Catalog

CUMHURİYET 21 Ağus'os 1974 tR a n anıyla başlr. acağım: 19621erd». Kanada da. McGill Ümversitesı Hava \e Uzay Hukuku Enstıtüsünde uzay hukukunu incelıyordum. Büyükelçıliğımizden hiı yazı aldım: Amerikalı ve Kanadalı ünıversıtt ö'îrencılen bır «Biıleşmış Mılletler» çal:sm«sı yap?caklarmış: Her üniverslteden seçılmış ngrenciler, Genel Kurul kurup, bu toplar.tıda hir devîeti temsil ed?cek!er Bir çeşit uygul^mai! uluslararası polıtika semınerinde. Genel K u r ı lun gündemini ele alıp tartısacaklar. Türkiy»'yi temsil etfecek Amerikalı rtjrencilere yard:m etmemi isüyordu Büyükelçiiiğimiz. B Olaylar ve görüşler 44 yftlerine? Bir Truva atma ben7emedi mi tnsi Iİ2 üsleri Kıbnslı Turkler ıçın? Inglliz Dm.slen Bakanı, Savın Ecevit'in sri/ lerıyle, «vıcrtanındakı vükü hafıfle'mek lçın> timsah gözynşları dökehilıvor: «Sımriı Kıbrı^ üzerirvtfe her zamankınden daha Ç"k kara hulutlar dola*ıvor> buyurmus! «Her zamanki» kara hulutlar. hir Ba^jjkııpo? cübhesı gibl, Kıbrıslı Tüıkierin tepesinrle vıllarca dolişırken,neredeydi tngili/. Hükümcti? Sormalı MajesîeİPnnİn D!>ışleri RHkanın,!' Yunan Cuntaisının b u v n ı â u alTınria rslışan cpie hası Samson Kıbrıs devletmı zorbalıkla ele a^çırdıâı anrtlaşmaların kıırriıı£u K.bri' devİPti çik''iüü /aman, «kara b u l u t ' . v . aCnlük giineslık mi eör'inmii?tu Kıbri' eiikleri? Savm Erevi! en ıcten ntyetİPrle. «çannlma t.rn» l.onrtra'tar» kadar ffiriip, • C'jvenceri» ıkı devlpr Dİsrak davr«nma önerisi'idp bulnnrlugu vnkit p.p vantı tncilİ7 Hükümeti' 1 NP yao'ıiını Herald Tribune sa?etp = ]nın va/arı. bpiki İncüı/lPTin rie anlavshüprpklen bicimde şövlf anlatıvor: >Bir kf/ daha Sherlock Holmr> IÎP «sccHpvın hır hiT «PV vaıtmavan koppk» olavı var kar«ımi7rla Kar«ıla<nklan 5"rıınu tartışırken. •Atıa> divor dncfıı Wat"in, • koııpk 2Prpl°vin hicbir «»v v»nmr"tı kı« Hfilmes'in kar*ıl'.JSı şovle: «t«te, asrio E^r'inen olay ria bu v»«. Sunları eklivnr cazptpri: «Bu bunalım ^ır^^TP^a însiltPre'nin varatiıcı aarip olav ÎII k:. tnri't'r^. 4«ırilıŞa kPC^şmcvı salık vermekten başka. hicbir şev vapmadı » t n s ı l t n e ' n t n »ıı'unıu nrıvlp ıkr:. Thf Times sa .'Ptesinin o hen RıımlaMan vana va/ılar grînderpn Kıbns'daki sıtjmı. «ıkılmartsn «öv!» vi7ahilivor: «tçtp. hrivlp bir hava ıcinrtf 1n<»ıltpre, Kıbrıs «orunu iizerinrfe siivpnpen dfi\*letl»r arasında hir aSabev olürak kpnriı h a k l a n n ı ön Q 5xirnrıe'*p hjı^'adı . .Arfp'Haki ii*]eri*Mn Ç'kartannı vürekten duvan tnail'ere. ne hir varıa r.p dp 'i'pVi U P 5 katlanarak durumrtariır». AL1P DA KAÇAN MI?,, Seha L. MERAY birlıkte neşipr vurmak zorunria Yunan Hıkünıetı : Sürekh ffcslhık bnvle kuruluı <ıi>cak lkt rtevlet ara^mda Yıık^a. vıne üstünköru biı cı"" nım volu rlpnrmpk. İleride patlayacak \ rnı bır • Kıbrıs «nrıınu> tohumu aîmaktan baska hangi anî^m^ srhr' J Son onbe5 vıhn acı denevlen gn>. tr ı mekte hurıiı Kıhrıs'ln andlaşmalara baâlanm.s h u k u k ' a l rlÜ7Pnini vıl'^rdır kimler. nasıl çignevıp riurdıı, K'hrıs'taki Türkler neipr çekmekteyriilpr. raMİ işlenedı. kim isletmerii kurulmus dü?pni. b ü t ü n bıınlar urıırnlsıın, knnu«ulma=ın. htınlardan ricr* »lınma^in. bunları nnliverek sprcpkten h n ü v e c k veni bir düzen kurulmas:n lstevenlor vsr Bnvl"lpn eki dıizene dnniiUün dirpnişinrfelcr. Rakın. n° divebıliyorlar, HÜKtıme'imizin önerisine karsı: Özerk ikı böİEelı bır federaçyon. nnla'~a °öre. ki toplama kampı» olıırm u ş ' P r k i . e=ki riiizen. »tek bir toplama kampv» v a p m p n ı ş mıvdı b ü t t n Ada'vı Kıbnsh Turklfr içın? Anlaşılıvor: Kar=ımızdaltiler. Kıbns'ta b:r e<kı Atina tno|ıırn«al vanısı kurmsk bnvle b ' r yanivı eiirpkli kılmnk caba^ındalar ö z p ü r ki*ıİPr'p (Kıbnslı R u m ^ r i . knlelpr (Kıbn«lı TiırkİPr) oluştur»;ıır ı«tivorlar bövle bir Hıi/enı! İnEîlizlprp de pek vahanrı. npk «akıncalı cörünnıüvor hriv!p hir Tnplum Y'.îîarca «ömıirdiikleri H'nHistsn'riaki .ı.a«t. dıi7Pni hir vaııa. trcili» anavsijnmHa Hile. .=:nıf». «tabaka». 'knken» bi'.incinden. «tngı)İ7» il« «alifn» (yabancı) avınmınrlan lnSİlİ7İprir. knfası bıızün bile tüm arınabilm:s m i ' iavaş ve Barış msyalı General Car Vov. C'lausewıtz. nem savaş alanlsnnda. hem savas teorisinrlp ün vaomış bir askerdır. \ T apn]ron'!i Karş tlövüstiiktpr, sonra BPrün'rlP tıarp akaderrisini kurmııs ve " m sürrlügii fikirlerle bürün dünyada etkiler vfirarmıçtır. Clauseivitz savaçı ki"« ve öz biçimde tanımlam:stır« Savas. poliCI.anın haska araçlarln devamıdır.» Bilirrspldir h'.ı t; ntm: Pmsva da oldugtı kadar Bevaz Sarav VP Kr^m'in'rlp rip rwrıirr.«;pnmiPtir P Amerikalı Öğrencilerin Görüşü Birkaç gün «onr», Amerikalı üç t e n ç geHİ beni görmeğç. Oturduk. konuştuk. Konus.mal.irından anladım ki, taîihlmizj okunuışlar. riış polıtikamızı iyice ıncelemişler. Aklı başında delikanlılar; kalburüstii kül'Crler: var .\ev York'taki Biriesmiş Millctler Tpmsilc:lijŞmi/e de uğradık; bigıler. belgeler alriık onlarrtan» fiediler. Şövle vaklnriil?r a r d ı n d a n : «Varlısımız sonuç şıı: Kenrlinizr r.?sü bir riıç prlıtıkanız yok! Amerıka Birleşik DevİPtlerini izlıyor' u n u ? hep. Darılmaym ama, uyrTusunuz «i."î, bir Amerikan uydusu!» Türkive temsilrisi olduklarındsn, bu toplantırta bir varlık sösteremeveceklerine üzüld"ükiprir.i de söy]emi=lerdi: çünkü, Türkiv» na^il rlavranıyorsa Birleşmis Milletler'de. onlar riı Syle davrsnmak zorunrisydılar bu tnplantıda. «Beiki yöntem sorunları üzerinde söz »lınz; Amerikan temsürileri izin verirlerse!» Abartılmış da olsa. bir gerçek payı vardı bu gözlemde. Biz bize benzeriz» haklı övünüfünden, bir «Kücük Amerika» olma rizlemine kapılmıştı on yıldır (o yıllard'a^ Türk Hiikümetleri. Kimi zaman. «Kıraldan da öteye». Kıral yanlısı eörünmüştük. O kariar alışılmıştı ki bun». Basbakan tniv nü'nün, Kıbrı>= olaylan sırasınrla, o «kntii ünlü» Johnson me'<tubu üzerine, «Yeni bir riünva kuruhır, Türkivp de bu dünyada vprini alır» îözü bile. bir büyük polilika deSişikliâine hazırlık diye ynrumlanmıştı kiml cevrelrrce. S'mdi ülkemizi Birleşmis Milletler'de ü=fün yeteneklerivle temsi! eHen Savın O<msn Oloav. D i " İSleri Bakanı oldııgu «ırsda «dıs nn]ifikami7di değisiklik olmavacak, yaln:z bir üslup baskaiıfiı olabilir» decîiği zaman da, «Ne demek istedi Türkıye?» leîâFİı merakı sarmıstı «ilatlileri». Son Kıbrıs nlayında. Türk Hükümetinin, ulusuna da kendırıe de ?avg:lı. rnotin. hav>iy»tli, ölcülü t u t u m u n u n hircnk çevrtyi neden =asırttıjı belli oluvor* Tıirkive. •alişılmışrim» davranmaktaydı! Şimdiye kadar, «dontumıız, muttefikimiz» büyük devle'ler na^ıl davranmaırnz gerektıjinı «öyledikleri 7»man, bu volriı r)ir tufum eösteregelmi>ii Türk Hiikiimetleıi. Oysa. üimdi. Türk Hükümeti. Sizın s"riisleritıizi öğrendim: benim corüsüm de şöyle ..» df1yince. b(>klenm»7 hir (favrt>nı«|s karsıl»sml? o;da bütün t> «ahşmıslar». Türkiyp buaün, «dfv]«r cekışmesi> icinde olan hir dunvada, hanai etktlerin. hangi etkenlerin. hanaı çıkarların çatiîmakta olduğunu bıliyor. Ama, T u ı k haklarını, çıkarlarını, güciınü de bılivnr Daha önemlıs!. haklı cjlriuğu zaman, haklı olduğu rilcudp, Eücünü kullanmasını bıldiğinı de. hpın k»ndımize hem de dünyava cbsferırekte Bu arada. Cumhurba^kanımız Savın Knr'.ıtiirk ün sö/leriyle, «şimrii dünva milletlerınrlen kimlerin bizi. hakkı ve hakikatı anladı<lar?nı ve, a bi/c" hakka ve hakikaıe karsı olrîııklannı vine mil f t r r . rrrphercp izlememi/p ^ıra erlmıstir». Türk Hukümetinin tutumıı kar=ı*ır.ria ŞHîırnıalarının, b.iylesine davranışımi7i vadırçar Börunrrelerinin h a ş l r a nedeni şu nlsa î e r c k : Türkiye, vıüarriır. ul;ı<la:arası alaarta «vok <:ibit iken, birden «var» olrlu. Var olriuSıınu rta, dn = t • riı:.sman herkesf1, herkesin anlayacağı diîde anlattı. Savası var^tan pprlpnler vprvü7Ünden silininoevp Kadnr savaslar sürerPkHr. îcimizrİPki harıscıl rizlemlPr nı= «Ipnli vo*ı:n nlıırsa oNun hııcvilrii rliinv^ria «avas Kacmılma7rlır. Vaktivle Yunanlı kom«»va karrieslik sıiri yazan ve pfkili bir barı«cı kirnlife sahin bnlıınan Foevit'in iktidara seçer s^vasmak 7nrunda kalması. savasın zorunlugunu isbir ksnıttır ıiiinvasının savaşmadan kıınılaeagını psj] b j r rtzlemi di|p getırmektir. Yervüziindeki nınidSı. ne vazık ki her zaman banşçı vollarla c^'Mrr^pnprnivor Pıı var^nnın rprşi"* sqviınmak hpm kerdimİ7i. hem ha'kı alrlatrpak olur. Cünkü s a ^ s l a r . insan irarlpc'ni pcsn rjîT TnnınlnŞiın lipîniM'ir Ya«">rt'*ırnız diinvarta, her pkonomiV bunahmı insanhjta lpr Riri"ri w tkinrt niinva Savasbir lan. buna'an kaoitali7min kendi irinde hpsanlasmasıdır. Ama her iki<ü'ndp rip kaDîtalizm «»eriİPmisîir tkinci Dünya bu vana '<«» ekonomik buns>l'm!arın böı«esel pHansi volııns samlmıstır Cünkü artık dünya sava<sı bir niiklppr k»v«rarlır: ve insaniıSın «onudur. sovutlanarak Her M r r a m ?<hi. savasm da v r>oSi"l vprinp vc 7amanma Pö>p dp Hkh «ıvnslar vp h*k<i7 «svaslar varriir B'7im Milli Kurtn!n<; 'îavdsımı? hakiı savasa hir ömpktir Bunn valni7 bn il»ri sürmodik B^n'rla ve Do«u'ria MilH Kıırtulus Sa\aşım'7in hak'ı nitPİiSiii rmnimscvm fnk dpvlet adamı vardır. Lpnin bn '<onncîn «urt^n snvlpmi«=tir Tarihlp jlprjci k^rııktfrrlp hirrnk savas varclır Içlerinden ba7'l.>n T " r t i v p d e olrlııjıı tibi en harbarca rlps;pnthıkların ortarNn knlkmasına vardım prlerek insanlığa hizmpt Ptml«'errtir ETİlenin oenp. sömürülenin sömiirene karsı savası hakl:d'r CeTRvır in Fransa'va Vinetnnmın Amprika'va Karşı savasımlan hnklıvriı Afnka'rla Portekiz'e karsı sürdürülen savaslar verden soSe kadar hakiırhr. Bir sa'nsta h a n d tarafm haklı oMıı«nmı anlamak irin ssva«an üüclerin niteliğine hak' 1 '! Hsl''a^ vana rlpmnkratik sivasi ikfırlarlüra sahirj bır ülkpnin fası^t vnnptimlerle kavsrava tutıısmasında, hir İCUS.İCUV17 birinrisi haklıdır Kıbrıs savasımında bu bakundan biz iki kP7 naklıvız Cünkü bir vandan Kıbrıstaki fasist Ssmson vönetimine öte vandan Atina'daki laşist cunt?.va kar«ı sava.^tık. Ni'pkim evlpmin sonucunda her iki iktidara afeır bir riarbe vnrr.lmus. Doğu Akdenız'de halka drv niik sivasi olusnmİBrn îanı acılmı^tır Evlemin sonıcunda, Ynnanistan'doV.ı fa«ist cun»B «'ri'trüriî hir vara almıştır Hiç ktıs.kusU2 Wa<:htr!Çton. tjefltnsp'cipki CtA darbpsıne göz rumarkpn. NATO'nun r,ütıpv Kanadını allakrıııllak edeopk nır olıışumu dıisiinmemisti Feer 2I1 temmuzda Türkivp «savası grtze almassvdı Atina fazismi Lefkosp'de suhe açırj vavılacak: Ar.kara'da demokratik sol Ecevit'in vıkılışı seyrediiecekti. Prusyalı General Clause\vnz haklıriır ve savaş politikamn bır başka biçimde devsmıriır Köleri ve feodal dü7enler îavaslarla vıkıldı: kaoitalist dün\a savasla ea'iadı uerilerii. Spvas sömurü düzenlerinin iıriinüriür ama: sörnürıi dü7enlerine karşı savas da evrenın bır eerçeftidir Bu gerçeSı srizptmeden banşçılık yapmak. avaklan vere degmiven bir ırlealizmi simgeler Ölen tnsanlar, anasızbabasız kalan oebekler oîulsuz kalan analar ve çesitlı aoılanyla karabasan eibl ortalığı saran savaşı kim ister kü... Amaç. insanlann ve nalkların vanyana. ınsanca. mutlulukla vaşama^ıdır Bir rtayal dpsilfiiı hu özlem; gerçekleşecektif Ama hu ö7İPnı:n ılle SSVHSSI? eerçekJeeecejrine i o a n m a k ^ d ü s srfrmektir. Dus ise uyurfcen tatlıdır Uyanınca gerçekle töslasn' fnssn... Csgimi7da düs görenlprın Kafasını çarprhası için ger' çegin duvarlan anlsrla örüldü; Vietnam'dan OrtadoSvıVa, Kıbrıs tan Şıliye kadar... Asıl Konu Nevdi ası! konu Kıbrıs «orunıında? Bizrien ve g»rçek dostlârımi7dan baskaları. artık. bir an once unııîmak hpvesindp aörünürler Sanki Türkiye, Kıbrıs çıkarmasım herscyden önt6, herseyin üstüne Yıınanistan'ı dpmokrasıve kavusturmak amacıvla v a n m n t ı ria. bu arraç rt 1 aşılmasın d rrlinrfe kimi'eri «Aman'sunu yanma\ın. aman hnnıı istpmrvin, aiian sövle davTsnmavın» divp splık vrrmpSe kalkışıvnı lar Tiırk Hiikümetine tT^n'i kapalı ria olsa. srivlüyorlar nenenini: >Y'jnani=tan'da demokra*i veni k'iruldıı: nvakta kalmasma varriım pdin» Yunanistan'da riem'ikrasi çerrekten kurulriıı mu, vnk>a. dpnn^kra^iye bağlî cörıinen ama iktiriara spcim'p ^elmemis bir Ba^ikanın arkasında. perd» cfrisinrlp Cıın!a artıkları mı var. ppk bilinmivorsa ria. Kıbrıs «orunu bu muvtîıı? Kıbns bir baska konu. Yunaristan'da dpmnkra«inin kumlma=ı bambaska bir konu rieğil mi? Kimilerınp kalsa. .ha = k»» rie''l bu iki konu. Onlars CÖIP. Türkivp. KıHrıs'a öncp Samson adlı bir profpcvnnPİ kaati!1, sonra da Yunan Cunta=ını dovirmek icin asker cıknrmış, bunca özvprido hulunmııs! Eh dfvrilHi is;e Samson, rirvrilmiş s o r ü n ü r Yunan Cuntası: bövlece. sorun da hitti' «Şimd! liit. fpn, kuzu kuzu, çekilin artık K ı h n s ' a n » ripmek istpr'er bize. Yunanistan'ın fa=it Cuntadan kurtıılur iemokra'iye kavuşma?ını. riemokrasi ici'.riPki komşusu Türkiye. kusku<U7. «pvincle karsı'ar. Ama. yeter mi valnız dpmokrasiye aeçmpk? Kıbrıs sorununa, bu çıban başına, Türkivs ile Kurtla Kuzu Ynaa. demPk tn°l]lerp kPnrii cıkarlanrıı »vı'irpk'pn» duvshili' T I « ! Ppkl hajkalarında da «vürek» vok m ı P YnrPk (İHvanm^? olduhıtti 2^riı=in'1lpri karsı^ınrta. Kıbrıs Türkl^rınln Türki' n'rin bstkları r ı k a r l a n ne nlarak? Kıbrıs s o rununda kenrlİliSinrien •»rahulırıı» n l l e r ı bervim«pnip n'«kınl'"''ıi «ös»er»n fngilı? HilkümeH rif k « »t.ı«> . :,^c,r\, h,,*y, dP s i lrri« gibi davranan Th»" Times da «öylerriyor b u n u . Bir masaüa hjriıprcâım • Acıkgö/ ceçınerin biri. hjr kurtl» h:r kıi7Uvu avnı kafe«e kapntmış: »Gelîn. corün. nelpr basardım Kurtla kuzııvıı aynı kafp = tp »u'uvnrnm» riıve övünür, spvredenlrrripn n»ra t n p i s m i ' Bır meraklı davarıamamı' «N;' s ıl bp'prıvSr=ur* hu ısi** Al FU paravı da =rivte» d«"mis Şövlp bir cpvresine bakmıs aclkeoz. başkaiarının dınlemeriiginl gor ü " r p aoıklamı= ovununıı: < H T giin veni bir kıi7iı knvııvorum kaf»sp', Kar«:mı/dakılprin costeıd:klprı çö/iim yolu bu ı = t r ' Kİ7d"n rip şunu ı'evecckler belkir Be? in vıl aralarla. v«7 hin Tı'irk gnndeımek K:hri5'n*fl kunılacak kaf*>e. k n r t l a n b?<;|pmek İçin! • A!p da karan mı?» derlcr. brivle açıkgöz geçinenlere. Sherlock HolmPs Der ki... tnönu sunları vazmlştı: tBiz. Milll Müfariele «ır^^ında. hpp încKr/leri hasım durumuı.rfa bıılri'ik». Simdi rlr. Kıbrıs «orurtunda sörü^''> nız Inçilızlerı karsınmzrla : K;bn* devlctinın kurulu«unrlan bu vana. Kıbnç'taki ü'slprindp a>ker bulunduran. Ada'dakı Birleşmış Milletl^r Giicu ne asker katmış İngilterp. vıllardır Türklere vapılanları sörüp de, aklına getirriı mi «güvpneeci» rlevletlerdpn birl oldusumı? Makarios'ur. Cunta'v» vnllarfıîı. bir sarip kııSunı>r> şarki'i cibi nten <nn mektubunda. Ada'dan a l n m a l a r ı n ı ı«re<ii3i v(İ7İerce Yunan «uhavına alriırriı mı hucüne kadar? PaTnacını nvna**> mı. Yunanlı va da Kıbnslı Rum çptelerînin Türklere kar?ı irısanlık dısı bsskllarına, cina SONUNCU CİNAYET Oktay AKBAL Evet Hayır Tartışma Teşvık Unsurları ve Değerlendırmeler eşi'ik unsurları ile ilgıli olarak çeşitli değerlendırmelerin yapıldıgı oir dönemdeyiz. Bu arada 19 hazıran 1974 tarıhli «CUMHtTRIYET» eazetesınin ılk sayfasında, «TEŞVIK TEŞVIK DEDİKLERL baslığı altında yayınlanmış bir yazıda da bu konulara değinılmış ve baıı değerlendirmeler yapılmıştır «Alçakça bır cıııayet». Bu söz Kıbrıs Rumlarınin lideri Klcride>'irvdir. ABD Büyukelçisı Roger Davies. ce?ü dönmüş, »llcri kaniı yıjııilar tarafından öldürülıince «alçakça bir cinayet> sayılır. arna Baf'ta, L*^ masül da Turk koyieri'nde çocuklar delik deşık edılirse buna kımse ses çıkarmaz Üstelik K ı b ı ı s t a Tıiık halkına. hatta faşist artıklarına kapılmayan Rumlara yapılan zulmü önlemek. toplu cinayetlere snn vermek amacıyla, yanı barısı. huzuru geUrrnek amacıvla Ada'ya çıkan Türkler «barbar> bile sayılır! Yüzlerce Rum. Türk askerinin önünde tutunamayıp kaçan başıbozuk dökiintü, ABD Büyükelriliğini basacak. arabalan yakatak, bavrakları yırtacak. elpıliğı koruyan Amerikalı askprlen vurarak, öjdürecek, Büyukelçi Davies'i makineli tiifeklerle kalbura çevirecek... Bütün bunlar Lefkoşe'rleki gazetecilerin, TV'cilerin gö?ü önünde olacak. Daha daha da beteıı, bır Rum kadın duktor, Elçiye elinı bile 6Ürmek İstemeypcek. «Ölsün daha iyi» dıvecek Kleriries bu olayı «alçakça bir cinayet. diye tanımlarken riünva kamuovunun görüşunü dlie getıımistir. Getirmıştir, ama bu «a!çakllk>ta kendine düşen payı bilmış midir. anlam;^ nııdır? I Bir insanın. hiç bır insarın ölümüne «evınilmez Heie böylssine korktınç bir olayda öldüriilmoine... Hele hele o kişi bir devleti temsil eden bir büvukclçıvse. Roger Davies elli iç yaşında, iki çocuk babası bir dlplomattı Temmuztla başlamıştı gorevine. tk! av bile olmadı. Son olaylarda oynadığı rolü hilnııyorum Kıbris'la Kı=sıngpr politikasını ne denli uyguladı? Sork günlerde nasıl bir tavır t a k ı n d ı ' Bunlar daha sonra açıkianacaktır Ne olursa cUun, ne yaparsa vapsın, bir büyükelçinin, hem de elçılik bına^ının içinrie gozü dönmüş katiller tarafından oldürülmesi K:brıs dıamının anlammı dünya kamuoyuna daha derinden duyuracaktır Bu alçakça cinsyetin yararlı bir yanı olacaktır. Kim nen'ir. kim ne değildir, kim barbardır. kim katildir. kim barıştan. kim kanlı cinayetlcrden yanadır. iyice ortava çıkaracağı için. . Yıllardır vazdık. sövledtk. dünyava duyurmava çahştık. Kıbns'ta Turkler EOKA'cı fanatiklerin zulmü altınriadır, onları bu sürekli ezilmeden, korkutian, ölumden kurtarınak gereklidir diye... Amerika ydı en çok önümüi'e dikilen ne l a m a n AdB'ya bir çîkarma yapmak İJtesek. ne zaman Ruml a n n anladlğı tek dil olan güce başvurmaya kalkış>ak ABD donanması. ordusu, politikası çıktı yolumuza Johnson lan, Nixon'Ianyle... Türk ulusu bır >u>lu. iki sustu, sonunda «ne olacaksa olsun» deyip Ada'ya pönderdi askerlerıni.. üçer günlük iki savaş sonunda Aria'nın yarıya yakın bölümünü ele geçirdi. Herşeyi. her ıhtımalı göze alarak .. Ulusların zamsn zaman «herşeyi» göze almalan gerekır. Bövle bir an. »elir dayanır Ölümkalım anıdır o. Va onıırlu bir ulus olarak yaşayaeaksınız, ya da korkak. yılgın, bitkin, değersiz bir sürü olacaksınız. Türk utusu her zaman seçnıesini onur yönünde yapmıştır. «Herşeyı» göze almasım hilmiştir. Bu kez de öyle oldu. Türklerın Kıbrıs ta cinayet işlemediği, Türklerın baıbaı olmadıeı Türklerın ıstilâcı niyetler beslemediğı, Türklerın «yuıtta barıs. dünyada b a n s ı ilkesine savaş günlerırde bile uydugu aniaşıldı. Kıbnslı Rum faslstlerın ş ı m a n k h ğ ı , kustahiığı, kendini bilmezliği lse ABD Büyükelçiliğini basıp, Elçiyi öldürmeye kadar vardı. Batı riünyası bu sonuncu cinayetten sonra Kıbrıs sorununu yenı bır bakış açıâından inoeleyecektır sanınm Kim barbarmış. k:m dPâilmiş, kim ınsanlıktan, kim vahsetten yanavmış, gorııp ar.layacaktır. Gerçpklerı olriuklan sibı kabul etmek onlar ıçln yararlı olacaktır Bize gelince, biz yıllarrhr Kibn='takı faşısi çetecilerin gerçek kişiliklerini. nıtelikleriı.i bilıyor. dünyava bunu anatmayv çalısıyorduk. Baktık Hı sozle, yazıyla aniatmak ola=l değil. iş: «ilâhla ço/umlerrıek yolunu seçtik, çozümledık de... Şinıcli. davasında. tuttuğu yolda haklı ıılanların. haklı olduğuna inananlarır. ına.ncıyle elimlz . silahımızın tetiğinde olup bitenlerı seyrediyoruz. I İLE VERGİ KAYBIN4, KARŞILIK ARTAN ÖZ KAYNAK KULLANIMLARI DAHA FAZLA YATIRIMA, DAHA SINIRLI KREDİ İSTEĞİNE NEDEN OLMUŞSA BÎR SORUN YOK DENEBİLİR Bu mceİEmedR oe teşvık unsurlannın kısa bir degerlendirmesi yapılmaya çalışılmış ve bazı ek araştırmalann gereğine değınılmiştir. 1 Bır kere teşvik belgelerı çerçevesinde öngörülen yatırım indirimlerinin yüzde yüzünü eksilmis kamu gelirleri feklirde değerlend'.rmek dogru olmayacak tır. Devlet Planlama Teşkılâtınm yapmış olduğtı saptamalara söre temmuz 1968 31 aralık 1973 tarihleri arasında teşvık belgesi olan 1134 adet yatırım projesinden ancak 212 adedinin işletmeye açılmış bıılunduğtı anlaşılmaktadır. Işletmeye açılan bu tiir projelerin yatırım indırımmden laydalanabilmeleri için i.se 5 yıl içınde kâr otmeleri gerekmektedir. Bu d u m m d a ortaj'a pek büyuk vergı kayıplannın gıkmayacağı söylenebılır. Nitekım 196Ö • 1973 yıliarı arasında teşvık ahp ışletmeye açılan 212 pıojenın 5, 4 milyarhk bir sabıt yatırımı gerektirdiğı yıne DPT çahşmasır.dan anlaşılmaktadır. Yatırım inaiLinıı söz konusu 5, 4 milyarı uygulanıaya çalışmak konuya bır az daha açıkhk geurebiiir. Yukarıda belırtilen işlerru yapabilmek için 5, 4 milyarlık sabit yatırımın ne ölçüde öz sermaye ile gerçekleştirildığinı bilmemiz gerekmekteriır. Bu arada işletmeye açılmış veya açılmamış p r o jeienn. faydaiandığı tüm oıtri vadelı iç kredılerin, 1968 1973 arasında 6, 7 milyar düzeyinde oluştugu yine DPT çalışn.asınüa belirtilmıştır. Bunu da riiiika'e alarak 212 projenın içerdiği kredi miktannın ıse tahmini bir tıesap ile ve dış kredilerle bırlikta 2.4 milyar olduğunu var saytaK geriye (4.5 2,4 = 3) üç milyarlık bir ö ' sermaye ku;ianıını kalır. 3 milyarlık öz sermaye kullanımınır. ise gelışmış yörelerimizöe uygulandıgını varsayarsak, °» 30 bir vaıırım ındirimi sözlconusu olacaktır Bu da 90<i mılyon TL.sı eder. Demek ki İX)O mılyon TL. sı veraı matrahıncian indirileceictir. Indır.m yaklaşık olarak "ı 40 vergı kaybına yol açtığma göre. ortava ÖSd mı!yon TL. lık Dir vergı kaybı çıUar. 3fid mılyorlulî kayıp 5 yılda orraya çıktıgından. yılda ort?;ama 72 nıiîyon TL. lık bir vergı kavbı claraktır denebilir. Tabii tm arada söz konusu pro jelenn işletmeye açıldıkları ilk 5 yıl ıçinöe »ıu ınıiyun Kâr etmelen ve DU buyuklükte bır vergı matralıı oluşturmaları gerekmek tedır İkı yıl zarar edilse veya başabaş çalışılsa bu defa anc*k geriye Kaıan üç yıl ıçinde veraı matranının »iıtı mılvnn düzeyındp oluşması gerekereKtır.) Yukarıflrtkı hesaplarr.alann aogruya en yakınını veriıen ellerinde bulunrturar sayın ilsiililpri daha kolaylıkla vapahılırler Ar.cak 15 fıaziran ia74 tarıhli «Cumrıuriyet» gazetesınrie btr malıye uzmar.ına değin araştınnanın sonucunu tam anlayarnariık. Bu değerlendirmede 1968 yılına orania Berk KOÇER 1969 yılında yatınmlann ancak rını ındirimi dolayısiyle 1965'in sabıt fıyatlarıyla 340 milyon vergı kaybının sözkonusu oldugu belirtilmektedır Ult defa lMt)« yılında teşvik belgesi olan projelene, 19ti9 da flilen % 2 artıs gosterdlğı be lırtıleı; gerçekleşmış sabıt yatırımlarının hangi iiışkl çerçe» vesınde kıya.ldnabileteğlnl bllinu.vi.iruz. VMD vıiına «iımecten birkaç ay once. temmuz Ii)ti8 de başlamış vatırımları teşvıic du<en:nın çok ont'ciu yıllarda {.•Ihiüaıımiî ve l^fia da uygula:ınidsına geçlimış Ir.lı y a l ı n m i « n aritırıcı olm<ısı pek beklenemtz. Ayrıca lHbü yılında veıılen bel geler yatırım ındırımını öngoıü yur diye. tumunun uygulanaca ğını ve yatırım ınriinmine KONU oldcaâını düçünrneK doğru olmaz. Vukarıda oelırtmış oıüuğunıuz tahnanı hesapıanıalaı. 31 aral:k l:.*7a sonuna Kadai te^vık aln.ış ve ljletmeye açılabilmış yalırımlann, sadece ılk 5 yu için, o da en çok yılda 72 mılyun eksık vergı tahslline yul açabıieceklerır.ı güstermektedır. Önemli husus sayın ılgıhlerııı fıılı veıgl kü.vıbını sağlam bır ştkllde saplanıaları ve bu lavızin ne ölçude OL .<aynaK kul lanınıını teşvık ettığını b.ilnidlaııdır. Vergı kaybına KarşıIIK artan öz kaynak kuilarıımlan fazla yatırıma. daha snur lı tcıedı talebme neoen olmı;3 sn ve aradakı ıllşkl yeterlı ıse o;r sorun yuktuı Çünriu tasar ruf edılen k ı t d l foıılan Dasüa anıaçlar ıçııı kullaııılaoi.ıı Ayrıca ozelllkle dış lekabctıo soz konusu olduğu alanlaraa bazı marjınal prujeler de devıeye giıebilir. Bövlece kritık sekîörlerde yattrım yapılabilir. Ne var kl vukarıda btlırttiğııuu yonnekı a r a ş t ı r m a l a n tamamlamaoirı yatjrım ındırim unsurunun ciddl bir dtğerlendnnıesıni yapmak doğru olmaya.aktır. 2> Gümrük nıuafıyetı ve taksKlenaıı ıııesırıı kaııınıızt:b uır teşvık unsuru saymak bile zor dur BılıiKİıeı u/eıe ıthal ediien. maklııü ve teçhi/ala u;. gulanaıı so< Hunusu ttsviK unsuru ülkenıude vapıldmüvan. bunu da • Yerlı imaJ Uurumu» beigesl ıie Kanıtiavan maklııa ve teçhi/at için geçtıildıı Bu tüt ma Kirıa ve teı,rıl/atın ulke içınde vapıırıı aervekleşlikçe ne lthaiâiı ı e de euiüuk muaflyetı soz kunusu oinıakladır. Plan ve prnsramlarda nncelık olaı» VM'ınm KorıuİHrını geıçek Itşurmpk îsteyen gerek kamu. geıek ö/el eerek ISP Cçüncü ve h*!k sektörü tü/el ve O7Pİ kiı lerinrien. l'ürklve cfe ımal eii leme'.en makinalan satın «1mak lstediklerinde kalkıp da c ,'o lUU'e varan gumruk veıgıleri ıstemek harhüide pek anlamlı ulmaı Mılletleıaıasi ıckabet Knşullarının da tıurıa u ı n verdıfiı sövlenemez Vesıtli kesimlerdeki vatıı ımcıların ı.« bu tür eümrük gıderlerınln malıyetlere yapacası etkıye dayanması bir vana. bu tür gıder leri finanse etmeye bile güçlerı vukıu: Buraaa. ünıversıte çevreieımde de merak edilen önemlı bir husus gümrüiî muafıyetının emek yoğun pro.ıeler ıçın ne ölçüde vazgeçıricı olduğudur Bu sorun ıse, teşvik ıçın vspıi"n ba.şvurmalar ile ılgıl. olarak. Sanayi Bakanlığının vaptığı proje degerlendırme çalışmalar; çerçevesinde raiıatlıitla çozumıeneblır. V'a/geçilemeyen makına ve teçhizatın saptanarak en uygun emek makina karışımının bıılunması güç değildır Bakanlık proje değerlendırme Konusunda bir haylı yol almıştır Ayrica belirli kalitede ve beıırlı miktaıda Uretimı öngören bir yatın m çerçe\ esinde, teknık za'.en emek makina bıleşıminı büyük ölçüde smırlsmaktadır Bız ekonomıcılenn Kitaplarında oelırtildiği gıbi, bel:ru bır farksızhk. eğrisı üstünde b i r çok emek sermaye bileşıminı eösteren mikt a r l a n n bulundugu varsayımı ger çekler ile ne ölçüde Oagdaşır, sadece ekonumıcı olmamız nedenı ile bilemiyorıu Ama, bılebıldiğimız kadarı ue modern tesnolojının üretim şeklını büyüs ölçüde tarıl ettiğıdır Ayrica gelişimın bir tarıfinın de üretım şeklinin değışmesı ve gelışmesı olduğu da hatırlanmalıdır Gene de gerıce yörelere vapılan yatın m l a r ı n . gümrük rnualıvetıne ragmen emeğe dnniik olacak lan belırtilebılır. AncaK ou t ü r projelerin de ekonomık ömüıierının ne kadaı süreceğinı tahmın etmek. glinümuzdekı gelışmeler çerçevesinde bir havıı güçtür Ve bu güçlüğe gerek özel gerek kamu, gerek ıse üçüncü ve dördüncü kesımlerdekı vatırımcııarm dikkatlerını çekmek isteriz. 3) Teşvık unsurlarının gerıce yörelere gelışmiş vörelere o r a n . la ciddı bır farklılık eetırmedigıni 1974 Droeramının vayimlann a s ı n d a n önce dusünmüş oelirtmtştU 1974 prugrarn Kararnamesı 'M) Kasım 197? tarırıınden sonraki müracaatlan IstanbuJ ıçın nemen nemen teşvık etme.ne durunıunun setırdı£ı eıbı «aslında 30 k«sım 1973"ten rtncekı müracaatlar da Kararname lıükmune raemen Bakanlık ııgılileri »raaındaVi «prensip antasması» çerçevesinde reödeoıimskte; hukukı bır gerekce oulunamadJSınrian clnlaylı rerienler öne sürülmekte; Istanbul Bolgesıncie arsaMnı bile aimıs pek çok vstırımcı zor d u r u m d a bıraicılnıaktadır Bu da ayrı bır konudur.» Gerıce yorelerde vapılan her konudakı yatırımı da teşvik etmekted.r Gerice yöre o.sun ÖB ne yatırımı olursa olsun demek de kanımızcs a ş ı n lıktır Oerıce vörelerın de özellıklenne uvgun oazı fincelikler sapisnıakta fayaa vardır. Belkı bu ıı bol»e rjltmlamalan çerçevrsınde çözümlenebılır Devlet Planlama Teşkılâtı eskı Müstesarı Sayın Mpmdun Aytür'ün ile. n sörüşlüKiîü ile başlatılmış il dü.<pvındekı çaiışmalann bu yönöe de taydaları olsbilır Kısacası e. olumlu îutum üç nokta arasında doiaşmak verıne akılcı noktada durmak olacsktır çeşitli ülkelerde eerıce vörelerın gelişimını teşvık ıç:n gehştirılmış uygulamalan UNI DO. FAO sjbı milletlerarası tcuruiıışlar aracıhSı ile incelemek, bu arada Iktısadı Kalkınma Vakfının vayımlanna da göz atmakta fayda vardır 4) 18istaı nazıran 1974 tarihlı «Cumhurıvet» zazetesinde 'Teşvik Teşvik Didikleri. başlığı ile vavımlanan vs/ilar çerçevesinde. bel;rtiler> amaç dışı bazı uygulamalara selınce bunlar dogru ıse soyievecek öır sey voktur Üzuierek belırtmek gerekir kı. bazı eskı alışkanlıklarımız en akılcı tedbır ve politıkaları bile zaman zaman uygulamada yozlaştırabilmektedir Bunun çaresini ıse uygulamalann daha etkin denetımınde basmımı/in sürekli dıkkatınde ve zamamn sretıreceklerinde görüyorıız. Orta Dogu Teknik Ünivprsitesi İDARÎ İLİMLER FAKÜLTESİ (ŞLETMECİLİK BÖLÜMÜ Yüksek Lisaiıs(Master) Fğîtimi haKultemi7.ın tşıetmecuık Böıümii Y'iKsek l.ısan» programian ıçın sınavia ögrencı alına^aktıı Y'iKseK Llsans egitımınde ögıetım asanı lngiliztedır. Programa Müraıaat Sartları: 1. Uört yıllık ogrenım veıen b tam snönıe^:r° n^r fakülte veya vüitsek okuldan (Işle'.n.pcılii Mıınpnai!» lik I'emel ve ^«ısval Bılımleı t k u n o n n v.u • sn az «İYI» derece veya 2,âlAM gene! nOt ortaıSrr.ası u» mezun oliıak 2. İngııızce oiln.en Istekmeı şahsen veya yazı ue mür.cHit ençres O.D1.Ü Kayıt ve Kauuı tşlerı Müoürlıjgünar'n aıscatlan tormıarı en geç 4 Kvliıl iy74 tarıhnıe KfOaı uu Müdürlüğe gonaermış olmalıaınaı Uaha lazia ""11? edınnitu ıçın İşletmecıük Bölümüne sans<.n vev*> vazı ut rtıüıatMat ediıebıliı Gınş sınavlan (J.U.l.U Ioari tlımieı ıaKüı'esı o ı . nasında u tylül 197} Hazartesı günü s:ıat iUMi'aa oa»uvacaktıı Belırlı Dir alt puanın üzerındeif net ad»\ irograma alınacaktır. Programa KaöuJ eöıler. adavıaı 1« tvlül 1974 günü İdarl tlimler t'akültesi Dinas:noa ılaı dcutecelc ve kazananlara ayrıca mektupla bildıriıeceKtır (Ba=m: 21D69' 6637 T. C. BAY1NDIRL1K BAKANLlGl (T1PI 1ŞLERİ GENEL MİİDÜRLlİCtİ) 1 Aşağıda riurumları yazılı bulunan Doğumevı ınşaatları Ü ! sayılı kanun hükümlerine göre 4W kapalı zart usulü ile eksLİtaıeye konulmunur 2 Eksıliıne aşağıda yazıb çünlerae jaai Llde Ankara da Vapı lşlen Gene! Müdurlüğu Ihaie Komısyonunda vapılacaktır i tksıitme Sartnamesı ve diğer evrak mezKuı Genel Müdürlükte eorülebilir. 4 tk«ıhme\e oırebümek ıçın ısteklilerın: A Havmdırlık Bakanhğl namıns ner 15 ıcm qşa*ıds sösterilen geçicı temınatı. B 1874 vılınp ait Ticarei veya Sanayı udası Belaesi. C rHer i? için ayn ayrı olmak üzere niiraraaı dilekçrlpriyle hirükte vererekleri ek' sıltme sartnamesinde belirtilen ve J'ulüne eöre hazırlsnmış olan vapı aısçlsn btldırisı Sermaye ve Kredi olanaklannj açıldavan Malî Dıır'iTP Püriiris: rpknik Kersonel bildirisı. Taahhüt bildirisı Baym.lırlıt Baksnlı»mdan plmı= nlHııklan ' B ' Grubıınrtan keşif berleli kadar '5in »ksillmpsıne Bİrpbileceklerini aöfîpriı müieahhnlık karnesi İbra7 suretiyle. Yapı ts'eri r»ene' MüH'"rlÜ7İi Belge Komisyonurtdan alscaktarıt Eksiltmeye Girme Bels?sinı Teküf mektıınları ile birlikte zarfs *ovn!»l»rı lâzımdır. 5 ÎMekülpr f^klif mektuplann' ihale eünü ia»t Ifl'ı !c»riar makbuî karsılıjınd» thsle Ko•nisvorıı H3«k=>n!ı*ınp v^rppeklerfiir 6 Fk«iltrppvp Otrm» Rplrpsi alınmat] ıçın çon müracaai rarihi ssajıria göstPrılen ırınlerın m««aı »apti «nnnna ksdardir Teljrafla müraraptlar ve postada viki gecikmeleı kabu] edılrıi Kevfivet îlin olunur. l?ln Adı: 1 Adana Doiumevı mjsatı Ke»)f (12.114.İ14.İ5) (12.114.714.75) CBasınr 2i)4rı4> «6.13 Gec I h ı l r Kfknıitıia «on lıriln Mıirm jiil tarlht V « IH74 '1 K IMV4 < Salı (^jşı ç^ı tıp Kurnf (irııbu IHt Bolu Beledıye Başkaniığmdan 1 Mülkiyetı Beledijemue an ve Betedıye hudutları dahilinde bulunan muhtelif cins gayrımenkuller Belediyedeki (artnamesl gereğinc* açık aıttrnı» suıetiyle saiılacaktıı 2 Gayrımenkullerin muh»mmen bedelleri J25.OOÜ. lir» olup muvakkat temınstı 32.75(1 liradır. 3 Gayrımenkrılltrin umamı bu »rüria salılabileccğı gıbi htr «•yrımenkı'ıl teminatUn ayıılarak ı j n avrı d» vine Kelediyedekı sartnames.ne ?ör« açık »rttırma suretiyl* satıl»bıiectklir 4 İh«le 3 «ylül 1974 salı fünü » a t U.UMdf Felediv? Encüraeni huzurunH» vapılı«c»k olup. istektilerip gsyrimenkiülerin tamamıtıa ve\a thalefine şirmrk istedikleri gayrîmenkul için teminatlarını yatırarak ihale salonunda hszır bulunmaları postada vâki geciktnelerin nazara alınmayacaiı ilân olunur. (Basın: 21119 CS39) 2 OrdJ Doğumevi ıngaatı