Katalog

CUMHURİYET DERGİ Theo Angelopoulos, Yılmaz Güney, Michelangelo Antonioni, Andrei Tarkovski, Wim Wenders, Ridley Scott, Stanley Donen... Dünyanın pek çok ünlü yönetmeni yol filmlerine ilgi duydular.. Yol ve sinema. Yol büyusüne kapılanlar. . . . Y Wim Wenders, Puris Tacas... Ridley Scott, Thelma ve Louise... Angelopoulos, PusluManzaralar (Landscap^ gafletinde bulunur. Böylelıkle fılm amansız bir takibe dönüşür. Tankerin şoförü satıcıyla önce oynamaya başlar, sonra da onu öldürol filmi kavramı baş oyunculann birbaştanbirbaşaülke içindeyol meye çalışır. Sınırsız gücün sonunda sınırsız bir kötülüğe dönüşmesiyle ilgili bir yol filculuk yaptığı ve bu yolculuk sıramidir"Duel". sında sosyal, siyasal ve kültürel RichardC.Sarafian'ın 1971 yapımı"Vagerçekleri keşfettiği filmleri tanımlar. Homeros'un 3000yıllıkdestanı Odysseia tarih nishing Point" (ölüm Noktası) eski bir denizcınm (Barry Nevvman), 15 saat boyunca teki ilk önemli yolculuk öyküsüdür: Troya ara vermeksizin Denver'dan San Francıssavaşına katılan Odysseus'un uzun yıllar co'ya gidişini anlatır. Sürücü, Denver ve Casonra ülkesi Ithaka'ya dönuşü anlatıhr. lıfornia sınırlan arasındaki bu ıssız alanda Odysseus, bu uzun yolculuğu sırasında bühipilere, motosikletli çetelere, uyuşturucu yucü Kirke ve superisi Kalypso'nun adasına çıkar, ölülerkenti Hades'e iner, denizkızla satıcılanna, polıslere, eşcinsellere rastlar. Sarafıan, "Vanishing Point"te yetmişli yıllanyla, tepegöz Polyphemos'a rastlar. Kansı nn Amerikalılannı başanyla yansıtmıştır. Penelope ve oğlu Telemakhos'a tam on yıl Alman yönetmen Wim Wenders de, yol ve sonra kavuşabilir. ttalyan yönetmen Mario Camerini, Odysseus'un yolculuğunu 1954 yolculuk temasını sıkça işleyen bir sınemacıdır. "Alice in the Cities" (Alis Kentlerde / yılında uluslararası bir oyuncu kadrosuyla çekti: KirkDouglas, Silvana Mangano, Ant 1974), "The American Friend" (Amerikalı hony Quinn,RosannaPodesta. Enson Odys Arkadaş/1977),"ParisTexas"(1984)filmlehnde Wenders'in kahramanlan sürekli seia' yı ise Rus yönetmen Andrei Konchayollardadır. Büyük kentlerde yollannı şaşılovsky yine uluslararası bir kadroyla (Armand Assante, Greta Scacchi, trene Papas, nrlar, hiçbir yerde uzun kalamazlar, "kim olduğumu ve künin ne olduğunu gittikçe daha tsabella Rossellini) gerçekleştirdi. Konchalovsky, filminin bazı sahnelerine ülkemizin az anhyorum" derler. Wenders' in "Paris Texas"ı bir adamın (Harry Dean Stanton) kenAkdeniz ve Ege sahillerini mekân olarak dini tanıma yolculuğudur. Bu adamın tek baseçti. şma çözümlemesi gereken sorunları vardır, Amerikalt yönetmen Stanley Donen'se, içinde derinlerde kınlmış birtakım şeylerle 1967 yapımı "Two For The Road" (tkili Yol yaşamaktadır. Bu kınlan şeyleri kendine culuk) filminde evli bir çifti analiz eder. Bu açıklaması,sorunuylatekbaşmayüzleşmeevli çift, Londra'dan Riviera'ya dek (Audrey si gerekmektedir. Bölünmüşlüğünü tek başıHepburnAlbert Finney) aynı yolculuğu ya na toparlamahdır, bunun da yolu kendisiyle şamlannın üç ayn döneminde yaparlar. Do hesaplaşmadan geçer. Jim Jarmusch'un nen, filminde bu üç yolculuğu iç içe geçire • Wim Wenders'in yardımlanyla çektiği rek büyük bir başany la beyazperdeye aktar"Stranger than Paradise" (Cennetten de Gamışör. 1969tarihli"EasyRider"(SerseriSü rip /1984) gerçekten başanh biryol fılmidir. rücü) filminde oyuncuyönetmen Dennis Filmin kahramanlan sonunda "Nereye giHopper, Los Angeles'tanNew Orleans'taki dersek gidelim, her yerbirbirine benziyor" Mardi Gras'ya gitmekte olan iki motosiklet derler. hnin (Peter FondaDennis Hopper) AmeriThelınavttLoulse kan tarzı bir şiddeti ve kendi takıntılanyla dolu bir özgürluk arayışını sergiler. Uçsuz Ridley Scott'un "Thelma and Louise" bucaksız kırsal alanda motosıkletlerinin on(Thelma ve Louise /1991) heyecanlı, macelan ulkenin bir ucundan öteki ucuna taşıma ra dolu bir yol filmidir. Arkansaslı ev kadını sının öyküsüdür bu. Amerikanyol filmleri Thelma (Geena Davis) ve garson'Louise nin kültü sayılan "Easy Rider"da motosiklet(Susan Sarandon) sıkıcı tekdüze gündelik liler aramakta olduklan mutluluğa, kendile hayatlanndan kurtulmak ıçin kendilerini yorine verecekleri özgürlüğe doğru yol alırlar. la vururlar, olaylar böylece başlar. Louise Amerika'da bir erkeğin arabası onun kalebüyükkardeş rolündedir, daha sakin ve daha sidir, öyle ki arabasındayken o evinin dışın aklı başındadır. Thelma ise havaıdir, içgüdüleriyle hareket eder. İki kadın da filmin soda olsa da gitmekte olduğu yerlerin kralıdır nunda yaşamaya geri dönmektense büyük adeta. Steven Spielberg, 1971'de çektiği "Duel" (Takip)filminde bir satıcının (Den bir umursamazhkla ölüme, yani özgürlüğe doğru uçarlar. nis Weaver) Batı'daki dar bir karayolunda yaptığı araba yolculuğunu anlatır. Satıcı yoltki Italyan ustanın, Michelangelo Antonida iki kez dev gibi bir yakıt tankerini geçme oni "The Passenger" (Yolcu/1975), Bernar ASLISELÇUK