Katalog

30 RİZE Karizmatik horozun festivali Esra Kartal Doğa Derneği oğu Karadeniz denince 20 metreD lik ağaçlarlar kaplı gür ormanlar ve 2 bin metrenin üzerindeki yaylalar akla gelir. Oysa aynı zamanda her 50 kilometrede değişen insanı, tarihi, kültürü, asırlık şimşir ağaçları ve her yıl yırtıcı kuşların göçüne ev sahipliği yapmasıyla bu dağlar ülkemizin en özel alanlarından biri olmaktadır. Bütün bunların yanında Doğu Karadeniz dağları, Kafkasya bölgesine özgü dağ horozunun yaşama alanı olmasıyla da son derece önemli bir hal alır. Dağ horozu siyah tüyleri, kıvrık kuyruğu ile ihtişamlı ve karizmatik bir görünüşe sahiptir. Daha kendisini görmeden insanları kendine hayran bırakıp, sırf onu görmek için sabahın saat 3’ünde yayla yollarına düşürebilir. Dağ horozu bu yönüyle adeta bir kara büyüdür. Onu bulmak ne kadar zorsa yaşamını tehdit eden faktörler de o kadar çoktur. Yasadışı avcılık, aşırı otlatma, ot kesimi, yaylalar için yol yapımı ve yayla turizmi nedeniyle artan turizm baskısı Doğu Karadeniz’in gizemli kuşunun zamanla azalmasına, eskisi kadar bol görülememesine neden olmaktadır. Doğa Derneği 2003 yılı sonunda başladığı Dağ Horozu Koruma Projesi ile türün yayılım alanlarını saptayıp Ulusal Dağ Horozu Eylem Planını hazırladı. Sadece araştırmayla kalınmadı ve tür hakkında bölgede farkındalık arttırma çalışmaları bir festivalle kutlanır hale geldi ve bir yandan da türe olan duyarlılığın artması sağlandı. Dağ Horozu Festivali iki yıldır Rize’nin İkizdere ilçesinde, İkizde re halkının ev sahipliğinde, Rize Valiliği, Rize Belediyesi, İkizdere Kaymakamlığı ve Belediyesinin desteği ile İkizdere Doğa Sporları Derneği ve Doğa Derneği’nin katkılarıyla İkizdere ve yaylası ile Sivrikaya’da gerçekleştiriliyor. 2427 Haziran arasında ikincisi düzenlenen festivale 13 farklı ilden yüze yakın kuş gözlemcisi ve doğa sever katıldı. Katılımcıların yaklaşık yarısı için festival macerası AnkaraErzurum treninde başladı. Uzun süren tren yolculuğu sohbetler ve trenden yapılan kuş gözlemleri ile sonlandı. Festivalin en heyecanlı günü hiç kuşkusuz 100 kadar kişinin sabah saat 3’te dağ horozunu görmek için Sivrikaya yaylasına çıktığı gündü. Herkesin arzusu gizemli kuşu bir kerecik görebilmekti. Yerel kılavuz Mustafa Sarı önderliğinde yaklaşık iki saat süren yürüyüş sonunda dağ horozunu görebilen çok az kişi vardı. Ama Doğu Karadeniz dağları konuk larını gösterecek diğer güzellikleriyle avuttu. Yer yer görülebilen ladin ağaçları, rengarenk kocaman bir çiçek tarlası, çütre kuşunun huzur veren sesi, birbirinden narin kelebekler, sisli dağ zirveleri, özgürce akan dereler ve gizemli kuşun beslenmek, saklanmak için seçtiği beyaz çiçekli orman gülleri. Festival boyunca mıhlamalı, karalahana sarmalı öğünler, Cimil, Petran, Anzer ve Ovit yaylalarında yürüyüşler, kuş ve doğa gözlemleri ile Karadeniz’in büyüsü yaşandı. Fotoğraflar: Yıldıray Lise Ruedi Aeschlimann