Katalog

8 p» Ya koreograflık? O da birikime bağlı. En önemlisi repertuvannın geniş ohnası, çok esergörmek, değişik koreografların gösterilerini izlemek şart. Siz koreograflık da yapıyorsunuz... Evet, Martha Grahatn Dance Company'den aynldıktan sonra Nothing isimli bir solo yaptım, Avignon Off Festivali'ne katıldım. Sonra devam ettim... Öyküleriniz nelerden besleniyor? Her şeyden... Sokakta yürürken gördüğüm bir şeyden, ameliyattan sonra kaldığım yataktan, izlediğim bir filmdeki bir sahneden, her şeyden... İzlenen danstan o duyguyu, o durumu çıkarmak ne kadar mümkun? "tç" isimli dansın kaynağı, 1985 'te ayağım ameliyathyken yattığım o yatak. Ben "îç"i 2000'deçıkarttımamaoyatağı düşünerek değil... O müziğe (Vivaldi) bir şey yapmak istedim ve "tç" oldu, sonra hatırladım ki, o, o dönemdi... Müzik? Çok önemli... Bazen müziği duyuyor, ben buna bir şey yapmak istiyorum diyorum, bazen de böyle bir şey yapmak istiyorum diyorum ve müziği anyorum... Sonra dansı yapıyorum ve o dans bana bir şey söylüyor, "Bunu yaptın Zeynep" diyor, "Bak, bu buydu"... Hayatımdaki yaşadığım her şey beynimde küçük küçük çekmecelerde, bir şey yaratmaya başladığım zaman onlar çekmecelerinden kendi kendilerine çıkıyorlar ve dansta birleşiyorlar. Peki tepkileriniz, örneğin şimdi üzerinde yoğunlaştığınız F tipi cezaevleri... Olacak mutlaka ama bu dansa öyle bir yansıyacakki, sizanlayamayacaksınızoolduğunu... Onu bir tek ben bilebileceğim... Sinemada, tiyatroda izleyici ile paylaşabilirsiniz, ama bu dansta mümkün dcğıl... Bence güzel olan, dansımı yüzkişi seyretmişse, yüzünun de kendisine dair bir şeylerihatırlaması... Dans ederken, yani öteki gözler izlerken sizin bey ninizde ne olup bitiyor? Izleniyorum, şu anda herkes beni izliyor diye düşünmüyorum. Kimisi der ki, ben sahneye çıktığımda her şeyi unuturum.benim içinse tam tersi, bilincim korkunç iyi çalışıyor, bunun insanın ölürken başına gelebilecek bir şey olduğunu düşünüyorum, hani düşersiniz, bu iki saniyedir ama size ağırçekim gibi gelır, öyle. Her şeyi algılıyorum, sanki seyircinin her saniyesini biliyorum, biri program kitapçığının sayfasını çevirse onu da duyacakmışım gibi, sanki bütün salonun nabzı benim bilincimin içinde... Bedeniniz ve siz... Nasıl bir ilişki? Bedenin limitleri belli. Lımitınızi eğitiminizsırasındaöğreniyorsunuz,limitsizliğınizı de... Sınırları zorlamak, hem dans ederken hem de koreograf ı yapmaya başladığımda ortaya çıktı. Bcdenınizi kontrol altına almanın çok büyük bir tatmini var... Ameliyat olduğumda bayılmaktan korkmuştum, Çünkii kontrolünüzü yitirecektiniz... Evet. hiçbir şeyi hatırlayamayacaktım. öyle bir anın olması ne kadar büyük bir kayıpvcacı... Bedeniniz üzerinde hâkimiyet kurmak... Evet, o büyük bir hâkimiyet, tabii ona çok dikkat etmek lazım, çünkü birzaman gelecek veohâkimıyeti yitıreceğiz... Yaşlamı? Evet. En başta o, ya da başka bir ncden, onu bırakmamak gerck, yoksa insan çökc Tango: Yoksulluğun öfke ile yükselen sesi. Buenos Aires ise tangonun doğduğu, büyüdüğü kent. Kesin tarih yok ama ilk Türkçe tango ile onu söyleyen biliniyor: Necip Celal ve Mazi Kalbimde Yaradır... Zamanla tango Arjantinliler gibi bizim müziğimizinde aynlmaz parçası haline geliyor. Küstah ve hüzünlü BURÇAK EVREN Tango... "Cinselçekıcı,aşağılık. küstah, bayağı, yapış yapış yumuşak. Kaskatı üzüntüden kerhanc sevıncı çıkaran, Germen dilindc tutkularçağnştıran.serkeşbıryaşamınkaranhkmahallelerdesürtengölgesi..."mi? Yoksa... "dans edılen hüzünl ü bir düşüncemı?" Belki de "hem yaşam, hem de ölümün lezzeti.." Doğum yeri Buenos Aıres'in dışlanmış ve unutulmuş sokaklan olan tango hakkında bugüne dek neler söylenmedi kı... Hatta onun "Tropikal Habanera ile sahte Milanga'nın çiftleşmesinden doğan, soysuz, mclezbirpiç"olduğubılcıddiaedildı. Küfurler, aşağılamalar, engellemeler, yasaklar, sahtc bir ahlak anlayışının ardında gizlemeye çalışılan dizginlenmiş öfkeler, ne var ki sokaklann başkaldınyla örtüşenfelsefesinehepyenikdüstü.Melezpiç, Buenos Aıres' in dar sokaklanndan caddelerinc, oradan göstcrişli mckânlara, derken Avrupa' nın güneş batmayan ülkelerinden Ingiltere'nin aristokrat kulüplerine sızıverdi. Manuel Galvez'in deyişi ile"kerhane sevinci"nin sürten gölgcsi tngiliz aristokrasisinin görkcmli salonlarında Buenos Aires'in sesi, ritmi, soyluluğun dekadansının birçeşit fon müziğini oluşturdu. Her karşı koyma tangonun ritmini hızlandırdı. Her yasaklama yayılmasına zemin hazırladı, herküçümseme ise onun sesini kadınla crkeğin bir çeşit konuşması olarak yükseltti. Soyluların kimı dansları tarih olurken, tango aksine kendi tarihinı yazdı. Giderek bir felsefe, onun da ötesindebiryaşambiçimi oldu. Kısacası Buenos Aires'in fahışelerı, kabadayılan, sürtükleri, serserileri yoksulluğun, dışlanmışlığın, küçümsemenın öcünü tango ile aldı. Bütün suç tangoda değil, aksine onuncazibcsine karşı koyanlardaydı. Bir zamanlar Buenos Alres Buenos Aires tangonun doğduğu, emeklediği hatta ayağa kalkıp yürüdüğü bir kent. Her şey eskı dünyadan, yeni kente göçilebaşladı.ÇoğunluklaSicilyalılar'ın yeni bir yaşam arayışı içinde Buenos Ai beratguncikan@turk.net res'i keşfetmelerı tangonun da yazgısını belirledi. Bir ülkeden, diğerine göçün yarattığı düş kınkl ıkları, karşılaşılan zorluklar ve hemen ardından gelen yoksulluk ve öfkeaşırı birduygusallıkla kucaklaşarak kendıne özgübırçıkış. yolu arayınca tangonun ılkadımlarıdabclırlenmış oldu. Yoksulluğun öfke ile yükselen sesi, meyhane