Catalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 21 OCAK 1991 BORSA NOTLARI Oynayın, durmanın nekârı var? ABDURRAHMAN YILDIRIM 'addam'ın 2 ağustosta Ku- 'i işgali, yarattığı psıko- lojik ve ekonomık sonuçlarıy- la 5.5 aydan beri borsacılara kara günler yaşatmıştı. Hisse senetlerinin bu dönemde yak- laşık yarı yarıya değer yitirme- si borsacıların canını çok sık- mıştı, elleri ayakları bağlan- mıştı. 17 ocak tarihinde sılahların patlamasını hisse senedı piya- salanndakı patlama ızledı. Fa- aliyete geçışının 5 yılını doldu- ran ve savaş tecrübesi olma- yan Istanbul Borsası, Körfez- deki savaşa rağmen geçen hatta yüzde 22.2 ıle yükselış rekoru kırdı. Silahların patla- masıyla "savaşın kısa süre- de müttefikler talebı, borsaaların kötü talihi- ni kırdı. Savaşın ılk günü gıttiğimiz borsada bütün tahtalar alım lehine taleplerıyte dotuydu. Satıcı çık- biteceği" ınancında olanların madığı içın işlemler kilitlen- mişti. Brokerların yüzü gülü- yordu. "Borsa literatürüne göre savaşın çıktığı ilk gün hisseler değer kazanır"dı. Is- tanbul Borsası'nda da savaş sonrasında hisse senetlerinde yüzde 45-50 dolayında bir ar- tış bekleniyordu. Madem kı savaşın sonu ve süresı konu- suna olumlu bır fikir oluşmuş savaş sonrası dönem ıçın ne- den şimdiden hazırlık yapıl- masın'' Ustelik paranın en bol olduğu, emisyonun 18 günde yuzde 36 artarak 19 trilyon sı- nırına dayandığı, bankalardan trılyonlarca Türk Lırası'nın ve yüz rnilyonlarca doların, mar- kın çekildiği bugünlerde ucuz fıyatlardan hisse senetleri ne- den kapatılmasın? Geleneksel olarak hisse senedı pıyasası- nın en canlı günlerini yaşama- sı gereken gunierde çıkan fır- sat kaçınlır mıydı? Bdyle bir fır- sata oynanmaz mıydı' Oynayın, oynayın. Durma- nın ne kârı var?Ama savaşın da bın türlü haliniunutmayın. 1990 hisse senedi işlemlerinin uyelere göre dağılımı (milyon TL.) »rteşık Y Sınaı Y Tekten Mercharrt B TKB ihracatK TSK8 Yahnm B. Adabank Akbank Arap Türk B Banque Indosues Körfez B BNP-Ak B Ctbbank Credıt L Oemırbank Denrahk B Dışbank Egebank Estank finansbank Holantse ikUsat 14 732 58 498 21406 617 632 281 037 0 135 322 117 259 0 336 441 81 248 14640 223 762 0 7 300 0 115129 309 856 448 465 285 440 496 290 556 087 10 328 423 254 lmpexbank Interbank Koç-Amenkan Manufact H Netbank Altay A0G As Başkent Beta Bınkım Bojazıp Bumerang Camış Can Çarşı Değer Deha Oenge Derborsa Eczacıbası Ekol Entez Evıs 453 676 224141 269 339 0 278 756 742 399 766 896 20 287 42 411 65 522 471 760 631098 45 342 93 831 152 093 488 786 294 276 916 750 153 682 455 551 1 010 396 15 113 437 903 151935 benDorsa Global Günborsa Sûven IzıbeUı Karon Manufact. H F Mvmara OsmanlıB Pamuktank Saudı-Amen Sümertank Şekerbank Tekstlbank ChaseM TEB Tıcaret B Ziraat B Emlak B GaranfiB Halk B İşB TYT Tfibank 375 466 69 798 24 140 129 474 291669 137 187 249 149 73 437 552 916 1 138 368 0 26 945 101 215 303 785 0 639 599 178 879 237 318 196 121 838 082 92 165 527 432 347 760 62 374 Türk Mıtsuı B Tûrkbank Tûtûnbank Vakıflat B VVestdeutsche L Yapı Kredı B Acar Aktf Aks Med M Kuran M Yılmaz NBakır Hema Oyak Park Pay Pnm Rehber San Sağlam Semıh Tam Te2al 198 012 249 099 166 999 145 918 0 719 185 165 475 1092 39424 65 398 78 942 917 731 259 601 77 222 166 332 48 725 106 275 312 029 39 123 196 882 3 233 425 887 145 838 50 010 Toros Yatınm F A G Angıl AAIpay B Erttmen C Esenalp CEygın FBaran GYalavaç H Ozdentnlgın lYKaya K Bahadır M E Ertem M S Sakarya ÖOral S Hekımoğlu ŞBucak Y Selımoğlu 515 901 827 743 179 024 447181 199 063 232 228 344 678 132 883 373 277 202 532 847 233 405 925 144 130 200 216 564 320 340 223 214 367 546 784 T0PLAM 30 626126 Imar B 635 NOT: Yukandakı rakamlar üyelenn yapmış olduklan alış vesatış ra- kamlarmm toplamlanni göstefmek- tedır Yıl ronde Imar Bankası borsa üyelığınden cıkanlmıştır Aracı üyelerindurumu Geçen hafta İstanbul'da ya- pılan bır toplantıya katılan- lar, SPK baskanının ağzından "Borsaya 150 üye yeterlidir" sözünü duydular. Başkan, aracı üyelerı disiplın altına alabılmek için Bankalar Bırlığı gıbı bir Aracı Kurumlar Birlığı kurulmasının Sermaye Piyasası Kanun Değışiklığı Tasarısı'na konulduğunu söy- ledi. Tekbaş, tasarının önü- müzdeki hatta Meclis'in gün- demine geleceğını de açıkla- dı. Böylece 1989 yaz ayların- da hazırlanan ve TBMM'ye sunulan değişikiık tasansı, 1.5 yıl sonra yasalaşmış olacak. Bir yıl ıçinde sayılan 94'ten 125'e çıkan aracı üyelerin ge- leceğinın ne olacağı tartışılı- yor. Sayının artmasına aracı üyeler ve borsa olumlu bakmı- yor, ama SPK da yenılere "pı- yasaya rekabetı getirerek ya- tırımcıyı korumak amacıyla" izin vermeye devam edıyor Sayının artmamasını isteyen- ler, az sayıdakı aracı uyenin daha kolay gûçleneceğını ve hızmet ağının yurda yayılaca- ğını düşunuyorlar. Kendı adlarına portföy yönet- tikleri ve yaptıkları işlemlerden yüzde 1 e kadar değışen oranlı komisyon aldıkları için aracıların ne kadar kazandık- larını belırleyemıyoruz. Ama ne kadar işlem yaptıkları bel- lı. Aracı üyelerin geçen yıl yapmış oldukları menkul kıy- met alış ve satışların toplamı 230 trilyon 464 milyar 876 mıl- yon lıraya varıyor. Bu ışlem hacmının 188 trilyon 637 mıl- yar 331 milyon lırası Hazıne bonosu, devlet tahvıli ve konut sertifikasından oluşuyor Ge- lır ortaklığı senetlerinin ışlem hacmi ise 3 trilyon 796 milyar 312 milyon lirayı buluyor. Özel sektör tahvili işlem hacmi 7 trilyon 404 milyar 472 milyon lirada kalıyor. Yıl ıcınde top- lam 115 aracı üyenın faalıyeti sonucu gerçekleştırılen hisse senedı ışlem hacmi 30 trilyon 626 milyar 761 milyon lıra ola- rak belırlendı. TUSIAD'ın borsa önerileri TÜSIAD, borsanın arza bo- ğulmaması için "koor- dinasyon" istedi. TUSIAD'ın gecen cuma günü yayımladığı "1991 Yılına Girerken Türfciye Ekonomisi" raporunda borsa- ya 11 sayfa ayrıkJı. IMKB'nın eski yönetıcılerinden Azmi Fertekligil tarafından hazırla- nan bolümde borsadaki düşüş değerlendırilırken şöyle denil- dı "Borsadaki fiyatlann de- ğişme seyrinin tümüyle Kör- fez krizine bağlanması müm- kün değildir. Krizin etkisi, ekonomik koşullardan ve pi- yasanın özelliklerinden kay- naklanan ve zamanla ortaya çıkan olumsuz gelişmelerle birleşmiştir." Temmuz ayı sonunda ulaşı- lan "fiyat şişkinliğinin", özel- leştirme ve halka acılmaların yarattığı "mal boltuğu" ve Körfez knzınin "psikolojik ve ekonomik etkinlikleriyle" uzun süre devam edemeyece- ğıne dıkkat çekilen raporda, borsa faalıyetının daha denge- lı, istıkrarlı gelişmesını sağla- mak amacıyla şu önerıler getı- rildı: • Yeniden değerleme ve bedelsiz hisse dağrtımı konu- sunda ortaya çıkan yasal boşiuğun bir an önce doldu- rulması. • Özelleştırme ve halka acıl- maların borsada arz ve talep dengesını altust etmeyecek şe- kılde yürutülmesı ıçın ılgılı mer- ci ve kurumlar arasında gerekli koordınasyonun sağlanması. • Borsa içi ve borsa üst dü- zenlerfıelerde piyasada gü- ven ve istikrar sağlama öğe- sine daha fazla ağırlık veril- mesi ve bu arada, faaliyeti on- lenemeyen sokak borsasında başıboşluğun denetimi için bir yol bulunması. • Borsa görevlılerı, üye ele- manları ve dıleyen yatınmcıla- rın eğıtımlerının daha geniş ve süreklı bır eğıtım programıyla ele alınması. Madende yeniden masabaşıANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Genel Maden-İş Sendi- kası yoneticileri, TTK ve MTA'da 52 gundur grevde olan 48 bin maden işçisinı kapsayan uyuşmazlığın çözümü için bu- gün Çalışma ve Sosyal Guven- lik Bakanı İmren Aykut ile gö- rüsecekler. Türk-Iş, Korfez sa- vaşı ile ilgili gelişmelerı izliyor. Ote yandan Selüloz-lş Sendi- kası Genel Başkanı Fikri Kara- kadılar, geçen hafta içınde Ka- mu Işveren Sendıkası Kamu-lş ile 11 gundur grevde olan SEKA işçılerinin sözleşmesi konusun- da göruştuklerini, ancak sonuç alamadıklannı bildirdı. Karaka- dılar, "28 maddede uyuşmazlık var. Şu aşamada. Karau-lş'in akhselim içinde davranması ge- rekiyor. Tutumlarını değiştir- mek zorundalar" dedi. Karaka- dılar, SEKA sozleşmesını bıtır- mek için TTK ve MTA sozleş- melerinin bitiminı beklediklen yolundaki soylentilere de "Bi- zim kendi sozleşmemizde bir anlaşma umudu >ok ki biz di- ğer sozleşmeleri bekleyelim" karşılığını verdi. Genel Maden-Iş Sendıkası yoneticileri, bugun Çalışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı Imren Avkut ile yeniden bir araya ge- lecekler. Genel Maden-lş Genel Başkanı Şemsi Denizer, goruş- mede herhangi bır çözume ula- şılıp ulaşılmayacağı yolundaki soruya "Bilmiyorum" yanıtını Grevdeki SEKA ihracat yapıyor ZONGULDAK (Cumhoriyet) — Grevde bulunan SEKA Çaycuma Kâğıt Fabrıkası'n- dan Cezayir'e ihraç edilecek 5000 ton kraft kâğıdı grevdeki Zonguldak limanına boşal- tılıyor. Vemko Ehş Ticaret AŞ tarafından ki- ralanan Ceza>ir bandıralı 7200 DW tonluk Turgut Reis gemisi Zonguldak limanında bekliyor. Genel Maden-lş'in 52 gundur grev uyguladığı TTK'nın işyerlerinden olan Zon- guldak limanı, kargo rıhtımında çalısan is- çiler de grevde olduklanndan yükleme dı- şandan tutulacak özel işçilerle gerçekleşti- rilecek. Kargo nhtımındaki yukleyici vinç- ler çalışmadığı için de geminin vinçlerinin kullanılmasıyla yüklemenin yapılacağı be- lirtiliyor. Zonguldak kargo nhtımına SEKA Çay- cuma Kâğıt Fabrikası'ndan yükledikleri kraft kâğıtlan getiren kamyoncular burada yetkili bulamadıklan için sık sık sorunlar- la karşılaşıyorlar. Ne yapacaklarını bılme- diklerini belirten kamyon şoforlen, "Bize yüklediğimiz kâğıtlan Zonguldak kargo nhtımına boşaltın dediler. Geldik, yetkili bulamıyoruz. Ne yapacagımızı şaşırdıV'dıye yakındılar. Çaycuma Kâğıt Fabrikası yetkililerı, Ce- zayir'le bir yıllık anlaşmalan olduğunu ve ihraç edilecek kâğıtlann daha once uretil- miş stok mallardan oluştuğunu belirttiler. Edinilen bilgilere göre Çaycuma Kâğıt Fab- nkası'nın.bir yıllık uretim kapasitesi 75.000 ton ve uretilen kraft kâğıtlann tamamı Cezayir'e ihraç edilecek. Seluloz-İş Sendikası Genel Başkanı Fik- rı Karakadılar, SEKA yonetıminin ışçilerin grevden once urettiğı stok mallan satışa su- narak, 2822 sayılı Sendikalar Kanunu'nun grev ve lokavt uygulamalanvla ılgıli 38 mad- desıni açıkça çiğnedığinı öne sürdu. Kara- kadılar, yasaya a>kırı olmasına karşın SE- KA yonetimının bu mallan fabrika dışına çıkartmaya çalıştığını belirterek "Her tür- lü yasal girişimi yapacağız" dedi. verdi. Bakan Aykut ile göruşe- ceklerini anımsatan Denizer, "Onlar adına beni bir şey söy- lemeye çalıştırmayın. İmzayı al- madan bir şey söylemem" dedi. Turk-lş Genel Eğıtım Sekre- terı Mustafa Oaşoğlu, konfede- rasyonun, Korfez savaşı ile ilgili gelişmelerı yakından izlediğini belirterek Turk-Jş Başkanlar Kurulu'nun gerektiğinde topla- nabileceğinı vineledi. Kinu iş- kollannda grevlenn ve toplu pa- zarlık gorüşmelerinin de surdu- ğunu dile getiren Başoğlu, Kör- fez savaşı nedenıyle ocak ayı ba- şında gerçekleştırüen işçi eylem- lerinın kamuoyundaki yansıma- lannın golgelendığijıı soyledi. Turk-İş Genel Teşkılatlandır- ma Sekreteri Mehmet Bamyacı ıle Genel Malı Sekreter Enver Toçoğlu'nun ise Turk-lş Baş- kanlar Kurulu'nun bır an once toplanarak konfederasyonun savaş nedenıyle oluşan yeni or- tamı mutlaka tartışması gerek- tiğinı duşundukleri bildirıldi. TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI AŞ'DEN TASARRUF SAHİPLERİNE DUYURUDUR Şırketımızce azamı brüt %65 (net %58,175) oranı uzerınden iskonto edılmek suretıyle ıhrac edilecek A tıpı 360 gün vadelı, a tertıp 1. serı 8000000000: (Sekız milyar) TL tutarındakı fı- nansman bonolan, 21011991 tanhınden ıtıbaren 10 ışgünü sure ile satışına aracılık eden, Camış Menkul Değerler AŞ tarafın- dan aşağıda belırtılen adresinde satışa sunulacaktır. Bu fmansman bonolarının halka arzı, Sermaye Piyasası Ku- rulu tarafından 2499 sayılı kanun ve 86/11130 sayılı Bakanlar Kurulu kararına dayanılarak çıkarılan serı III, No 4 sayılı teblığ uyarınca venlen 1111991 tarıh ve FB4/T-2 sayılı ızne dayan- maktadır Ancak bu ızın fmansman bo-olarımızın ve ortaklığı- mızın kurul ya da kamuca tekeffülü anlamına gelmez 1. Ortaklığın çıkarılmış sermayesı: 388138.800 000-TL 2 Fmansman bonolarının vade tarıhr 15.01.1992 3. Fın. borçlarının ödenmesıni garantı eden banka Vbktur 4 Satış süresının bırıncı günündeki net oran uzerınden iskon- to edılmış satış fiyatı 1.000.000r TL'lık kupûr TL.632 211-TL. 5000.000: TL'lik kupûr TL, ai61.056rTL. 10.000.00a TL'lik kupûr TL, &322 112-TL 5. Satışın yapılacağı yer Camiş Menkul Değerler AŞ Barba- ros Butvarı No: 125 Camhan, Balmumcu/Beşıktas/lstanbul 6 Dığer hususli.r a) Fmansman bonolarının vadetennde gerı ödeme hızmetleri, Camış Menkul Değerler AŞ'nin yukarıda betırtilen adresin- de yapılacaktır b) Ortaklığın 3091990 tarıhlı mali tablo ve raporları, denetle- me kuruluşu Ergın Uluslararası Denetım ve Yemınlı Malı Mü- şavırlık AŞ tarafından denetlenmıştır c) Olumlu gorüş ıçeren denetleme rapor özetı, ızahnamede yer almaktadır d) 1411991 tarihinde tescıl edılen ızahname, Camış Menkul Değerler AŞ'nin yukarıdaki adresinde halkın ıncelemesine açık tutulmaktadır VEFATLAR İÇİN ?urtıçı, yurtdısı cenaze nakle- dılır, cenaze ılaçlama, malzeme. tabut, butün işlemler hassası- yetle, süratle yapılır Isletmede aynca 18 ambülans mevcuttur Cenaze ılanlanrtda hızmet be- delralınmaz İSLAM CENAZE İŞLERİ 147 20 06-1406886 Mesul Müdür HafızVELİERDEMİR İLAN T.C. Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan Hayat Sıgorta AŞ.. Sıgorta Mevzuatının gerektırdığı şartları ve kanunı formalıtelerı yerıne getirerek HASTALIK branşında faalıyet gostermek uzere ruhsatname almış bulunmaktadır. Keyfıyet, 7397 sayılı Sıgorta Murakabe Kanunu hükümleri uyarınca ılan olunur TC İSTANBUL BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ İSKİ İSTANBUL SU VE KANALİZAŞYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İHALE DUYURUSU Aşağıda özellıklerı belırtılen kapalı zarf ıle teklıf alma yöntemındekı ıhale ıle ılgılenenler, ihale dosyastnı İSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TİCARET İŞLERİ DAIRE BAŞKANLIG.INDA görebilir ve dosya bedelinı İSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ merkez veznesıne yatırarak alabılırler Isteklılenn şartnameye uygun hazırlayacakları kapalı teklif mektuplannı ıhale tanhınde saat 11 OO'e kadar aşağıda belırtılen adreste GENEL EVRAK MÜDÜRLÜĞÜ'ne gırış, tarıh ve numarasını ıçe- ren alındı makbuzu karşılığında teslım etmelen gerekmektedır Teklıf zarflan saat 14.00'de Ihale Komisyon Başkanlığı'nca açılacaktır İSKİ NO T8982 500 000 IŞIN mtO32 ADI Polıetilen boru KEŞIF BEDELI 1 300 000 000 IHALE TARIHI 29 1 991 GEÇ1CI TEMINAT 65 000 000 DOSYA BEDELI 400 000 TL Not f- Postadakı gecıKmeler dıkkate aiınmaz. 2- İSKİ 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabı olmayıp ıhaleyı yapıp yapmamakta, dıledığine kısmen veya tamamen yapmakta uygun bedehn tespıt ve takdırınde serbesttır. ADRESI İSKI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Aksaray Meydanı 34410 Aksaray-ISTANBUL TEL- 588 38 00 (35 Hat) TELEX 23923 ISU-tr FAX 588 38 83 R E K L A M D U N Y A S 1 Satış arttırmasemineriAVC Pazarlama Hızmetleri Grubu Se- mıner ve Konferanslar Bolumu, 22 ocak salı gunü 'Satış Arttırma İşi' konulu bır gunluk bır semıner duzenliyor. Esentepe- Dedeman Oteli'nde yapılacak olan semi- nerde tonlanı 15 bildiri sunulacak, kapa- nıştan önce de bir panel duzenlenecek. Dünya Gazetesi Genel Yayın Yonetme- nı Alp Orçun'un oturum başkaıüığını ya- pacağı sabah bölumünde Johnson and Johnson'dan Christiane Erentok '90'larda Satış Arttırma İşi (Promotıon)', DAP'tan Akın Alyanak 'Promosyon Araştırmalan', MılU Piyango'dan Tank Boynueğri,'Promosyon'Un Yasal Koşul- ları', FCB/Yaratım'dan Zuhtu Se- Kaveyt'İB ha- va reklaau — CNN'nin ABD'de izlenen CNN-US yayınlarında yer alan bir reklam: "Londra'ya, New York'a, Paris'e ve çok yakında Ku- veyt City'ye bızle uçun... Kuve"yt Hava Yollan!" Ipekkâgıt me> rede? — îpekkâ- ğıt 'ın urunu Solo'nun reklam kampanyalarını RPM surdurü- yor, Selpak ise Manajansın yenı bir muşterisı. zen Promosyon Kimin işi?", Siyasai Bilimler Fakultesi'nden Doç. Dr. Murat Ferman 'Promosyonun Tanıtım Karışı- mındaki Yerı' başlıklı bildirilerini suna- caklar. Oğle yemeğinde Ciineyt Ayral bir konuşma yaptıktan sonra ikınci oturumu Medya dergisinden Dr. Gıintaç Özkr yO- netecek. Bu oturumda Johnson Wax'tan Haluk Yolageldili, Yeşim Erturk ve Kâ- zım Öziş, Nesteren Da\utoğlu promos- yonun çeşıtli yonlerinı irdeleyecekler. Arda Gedik ve Zafer Kakınç gazete pro- mosyonu konusundakı gorüşlerini ilettik- ten sonra Selçuk Maruflu ve Ateş Akansel de meşrubat ve tüketim mallan promosyonu konularını irdeleyecekler. Savaş da bir gosteridir. Reklamı da eksik edilmemelidir. (Le Monde 17 Ocak 1991) Reklam yasağma karşı cephe Aralannda Rupert Murdoch, Frank Rogers gıbi unlu basın grubu patronla- nnın bulunduğu yaklaşık 20 grubun tem- sılcısınin Hollandalı Elsevier grubunun gırişimıyle bir arava gelerek AT Komis- yonu'nun reklamcılığa yonelik kısıtlama- lanna karşı "bilgilendirme ve ikna etme kampanvası" başlattığı açıklandı. 15 ocak gunu Amsterdam'da yapılan ilk toplantıda Italyan Mondadori, Ispanyol El Pais ve Fransız Le Figaro gruplannın temsılcilen de hazır bulundu. "Avrupa Gazete Editorleri ve Gazete Sahipleri Konseyi" admı alan grup, "Gazete geli- şiguzel bir nıeta değildir" ve 'Reklam öz- gurluğu olmayan bir yerde basın ozgür olamaz" şeklındekı temel duşuncelerı özellikle Avrupa Konseyi ve AT Komis- yonu yetkililerine kabul ettirmeye çalışa- cak. Konseyin, esas olarak başta tütün ve alkol reklamlarına bazı ulkelerde kı- sıtlamalar getinlmesi, bazı başka ulkeler- de ise kısıtlamalar getirilmesı tasarlanması nedeniyle oluştunılduğu bil- dirildı. Yakın bir gelecekte oyuncak ve sigorta reklamlarına da yasaklar ya da kı- sıtlamalar gelmesinin soz konusu oldu- ğunu hatırlatan konsey yetkilileri şimdilik yasal alanda mucadele etmeyi duşünme- diklerını açıklamalarına eklediler. Tütün reklamı yasağına tepki TBMM Genel Kurulu'nda tartjşıl- dıktan sonra yasalaşan, ancak şimdı Curahurbaşkanrnın ona\ını bekleyen tütün reklamı yasağı kanununa karşı tepkiler suruyor Reklamcılar Derne- ği Başkanı Ersin Salnıan, Cumhurbaş- kanı Turgut Özal'a gönderdiğı bir mektupta "ttitun alışkanhğı ile tutun reklamlan" arasında ayrım \apilma- sı gerektiğmi belirtti. Salman aynca tütun reklamı yasağımn Turkıye'de- ki 500 bin tütün ureticisi aileyı de eko- nomik olarak etkileyeceğını belirtti. Ö'e yandan Cumhurbaşkanı'nın ocak ayı sonuna kadar kendisine su- nulacak olan kanunla ügıli görüşleri inceledikten sonra karannı vereceği öğrenıldi. T E K N O L O J I V I T R I N I İşyerlerinde aydınlatmaÇalışma alanındaki ıyı bır aydınlatma, insanların daha mutlu, daha rahat ve da- ha az streslı olmasını sağlıyor. Buradan yola çıkan Thorn Lighting firması, ofis aydınlatmasının kalıtesinı olçen bir oran- lama sıstemi geliştirdi. Sistem, aydınlat- mayı etkıleyen farklı değişkenlerin etkileşimini hesaplayan bir bügisayar mo- deli ustune kuruldu. Iyi bir aydınlatma, çalışanlar ustünde- kı olumlu katkılarıyla performansı ve üretkenliğı doğrudan etkiliyor. CSP en- deksı olarak adlandınlan oranlama sıs- temi, Thorn Lighting firmasının bırçok universiteyle ortak çalışması sonucu ge- liştırildi. CSP, mimarlann ve ofis dona- nımı tasarımcılannın ofis aydınlatma konusundaki bakış açılannı değiştiriyor ve binanın çeşitli noktalanndaki aydın- latma farklılıklarını saptamayı ve karşı- laştırmayf sağlıyor. Airis UH-286 Aırıs'in yeni dızustu bilgisayan UH-286, 12,5 MHz hızmda bir 286 mikro-islemciye sahip. 2 MB'lik RAM belleği ve 20 MB'lik hard diski bulu- nuyor. Modeminin yanı sıra belleğin- de her turlu iletişim olanağını sağlayan LapLink yazılımını içeriyor. Siyah- beyaz arkadan aydınlatmah sıvı kris- tal ekranının buyukluğü diyagonal olarak 28 cm. Ikiye katlanabilen UH-286, yaklaşık bir dosya buyuklu- ğünde. C alkalin pillerle 12 saat bo- yunca çahşabiliyor. Pillerle birlikte ağırlığı ise 3 kg. Akü ile 6-8 saat çalı- şabiliyor. Fiyatı 1900 dolar. Kayak gözlüğünde net görüntü Olımpiyat oyunlarında altın madal- ya kazanmış olan kayakçı Jean- Claude Kılly'nın tasarımladığı Killy 950 kayak gözlukleri, camların buğu- lanmasını onleyen ayarlanabilir hava delikleri ıçeriyor. Killy 950' nin fiyatı 172 dolar. Aynca numaralı cam kullanılacaksa bunun ıçın 44 dolar ve camların bedelini odemek gerekiyor. Thorn firması, daha iyi aydmlatmanın çahşanlan gunde 40 saniye daha etkin kü- dığını ve bu üretkenlik artışının, enerji kullanımını >-uzde 30 azaltmakla sağla- nan para tasarrufuna eşdeğer olduğunu belirtıyor; bir çahşanın yılda bır kez bas- ağrısı çekmesınm ortadan kaldırılması uretkenhkte önemlı katkılar sağlıvabilir. CSP endeksı, ofis çalışanlannın kon- foru, tatmini ve performansını aydınlat- ma kalitesinin olçulmesinde temel olarak alıyor; bu uç değişkemn etkileşim halin- de olduğunu kabul ediyor. Işıklandırma düzeyini, parüdamayı, ışık dağümunı ve görsel bınmlerin (orneğin bügisayar ek- ranı) kullanımını değerlendirmeye alıyor. CSP endeksine göre aydınlatmamn kö- tu olduğu ortaya çıkarsa, kuçuk duzen- lemelerle olumsuzluVlar ortadan kaldınlabilıyor. Isıya dayanıklı disketler Maxell firması ısıya dayanıklı disket- ler geliştirdi. S-RD Wıde disketlerde 120°C sıcaklıkta hiçbir bozulma gozlen- miyor. Ote yandan, bugun kullanılan 3.5 inç'lik disketler 60°C'ta bozuluyor. Kar- maşık reçinelefden uretılen S-RD disket- ler eğılme ve buzulmeye daha fazla da- yanıklı. Maxell firması, dısketleri otomobilde kullarum için geliştirdi. Çünku bu ortam- da, sıcaklık ve nem ofiste ya da evdekin- den çok daha fazla değışım gösteriyor. Bu disketler, Japon otomobü yön bulma sistemlerinde kullanılan daha pahalı op- tik disketlerin yerine kullanılabilecek. S- RD'nın ilk kullanım alanı ise kiralık ara- balann katettıği yolun kaydedilmesi ola- cak. Disketler bu yıl içinde piyasaya surülecek. Körlere kılavuz kart Gıttikçe teknolojının her alanda yay- gınlastığı dunyamızda, gormeyenler de bu gelişmelerden faydalananlar arasına gırecek. Ingıliz Korler için Ulusal Ensti- tusu, gormeyenlerin bılet makineleri, tra- fık ışıklan, para makineleri gibi elektro- nik makineleri kullanmalarına yardım edecek React adlı bir kart sistemi geliş- tirdi. React aslında GEC-Marconi firması- nın geli^tirdiği ve halka açık makinelere kaydedilmiş mesajlan almak için tasa- nmlanmış elektronik olarak kodlanmış bir kart. Makinelere yerleştirilmiş veri- ciler surekli olarak bir radyo sinyali ya- yıyor. Kartın içindekı devreler ise makinenin gönderdıği sinyalleri geri yan- sıtıyor. Sistem, Londra'daki bir istasyonda de- neme duzeyinde uygulanmaya başlandı. Burada makine, bilet kapısına yuruyen ve kart taşıyan kişiye burasının giriş ya da çıkış kapısı olduğunu soyluyor. Da- ha sonraki bir uygulamada kart, özurlu kişilenn trafiğin yoğun olduğu yerlerde daha çabuk karşıdan karşıya geçmesini sağlayacak. Kart taşıyan bırısi, trafik ışıklarının yanına geldıği zaman ışıklar kırmızıya dönuşecek.