Katalog

CUMHURİYET DERC Yeni yıl kutlamalannın tarihi Asurlulara kadar uzanıyor... Noel Baba'nın tek tipe bürünmesi ise ancak yüz yıllık bir geçmişe sahip... Çünkü yeni yıl kendipazann bu tarihte kuruyor. Pazann bir ürünü de kartpostallar... 1900'ün başlanna ait örnekler yaşlı ve genç, güzel ve çirkin tanımlannın gelen ve giden yıl arasındaki paylaşımını gösteriyor. Yeni y ılmızı ku tlar, nice nice BURÇAK EVREN Y eni yılı sevmemek mümkün mü? Hele de yılbaşılara özgü o güze> lım kartlan gördükten sonra... Çıkınını omuzuna almış yaşlı kadınla sitngelenen eski yıl karşısında yeni yıl, kitni zaman yeni doğmuş bir bebek, çoğu zaman ise oldukça genç, güzel ve çekici bir kadınla diklenivenr. Çünkü giden yıl yaşlı, çirkin, itici; gelen yıl ise genç, güzel ve çekicidir. 1900'den beri yılbaşı kartlannda hep bu motıf ışlenir. Anlatılmak istenen clbette ki gideninnostalji,geleniniseumutolduğundan ibaret değildir; onun da ötesinde bekek lık ya da gençlikle simgelenen safbır yaşam sevıncıdir. Yoksa hiç yeni yıl ufacık birçocuğun elıne cmanet edilir mi? Ya da küçüçük güzel çocuk nasıl olur da bir yıl içinde bu denli yorgun ve yaşlı bir hale dönüşebılir? Sanki yılbaşı kartlan değil de bir yaşamın tüm evrelerinin en keskin ve de korkutucu yanlannı gösteren bir ibret tablosudurlar. Bu tür kartlann popüler olmasının nedeni, yaşam sevinci ıle küskünlüğün, umutla ile umutsuzluğun, üzüntüyle sevincin herkesin yaşamında varolan ya da varolabilecek temel ögeleri ıçermesinde saklıdır. Keşke yaşamın tüm üzüntüleri bir çıkının içine sığabı I se ve her yıl omuzlanıp belleğımizden si lınebılse... Yılbaşı kartlannın sevimlilıği de belkı buradan kaynaklanıyor. Basit ama hoş bir çözüm. KımhayırdiyebilirkJ?Varsın yeni yılı simgeleyen küçük velet, bir yıl içinde diledığı kadar yaşlansm. Nasıl olsa yeni yılda bir yenisı gelecek ya... Tabii tüm bunlar işin esprisi. Kartpostal üreticilerinin her yıl yinelemekten çekinmediği hoş bir şaka. Noel ve yılbaşı kartlannın tarihinde bir gezinti yapmadan önce, bu kartlann doğum nedenine bırgöz atalım. Çoğunlukla Noel ilc yılbaşı bırbiriylekanştınlır. Oysa ki her ıkisi de çok farklıdır. Noel sözcüğü doğumla ilgilidir. Yanı tsa'nın doğumu nedeniyle 25 Aralık'ta kutlanır. Melıh Cevdet Anday "lsa'nın yaşadığın; ılişkm bir belge bulunmadığına göre, do ğum günü nerden çıktı ortaya? Noel'ın çe şitlı Hıristiyan mezheplennce değişık tanhlerde kutlanması da bunu gösterir. Ama üs tünde durmayalım; geriye uzandıkça büyülı adamlann doğum günlerı bilınmez olur. B12 lsa'yı söylediklenyle var ediyoruz, o bizc yeter" diyor. Biz de pek kanştırmayıp yılbaşınageçelim. Ansiklopedilerin birçoğu yılbaşını "kökeni çok eskilere dayanan ve dünyanın hemen hcmen her yerinde kutlanan yılbaşı, genelikle nefs körletme, annma, canlanma ve yenılcnmeyi temsil eden törenleri kapsar'1