Katalog

17 Prens Adalan'nda çöp sorunu için yeni bir proje başlatıldı. Çöp toplama alanı dolan Büyükada'da başlatılan projeye göre, sahibi tarafından aynştınlan çöp, deniz yoluyla TuzlaAydınlı çöplüğüne taşınıyor. ze girilemiyor. Simsiyah oluyor Sait Faik'inmartıları." Manastırtepesindeki Kınalıada çöplüğüne gidiyoruz. Yüksek duvarlarla çevrili olan çöp alanı deniz manzaralı. Kenarlarda yığı lmış aynştınlan katı atıklar. Düzen bizi şaşırtıyor. Ayrıştırma işlemi için sürekli üç kişi nöbet tutuyor. Çöplüğe has bir koku var havada. Beklenen sinek ordusu yok ortada. Bir Manastıradası olan Kınalıada 'danaynlıp.rotamızı Burgazada'yaçeviriyoruz. Güneş adalan kavururken, yakamozlar kıyı boyunca ışıyor. lyot kokusunusoluyoruz... 31 yıldır Burgazada 'da yaşayan Nurettin Tarabus21 yıldırmuhtarlıkyapıyor.Tarabus ile muhtarlık binasının bahçesindekonuşuyoruz. Bahçeyiasmalarsarmış. Nurettin Bey adalardaki en güzel muhtarlığın Burgazada'daolduğunu söylüyor. Asmalann altında yavru kediler oynuyor. Tarabus çöplerin Kalpazankaya'nın üst kısmında toplandığını söylüyor. "Orman yangınını engellemek için çöp alanı setlerle çevrili. Zamanla çöpler seti aşacak. Arada duman oluyor. ttfaiye gaz çıkışı, duman olduğunda müdahale ediyor. En ufak orman yangını tüm adanın yanması demek." Konuşmamıza devam ederken bahçenin önünden artardafaytonlargeçiyor. lstanbul genel inde adalar sayfiye yeri. Ormanlık alandan geçerek ulaşıyoruz Kalpazankaya çöplüğüne. Kısım kısım kâğıtlar, pet şışeler y ığılrhış. Girişte ayrıştırma için yaklaşıkonkişilik bir grupbekliyor. Martılaruçuşuyor çöplerin üstünde. Ağırkokuvesınekleralışıldıkçöplükizlenimiveriyorbize. Heybelıada 'da çöpler AlmanKoyu'nda toplanıyor. Ormanlıkalandan geçerek varıyoruz çöp alanına. Adeta küçük dağlar oluşmuş çöp yığınlarıyla. Koku ormana kadaryayılmış...Diğeradalaraoranladahaazyerkaplıyorayrıştınlançöpier...^ Mugemiha@mynet.com Once ayınn, sonra MÜGE AYDIN V apur iskeleye yanaşırken deniz köpürdükçe köpürüyor. Koridorlardayığılanyolculartelaşlı... Sürme iskele verilmeden birbiratlamayabaşlıyorlar. Vapurdanvalizlerle,buzdolabı vekoltuklarlainenler... Büyükada'dayız, vapurdan inenlerleetraf bir anda canlanıyor. lskeleden Saat Meydanı'nadoğruılerlerkenbırbezafiştakılıyorgözümüze. "Sayın Adalılar; Büyükada çöplüğünü kapattık. Çöpleri karşıyataşıyoruz.Gazete, karton, pet, alümınyum, cam gıbi ayrıştırarak bırıktırdığınız katı atıklarınız, pazartesı günleri 09.00'dan itibarenevlerinizın önünden alınacaktır." Uygulanan yeni projenın kapsamını öğrenmek için Adalar Belediye Başkanı Coşkun Özden ile görüşüyoruz. "Adalarda ormanlann ıçınde çöp toplama alanlarıbulunuyor. Bunlar ilk başlarda kullanılır gibı gözükse de fazla bırikimden dolay ı ormanı tehdit ettiği ortada. Çöp toplama alanları dolmuş durumda. Zaman zaman gaz çıkışları oluyor, yansıyan ışıklarla yangın başlayabiliyor. Özellikle yaz aylannda rüzgârlı havalarda büyük yangın tehlikelerı ormanlanmızı tehdit etmektedir. Bu durum büyük sıkıntı yaratıyor." Özden, Büyükada'nınpilotbölgeseçildiğini söylüyor. "Büyükşehir Belediyesi 'nin desteğiy le Büyükada çöplüğünü kapattık. Çöpleri hergünçıkarmagemisiyleTuzlaAydınli çöplüğüne naklediyoruz. Ayrıştırma uygulamasıy la karşıya giden çöp kamyonlannın sayısı azaldığından maliyet de düşüyor. Büyükadada sistem oturduktan sonra diğer adalarda da bu uygulamay ı başlatacağız. Adaların nüfusu 17.800 yerleşik 150 bin. Hafta sonları bu rakam 500600 bine çıkıyor. Iller Bankası 'ndan aldığımız ödenek nüfusla orantılı. Yaz ve kış aylarının ortalaması alınmalı ya da yaz aylannda farklı oran verilmeli." Araçlar çöpleri karşıya taşımayabaşlayınca, arka sokaklara daha az önem verildığini söylüyor, Büyükada Nizam Mahal lesi Muhtarı Ali Coşkuner. 1950'den beri adada yaşayan Coşkuner devam ediyor: "Çöpler eskiden adanın arka tarafında deniz kenarında bulunuyordu. Kokudan durulamıyordu. Belediye Başkanı Can Esen dönemındeçöpleryukarıyataşındı.Tepeden kokugelmiyorduamabu kezde infilak riski vardı. Coşkun Özden ise çöpleri karşıya taşıtıyor, buşekılde yangın riskıninönünegeçilebilir." Kimı adalılar çöplerdenyakınıyor.kimileri ise durumdan memnun. 20 yıldır Kınalıada'da yaşayan Yılmaz Bahçekapılı çalışmalardan umutlu. "Kâğıt, cam, demir gibi katı atıklarınayrıştınlmasıyla çöpler azalıyor. Çöp alanındakı çöplerin azaldığından metan gazı çıkışı da azaldı. Bu durumda yangın rıskıkalmadı Hergünyak laşık 18 kamyon çöp toplanıyor. Büyükada'da çöpler karşıya taşınıyor, bizde ise yalnızcaayrıştınlan çöpler fabrikalarasatılıyor. Yakında bu proje bizim adamızda dauygulanacak." Kınalıada ıskelesinin sağ tarafında yer alan muhtarlığa uğruyoruz. Muhtarlık, Kınalıda SeverlerDerneği ile aynı odayı paylaşıyor. Doğma büyüme adalı olan Seyfi Tetik bızı karşılıyor. Tetik çöplerin kontrol altındaolduğunuanlatıyor. "Kınalıada'da çöp Manastır tepesınde toplanıyor. Çöp dışında önemli bir sorunumuz daha var. Marmaradenızindeadalannaçığındangeçen özel gemıler, şilepler özellikle adaların ön taraflarında mazotlarını bırakıyor. Geceleri bıraktıkları için tespıt edemiyoruz. Denızin rengi değışiyor, en az ikı gün deni Prens Adalan, tstanbul'un sayfiye yeri. Faytonlar ise nostalji merakhlarını bekliyor. (Fotoğraf: YILDIZ ÜÇOK)