Katalog

CUMHURİYET DERCİ ce, senato toplantılannm yapıldığı odada masanın üstüne bağdaş kurup saz çalıp türkü söylemiştim... Orası sonradanyayınodamız oldu. Gününbelli saatlerinde bahçedekilere türküler söylüyordum. Orta bahçede toplanan arkadaşlar beni dinliyorlardı. Çevrede duyulmam böyle oldu. Açıkhava tiyatrosunda Nesimi Çimen, öğrenciler için çok güzel destek geceleri düzenlerdi. Bu gecelerden birinde Ruhi abi (Ruhi Su) tzmir'den gelemediği için benı çıkarttılar. 25 Mayıs 1968 diyehatırlıyorum. mızi falan oraya boşaltmıştık. Çıktıktan sonra Elif Türkan Çölok ve Bingül Topcugiller'den dinledim. Emniyet müdürü gelmiş kimlikleri kanştırmış, ve buna dikkat demiş. Ben zaten Tuncelili olmanın özel bir şey olduğunu ondansonraanladım. Böylebirtatsız olay yaşadık. Sonra oyunlara devam ettik. Sultan oyunu bitince de Halk Oyunculanndanaynldım. Bcn 12 Haziran günü öğleden sonra geldiğimde işgal başlamıştı. DenizGezmiş, Bozkurt Nuhoğlu, Rahmi Aydın hepsi arkadaşımız. Beni işgal komitesine almak ıstediler. Zaten FKF'ninışgallerdeçokağırlığı vardı. Hayır deyince, bana sen bize öylcyse türkü söyle dediler. Cavit Kavak vardı, Kemal Bingöllü vardı... Gerçekten debiz belli saatlerde yayın yapmaya başladık. Bunun dışında, resital havasında konser verdığım yerler de parçaparça işgale katılmaya başladı. Diş Hekimliği 'ne gidiyordum en büyük anfıde söylüyordum. Birkaç gün sonra Edcbiyat Fakültesine gittim onlar da katıldı... tTÜ katıldı. Harun Karadeniz, haber gönderdi bir de orada konser verdim. Sürekli işgal komitesi ve öğrenciler genellikle ana binadaydı. Ben de orada kalıyordum. Üstün Barışta ikinci anfide öğrencilere verdiğim konser sırasında çekimyapmıştı.DlSK'ınMerter'dekibinasının açılışında da türküler söylemiştim Âşık thsani ile birlikte. Ben okulu bitirmek ıstiyordum. Halk Oyunculan' nın yükselme döneminde bana çok say ıda plak ve kaset teklifleri gelmişti. Ama o dünya ile pek bir arada olmakistemıyordum. Tuncer Necmioğlunasıl olsabiz bunun plağını da yapanz diyordu. Birkaç konserin ardından DTCF öğrencileri ile gidip Tunceli'de Pir Sultan' ı oynadık, yani bu olaydan bir sene sonra 70 sonbaharında. Anakadrodanbirben vardım. Diğerleri tiyatro öğrencileri idi. Pülümür, Hozat, Mazgirt ve Tunceli'de oynadık. Uzun süre anlatıldı Tunceli'de bizim oynadığımızoyun. Ben de bu arada öğrenciliği Ankara'ya nakletmiştim. Turneler gelince okula gidemiyordum. Benim rolümüüstlenecek ikinci bir kişi olmadığı için sınava girmek yerine mecburen turneye gidiyordum. 12 Mart'Ia birlikte sıkıntılı bir dönemin geldiğini hissetmiştim. Akrabalanma gidip beni sormuşlardı. Bir arkadaşımda kalıyordum. Oradan kısa bir süre aynlıp döndüğümde polisin gelip evi darmadağın ettiğini öğrendim. Politik y önü olmayan bir arkadaştı. Polisin gelişi benimle ilgiliydi. Akrabam Cemal Saltık' ın Emniyet Genel Müdürü Özel Kalemine ettiği telefonla üç beş gün içinde pasaport aldım ve yurtdışına gittim. Almanya'ya... Yaklaşık bir ay sonra beni İGMetal başkanıyla görüştürdüler. Sendikanın Türk 1. Sayfanın devamı seçimini kaybetti. Ben sazla ortaokulda ilgilenmeyebaşlamıştım. Aılemdendesazçalanlar vardı. Babam çok çalar, söylerdi. Evdamım diye bir yer vardı. Yanm futbol sahası büyüklüğünde... Orada toplanılırdı. Cemaatin toplandığını anımsıyorum. Balıkesir Lisesi 'nde lise müzik kolu başkanıydım. Cumartcsi günleri bir saat program yapar, rürküler söylerdik. Bcn Elazığ Lisesi 'nde okurken çok ufak çaplı radyolar vardı. Kemal Yeniceli ile bir iki sefer bu radyolarda türkü söyledıtn. önemli günlerde, gezilerde dc şarkı söylerdim. Bir Fransızca öğretmenimiz vardı. Aydınbirinsan... BirMayısgünü bizi geziye götürmüştü Çemişgezek'e. Benim o gezide saz çalarken fotoğraflanm var. Amatörce söylüyordum. Halk Oyuncuları olmasaydı... Ben yine üniversıtede hukuk okumaya devam edecektim. Halk Oyunculan Devri Süleyman'ı oynuyordu. Çok tutulmuş bir oyundu. Ankara ve tstanbul'da iki ekip halinde çalışıyorlardı. Devri Süleyman yanısıra Pir Sultan Abdal' ı oynamaya karar vermişler... Üç isim üstünde durmuşlar. Ruhi Su, Ali Ekber Çiçek ve Mahsun... Sonundane olduysa olmuş, üçü de olumsuz cevap vermiş. Ben de işgallerden sonra Sıraselviler'de meşhur bir kulüpte haftanın beş günü falan program yapıyor, türküler söylüyordum. Beni buldular. Tuncer Necmioğlu, benim oynamamı önerdi. Zaten çalışmak zorundaydım, hemen kabul ettim. Pir Sultan Abdal oyununun çok tutması, benim rolümünizleyicilertarafindançoktutulması bana bir kapı açtı. Yani Pir Sultan Abdal oyunu olmasaydı belki ben bu yolu bulmazdım. Oyun Türk tiyatro tarihinin en çok oynanan oyunlanndan biri oldu. Hukuk Fakıiltesiyılları 19661967 yılında Istanbul Hukuk Fakültesinebaşladım. Dostlar arasındadost meclislerinde söylemeye devam ettim. Nâzım Hikmet'invarlığınıöO'lıyıllardaailemden öğrenmiştim. Elime teksir halinde şiirleri geçmeye başlamıştı. Güneşi tçenlerin Türküsü, Salkım Söğüt...Yakınlanmızgetiriyordu. Hoşumagitmişti. Zaten dahaüniversiteye kaydolmaya Istanbul' a geldiğimde Türkiye Işçi Partililerlc bağ kurmuştum. Kemal Burkay, Elazığ tl Başkanı Sabahattin Aydan vardı... Liseyibitirdiğimyılonlarlailişkim vardı. lstanbul'agelinceGeneral Motor'un Kozyatağı' ndaki montaj fabrikasına işçi olarak girdim ve 9 ay işçi olarak çalıştım. O yıllarda TlP'in Kadıköy ilçesi ile ilişkilerim vardı. Ilçe Başkanı Cengiz Yazıcıoğlu benimle çok ilgilendi çünkü askerliğini Hozat'tajandarma olarak yapmıştı.Üniversite Istanbul Üniversitesi Hukuk FakültesL, ye kaydımı yaptmnca oradan da tstanbul Fikır Kulüpleri 'ne üye oldupı ve çalışmalanmı FikirKulüplerindesürdürdüm. FKF'nin Aksaray'daki yerinde bazan kuru fasulyepilav günleri oluyordu. Birinde Yaşar Kemal de gelmiş bir yerden saz bulup türküler söylemiştim. Oniversite'de 68 işgallerinin başladığı ge Tiyatro ile devrim Turneler yapıyorduk. Ankara'da üç oyun oynayıp, gece yansı dekorlan toplayıp ertesi gün de Hatay'da oynadığımızı anımsıyorum. Elazığ' a gittik, orada olay lar çıktı ve oynayamadık. Yasak dediler. Sağcılarmüdahaleetmi şti. Yavaş yavaş polisin de onlan desteklemeye başladığını görebiliyorduk. Beraberce huzursuzluk çıkartıyorlardı. Elazığ'da oynayamaymca Tlınccli'ye gittik. Ama oyunu orada da oynayamadık. Gerilimli havayı gider gitmez hissetmiştik. Oyunu oynayamadığımızgibi olaylarda çıktı. insanlarTunceli' nin meşhur Tepebaşı 'na yığıldılar. Sinema da oradaydı. Oyunun oynanmasını istiyorlardı. Gerilimli hava içinde biz orada beklerken silah sesleri duyulmaya başladı. Tiyatro topluluğu olarak ne olduğunu anlayamadık. Biraz uzaktan karakol tarafından silah sesleri gelmişti. Bizden temsilci olarak Kemal Burkay'la Tuncer Necmioğlu görüşmelere gitmişti. Ama bizim birşeyden habcrimiz olmamıştı. Geç vakit olunca gitmeye karar verdik. Gaziantep'te oyunumuz vardı. Yola çıktık otobüsümüzle. Jandarmalaryolukesmişlerdi. O zaman anladık ki birisi ölmüş. Mehmet Kılan diye bir astsubayemekJisi. Bizim topluluğu karakolagetirdiklerindeMehmet Kılan'ınölüsü orada karakolunönünde yatıyordu. Biraz kabadayı da olan kendi halinde halktarafındansevilenbirisiydi.Gideyimdc birkonuşayımMüdürBey'ledemiş.Amao daha karakolagırmedcn birisi onu vurmuş. Bizim bütün ekibi, Şükrü Üstün hariç, eşek sudan gelinceye kadar falakaya çektilerbıyıklanmızı, saçlarımızı yoldular. Şükrü Üstün'ün karakoldaKozanlı bir hemşerisi çıktı. O da hemşeri ayağına dayak yemedi. Ama çok üzüldü. Ertesi gün onunla hain diye herkes dalga geçmeye başladı. Şükrü bcn i m tavla arkadaşımdı. Ne üzülüyorsun, halimize bak,itedönmüşüzdedim. Bıyıklanmızyolunmuş, penşan haldeyiz, kir pas içindeyim. Üç beş gün karakoldabetonların üstünde yatırdılar. TuncerNecmıoğlu, Yüksel Topçu ile birkaç gün yattılar. Kemal Burkay tutuklandı. Ayberk (,'ölok da vardı. Bızi karakola getırıncc bütün kımlıklcrmızı, bel kemerlcri Egcmen Bostaııa 'nm organizatörlüğünde düzcnlcnen Şan Sineması konserlerinden... Raltmi Saltuk / 2000