Katalog

11 sündcki kıırşun yarasıyla bir doktora başvurdu. Doktora bırkadın sorunuyla ilgili birtartışma sonucu çıkan kavgada vurulduğunusöylemişti. Hill'i muaycnccden doktor kurşunun göğsünü dclcrck gcçtiğini saptadı, daha sonra bu olayıpoliscbıldirdi.Hill'ın işçiler arasındakisendikalctkınliklennı polis yeni ycni öğrcnmişti. Hemen onu tutuklamayakararvcrdi. Hill,polisc verdiği ifadede, daha sonra da davada, yaralanmasına yol açan olaydan hiç söz clmedi, hiçbiraçıklama yapnıadı, kadının adını söylemcdi. Hill, Mornson cinayctinin sanığı olduğu iddiasıyla tutuklanarakidamistcmıylc yargılanmaküzcrehapscdildi. Dünya Sanayi lşçilcri (IWW) öndcrlcri, bu cinayetin Hill'e, sendikal ctkinliklcrc gırişmcyc kalkışanlan yıldırmakiçinyüklendiğinibelirttilcr. SaltLakcCity'dckiyargılamasırasındatanıklarınhiçbiri Joe Hill'i katilolarak teşhisedemedi. Hill'i yaralayan kurşun bulunamamıştı, atcş cdilcn tabanca ortada yoktu, cinayct mahallinde yaralandığı söylcncn katilin kanına ilişkin bilgi dosyada ycr almıyordu. Savunma, bu cinayetin Morrison'la geçmişi olan birilcrinin intikam eylcmi olarak işlendiğini önc sürdü. Jüri bunun üzcrindc durmadı; clde kcsin kanı t olmadığı haldeJoe Hill'i suçlubuldu. Hıllıdamamahkumedildi. Bill Haywood ve IWW idam hükmünü kaldırmak için kampanyaaçtı. Amerıkalı ünlii kadın scndikacı Hlizabcth Flynn, Hill'i hapishancdc ziyarct etti. Temmuz 1915'tc Avustralya IWW'sinin üycsi 30.000 işçi Hill'in serbest bırakılmasını isteyen birgencl kurul karan aldı. Girişilcnyoğun kampanya ve çabalar sonuç vcrmedi. İdamcdilcccğini öğrenen Hill,Haywood'aşumesajı göndcrdi: "Hoşçakal Bill. Sukatılmamışbirasi gibi ölmck istiyorum. Yas tutmakla vakit kaybetmeyin. örgütlenin." Aynca Hayvvood'dan cenazcsi için şu istektc bulundu:"Naaşımıncyaletsınınnagömülmesiniayarlayabilscniz;mczanmin Utah'taolmasını istemiyorum." Idamından öncc yaptığı son şey, Son Dileğim adlı şiirini yazmak oldu: Benim son dileğime kanır vermem çok kolay, Ortadapayedilecekhiçbirşeyyokçünkü. Benim gibiler için içlenmek, ah vah etmekgerekmez, Yuvarlanan taşyosun tutmaz çünkü. Naaşım mı?Ah; seçmek elimde olsaydı eğer, Küledenlim onu, sen esintileressin, havayasavursunlardiyeonu, •"*' Gelişipserpilen kimiçiçeklerin iistürne serpsinlerdiye. Belkisolmakta olan hirçiçek, Yaşama döner, bir kez daha tomurcuklanırdı. Son ve de kesin dileğim işte bu benim. Hepinize iyişanslardilerim. 15 Ağustos 1915 'te Appeal to Reason ("Akla Çağn") adlı sosyalist yayımlanan makalcsindc olayla ilgisi olmadığını anlatıyor ve şöyle diyordu: "Ben hayatımı kazanınak için çok çalıştım, ne aldımsa parasını ödedim; gcri kalan vakıtlenmi de resim yaparak, şarkı sözlcri yazarak, şarkı bestclcyerek geçirdim. Şimdi Utahlılar mahkcmcdc olayın benim tarafımdan yana olan yanını ileri sürmcmc cn küçük bir şans tanımadan beni idam müfrczcsınin karşısına dıkmek, kurşuna dizmek istiyorlarsa, buyursunlar, ben hazınm. Ben bir sanatçı gibi yaşadım ve bir sanatçı gi ROBESON DAN JOE HİLL E 1950 Berlin Banş ve Gençlik Festivali'nde bir ara Amerikalı siyah ressam Charles White ile sohbet etmiştik. Söz Paul Robeson'dan açılmış, programına yetişemediğimden üzüldüğümü söylemiştim. Charles Whrte, bana Robeson'un orada söylediği şarkı ve spirituallerden söz ederken bir tanesinin adı ilgimi çekti, "I Dreamed I Saw Joe Hill Last Night" ("Dün gece Joe Hill'i Gördüm Rüyamda"). Charles VVhite, sendika örgütlenmesınin önemli bir işçi önderi olan Joe Hill'in işlemedıği bir cinayet suçuyla idam edildiğini söyledi. Joe Hill'in adını ilk kez o zaman duydum. Sanırım, bir iki gün sonraydı, Haus der VVeltjugend'deki bir kitap sergisinden, bir şarkı kitabı aldım, içinde bu şarkının sözlerinin ve notası da vardı. Joe Hill şarkısını çalıp söylemek olânağını buldum. Ne var ki, Joe Hill'in yaşamöyküsünü tam öğrenemedım. Yurda dönünce araya hastalık, hapishane, gene hastalık girdi. Nasıl olduysa, unutamadığım o şarkı kitabı, başka bazı kitaplar gibi kitaplığımdan yok olup gittı. Yıllar geçti. Sonunda 6O'lı yıllarda Amerikalı şair, tarihçi romancı ve folklor araştırmacısı Carl Sandburg'un Amerika halk şarkılarının kapsamlı bir derlemesi olan The American Songbag (1927; "Amerikan Şarkı Çantası") adlı kitabında bu şarkıya bir kez daha rastladım. Gene bu yıllarda, Ankara, Kızılay'daki bir pasajda pek çok yeni ve eski plağın satıldığı dükkânlardan birinde, Paul Robeson'un Joe Hill şarkısını da içeren 33'lük bir plağı geçti elime, Ne var ki, Joe Hill'in öyküsünü ayrıntılarıyla ancak yıllarca sonra öğrenebildim.^ . , • • biölürüm." Joe Hill 19Kasım 1915günüsabahıbiridammüfrezesi tarafından kurşuna dizildi. Cenazetöreni Arahk 1915'te International Socialist Review'da Joe Hiirincenaze törcnini Ralph Chaplin, şöyle anlatmıştı; Saat 10 buçuğa yaklaşırken caddeler hcr yanmdan tıkandı; tramvaylar çalışamıyordu, bütun trafik durmuştu. Binanın içinde çıt çıkmıyordu, yere iğne düşse sesi duyulacaktı. Tabut siyah ve kırmızı şeritlcr biçiminde düzenlenmiş çiçeklerle dolu, üstünde el dokuması bir IW W flaması bulunan sahneye ycrleştin ldi. Tören, Joe Hill'in çok sevilen şarkısı Workers of the NVorld, Avvaken' ı ("Dünya lşçileri, Uyanık") ilebaşladı. Yabancı dil konuşan bazı ışçilcr kendı dillcrinde devrimci şarkılar söylediler, ama yol boyunca cn çok Joe Hill 'in şarkılan söylendi." Joe Hill gerçekten yaşıyor, sen ben gi DUN GECE JOE HİLL'İ GORDUM RUYAMDA Dün gece Joe Hill'i gördüm rüyamda; Yaşıyordu sen ben gibi " On yıldır sen ölüydün, ya, Joe," dedim ona. " Ben hiç ölmedim," " hiç ölmedim ki," dedi. Yatağımın yanı başında, ayaktaydı "Satt Lake'te sana bir cinayet yüklemişler, Seni ölüme mahkum etmişlerdi, ya " dedim ona, Joe, " ama, ben ölmedim ki" dedi Joe," ama, ben ölmedim ki," dedi "Seni o bakır patronlan kurşuna dizdirmişlerdi, Joe, öldürmüşlerdi ya, seni, Joe" dedim ona. "Insanı öldürmeye tüfek yetmez ki," dedi Joe, "Ben ölmedim," dedi. . Ve de orada ayakta yaşam kadar görkemli duruyordu, Içi gülüyordu gözlerinin; "Onlann hiçbir zaman öldüremeyecekleri şey, örgütlenmeye devam etti," dedi, Örgütlenmeye devam etti," dedi. "Joe Hill ölmez ."diyor bana, "Joe Hill asla ölmez,." İşçiler grev yaptıklarında ve de örgütlendıklerinde Joe Hill yanıbaşlarındadır onlann, San Diego'dan Maine'e kadar her madende, her fabrika ve her tezgâhta İşçiler haklan için nerede greve gidiyor, nerede örgütleniyorlarsa Joe Hill 'i bulacağın yer orasıdır, işte orasıdır" dedi. Dün gece rüyamda Joe Hill'i gördüm; yaşıyordu sen ben gibi. " On yıldır sen ölüydün, ya, Joe," dedim ona. " Ben hiç ölmedim," " Ben hiç ölmedim ki," dedi. >.„., ^ *, ,,