Katalog

22NİSAN2001.SAYI787 Bu; tarihin içinden, mitolojik öykülerin dilinden kopanlan bir yolculuktur. Bir gün Asklepion'a düşerse yolunuz, yani Bergama'ya, siz de Pergamonlulann güzelin peşinde koşup sağlıklı, mutlu ve sanatla iç içe ömür geçirdiklerine tanıklık edeceksiniz. Parşömenin nasıl bulunduğuna, su için doğaya başkaldınşa, uygarlıklann izinde nasıl yorulunduğuna... Cennet diye bir yer varsa YAZI VE FOTOĞRAFLAR: ÜMtT OTAN "Güzel sanatlann, kitap aşkının, banş severliğin, kanunlara saygının, muhteşem bir mimarinin, şehircilik ve belediyeciliğin" ortak adı olarak tanımlanıyor. Bununla da yetinilmeyip "özgürlük ve demokrasinin, düzenin, güvenliğin, sağlığın, onur ve erdemin, iyi vatandaşhğırt simgesi" olduğu vurgulanıyor... tki bin beş yüz yıl öncesinin Pergamon'u içinardıardınasıralanangüzclliklerbugünün Bergama'sında burukluğa dönüşmüş. Dünyanın en ünlü hastanesini, akropolünü, tiyatrolannı inşa etmiş, kentlerine 56 kilometre uzaklıktan su getirerek olmaz denileni başarmış, kültürde bir zamanlann ünlü lskenderiye'siyleboyölçüşüppapirüsyerine ürettiği parşömen ile dünyaya nam salmış Pergamonlulann torunlan bugün bir cenneti yitirmenin acısını taşıyor. Verimli topraklarını siyanürden, atalannın "hatıralannı" baraj sulanndan kurtarmanın telaşında o cennetin son parçasına sıkı sıkıya sanlıyor... Bir gece önce yağan şiddetli yağmur so Zeus Sunağı 'ttdan geriye kalanlar... ğuğu kırmış, güneş kış ortasında Asklepion'un kapısına dayanmış... Bir zamanlar buralarda, ileri yaşına karşın ve çoğu kez hastalığına aldırmadan, Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı)gezdırirdi dostlannı. Balıkçı Bodrum'da "derin uykusuna" çekilirken yerini oğlu gibi sevdiği öğretim üyesi, yazar Şadan Gökovalı aldı. Gökovalı, en küçük aynntılan dahi önemseyen yaklaşımıyla bizi yüzlerce yıl öncesine götürüyor, Pergamon'un antik tanhini söylencelerlesüslüyor: Pergamonlu Aristakhminos'urL oğlu Arkhias, Madra DağYnda Allianoi kaplıcalar bölgesL. atından düşüp ayağını kırmasaydı belki de AskJepion sağlık merkezi diye bir Dağı'nda bulunan bol suyu getirene kızını yerolmayacaktı... vereceğini söyler. Hiç kimse bu akıl dışı işe girişmek istemez. Genç bırmühendis suyu Asklepion hastalannı, "ölüm tannsma getirebileceğini söyler. lşekoyulur. Aradan kapalıdır" sloganıyla karşıhyor. Hasta önce yedı yıl geçer. Artık ışın sonunagelinmıştir. psikolojik olarak rahatlıyor, sonrası şifalı Mühendis, suyun kente yaklaşmasının sesular, uyku odalan, gezınti alanlan, kütüpvincinı bir uçurum kenanndan izlemektehane, tiyatrolar içinde ıyileşme günlen. lyıleşip Asklepion 'dan ayrılan hasta neresi ıyıleştıyse o organının küçük bir örneğinı yapıp hatıra olarak bırakıyor. Bergama Müzesi parmak, kol, bacak, burun, kulak gibi uzuvlann maketleriyle dolu. Hekimlerin babası, hocası, imparatoru olarak bilinenGalenos da, en görkemli yıllan sayıIanl61168 yıllannda Asklepion 'da görev yapıyor ve tıp tarihine armağan ettiği yapıtlan, 1400 yıl boyunca etkısini sürdürüyor. S u kemerİOTİ... Yunan tarihçilennin "ıyi idareci", "banşçı", "bilim ve sanatın koruyucusu" diye nitelendirdikleri Pergamon krallannın mekânlannın da bulunduğu Akropol'e tırmanırken kente su getıren kemerlerden gözümüzü alamıyoruz. Helenistik dönemin en önemli yapılanndan sayılan bu su kemerleriyle ilgili bir de söylence var: "Kentinin susuzluk sorununa çok üzülen kral, Madra dir. 'Tam yedi yıl didindirdin. Bakşimdi köpek gibi arkamdan geliyorsun" diye bağınrken tepede kalenin burçlannda evleneceğı kralın kızı görünür. Mühendis hcyecanlanır, dengesini kaybeder ve uçurumdan düşerck ölür. Kralın kızı dakendini kalenin burçlanndan atar. Mühendis ve evleneceği ka** Yılanlt siitun, anacadde ve tiyatro... Akropol'de Japon turistler...