Katalog

22 Bahadır Selim DİLEK Türkiye’nin AB hedefi, NATO’daki müttefiklik durumu değiştirmiyor… C S TRATEJİ özellikle de Ege Denizinin bir Yunan denizi olduğunu çağrıştıracak şekilde Türkiye’den FIR'ı geçerek uluslararası hava sahasına giren her Türk askeri uçağını silah yüklü uçaklarla önleme çabası içine giriyor. Yunan Hava Kuvvetleri toplam uçuşunun yüzde 80’ini (23 bin çıkış) Ege üzerinde yapıyor. Türk Hava Kuvvetleri ise toplam uçucunun yüzde 3'ünü (2 bin 300 çıkış), bunun da yüzde 80'ini silahsız gerçekleştiriyor. B ütün dünyada olduğu gibi son dönemde Türkiye’de de bütün gözler Ortadoğu’ya çevrilmiş durumda. Türk dış politikasındaki gelişmelerin gündeme yansıması açısından Irak ve Lübnan konuları, TürkYunan sorunlarının önüne geçti. Ancak, iki ülke arasındaki sorunlara, halen "istikşafi görüşmeler" mekanizmasıyla çözüm aranıyor olsa da, Kardak gibi aidiyeti belirsiz coğrafi formasyonlardan, kıta sahanlığına kadar birçok konu, AnkaraAtina hattında önemli gerginlik potansiyeli taşıyor. Yunanistan'ın AB’yi arkasına alarak Ege’de Türkiye’yi köşeye sıkıştırma çabaları şimdiye kadar sonuç vermedi. Ancak, Atina yönetiminin 2020’ye kadar olan yeni savunma stratejisi ve silahlanma politikası Türkiye’yi hedef aldığını açıkça ortaya koyuyor. Yunanistan, özellikle Türkiye’nin AB’ye aday ülke ilan edildiği 1999 yılından buyana silahlanmaya ayırdığı bütçeyi kısıyor görünse de hala AB üyesi ülkeler arasında en fazla silahlanma harcaması yapan ülke olarak öne çıkıyor. Dünya Bankası’nın rakamlarına göre Yunanistan’ın savunma için ayırdığı kaynakta son yıllarda azalma görülüyor. Dünya Bankası'nın 2005 Raporu çerçevesindeki Dünya Kalkınma Göstergeleri’ne göre, 2003 yılı rakamlarının veri alındığı kıyaslamada, GSYH’ya oranla en çok askeri harcamalar, sıcak çatışma ihtimalinin yüksek olduğu Türkiye'nin de içinde bulunduğu bölgede yapılıyor. Türkiye, GSYH'nin yüzde 4.9’u oranında bir askeri harcama gerçekleştirirken, Türkiye'nin komşuları da yüksek oranla askeri harcamada bulunuyor. Suriye, askeri harcamalara GSYH'nin yüzde 6.9'unu ayırırken, Yunanistan'daki oran ise 4.1. Yunanistan’ın askeri harcamaları, yıllar itibarıyla GSYH'nin yüzde 4'ünün altına inmiyor. Ancak Yunanistan’ın, Türkiye'yle karşılıklı ilişkilerinin gelişmesiyle birlikte askeri harcamalarında nispi gerilemeler görülüyor. 1995 yılında GSYH'nin yüzde 4.3'ü oranında bir kaynak ayıran Yunanistan’ın harcaması 2003 yılında yüzde 4.1'e gerilemiş. Ancak, askeri Yunanistan harcamalardaki göreceli deniz filosu... gerileme Türkiye’ye bakışı çok fazla değiştirmiyor. Yunanistan’da her yılın Mart ayının ilk haftasında yapılan ve ülke savunma politikasını tespit eden Hükümet Dışişleri ve Savunma Konseyi’nin 2005 yılı toplantısı sonrasında Türkiye ile ilgili olarak, "iki ülke arasında olumlu yönde gelişmeler olmasına rağmen Yunanistan’ın egemenlik Hakları üzerinde Türkiye’nin siyasi talepleri değişmemiştir. Bu nedenle de Yunanistan yeterli, caydırıcı ve güvenilir bir kuvveti elde bulundurmak zorundadır" denilmesi dikkat çekici. Her ne kadar Dünya Atina, silahlanmadan vazgeçmiyor Yunanistan, tehdit algılamasının ilk sırasında Türkiye’yi görmeyi ve silahlanmayı sürdürüyor. Atina, AB içinde silahlanmaya en çok kaynak ayıran ülke konumunda bulunuyor. Bankası Yunanistan'ın savunma harcamalarında indirime gittiğini açıklamış olsa da son yıllarda AB verileri, Atina’nın savunmaya daha fazla kaynak ayırdığını gösteriyor. Bu verilere göre 19972003 yılları arasında Yunanistan’ın silahlanma ve modernizasyon için yaklaşık 16 milyar dolar harcadı. Ayrıca Yunanistan, savunma harcamalarının gayri safi milli hasılaya oranı yönünden AB ülkeleri arasında birinci durumda. NATO üyesi ülkelere bakıldığında ise, Türkiye ve Yunanistan’ın GSMH oranlarına göre savunma harcamalarının birbirine çok yakın olduğu görülüyor. Kişi başına düşen savunma harcaması ise Türkiye'de 164 dolar iken, Yunanistan'da 709 dolar. Bütün bu bilgiler değerlendirildiğinde, Yunanistan’ın Milli Savunma Politikasının, tehdidin doğudan (Türkiye'den) geldiği varsayımına dayandırmaya devam ettiğini gösteriyor. Böylece, adaları silahlandırmakta ve 6 millik kara suları üzerindeki hava sahasının 10 mil olduğu iddiasında bulunarak Ege uluslararası hava sahasını daraltmakta ve 20052020 YAPILANMASI Yunan Savunma Bakanlığı, Yunanistan Savunma Konseyi tarafından, 24 Kasım 2004'de, Yunan ordusunun 20052020 dönemindeki yapılanmasında, ulusal ve uluslararası tehdit faktörlerindeki değişimlere paralel bazı temel değişikliklere gidilmesini kararlaştırdı. (1) Buna göre; Genelkurmay Başkanlığı tek ve en üst komutanlık olarak varlığını sürdürecek. Eskiden 4. Kolordu Komutanlığı, Asden Komutanlığı, Donanma Komutanlığı, Taktik Hava Komutanlığı ve Acil Müdahale Komutanlığı etkindi. Yeni yapılanmada, bu komutanlıkların Operasyon Komutanlıkları adı ile tek çatı altında toplanması öngörüldü. Genelkurmay Başkanının, barış zamanında, Operasyon Komutanlığı görevini yürütmesi kararlaştırıldı. Genelkurmay Başkanlığı’na doğrudan bağlı, Çok Branşlı Acil Müdahale Birliği adıyla, tugay düzeyinde, çok branşlı bir operasyon birliği kurulması, bu yeni birimde, her üç kuvvet komutanlığına bağlı, ETA, kara kuvvetlerinden "z'mak" ve deniz kuvvetlerinden "sualtı tahrip birliği"nin yer alması, ilk etapta ise, hava kuvvetlerine bağlı 31. özel operasyon filosunun katılması öngörüldü. Trakya’da 20. Zırhlı tugayın varlığının sürmesi ve 21, 23, 25. zırhlı tugayların 20. Zırhlı Tugay komutasına verilmesi karara bağlandı. Halen Kastoria’da konuşlu olan 15. Piyade Tugayı’nın varlığını devam ettirmesi ve 1. Kolordu Komutanlığı’na bağlanması kararlaştırıldı. Bunların yanı sıra diğer düzenlemeler şöyle öngörüldü: 24. Zırhlı Tugay 1. Kolordu'ya bağlanacak, Sınır bölgelerine yeni acemi er eğitim merkezleri tesis edilecek, Sayıca daha az, ancak daha etkili silahlara sahip olunacak, Milli savunma planları çerçevesinde, uzun vadede, teknolojik silahlar alınacak, Eski silah sistemleri hizmetten kaldırılacak, Ordu genelindeki profesyonel askerlerin sayısı arttırılacak, 2008 yılına dek askerlik suresi 6 aya indirilecek, bunun yanında, yedek/ihtiyat kuvvetleri (efyes) üst düzeyde hazırlanacak, Yunan Silahlı Kuvvetleri’nin çeşitli uluslararası operasyonlara katılımı arttırılacak, Genel bütçedeki savunma giderlerinin oranı düşürülecektir. PROGRAMIN AYRINTILARI Yunanistan’da askeri konularda aylık yayım yapan Amyna dergisi Mart 2005 sayısında "20062010 dönemi için 5 yıllık silahlanma programı" baslığı ile Atina yönetiminin silahlanma konusunda atmayı planladığı adımları