Katalog

CUMHURİYET DERGÎ Istanbul'un en eski modaevi olan Botter Evi, ünlü mimar D'Aronco'nun eseriydi. Padişahın terzisi Botter tarafından yaptınlmış ve yıllarca en güzel. defilelere tanıklık etmişti. Eski pınltıh günlerini geride bırakan yapı, bakımsızlıktan yıkılmak üzere... Botter Evf nin ışığı sönmezdi AFİFE BATUR G ünümüzden yaklaşık yüz yıl önce, 1900'Iü yıllar başlarken güzel, şık, aynca görkemli bir yapı yukselmişti Beyoğlu'nda, Istanbul'un bu en Batılı coğrafyasında. Bugünkü adresı Istiklal Caddesı 47577 olanbına, o gunkü adıyla Caddei Kebir'in (yoksa Grand Rue de Pera mı demeli?) Tünel 'e yakın olan kcsimınde lsveç Elçiliği'nden sonrakı yapı adasında inşaedilmiştı. Yapı, kısa sürede Pera'nın gözde merkezlennden bırı oluverdi. Sahibi J. Botter, sultanın ve sarayın resmı terzisi de olan tanınmış bir modacı idi çünkü. Ama daha önemlisi, o dönemde Casa Botter veya Maıson Botter olarak anılan modaevinin yeni binasının tasanmcısının da sarayın mımarlanndan olan Raimondo D'Aronco oluşu idi. Aynı yıl, biruluslararası sergı yanşmasını kazanmış olan ününiin doruğundakı D'Aronco'nun, Botter içın çalışması elbette ilgi uyandıracaktı. Üstelik yeni Botter Evi, o yıllann en yeni mımarlık ve sanat akımı olan Art Nou veau akımının çizgilerini taşıyordu. Bir modaevinin son moda bir eğilimle tasarlanması, işlevine çok uygun düşmüş olmalıydı. A la mode ve pınltıh. Kimi neobarok bıçımlen Viyana Art Nouveau 'sunun çiçeksı motifleriy le birleştiren usta işi bir tasanmıyla Botter Evi, bugun bile çok özel. Döneminde yakınındaki Lebon ve sonra Markiz ile bırlikte elit bir çekım merkezı oluşturduğu düşünülebılir. Snobizmin yaygın olduğu o yıllarda Botter'in önünde içerden çıkmış gibi gezinmenin bile moda olduğunu anlatıyor SaidNaoumDuhani. Art Nouveau mimarhğı, 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başuıda, yaklaşık yirmi beş yıl süren ancak bu kısa süreye karşın derin izler bırakmış olan bir sanat akımının içinde yer alıyordu. Art Nouveau, 19. Yüzyılın son çeyreğinde, Avrupa'nın görece bir politik istikrara ve refaha kavuştuğu yıllarda, yeni biryüzyıla girmeden hemen önceki dönemde, o yıllann deyımıyle "Belle Fpoque"un (güzel, hoş dönem anlamında) keyifli ortamında yaşandı veya karşılıklı olarak bu dönemin zerafetle yaşanmasuu sağladı. yayılması, simetnye veya geometrik disipline pek uymaması, doğanın ve kımı zaman doğalhğın sınırlannda dolaşması, mimarinın o zamana dek doğrusu çok da yakın durmadığı özelliklerdi. Alışılmadık ve yeni. Art Nouveau, başlangıçta Batı Avrupa'da bıçimlenmıştı ama bırden artan iletışım olanaklanyla hızla yayıldı ve ilk uluslararası sanat akımı olma özelliğini kazandı. Art Nouveau, Osmanlı tmparatorluğu'na bırkaç yıllıkbır gecikme ile ulaştı. Batı Avrupa ülkelennın ekonomık ve entelektüel kosullanna sabip olmayan tmparatorluk için, doğal sayılabilecek küçük bir gecikme. Ama 19. yüzyıl sonunda fstanbul ve Izmir gibi büyükkentlenn önce üst sınıflannın sonra da orta sınıflann benimsediğı bir eğilim olmakta gecikmedi. Hem de yerel özellikler edinerek. Maison Botter' in R. D'Aronco tasanmı Yeni bir yüzyıla gırmenın heyecanmı taşıyan, umutlan, tazeliğı, geçmışın katı üslup kurallanna bağımlı olmamayı tersine yepyeni olmay ı arayan ve güzellik özlemını çağnştıran bir söylemle dünyaya açıldı. Dekorasyonda kullanılan doğal görünümlü veya stilize çiçek motifleri, bunlann genellikle serbest ve özgurce biçimlenip Botter Han 'dan bir vitray...