23 Aralık 2024 Pazartesi Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
CUMHUr.£y?T 20 Şubat 1974 KlSKAN^MAK Vt 7AH YARALISIN ERDAL ÖZ 5 OZETi KOĞUŞA YENÎ GETİRİLEN TUTUKLU, NURÎ ADLI BÎR KOĞUŞ KIDEMLİSİNE TESLİM EDİLİR. .SİYASλ OLARAK BURAVA GETİRİLMtŞTÎR. KOĞUŞTA AYAKTA DURMAKTA, TABANLARI SIZLAMAKTADIR. ÇÜNKÜ YARALIDIR. BÎR GÜN EVİNÎ BASMIŞLAR, EŞYALARINI, KİTAPLARINI ALTÜST ETTİKTEN SONRA ALIP BURAYA GETİRMIŞLERDİR. BU ARADA BİR KAVGA OLUR. KOĞUŞ KIDEMLlSt NURİ'YLE ÎRİYARI BİRÎ BÎRBÎRÎNE GÎRER. AYIRIRLAR. ONA YATAĞINI GÖSTERİR SARISIN BtRÎ. YATAĞINA UZANINCA KAVGACI ÎRİYARI ADAM GELİR. KENDİ YATAĞINA KOMŞULUÖA ÇAĞIRIR YENİ GELENÎ. SÎGARA SUNAR, KONUŞURLAR. KAVGA ETTİĞÎ NURİ'YLE ONA YATAĞINI GÖSTEREN SARIŞININ İDARENÎN ADAMI, İSPİYON OLDUKLARINI SÖYLER, YOZGATLIDIR ADAM. ADI DA NURÎ. ÖTEKl KOĞUŞLARIN DA SİYASİLERLE DOLU OLDUĞUNU, SİYASÎLERİN ÎYİ İNSANLAR OLDUKLARINI ANLATIR. SONRA KENDÎ SERÜVENÎNt ANLATMAYA GİRİŞİR. YOZGATLI NURİ ASKERE ÇAĞRILMIŞTIR. KITASININ BULUNDUĞU ŞEHRE BİR GÜN ÖNCE GİDER. O AKŞAM İÇER. SARHOŞ OLARAK OTELE DÖNDÜĞÜNDE İKİ KİŞÎ VARDIR ODASINDA. YOZGATLI BİR HEMŞERİSÎ. BÎR DE MARMARİSLİ BİRİ. SIZAR NURİ. ERTESİ SABAH POLİSLER UYANDIRIR. HEMŞERİSİNÎN YÜZ BÎNÎ ÇALINMIŞTIR. MARMARİSLİ ORTADA YOKTUR. POLİS BUNU GÖTÜRÜR. DÖRT GÜN DÖVERLER. BIRAKIRLAR. BİR HAFTADA İYİLEŞİR ŞİŞ TABANLAR. SONRA DA TABANLARI SIZLAYA SIZLAYA BİR OTOBÜSE ATLAR NURİ. DOĞRU MARMARİS. İSPANYA İÇ SAVAŞI Derleyen: Şevkl Adalı Madrit halkı açlıktan kırılıyordu flbao'nun düşüsüne re Bask Cumhuriyetinin ortadan kalk masına rağrnen, Dr. Juan Negrın, cumhuriyetçi Ispanyada bir bırlık ruhunun dogmasım «aglamıştı. Hükümet daha iyi çalışma olanaklarına kavuşmak amaciyle Barselonaya yerleşme kararını açıkladı. Bu, Katalonya' nın daha çok merkezi otorite altına pirraesıni saghyan bir gelışmeydi. Durumdan anarşistler memnun olmadılar tahmin edile^JJHecegi gibi. Onlann amacf, iç savaştan sonra, sendlkalist bır *devlet kurfnaktı. Oy«a bunun gittikçe hayal haline seldığini göruyorlardı. Komünistler ise, daima merkezî kontrole taraftar oldukları için Juan Negrin'i savundular. Böylece anarşıstlerın direniş leri bir sonuç vermedi ve etkıli olamadı. Komünlatler ise, sağladıklan desteğe ragmen Juan Negnn Hükümetını avuçlarının ıçıne alamadılar. Kimsenin tanımadığı bır polıtıkacı. çok ustalıkü denge oyunlan ile cumhurıyetçller arasında bir dısiplın sağlamış oluyordu boylece. Negrın bır sure sonra ordu içindeki siyasi çekişmeleri de sona erdırmek üzere hare>cete geçecek ve sosyalıstler gibi komünistleri de hizaya sokacaktı. Anarşiatler ise güçlerini kaybetmişler ve Cumhuriyetçiler arasında azınlıkta kalmışlardı. Gene Juan Negrin'ın emrıyle, Uluslararası Tugay'm muntazam ordu birhklerıne katılmaaı kararlaştınldı. Bunlar artık subaylardan emir alacaklar ve sıkı bir disıplin içinde hareket edeceklerdi. Ne var ki Uluslararası Tugay, ilk başlardaki prestij ve güce sahip degildi artık. Tugay'ın üç liderinden biri zimmetine para geçirmekle suçlanmış ve Pransa'ya kaçmak zorunda kalmıştı. Andre Marty'nln (daha sonra akli dengesinin bozuk olduğu anlaşılacaktı) yönetimi ise bir çok gönüllüyü canından bezdirmişti. Bu yüzden Uluslararası Tugay'a katılan yabancı gönüllülerin sayısı azalmış, Tugay Ispanyol komünistlerivle doldurulmuştu. her ne pahasma olursa olsun sa vaşa devam edilmesi gerektiğinı söyledi. Baçbakan Juan Negnnin duymak istediği sözlerdı bunlar. Basbakan daha sonra kendısinin de aynı kanıda olduğunu belirtti ve milliyetçilerle savaşa devam edıleceğıni ve cumhuriyetçi lspanya'nın her karış toprağının sonuna kadar savunulacağını ilftn etti. Juan Negrm'ın konuşması, toplantıya katılanların cesaretini arttırdı. Oysa top lantının yapıldığı saatlerde, cum huriyetçilerin ilerı gelenleri içm genel bir çöküş halinde Ulkeden kaçabilmelerini sağlamak amacıyla pasaportlar hazırlanıyordu. Sonuna kadar savaş taraftarı General Miaja bile pasaportunu hazırlatmış. her şey bittiği sıra da kaçmak için gerekli tedbirleri aldırtmıştı. 28 Şubat'ta Ingilters ile Pransa Franco lspanya'sını tanıdllar. Bunun uzerine Cumhurbaşkanı Don Manuel Azana görevınden is tıfa etti. Mart ayı içinde de, Mad rıt'te Albay Casado yönetiminde Juan Negrin hükümetine karşı bır isyan patlak verdi. Bu, iç savaş içinde iç savaştı. Bazı cum huriyetçi liderler, artık her şeyin bıttiğine hükmederek Fransa'ya kaçtılar. Juan Negrın'in ise boyun eğmeğe nlyeti yoktu. Casado ayaklanmasının bastınlması İçm komünistlerin yönetımındeki birliklere emir verdi. Albay Caİspanyol Cumhuriyetinin son Bajbakanı Dr. Juan Negrin, aynı zaman sado da milliyetçilerle, bır banş anlaşması imzalamak Uzere hada iinlü bir bllim adamıydı. Bilim alanındaki başarınnı daha sonra politikada da sıirdürecek ve sonuna kadar Cumhuriyetçilerin ortak li rekete geçti. İki taraf arasında surdürulen görüşmeler sonuçderi mevkiini koruyacaktı. Daha sonra türıündeiü Cumhuriyetçi Hülanmadı. Milliyetçiler, cumhurikümetin de Bas.bakanlıfuı> (etlrildi. yetçileFe bağh hava kuvvetlerinln teslim olmağa yanaşmadığivaşlar vermek zorunda kalıyor bir an önc« lspanya sınınnı aşnı ileri sürerek Madrıt'e karşı lar dı. maya hazırlanıyordu. Onlar için en geçkin birlıkleriyle saldınya Ocak ayında Dr. Juan Neg lspanya'da artık hayat yoktu. geçtiler. Cumhuriyetçi liderler rin hukümeti Barselona'yı ter Pasaportlar hazırlanıyor arasında tam bır panik havası kederek Gerona'ya yerleşti. Koesiyordu artık. Liderler arasınmünistler, hükümet memurları Basbakan Juan Negrin bu çö dakı bu havaya karşılık Madrit'i ve sürgündeki Bask hukümeti küntü havası içinde, yakın yarsavunmağa kararlı olan anarşistmensupları da Barselona'yı terdımcılan ve cumhuriyetçi aslerle komünistler liper kazıyorkettiler. 26 Ocak'ta Barselona keri komutanlarla önemli bır lar ve yer yer milliyetçilerle kan Kuzey ve Batı'dan kuşatıldı. O toplantı yaptı. Amacı niyetlerini lı çarpişmalara gırişiyorlardı. gün öğleye doğru milliyetçi kuv öğrenmek ve ona göre hareket Buna rağmen 27 Mart öğle üzevetler kente girmeğe ve strate etmekti. Bu toplantıda, cumri milliyetçi bırlıklerin bir kolu, jik önem taşıyan noktaları işga huriyetçi ordunun subaylari, saGeneral Espinoza de los Monte le başladllar. Kentin sokaklarl vunma olanaklarının kalmadığıros komutasuıda Madrıt'e gırdı. boşalmış gıbiydı. Işgal hareketi nı, yapılacak tek şeyin millıyetMilliyetçilerin kente gırmesiyle o gün akşama doğru tamamlan çilerle görüşmelere gırişmek olbırlikte, üç yıldır yabancı elçidı. Ondan sonra da, yıllardir kor dugunu söylediler. Askerler, liklerde ve bazı gizli merkezlerde ku içinde gizlenen milliyetçilerin milliyetçilerle temas ışinin kendi gizlenen, hayatlannın üç yılını araftarları sokaklara döküldU lerine verilmesıni de istıyorlar, korku ve endise içinde geçiren ler. Artık gün onlarındı. Barse milliyetçilerin aralannda komümilliyetçilere taraftar gruplar lona'nın merkezi olduğu Kata nistlerin de bulunacağı sivıl hesokaklara dökülduler. lonya ise karışıklık içindeydi. yetlerle görüşmeğe asla yanaşYurtlarını ve evlerini terkeden mıyacaklarını 1/30*6 ediyorlardı. Y A R IN: binlerce göçmen, bulabildikleToplantıda son sözü alan «Madri her araçtan yararlanarak rit Kahramanı» General Miaja Sürgfünde kavga Fransa sınirına doğru kaçıyor, bütün bu önerilere karşı çıktı ve «ölmek var dönmefc yok, öleceğim an» bulacağım o Marmarisliyi.» Sonunda kokusunu alıyor. Atlayıp Izmir'e geçiyor. Bornova'nın oralarda... «İz sürüyorum. Tam yakalayacağım...» Yakalıyorlar Nuri'yi. Tıkıyorlar içeri. Nuri asker kaçağı. Yargılama. Ceza. Yaptıgı askerlik de yanıyor. Tamamlıyor cezasını. çıkıyor, sıl baştan yine başlıyor askerlığe. Bir yolunu bulup yine kaçıyor. Yollara düşüyor Nuri. Marmarisliyle Nuri arasında bir kovalamacadır başlıyor. Bir buçuk ay sürüyor bu kovalamaca. Neden sonra Istanbul'da yine yakalıyorlar Nuri'yi, yine içeri hkıyorlar. Nuri sabırlı. Nuri beklemesini bilenlerden. Bir gün kendini yine o deniz kıyısı kUçük kasabada bu. luyor. Yazan öyle yazmış. Nuri yine yakalaruyor, yine tıkılıyor içerl. <Az günUm kaldı.» diyor. «Yakında çıkacağım. Bulacağım o Marmarisliyi.» «Bulunca?» «Dinle,» diyor. Açık, bulutsuz btr sabah göğü gibi NurT nin yüzü artık. Kesın kararlı. Akaa gürbüa sular gibi sesi: «Öldüreceğim.» DÖRT Sarsılarak yola koyulmuştu hantal araba. Kızgın güneşli bir günün satkıttığ) akasya dallanru sıyırarak, ağaçlıklı bahçenın ortasmdaki dar toprak yoldan geçip asfalta çıkmıştı. Asık yüzlü, yağU bır ses beynine yapışıp kalmış: «... Tutuklanmasına karaı verildl.ı Araba hızlanıyor. Biraen kentin tanıdiK uğultusu. Iki aya yakın bir süredtr Içinde ama çok çok uzağında olduğun kentin öz'edi. ğin ugultusu. Arkada, diptekl kapının ortasında, ince tellerle örülmüş küçuk pencereden görünen yüksek yapılar bıraktığın gibı. Dışı kırmızıya boyalı Dir cezaevı araba* smdasın. «Birbirinizle konuşmak yok. Sigar» ıçmk yasak.» Içeçek sigaran bile yok. Yine dc içme* yasak. Arebanın içinde dört Kstoiniz. Dört yenl turuklu. Onlar da o korkunç odalardan geçtiler mi acaba? Parklardaki banka kanepelerine benzer, ince dilmelerden yapılma tahts» sırala. ra ikişer ikişer karşılıklı oturmuşsunuz. Sag elinin büeğini sıkan mavi menevişli yeru Amerikan kelepçesi, bir zincirle, yanında oturan. dizi dizine değen sivilceU sanşın çocugun sol biieğindeki kelepçeye bağh. Aranızda çelikten kopmaz baglar var. Karşında oturanlara bakıyorsun. Birl ytrminin üzerind9 gösteriyor. Boşıulrtaki ellnln parmaklan sigaradan sarannış. Demek senden daha yeni biri. T:makları uzun, içleri kirle dolu. Sakalı bir haftalık var. Saçlarından, bir süredir su görmedıği arüaşılıyor, yapışık, donuk, tozlu gibi. Gözleıinin aklan kanlanmış. Bir eliyle yanındakine kelepçeli. Yanındaki otuzunu geçkin. Kumral saçları seyrek. Bir kasaba öğretmeni belki. Yağlı, Dariak yüzü alabildiğine gergin. Dişlerini sıkı sıkı kenetlemiş, çenelerimn köşeleri tıp tıp aüyor. Sirurli biri. Sıska. Ceketinin bir düğmesı sarkıyoı. koptu kcpacak. İkısinin de ayakkabıları boyasız, kuru. Göz göze geldiğiniz oluyor, ikisl de bakışlannı kaçınyor. Birden beklemediğin Wr duraklaroayla öne doğru sa\Tulup kaykıhrken K.elepçenln bileziği, bilağindeki kabuklan yenl dökülmüş açık pembe incecik deriye gömülüyor, acmyor. Boşluktaki tek eUnle tut\ınacak Dir yer anyorsun. Yanındaki glvücell sanşının bütün ağırlığına karşı ayaklannla direnmeye çalışıyorsun, ayaklann tebeşır gevşekliğince, güçsüz. Bir yol ksvşagında olmalısınız. Diptekj tel örgülü küçük pencerenin ötesınde bir yolcu otobüsünun önü duruyor: «Mercedes Benz» Koyu boyunbağl baglamış, kısa kollu gömlen giymiş bir şoför. «Kaptan». Yol açnıyor olmalı, bu kez arkaya savrularak yola koyuluyorsur.uz. Yolcu otobüsü, düzenıi, yumusaK bir motor sesiyle sizi geçiyor. Içi ınsan dolu. Bir başka arabayı geçiyor oltnamn tadını çıkanyordur lçindekiler. Pasaklı, a&ık yüzlü, gencecik bir cmuavin», bir şoför adayı, yukarılardaki çantaiıgın parlak demırlerine sucuk gibi asılnuş, elindekl yuvarlak, Ustü pütürlü, uzun şişeden, yolculann avuçlarına ucuz kolonyalar dbküyordur. ötede yenı bitmiş, kalfa işl kaba bir apartmanın baıkonunda orta yaşh tombulca bir kadın, asılı kurumuş çama sırlin topluyor. Balkon demirlerine açık/san bir bez gerilmiş; belli kl kocası kıskanç. Diptekl küçük pencerenin ötesınaekl gö runtü ansızın gendşliyor, gerilere kaçıyor. Esraer bir akşam üstünün gölgeledigi oört yol ağ a n tanıyorsun. Buralardan böyle elin kolun baglı olarak surUklenlp götürülecejln aklına gelir mlydi? «... Tutuklanmasına karar •eriıdi.» Niçin ama niçin? Oysa şündi bu arabanın İçinde degil de, bu kaldırımları noktalayan insanların arasında evine gidiyor olabillrdin. Oysa nereye gittigini, nasıl bir yere gött'rüldUgünü bile bilmiyorsun. Ne kadar sürecek bu yol? Uzak mı gideceginiz yer? Kentin neresine düsüyor? Nasıl bir yer? Filmleroekl gibi mi? Tek basına tıkılıp kaldığın o acılarla dolu daracık, iğrenç odacıklan aratacak mi sa, * »» îste uzun otel. Girişindeki ısıklı yazı masmavi yanmıs. Kaç kere önünden geçtm >ldm bllir; bir kere olsun durup da bakmadığını «irndi anlıyorsun. Çirkin, hantal bir yapı. Her odanın önüne küçücük uydurma bırer balkon takılmış. Her balkondan bir çocuk düşebılir. Sen yüksekten de bakamazsın. lyi ki akıllarına gelmedi; seni yuksek bir yapının penceresinden baktırmaları bile yeterdi oelki. Çocuk. lar da bakamaz yüksekten. Ama kimsenin umurunda değil. Upuzun bir mınare hıç bir çeye aldırmadan geçip gidiyor pencerenin önünden. Bir otobüs durağı. Durakta sabirla bekleyen bir sürü insan, geçip gidiyor. Herkes kendi derdinde. Ne balkonlar, ne düşen acı çeken, ysralanan. vurulan, ölen çucukıar hiç biri, hlç birl önemli degil onlar lçin. Gerçekten öyle mi acaba? Bir eczane: beyaz çiğ ışıklannı şımdıden yakmıs. îçeride birkaç insan; hasta sahipleri Olsa gerek. Araba ağır agır ilerliyor. Bu saatlerde kentin yolları hep böyle olur. Işte kocaman has. tane, yayılmış yolun ötesine; camlanrun gerisınde çizgili ucuz pijamalar giytnmış hastalar, beyaz gömlekli bakıcılar. Araba sarsılarak hızlanır gibi oluyor. Yol açık olmalı. • Arkadaşlar, yolunuz açık olsun,» demek geçiyor içinden. «İyl yolculuklar.» «Konusmak yok,» diyor gerilerda bıraktıgın biri. «Sigara içmek yasak.» «... Tutuklanmasına karar verildı.» Bu yolculugun biletini kesen ses bu. Onun zoruyla bindirildin bu arabaya. Her çey, o yağlı yüzün ortasına yapısmıs etlı iki dudagın arasmdan dökülecek Bir çift söze mi bağlı? Olamaz. Konuşan, onlarmış gibi görunse de, ses baskasımn; arkada yUzütıU göstermek istemeyen başka birilerinin sesleri. Hıç göremeyecek misin, tanıyamayacak mısın onJarı? Nasıl olur? Olamaz. Dönülmez bir yolculugun iÇınaesin artık. Bu küçücük delikten görünen kent, bu koca koca bildik yapılar, öyle göründüğUne bakma erişilmez bir uzaklıkta. Sıra sıra krem rengi apartmanlar başlıyor. Buralan tanımıyorsun Bu voldan hiç geçmediğin belli. Boşluk genişier giDi oluyor. apartmanlar daha da gerilere çekiiiyor. Küme küme bir örnek yapılar. Banka evleri olabülr. Boş asfalt yolda araba hızlanıyor. Apartman kümelerinin aralannda boş arsaiar başlıyor. Akşam koyulaşıyor. Uzaklarda ışıklar çogalıyor. Küçük dört köşe pencerelerın çoğu solgun ısıklı karelerle serin bır akşsmı benekliyor. Görülemeyen bir motosiklet patırdayıp duruyor ardınızda, dayanamıyor, gerilerde kalıyor. Apartmanlar bitiyor, yapılar alçalıyor. tek katlı, yan yana aralanrnış geniş işyerleri başlıyor. Önlerinde yeni yapılan otobus ıskeletleri, üst üste yığılmış eski otomcbil lastıkleri, hurdaya çıkmı» araba ölülerl, büyuklU «üçüklü kalorifer kazanları, su depoları, tahta sandık yıgınları, borular, tarım araçlan, çekme demir yığınlan, keresteler, tahta sandıklar. Küçücülr bir dükkânın önünde, duvara dayanmiş beyaz mermer mezar taşları. Boş arsaiar. Toprak duvarlı evler. Bir sinema afişinde Yılmaz Güney'in gülmeyen, güven dolu yuzU. Bııden uzaklard&n yaklaşıp pencerenin az ötesınde ardı ardına akıp akıp akıp akıp akıp geçen tel* graf direkleri, elektrik direkleri. Dırekıer arasında alçalıp alçalıp alçalıp vükseliveren upuzun teller. Ağaçlar beliriyor ötelerde. Bodur, tozlu, sağlıksız ağaçlar, ağaç kümelen. Sonra da alabildiğine kırhk. Kırlıkla biriikt« tnsansız, evsiz. sokaksız bir boşluk. Yakıaşan gece Koca kent uzaklarda kıpır kıpır. Gök daha koyu, kül renglne yakın; budaıa, tel örgülü dört köşe, maviyi andıran bir gök Arabanın içi gittikçe daha karanlık. YUzıer seçilmiyor Aksamın serinligi hüzünle, ayrılıkla yüklü Serinligin getirdiğl bir üşüme mı? Voksa?.. Bir alaca karanııKta hınltsjaria uçuyoı araba, bir bilinmeze doğru, vortrun bir motorun kendini zorlayan vınıltısıyle. (DEVAM1 VAR) M ? B nin îtalyanlan da katıldı. Bombardunan 18 Mart'a kadar her üç saatte bir olmak Uzere devam etti. Uçaklar Barselona Uzerine 17 çıkış yapmışlar ve bombalarını bırakırken hiç bır hedef ayınmı yapmamışlardı. Barselona yıkıntı haline geldı. Barselona bombar dımanının dış dünyadaki tepkileri büyük oldu ama, milliyetçiler karşı tarafm eünde bulunan kent ve kasabaları bu şekilde bombar dıman etmege devam ettiler. önemli bir sâldırı 15 Nısan'da milliyetçi G«n»ral Alonso Vega, ani bir saldırıyla Akdeniz kıyılarındaki balıkçı kö yü Vinaroz'u aldı. Bu hiç beklenmedık bır gelişmeydi ve çok önemliydi. Zira bu bir tek saldı n ile cumhurıyetçilerin Ispanya' sı ıkiye bölünmüştU. Hükümet Barselona'da kalmış. merkezi Madrit olmak Uzere Orta ve Güneybatı Ispanya, cumhuriyetçi General Miaja'nın kontrolüne bırakılmıştı. Şimdi cumhuriyetçi lspanya'nın savunması daha da guçleşecekti. Ustelık, daha önce de belirtildiği gibi, anarşistlerin kcmünistler karşısında güçlerini kaybetmeleri cumhuriyetçiler lehlnds bir gelişme olmamıştı. Üretim faaliyetleri durmuş, açlık teh likesi bUyümüştU. Milliyetçilerin uyRuladıkları abluka nedeniyle cumhuriyetçilere dışarıdan yiyecek yardımı yapılması olanakları da azalmıştı. Bütün bu olumsuz şartlara ragmen cumhuriyetçi direnişi sürüyor, milliyetçiler bazan çok küçük bir köyü ele geçirebilmek için haftalar süren sa DİSİ BOND 1937 yılı sonlanna dofru cumhuriyetçiler Ispanya'da iki önemlı merkez ve bunlann çe\Tesindekl topraklara egemen durumdaydııar sadece. Bu iki merkez de Madrit ıle Barselona idi. Madrit' te durum daha da kötüleşmişti. Kent halkı açlıktan kınlıyordu. Milliyetçılerin çemberi yüzünden kente yardım ulaştırma olanaklan da kalmamıştı. Kondor Lejyonunun uçakları ise bombardıman lara devam ediyorlardı. 1936 yılı Temmuz ayında generaller ayaklanmasının üzerinden tam 19 ay geçmişti ve Ispanya iç savasında vanlan nokta buydu. Mılliyetçiler tam bu sırada gözlerini Barselona'ya, çok uzun yıllar Bakunin'in fikirlerüıl bir din gibi benimsemiş olan anarşistlerin yuvası olan kente, çevirdiler. Artık Barselona da Madrit gibi iç savaştan, payına düşeni alacak tı. Asıl talihsizlik, Barselona'nın gerçek sahipleri olan anarşistlerin güçlerini yitirmiş olmalanydı. Stalin'in komiserleri, bir yanda iç savaş sürüp giderken, komünistlerin desteginde harekete geçmişler ve anarşistlere her fır satta ağır darbeler indirmişlerdi. Anarşist liderlerin bir kısmı hapisteydi, bır kısmı ise öldürülmüşıerdi. Milliyetçilerin Barselona saldırısı bu şartlar altında 16 Mart'ta başladı. önce milliyetçilerüı emrindeki Alman Kondor Lej yonunun uçakları ksnti bombaladılar. Bombardunana Mussolini* TİFFANY JONES fsnvoc A*tnA DH seN(M sıe KEMLE MtN S GARTH LATIVORLAR BıP BOEUYU • • • • • > » » » • • • • • • •••• • DOKTOR TARIK Z. KIR'JAKAN Deri. Saç ve Zührrvt Haütalıklar Mütehamisı lstiklâl Cad Parmskkapı •• • • • » ••• • » » • • • •• » » • • (Cumhuriye 1410) No: 66 TEL *A 10 73 ^
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear