "demokra leşmenin damgasını vnracağ söyledi. înönü, "Bu noktaya lay geündigi zanneuilmesin,: diye değin muhalefette yapı lar, insanlann cezaevlerinde tikleri unutuhnasu" dedi.