Katalog

11 Zaman zaman parasına kıy ıp gelenlere de rastlanmıyordeğil. Güneşlenme elbette herkesin hakkı, ister lüks tesislerde, ister Ada sahillerinde, isterkirlilikoranı belli olmayan, lstanbul denizlerinde... Buna diyecek yok amabilinçsizce güneşlenenlere çok diyecek var; elbiseleriylegüneşinaltındaoturanlardan tutun da derileri kızanncaya dek sıcakta kalanlara. Konunun yetkililerinden Dermatoloji Uzmanı Dr. HasibeÖzkılınç'a güneşlenme, bronzluk ve sudan bulaşabilecek hastalıklarla ilgili merak ettiklerimizi soruyoruz, o da her yanıyla açıklıyor: "Güneşi her dönem al ıyoruz ama güneş ışığını tam tanımıyoruz. Kışın da zararlı ultraviyole ışinları almaya devam ediyoruz. Yazın bizi uyaran ultrafagozhormonu, bahar ve kış ay larında üretilmediği için daha fazla yanıyoruz. Insanlarımizmaalesefbilinçsiz. Güneş krenıi kullanıyorum diyor, kac faktördiye sorunca on diyor, on iki diyor tam olarak bilmiyor. Faktörün ne işe yaradığinı bilmiyor. Ben de gelen hastalara, ilgili ilgisiz herkese şunu anlatıyorum: Dünya Sağlık Örgütü, üye ülkelerine geçtiğimizyıllardatavsiyeniteliklibildirge gönderdi. Bu bildırgeye göre; Türkiye'nin içinde bulunduğu, 46. kuzey ve güney paralellerinde insanlar yazaylarıboyunca sabah sekizden akşam beşe kadar, kış aylan boyunca saat ondan öğleden sonra üçe kadar tam olarak güneşten korunmak zorundadır. Tam olarak korunma dediğimiz; hiç yanmamış olan bölge ile açıkta olan bölge arasında renk değişikliği olmamalıdır. Elimizin rengi, kalçamızın, göğsümüzün renginden farklı olmamalı. Güneş ışığı erken yaşlanmaya neden oluyor,cildinkalınhğı veesnekliğiazalıyormuş. llerikıyaşlardabu,derikanserlerinin ve ciddi deri rahatsızlıklarının habercisi... Avustralya güneş kremlerini bedava dağıtıyor. Çünkü bu derece ciddiye alıyorlar işi. Geçen yıl bir kanun çıkarıldı; araba kul lanan her sürücünün kolluk kul lanmasızorunlukılındı. Amerika güneş kremlerini ilaç olarak kabul ediyor, biz ve Avrupa ise kozmetik olarak görüyoruz. Insanlara bunları anlattıgımız zaman 'Aaa! Yanmayacakmıyım?'diyorlar. Hayırbendeüstüne basa basa yanmayacaksınız diyorum." Yanmayı şöyletarifediyorözkılınç: "Ultraviyole işınları,hücretabakasında hasaryaratarak hatalı genetfk kodlamaya neden oluyor. Bunu önlemek için hücre, vücut içinde sağa sola dağılmış bayağı maddeleri alıyor ve bunları hücre çekirdeği üzerinde dizerek kalkan oluşturuyor, siz de bronz görünüyorsunuz. O asl ında' lmdat çok ultraviyolealtyorum,kendimi korumanı için elimden geleni yapıyorum, lütfen yardım et' demektir, gelen herhastaya bunları anlatmaya çalışıyorum ama yinede insanlarçok ilgisiz,bronzlaşmaya devam ediyorlar." Ürünlerin üstünde güneş koruma faktörü yazıyor. Bu, güneşe çıktığınızda kaç dakika kızarıyorsunuz, faktörle çarptığınızda ne kadar korunduğunuzu gösterir. Diyelim ki ben çok açık tenli biriyim. Güneşe çıktığımda beş dakika sonra kızarıyo • rum,kırkbeşfaktörlükoruyucukullandığımda bu bana ıki saat kazandırıyor." Insanların yanmadan güneşte kalabilmeleri ve deri kanserini önlemeye çalışmakenönemlisi. "20 yıl sonra kanserolabilirsiniz" denildiğinde, bu tarih herkese çok uzak gelıyor, bu yüzden umursamıyorlar fakat uzman görüşüy le durumun bir hayli ciddi olduğunu öğreniyorsunuz. Dr. Hasibe Özkılıç, solaryumun da bronzlaşma için çok sağlıklı bir tercih olmadığını vurguluyor. "Güneş kremleriyle sağlıklı bir şekilde yanıyorum demelerininhiçbiranlamıyok. Yanmamak zorundayız." Hastalara önerdiği kremler ise, ciltte on beşyirmi gün kalan kahverengi boya görünümünde kremler. Bunlar, egzama ve benzeri cilt hastalıklarına da neden olmuyormuş. Yoğurt vb. maddelerini kullanmanındabizehiçbiryararı yok, diyor. "Güneş yanıklarınagelince,musluksuyuyla iki saatte biryirmi dakikalık pansuman yapmak ve kolay buharlaşabilen nemlendiriciler sürmek etkili bir tedavi yöntemi. Yazları güneş yanığındandolayı gelen hastalarçok fazla. Haftasonu hızla yanmak isteyınce, pazartesi bize uğruyorlar. Biz buna 'Pazartesi Sendromu' diyoruz. Bizim gibi güneşi bol ülkelerde, güneşin vücudumuza yararlı olabilmesi için öğleden sonra on beşyirmi dakika yeterli" Dermatoloji Uzmanı Dr. özkılınç,modern toplumun güneşlenmeyi bilmediği görüşünde: "Güneşin yoğunlukta olduğu güney kesimdeki yerli halk korunmayı biliyor. Yüzünü kapatıyor, kollu giyiniyor, kat kat giyinerek aradaki hava tabakasını dengeliyor. Daha bir güneye indiğimiz zaman, arap ülkeleri vs. uzun şeylergiyinip yüzlerini kapatıyor. Çevre koşulları insan giyimini etkiliyor; bunun bilincindeler. Modern toplum bi Imiyor, diye düşünüyorum. Örneğin; güney sahilinde insanlar tatile denize giderler, oranın yerlisi nerede dersiniz? Onların hepsi yaylaya gider. Peki buranın yüzyıllardır yaşayan halkı aptal falanmı?Hayırkesinliklebunubilinçlibir şekilde yapıyorlar." Havuzlardan mantarhastalığı vb. hastalıklann oluşmasına da değiniyor. "Islak mayoyla kalındığında, sauna, hamam, sıkışık sahillerdemantarenfeksiyonu kapılabilir ama bu çabucak olmaz, yaz bittikten sonra yavaş yavaş kendini gösterir." Güneşlenme ve bunun sonucu ortaya çıkan bronzlaşma geçen yüzyılınortalarında, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra ortaya çıkan bir akım... Amerika'dasavaştan sonra kadın nüfusu artıyor. Şehrin içinde oturup da parası olanlar, hafta sonları şehrin dışındasahileveyapiknikyerlerinegidebiliyor, geri döndüklerinde diğerlerinden ayırıcıözellikte, bronz bir görünümekavuşmuş oluyorlardı. Bu, zamanla bir sosyoekonomik işaret olarak görüldü. Çünkü paranızın gücünü, yüzünüzün renginde taşıyordunuz. Yüzyılımızın sonunda ise açık havada mecburi mesai yapan işçiyle sahil kenarında güneşlenen herhangi biri, ekonomik seviyeleri farklı olsa daaynı orandabronzlaşıyor. Istanbul'un sahillerine gelince, her hafta sonu, güneşlenmek ve denize girmek isteyenler için beleş. Cebi kabarık olsa da olmasa da, temizliğinden şüphe edilen lstanbul sahilleri bütün lstanbul'u kucaklıyor! ^ tifi... Ama güneşe Oiyelim ki çok açık ınızda beş dakika ıktörlü koruyucu aat kazandırıyor. •rsüz çıkmayın. süz