Katalog

8 CUMHURİYET/70.Y1L 1924/1994 Cumhuriyet ve gazetesi Türfclye Cumhuriyeti, Uhııal Baflımaızhk Savafi aonunda kunıMu, Cumhurfyat gazataai deflyto...Ulutal baflımeııl* savafi m t 20. yüzyıMa mazkım üfcelerin •önuîrgecütye ve y türfc otanuştur. Ne var kl blr ulımal savaşın aakeri aflrad blttfkten m n r ı alyaaal ve tophnmal aflrad başlar, amperyallzmln ve a6nuftrgedltğln mazkımfflkedeklkalınbları dlrenişe geçerler, çaftdaşlaşmaya karşı tfunırlar. Türfcİye'de de bu aüreç doğal olarak yaşanacaktı. yaşanmiftır, yaşanacafctar. Bllim ve 1afcnolo|l çağında halan gerl kabnış yıfiınterım sfoiürerek geçmlşe dfouk blr hayat Mçlmlnl tardürnMk Meyen yerllyabancı çıkar çevrelerinbi Mlakını yenmefc kolay de#ldJr. Yeni Gün, Uluul BajjımauMı tavaşTmızın ateşN aürecindeM coşkulu bayraflıdır. Bu sflraç Içlnda Cumhuriyet TflıfclyMİ'nln tohumlan alrimış, •üryun verm«ye baflamifb. BOytlk MKM Medlsl Hukümatinin kuruhışu laton yanl bir d e v M n doğuşu demoMlr. Yunın Nadlfnln söytodKMfllbi,fi«,bu dntottn adnı koymaya kalmiftı; o ad doğal olarflk Cumhuriy^U Cumhuriyet, bllimıel adıyla demokrasi damahH; ama dış v« Iç guçttce uzun yüzyillar gerl bıraktınlmif Mr ulkede cumhuriy«ttn ve damokrminln bîMun alkinlKftlyl» Ifİemoti, devrimler suredylag«rç«kl«şaoalızorv«ç«ttnNraavafimınsonundaolaMytfe. Bflyük Zatarvln haman ardından Gazl MuaMa Kamal*» karşı büyüyon muhalaM dalgatının ebet taıihaol blr anlamı vardı. Bu anlam bugfln Içfin de geçarlldlr. Cumhuriyet GazetetJ ta o gflntofdan bu yana "Aychntofinıa" savaşımının bflfnuel anlannnı ötunuvyerak, TOrfclye'de Ataturiı'ün açbği yotda yürumaktadlr. Bu yolu beftaomeyanler. bu yola «ngtiler koyanlar, blzl bu yokfcın naplırmııya çalışanlar elbflMe oWu, otacakbr. 70 yılhk tarihbmizde bunlan çok gfirdOk, «6rüyonız. görece^iz. Cumhuriyet, cumhuriyati yanrtan Aydınlanma Dmrimi'nbi kaynaklarmdan gucünu aldıkça, okurlanna karşı gftnnrini eksîkyarine getlrmeye çahşacaktır. 70 yıllık cumhuriyet larttıinkn am... Intcrtnpefterdc maf riskr dAkflUvor, kıımpasa ^irdiktm snnra kalıha gkkrrk vrimly kMfunbr salır halme dSnüyüyıır... O yılhuda bîİKİsMyıınn "b ; '« bilc >ok... Cumhuriyet Bir dakika.,.. Biryaşaın... Yıl 1MS. Iklnd DOnya Savaşı'ran aonu. Işls tam bu dönemde Do|an Nadl yenf bfr fm I K lcat edlyar. Tefc «rtun üzerlne eefcîc on aalırM bir lıkra lurfl bu».. Baaan en beş, hatta yirnıi safcra da ç*ebHr. Ama nekadar kne oluraa o kadar lyi. OoftanNadlnhikOçttı Mtnklanran adı "Blr OaMhandr. Ne var M Ur daklfca euriMft. Bb yeftmur deftfl. şlmşaktir... Slgaray yakmak tçkı Mbrtt çafcmaİL.. llr anda gerçejh* ı^ıldamaaı... Şehhr 1 np^nj Halan vapurlanndan WHm^M nin prq|efctcMııun denlcde ^^B bir kayı^ı aydınialmaaı.,. 4H KatabaHk araamda tan«Nk S Hrinlbhdenblregffrmenlz... ^m Kapelı perdaler araamdan M blr ışıOm tof odaya bbden ğ^M atnvermesl... Ya da taban^ ^ ^ H canvı Mlğlnl çefcer g U • ^ ^ 1 peMeyan bir kahkaha, Ur r | nOklt,birywBI M \ı^pı uogan nae^ ooyıeoe BuRAn... Rmatiftcn çıkan fiaartcnin kokusu, Amdan yeni çıkmrç rkmr£i nmltnr Z*TV\V raıekvhi içln Ycni pani ik ilgili halvrk*rc ıvt/cicmi/ cn poni> biçiiiHİc ycr vcrıııi>lir. lıalvrkT. kuııkaiüılcr. görü>k*ı birbiri arkaMiıdatı yaytııılanıni^lır. 12 AgustoK I'J W Salı lanhlı sa\ımı/da. ycni parü l h^ıkkıncia Aıalürk şcîyic dcmi^ıır: MSerbvNt tartıyna. brnîm, gençJiginıden bifi u«fik ve faraftar ııldugum hir >Uucıklamusıgkmıvıır11! Auusin* l)ur)>uııluka bîilun dünıııdu ııhlııgu uibî bi/dı \\mhu . ^ünkiı. bıikünKl. ııulî Kücüıııiulc uruntiMi (pnniyHr. BuKÛnkü ku^ak iv'üı tvrinıli ulıııayan nıasraflara gîıilnıî^fir.** (î.tAntMiu/ ycııi piirlıyi ohımlıı k;ır>ıl.ırni)iır Yunus MüîUiiHİir." Nudi ımrtinîn kunılmasındnn iki pfın s^nnı çıkan 11 Alatürk. iki gün ÖIK.V dc ^oyk; dcmî^lir: UiN l>3ti |!üiılü suyısıııdakı bau'a/iMiıda tuııııı M lki hrkanın cumhuriyetl kuvvtilendircıek mücataky hclirlmekicthr k u slıri (siivaşıminı) mcfflmmi>i lk' müphedr edm£im. IJI Kelhi lk\v In yı*ni fırkası> la hîr adıraını daha alsıcak çok kavgalı gîhi oMıı^umu/ ısmler slri snframda Mrirç olan demokruM üıvrindt nrjr ttmrk htrriz." Nc var ki. lirecvgjm (İMiıci vc hclhi Bcy'i)vebubeaim içiaımyâk dcnıokralik rcjinıc ısrarlı olan (.'umlıııriycı, dünya gnwk bir /cvk olacaklır." ru^u uviMtıdaıı ycni purtiyc yuktııla^ıiumıi). Yunus (rumhuriyeı, fırkanın kuruklu|tu 9 AgUKUto 1930 la Nadı bu partiycgırmcmişlir. rihli sayısında şu hahcri vermektcdir MPariK Sefıri FelKcşiı (ialip. Yusuf Akçora. Samıh Rıfal ycni purliyc y Bey Halk Frkaju'ndan ayrılq> ba^ka bir pn^amla, girmişlcıdir. ycni hir hrtıa yapacaktır. Yeni ftrkanın, Halk Kırkan Partînin tcmalanndan Nn dc. upkı >îmdı oldu^ı pruRnımuıdan puk farkb çalqmayacafii Mîylmnakfcdir. gıbi. Imyatı ııcu/luimaktır. Kamiz. hu konuya da bir Mamaflh, Halk Fvkau'aa auıanz Ur fııia olacaktır.M knrikalürüııdc >cr vcriyor (12 Eylül 19301: I'artının kuruimasından ıkı gün sımnu Kcthi Bcy'in •^ Bab tkmek 10 kon^a iadL^ a J H k ç k Mkranm M M I O I Ü OO ^ B DafrMNadi ^ B mIştayenNrkalem..0yt* ^^H< Itafda oyleehne yofun M lü^ ı^ı^fll nutara» Çanfcaya^öial MIH HM^Se'okurlaiiıı benljt fmM*floMu0uMçak1*rayiat! BBII aenyor vafnuoyvnu.*. Oogen Med% kaMıahalar •anyor Doftan «adl'nio çevreeinl^ MuoKletealcttigf H^^Hm^lH ^BUBICB ıl^ı^BiJinHK Vlv vJBBıHsHB ıMIK ^h^K ^•Dv^İMnıliiBvHva • •