Katalog

* m • • • 22 •• • ^ •«• CUMHU*İYEI/7Û.YIL •• 1924/19M dcn «osytüst olunaca&ını saıtanhnn aymazhgı ve yctcnuzlikteri IOI taune çok zarar vcnnişrir. Nadir N*H yaşaıu gözlerini kapatayor \ gejdl?" laıtışmalan süıcgeiirkfcn BaşyaNadir Nadi'nin ölümü yayındı. Nodir Nadi, bir sürçdcn hcri ha.«taydı. Haşya/ar. yuşamının stm yıllaıında. ga/ctcnin yönciiminı ycni kuşaklara emancı ciıııck anıacıyhı bir M Yayn KımtaT oluşıunmışlu; sajjıgi elvcrdifti omndu Yaym Kunılu'nutı Baykaaı nlarak topiantılara katılıyordu. Cumhııriycl IMOIan ycni hir hıtnalıma pbc olaruk kurçıhıdı. Nadir Nadi'nin hastult£ıyla bîrlikteCumhuriyct't yörüngnindcn sapnranık ga/ctcnin kimligini de&rçtinrıek ısleycn çevrçlcrin ctkınliti ıic arimıylı; içmdcıı vc dıyındurı bıı yoldaki egjlimlcr buiuşııp güçtenjyorbırriı. 1980'lerde ımHİa olan ak ıınlann ^yukseipn degerteri olaganüstü bir parasul kudrcl ka/anmrçlar: bıısın dünyasınduki agırlıkbın arimrçu. Nadir Nadi 20 Ağuslos I99rdc8o/lcrinî yu>umakupadı Bu ucı ulayın ü&ıündcn daha hirkaç ay jıcvmedcn C'umhuriycl. bir sitrsınlı goçinii. C'ıımhuriycricö/ilcşlcşnıis nicv \azar. bilim adamı vc ga/clcci aynlnuık /orıında kaldıLtr. Vc C'ıımhunycfin gcı\vk sahihiniıı okurları olduğu bir Sayfaiır eskidnı mılrrttiphaniHİr ellc luı/ırlıınınlı.» ko/ daha hu olayla sınanıpanla^ıldı. ()kuılar.aııcakCumhıınycflcdünyabiisuıiarihinegü^vbilccck inanılmu/ bir cvlcm birliji içinc girdilcr; ga/ıclc yönetımını prtucsloeuilcr Bilinv'ı okurlar "taritıin «ınu^nun gckJiğirıc inanmıyorkırdı. Pcki. ^'utnlıuriyıi'm MHHI" mu pclmi^ti?.. Tanhscl bu yuııilgı ÎIATIIJO >fıksL*|cn yanlış, buyük bir dcprem yayındıkuuı sonm diLetfliilcbildi. 50. Yılımız Atfma Türtt Q U « I M I diy«o«4lınbe Ik yaym orgam (TcrcumaiM AhvaO 1860'la AQih EtoncH v» Şlnaal tarafendan çAanlmıştı. Aradan tam 114 yıl gaçmlş. D « m k ohıyor M Turtı b m ı terthl yüz yih •şan Ur ı ı m n pmfçmmm kapaıyor. Mator ohnuş bu yüzyıl Içind»? G«nç Osmmlılar'ifi tarakad, Abdflteztz'ln HMtan ddşMllınMİ. KanuiHi Esaal'nln llanı, Abdültamll devri, g«nç Turktorin içffM» v» dışancta iatfbdat raflmim karşı dlranmtlerl. ht)h«t« Terakfcrnkı glzfll çaiışmalan, 2. Maşruttyafln yuriMOO* konmaaı, 31 Mart Afadulhwnirin d>vrtltnMİ, kıw parH kavgBlan. Trabhngarp v« Baican Savaflan, Ittihatçılar1ın tt partt dönrnıl, Blrind Dünya Savaşı, ImparatorhıOun çökuşu, btfclal Savaşı. tnOnfl, Sakarya, Dumkıpmar arfaıiaıi va kurtuluş. Arkaaından aaltanalm kaldınlmaaı, cumhurtyet CumhurlyaCle birlikle comhuriyat kavramının garahttrdltl devrtm afclımlan, bu atılımlara karşı gerld çüçlartn &> ranlşl. Tarakklparver Fırkası gkrlşlml, Şayh SaR lay«n v Sertaat Fırica danameal Manaman olayı, y«nMtn lak part yOrwllmlm döoüş. devMçHic Ukaakıln yflrüriüğe konmaaıt planh akonomfye gaçlş, Atatürfc'an «umu, Iklnd Dünya Savaşı va aonuGut çck parUli yaşamm Uumlıda uygulanmaaı, 1IS01B60 dönami, 27 Mayıa vt omın grtrdigi1961 Anayaaaaı. 10 yılUk dzgurtük railml boyunca karşılaşlıgımız 22 şubat 21 mayta ayaklanmaları ve toplumaal ilcrleyişimize bir sflra mola vardken 12 Mart Muhtırası, aıtasından 14 Eklm aaçlmlarl. bu aaçlmlanto CHP'nkı kaıandıgı büyük başan... Va kşla bugünlar... AnmuayablldlAlmlı kadanyia yalmz aabr başlanm tıraladjğımız 100 yıllrft olayiar aarlalnln h«man yarnma Cumhuriyel ganftaal, TOrfc baaınmn bir Oyaıl olarak tamk olmuş, aadaca tamk olmafcla kalmamış, uluaun llarl gMfşbıl durdurmak, garl çavirmak lalaywı karanl* guçtora karşı aavaşmayı dafma kâçmılmaz bir oörav bHm^tlr. Bu da yaftnız Cumhudyal'a amağl gaçanlar Içln datfl ( ayra zamanda bOlun Harld TîM baaını va o baamı yaşalan aydın okurlar kalabahğıfiçlnbir aevlnç va güvanteynaOtaayılaa yvrldlr. Cumhurlyat, Atalürkün yakın HgW lla cumhurtyat kavramını îMnmînla yaymak, cumhuriyct kavramınm aynbnaz blrer ötaal tayılan davrim aftlmlannı halka banimaefcnak, kıaacaaı davM y6neHmlna hafcın UHnçll IradaaM «gaman kıbnak amacıyla kurubnuştur 50 yıl Içinda gatalada 0ç kuşafc görw almiftır. Babalarımızın kuşağı, Alattlrtı'On ış* saçan dahaaından akfı^ı Ohamta çaHn koşullaralbndayıKmadan.ııaanmadangörvvlnlbaşarmıştır. Düşününüz M bundan 50 yıl 4nce yurdumuzda cumhurlyal afiscOAOna tahanunül adamaym. bu aAKügü kîtfür tayan bir "allmlar" kalabahğı yaşıyor v« tıahı atklal altında Mablllyordu. AtalOriı'ân maddaaal variıOından yohaun kalan Mıhn kuşak, çok partlH yaşam dönami boyunca cumhurtyaH va AtaluriıçüluOü aavunmak uOnına az savaş vermemlş, aıçlladoldunnafnışızdır. Göravlmizl na ölçuda başaraMUlk... Bu konuda horhangi bir değieıiandlraMya kalkışmak bta» düşmaz. Bb arttk davrini lamamlamaya yuı lutanuş bir kuşatyz. Bugun varaak, yann yokuz. Başlıca umudumuı Mdm dOnamda yeHşen va yetlşmakH olan yoni kuşafrn gerçek halk ydnathnl damak olan cumhurlyol Ikolarlnl yuıdumuzda daha aaftlanı tamaflafa dayama olanaoını bulabümatondir. Bu konuda hlçbir angaldan yılmayacaklarma Cunıhuri>cl. 70'inci yıkiimümunü dcgişik yavımukuıdır. l;skıdcn I ürk lusiiıııım uıluk aldıgı ycr u Babuli M ıdj. Artık Hahuıli yuk. Yanlı hasın, hagımsı/hjnm yılıı ıni^: baııka. lclcvi/yon, nıdyu vb. şirtekrdbn oluşan pnıplar «ıcydarta i M Adırıu Bteıhıali denen BMm Yokuv**!; ren ıck jaı/cic C'uınhurıycrıir Hanka. radyo. (clcvı/yoıı vc ticdrcl şîrketleriyle iç içe geçmcycn lı?k g:ı/clcülanık Cumhımyeı vardır. Türkiye, cumhuriyct tarihiııin cn ağır bunalımını yayyor; ncrcdcysL bir iç savaş görünıüsrınc yüksclcıı tcrör. Güneydogu'dâ bcilıiculük amaciyla kuıı doküyor. daha da kötüNü laik cumlıuriyetî lehdil cdcn scnîiıçılık, gün goçükvc azgınla$makiii. devleıın yapısına iykmtckic. cgiıimi kcmirmeklc.taplutiıda kuruıııİa^nıakla^birscçım tabanı bulanık gkar gruplunykı tnrltklc dı$ dcsicklı parasul gücc dönüşmcktc... Cumhuriyct gaTetesının 7l)aınu yıldünümüııdc i^lcvi, hcr /amankindcn daha ajsır kı^ullarla bdirlcıımektcdîr. Goıtü) istcrdi ki 20'nci >i"i?yilın ilk vcyrcgındc kurulan l'ürkiyc ('ıımhııriycLiniİA 21 'iııti y ü/yıla çok daha aydınlık Ne ya/ık kı cpcy yol almumı/u karşın, büyük Atatürk'ün âzlcdijj vc hulcfokırak onümıl/e koydufu ^»ğda$ uygarlık dü/eyim1 tıhı$»hilmı> tlc^ıli/. Çujtda^ uvgarlık du/cyinc ulaşmak Knn hcr ycydcn öncc H Aydınlaıuıuı llrvrimi^nın (oplumsal bir yayım hiçîmiııc dimiıvncsı gcrckiyor; demokrası. özgürlük, laiklik vc ba^ıınsı/lık bıı aydınlık ıçsndcgcıvcklcyrbilsr. (umhuri>cl, kuruluşundun bu yana sall g^uvic olmakla kalmamış, bir fikir organı olarak kurucumu/un kuydugu bu hıxlcfı amuv'Iaınıyiır. 70*incî vilifnı/dti amaami7 hır hcdcf olurak dnünıü/de duruyor. C'amhuriyci'in vamluşu, nrad:ın hir ga/cic kimli^ndcn öıcdc, bu hedcfc dönük birfikirgsuclcü okırak ışlcvinı ycrinc gcUrcbilıiH»ine hajlıdır. • Bugünün çal^ma kofuOan cakiye Mç bmwndvorM. NADtR NADİ