Katalog

4 Erdoğan’a aylık sunulan medya analiz raporlarında gazetelerle ilgili ilginç saptamalara yer veriliyor C haberler 16 MART 2007 CUMA Başbakanlık basını fişliyor NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakanlık Basın Merkezi tarafından hazırlanan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a sunulan aylık medya analiz raporlarında, gazetelerle ilgili ilginç saptamalara yer veriliyor. Vakit gazetesinin, türban ve katsayı ile ilgili tepkileri hükümetten uzaklaştırmaya dönük taraftar bir yayın çizgi izlemesi nedeniyle övüldüğü raporda, Yeni Şafak’ın da hükümetin mutlak destekçisi olduğu belirtiliyor. Raporda, Cumhuriyet, Milliyet, Evrensel, Güneş, Gözcü ve Yeni Çağ gazetelerine sert eleştiriler yöneltiliyor. Raporda, Başbakan’ın ABD gezisi sırasında 4 köşe yazarının 1 şişe Syrah Calvet 2002 Fransız kırmızı şarabını içtikleri, böylece Erdoğan’ın uçağında içki içilip içilmediği konusunda açılan parantezlere de nokta konulduğu belirtiliyor. Cumhuriyet, Başbakanlık Basın Merkezi’nin tüm medyaya yönelik aylık basın takip raporlarını ele geçirdi. Bunlardan 5 Temmuz 2005 tarihli bir raporda şu saptamalara yer veriliyor. 4 köşe yazarı 1 şişe Fransız şarabı içti: ABD gezisinden akıllarda bırakılan ayrıntılardan birisi olan uçakta içki servisi konusu, Lübnan gezisinde de öne çıkartıldı. ABD gezisinde Başbakan Erdoğan’ın uçağında yer almayan gazetecilerden Nuray Başaran, Enis Berberoğlu, Oral Çalışlar ve Güngör Uras, 1 şişe Syrah Calvet 2002 Fransız kırmızı şarabını, Lübnan’a giderken içti. Böylece Başbakan Erdoğan’ın uçağında içki içilip içilmediği konusunda açılan parantezlere de son nokta konulmuş oldu. CUMHURİYET Seyrek şekilde tarafsız durabiliyorlar: Kendilerini yeni değerler oluşturma ve o değerler üzerinden hükümeti eleştirme yetkinliğinde görmeye başladılar. Laikantilaik zıtlaşmasından kendilerini alamadıklarından ötürü, Başbakan Erdoğan ve 59. Cumhuriyet Hükümeti’ne karşı seyrek şekilde tarafsız durabiliyorlar. Yazarlarında ise olay analizinden çok insanlara ve değerlere ilişkin hüküm oluşturma çabası söz konusu. Başbakan Erdoğan, 59. Cumhuriyet Hükümeti ve AKP, gazetenin birinci sayfasında 1 gün olumlu, 24 gün olumsuz göründü. 5 gün birinci sayfada ne olumlu ne olumsuz bir imaj oluşturmayacak şekilde yer verilmedi. HÜRRİYET Uçağa almayınca sayfayı kapattı: Referans gazetesi olma avantajını kullanıyor. Başbakan Erdoğan’ın ABD gezisinde Hürriyet Grubu’ndan kimseyi uçağa almamasıyla başlayan dönemden itibaren birinci sayfasını Başbakan Erdoğan’a ve AK Parti’ye kapattı. Verdiği haberlerde de küçük veriyor. MİLLİYET Doğan Grubu’nun en olumsuzlarından: Doğan Grubu’nun Başbakan Erdoğan ve AK Parti’ye ilişkin en olumsuz çizgideki gazetelerinden birisi olan Milliyet gazetesinde, Sedat Ergin ile birlikte ciddi bir dönüşüm meydana geldi. Bu süreçte gazetenin tirajında düşme görülmesine karşılık, haberlerinde ve köşe yazılarında olumluluk oranı arttı. SABAH Olumsuzluk artmaya başladı: Ciner Grubu’nun yayın organı olan Sabah gazetesinde olumsuzluk eğiliminin artmaya başladığı gözleniyor. Hükümet haberlerini eskisi gibi birinci sayfasında görmeyen, gördüğünde küçük gören gazete, iç sayfalarında da eleştirel haberlere yer vermeye başladı. Köşe yazılarında ise denge sürüyor. Ancak bir dönem tümüyle olumlu görünen gazetenin başyazarı Erdal Şafak’ın olumsuz içerikli yazılara imza atmaya başlaması, yayın politikasında değişiklik olduğuna işaret kabul edilmelidir. VATAN Bazı grupların yönlendirme aygıtı: Olumlu gelişmeleri küçük veren, olumsuz gördüklerini irileştirerek haberleştiren bir gazete. Demirel ailesinin malına el konulmasında TMSF’yi eleştirdi. Erzurum’daki türban olayında hükümetin olayı fırsat olarak değerlendirdiği yorumunu yaptı. Rusya’dan alınan doğalgazda Türkiye’nin AK Parti hükümeti tarafından zarara uğratıldığı haberlerini birkaç gün art arda yaptı. Bazı grupların yönlendirme aygıtına dönüştürülen bir gazete olma yolunda. AKŞAM Sorgulamaya muhtaç: Amerika gezisi başta olmak üzere, Başbakan Erdoğan’ı, 59. Cumhuriyet Hükümeti ve Ak Parti’yi birinci sayfasında göstermemek gibi bir çizgide yayın yapmaya başladı. Hürriyet gazetesinden geçen Serdar Turgut yönetimindeki gazete, referans gazete olma yönünde birtakım iç ve dış kaynaklara mesaj gönderme arayışını sürdüren bir gazete. RADİKAL Çok kez tarafsız: Başbakan Erdoğan’a karşı en büyük olumlulukları, çok kez tarafsız durmaları. Sözü ve eylemi yansız ve çarpıtmadan kamuoyuna duyurmaları. BİRGÜN Tarafsız verme erdemini gösterebiliyorlar: “Öteki sol”a ait gazeteler içinde en demokrat, en gerçekçi olanı denebilir. Çok kere haberleri tarafsız verme erdemini gösterebiliyorlar. TÜRKİYE Olumluluklarının altında İhlas Referans gazetesi olma avantajını kullanıyor. Başbakan Erdoğan’ın ABD gezisinde Hürriyet Grubu’ndan kimseyi almamasıyla başlayan dönemden itibaren birinci sayfasını Başbakan Erdoğan’a ve AK Parti’ye kapattı. Verdiği haberleri de küçük veriyor. Ancak, olumsuzlukları da öne çıkartmadan yayınını dengeli biçimde sürdürüyor. Başbakan Erdoğan 59. Cumhuriyet Hükümeti ve AK Parti, gazetenin birinci sayfasında 9 gün olumlu, 6 gün olumsuz göründü. 15 gün birinci sayfada ne olumlu ne olumsuz bir imaj oluşturmayacak şekilde yer verilmedi. C Ciner Grubu’nun yayın organı olan Sabah gazetesinde olumsuzluk eğiliminin artmaya başladığı gözleniyor. Hükümet haberlerini eskisi gibi birinci sayfasında görmeyen, gördüğünde küçük gören gazete, iç sayfalarında da eleştirel haberlere yer vermeye başladı. Köşe yazarlarında ise denge sürüyor. Ancak bir dönem tümüyle olumlu görünen gazetenin başyazarı Erdal Şafak’ın olumsuz içerikli yazılara imza atmaya başlaması, yayın politikasında değişiklik olduğuna işaret kabul edilmelidir. Başbakan Erdoğan, 59. Cumhuriyet Hükümeti ve AK Parti, gazetenin birinci sayfasında 14 gün olumlu, 4 gün olumsuz göründü. 12 gün birinci sayfada ne olumlu ne olumsuz bir imaj oluşturmayacak şekilde yer verilmedi. Doğan Grubu’nun Başbakan Erdoğan ve AK Parti’ye ilişkin en olumsuz çizgideki gazetelerinden birisi olan Milliyet gazetesinde Sedat Ergin ile birlikte ciddi bir dönüşüm meydana geldi. Bu süreçte gazetenin tirajında düşme görülmesine karşılık, haberlerinde ve köşe yazılarında olumsuzluk oranı arttı. Özellikle haberi haber olarak vermek gibi bir tarafsızlık gazete sayfalarına oturdu. Başbakan Erdoğan 59. Cumhuriyet Hükümeti ve AK Parti, gazetenin birinci sayfasında 9 gün olumlu, 12 gün olumsuz göründü. 9 gün birinci sayfada ne olumlu ne olumsuz bir imaj oluşturmayacak şekilde yer verilmedi. En temel haber konularından ikisi olan başörtüsü serbestisi ve meslek liselerinin üniversiteye girişinde katsayı engeli ile ilgili olarak tepkileri hükümetten uzaklaştırmaya dönük tarafların bir yayın çizgisinde devam ettiği söylenebilir. Başbakan Erdoğan 59. Cumhuriyet Hükümeti ve AK Parti, gazetenin birinci sayfasında 21 gün olumlu göründü. 9 gün birinci sayfada ne olumlu ne olumsuz bir imaj oluşturmayacak şekilde yer verilmedi. Finans yatıyor: Hükümete karşı olumluluklarının altında ne yattığını, Bankacılık Yasası’nın yasalaşmadan önceki sürecindeki gelişmeler gösterdi. Yasanın komisyondan geçen halinde İhlas Finans’ın tasfiyesinin TMSF denetiminde yapılması yönünde komisyondan geçen maddeler sonrasında bir anda, mallarına el konulan Demirel ailesinin beyanatları ve hükümete muhalefet eden grupların haberlerine yer verildi. ZAMAN Önyargısızlar: Kimseye ya da hiçbir gruba karşı önyargı oluşturmadan, tarafsızlık çizgisinde yayınlarını sürdürebiliyorlar. Hükümete karşı en büyük yakınlıkları, tarafsız duruşları. Sözü ve eylemi, olduğu ve söylendiği biçimiyle yansıtıyorlar. MİLLİ GAZETE SP’nin uyanışına işaret: AK Parti, Başbakan Erdoğan ve 59. Cumhuriyet Hükümeti’ne ilişkin en küçük bir hoşgörü yok. GÖZCÜ Doğan Grubu’nun tetikçisi: Seyrek olarak tarafsız denilebilecek haberler giriyorlar. Doğan Grubu’nun “tetikçi” gazetesi. YENİ ŞAFAK Mutlak destekçi: Başbakan Erdoğan ve 59. Cumhuriyet Hükümeti’ni mutlak biçimde destekleyen tek yayın organı olma misyonunu sürdürüyor. YENİÇAĞ Siyasi hasımlığı, fikri hasımlık sayıyor: MHP yanlısı ve MHP merkez yönetimine muhalif grubun sözcüsü olarak çıkan Yeniçağ gazetesi, AK Parti’nin özellikle başörtüsü ve eğitim sistemine ilişkin politikalarını desteklemesi beklenen bir gazete. VAKİT Türban ve katsayı tepkilerini hükümetten uzaklaştırıyor: En temel haber konularından ikisi olan başörtüsü serbestisi ve meslek liselerinin üniversiteye girişinde katsayı engeli ile ilgili olarak tepkileri hükümetten uzaklaştırmaya dönük taraftar bir yayın çizgisinde devam ettiği söylenebilir. C C Kendilerini yeni değerler oluşturma ve o değerler üzerinden hükümeti eleştirme yetkinliğinde görmeye başladılar. Laikantilaik zıtlaşmasından kendilerini alamadıklarından ötürü Başbakan Erdoğan ve 59. Cumhuriyet Hükümeti’ne karşı seyrek şekilde tarafsız durabiliyorlar. Yazarlarında ise olay analizinden çok insanlara ve değerlere ilişkin hüküm oluşturma çabası söz konusu. Başbakan Erdoğan 59. Cumhuriyet Hükümeti ve AK Parti, gazetenin birinci sayfasında 1 gün olumlu, 24 gün olumsuz göründü. 5 gün birinci sayfada ne olumlu ne olumsuz bir imaj oluşturmayacak şekilde yer verilmedi. A ‘Medya grupları’nda AKP DOĞAN YAYIN GRUBU (Hürriyet, Milliyet, Gözcü, Posta ve Radikal tiraj toplamları 1.578.000) Haberler: 47 olumlu, 86 olumsuz 216 tarafsız. Köşe yazıları: 35 olumlu 126 olumsuz 59 tarafsız. CİNER YAYIN GRUBU (Sabah, Takvim ve D.B. Tercüman Tiraj toplamları 822.000) Haberler: 44 olumlu, 25 olumsuz, 72 tarafsız. Köşe yazıları: 23 olumlu, 25 olumsuz, 32 tarafsız. KARAMEHMET YAYIN GRUBU (Akşam, H.O. Tercüman ve Güneş Tiraj toplamları 316.000) Haberler: 25 olumlu, 42 olumsuz, 65 tarafsız. Köşe yazıları: 10 olumlu, 28 olumsuz, 15 tarafsız. Köşe yazılarında en olumsuz gazeteler; Hürriyet 65, Cumhuriyet 51, Vatan 42. Köşe yazılarında en olumlu gazeteler; Yenişafak 23, Türkiye 20, Milliyet 17. Olumlu köşe yazısı çıkmayan gazeteler; Cumhuriyet, Gözcü, Takvim, Yeniçağ, Ortadoğu, Birgün, Evrensel, Gündem, Milli Gazete. Olumsuz köşe yazısı çıkmayan gazeteler; Türkiye, Zaman, Yenişafak, Star. Sol eğilimli gazeteler (Cumhuriyet, Radikal, Birgün, EvrenselTiraj toplamları 116.000) Haberler: 6 olumlu, 72 olumsuz, 78 tarafsız. Köşe yazıları: 1 olumlu, 79 olumsuz, 18 tarafsız. Sağ eğilimli gazeteler (Türkiye, Akşam, Zaman, H.O. Tercüman, D.B. Tercüman, Yeni ŞafakTiraj toplamları 1.159.000) Haberler: 124 olumlu, 33 olumsuz, 176 tarafsız. Köşe yazıları: 75 olumlu, 26 olumsuz, 46 tarafsız. Parti ve ideoloji gazeteleri (Vakit, Yeniçağ, Ortadoğu, Milli Gazete, Gündem, EvrenselTiraj toplamları 180.000): Haberler: 15 olumlu, 66 olumsuz, 28 tarafsız. Köşe yazıları: 6 olumlu, 62 olumsuz, 2 tarafsız. Olumluolumsuz haberlerde durum: Olumlu haber sıralamasında 32 haber ile Türkiye, 30 haber ile Yenişafak, 29 haber ile Star yer aldı. Bu arada Sabah gazetesindeki olumlu görünümün olumsuz bir çizgiye doğru yöneldiği de görüldü. Olumsuz haber sıralamasında 32 haber ile Cumhuriyet, 27 haber ile Milliyet, 24 haber ile Hürriyet ilk sırada yer aldılar. Başbakan Erdoğan, Suudi Arabistan ziyaretinde gazetecileri Ana uçağında 24 Şubat 2007 tarihinde ağırlamıştı. Soldan sağa: Eyüp Can (Referans), Güntay Şimşek (Sabah), Fehmi Koru (Yeni Şafak), Hasan Karakaya (Vakit), Enis Berberoğlu (Hürriyet), Nuri Elibol (Türkiye), Ekrem Dumanlı (Zaman), Başbakan Recep Tayyip Erdoğan. (Fotoğraf: AA) GENELKURMAY’DAN ‘BASIN DEĞERLENDİRMESİNE’ AÇIKLAMA ‘Adli soruşturma başlatıldı’ TGC: DEMOKRASİ ADINA ÜZÜCÜ İstanbul Haber Servisi Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Genelkurmay’ın medya değerlendirmesi adıyla yayımlanan raporunu, demokrasi adına üzüntü verici olarak niteledi. TGC, Nokta dergisinin bu haftaki sayısında yer alan Genelkurmay’ın medya konulu andıcı ile ilgili haberler üzerine yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, “Haber portallarına düşen rapor, son derece ilginç ve demokrasimiz adına da o ölçüde üzüntü vericidir. Düşünce ve ifade özgürlüğü önüne konulan yeni bir engeldir’’ denildi. Türkiye Gazeteciler Sendikası da yaptığı açıklamada, “Raporu, tam anlamıyla şok edici bulduğumuzu üzülerek ifade ediyoruz. Bu tür çalışmaların ülkedeki demokratikleşmenin gelişmesine hiçbir katkı sağlamayacağı açıktır” denildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Genelkurmay Başkanlığı, basınyayın kuruluşlarının Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) yaklaşımlarının değerlendirilmesine yönelik raporla ilgili açıklama yaptı. Açıklamada, “Konu ile ilgili soruşturma başlatılmıştır” denildi. Genelkurmay Başkanlığı, basına yansıyan “Hizmete Özel” damgalı basın güvenilirlik değerlendirme raporları hakkında soruşturma başlattı. Yapılan açıklamada şöyle denildi: “8 Mart 2007 günü Genelkurmay Başkanlığı’nın basın yayın organları hakkında değerlendirme raporu hazırladığı şeklindeki haberlere medyada yer verilmiştir. Konuyla ilgili adli soruşturma başlatılmıştır.” ‘ANDIÇ’TA NE VAR? Genelkurmay İkinci Başkanlığı’na Kasım 2006’da hangi medya kuruluşlarıyla hangi gazetecilerin TSK ile ilgili haberleri izleyebileceğini belirleyen, medya kuruluşları hakkında ayrıntılı değerlendirmeler yapan “Andıç” başlıklı bir belge sunuldu. Akredite basın ve yayın organlarının yeniden değerlendirmeyi amaçlayan belgede, medya kuruluşlarıyla gazeteciler “TSK yanlısı” ve “TSK karşıtı” olarak sınıflandırılıyor. 9 adet, toplam 52 sayfa olan hizmete özel yazılar arasında daha önce akredite olmuş gazete ve televizyonların TSK ile ilgili yaptığı haberlere “artı” ve “eksi” notlar verilen bir değerlendirme cetveli de bulunuyor.