Katalog

Kumluk'taki Şehremaneti YAZI: YELİZERKIUÇ ft BAŞAK ÇAKA O nce Birinci Dünya Savaşı sonrası Osmanlıtopraklarınınhcrköijesini işgaletmeyebaşlayanltilafdevlctlerinin askerlerine ev sahipliği yaptı.Yunanlılarmlzmir'iiş.galiardından,buişgali protesto cdcn coşkulu mitinglere kucak açtı. Kurtulus. Savaş.ı'nın kazanılmasıııdan sonra ise Refet Paşa'nın söylevini verdiği yeroldu. $imdi KadıkÖy Belediycsi tarafından Iskele Başkanlık Binası olarak kullanılıyor. Kadıköy'de, bugünkü Beşiktaş Iskelesı'nınkars.ısında, ikikatlı,bcyazboyah,bakımlı vegü/elbahçesıyledıkkatçekiyor. 87 yıllıkgeçmı^csahipolanKadıköy Şehremaneti binası, fazla ıızun sayılamayacak tarilıinde pek çok önemli olaya sahiplik ve tanıklıketti. 1983 yılmdaki belediye seçinıleri öncesine kadar Istanbul Belediyesi'nin şube miidürlüğüolarakkullanılansjehremaneti binası, bu seçimle işbaşına gelen Belediye Başkanı Osnıan Hızlan'ın girişimlcriyle ilk kez restoreedilmiş.. 25 Haziran 1985'terestorasyonçalıs.malanbitirilerekhizmetegirmiş. Yapımındanbuyanasobakullanılarakısıtılan binaya kalorifer sistcmi bu restorasyonlagetirilmiş. Dışcephesidişında,binanıniçi aslına uy gun olarak tamamen restore edi Imış. veklasiktarzdamobilyalarladös,enmiş. Büyük avizelerin ışıklandırdığı Şehremaneti Binası, şimdiyse belediye meclisi toplantılarıvetoplantılardışındakullanılmıyor. mm Şehremaneti Binası 1913yılındayapıldımanlı lmparatorluğu mağlup olunca, Itilaf ğında Kadıköy'ün gelişmesı açısından devletleriOstnanhtopraklannayerleşmeye önemli bir yapı olduğu için sevinçle karşıbaşladı. Itilafdevletleri askerleri, Osmanlanmıştı. lı'ya ait resmı dairelere el koyuyor, istediği Prot'. Dr. C'elal Esat Arseven'in araştırma yerleri işgal ediyordu. Kadıköy'deki Şehremaneti Binası önünde de Ingi I izlcr barakalalanna göre;"lstanbul'un önemli ilçclcrinden rı kuruldu, askerleri yerleşti. biri olan Kadıköy'ün gelişmeye başlaması Dahaönceki işgalleregözyuman halk,bu 19. y üzy ılın sonlarınarastllyor. Istanbul'da işgal karşısında sessizliğini bozvapur seferlerinin yapılmaya du ve iijgali kınamak için yurt başjamasıyla, Kadıköydc geliş Kadıköy çapındamitinglerdüzenlenmemeye başjar. Dahaöneeleri Kayebaşladı. Bucoşkulumitingledıköy tarafınapazarkayıklan isj Şehremaneti rin biri de Istanbul'da Kadıköy lediginden, burası küçük bır na binası, denizin Şehremaneti Binası önünde yahiye olarak kalır ve gelis.eme7." pıldı. Binanın önünde toplanan 1869'da Istanbul Belediye Ni doldurulmasıyla kalabalık halk kitlcsı, bına bal/amnancsı ha^ırlandı. Kadıköy elde edilen ve konuna gıkarak söylev vercn on dört daırcye ayrı lan ^elırin on ücüncü daıresı oldıı. Böyleee Kumluk adı verilen I lalide Hdip, Hüseyin Sııat, Münevver Saime gibi ateşji hatipleşehremaneti (belediye )tc!jkı latırin konıışmalarıylaeoştular. na da sahip olan Kadıköy'ün bölgeye 87 yıl önü aeıldı. İlk Belediye Başkanı önce yapılmıştı. Yapımı üzerinden on yıl geçMü/e Müdürü Osnıan Hanuli meden, işgale ve barış kutlamaBey'dı. Kadıköy'ün ilk larına şahit oldu Kadıköy Şehremaneti Binası. 17 yıl sonra yani Kadıköy'de Şehremaneti bi1930'da ise başka bir tarihi olaya nası içinyeraranmayabaş.landı. Belediye Baskanı sahne olacak, Serbcst C'umhuriOyıllardadenizbugünkü Kadı ise Osman yet Fırkası'nın taraftarlan ile köy Postanesi 'ne kadar ulaşıyorCumhuriyetHalkFırkasıtarafdu. Rıhtımdanbaşlayarakbura Hamdi Bey'dl. tarlannın kavgasına tamklık ya kadar olan bölüm dolduruldu Her gün önünden cdecekti. ve "Kumluk" ismi verildi. Y. Terziyan isimli Ermeni bır mi geçenler için Cumhuriyetin ilanından sonmartarafından, Kumluk 'ta 1913 ra Atatürk'ün istcğiyle,arkadayılında Şehremaneti Binası'nın çoktan unutulmuş şı Fethi ükyar'a 12 Ağustos yapımına başlandı ve aynı y ıl in geçmişiyle 1930'da kurdurduğu Serbest şaattamamlandı. CumhuriyetFırkasıhalkarasında fazla say ıda taraftar bulmuş, Birinci Dünya Savaşı'ndaOs binanın öyküsü... kısa zamanda güç kazanmıştı. Ekonomiyc değişjk bir yön vermek amacıyla kurulan Serbest Fırka, kısa zamanda değiş. ik bir ideolojiye sapmış, hılafet yanlısı ve şeriat devletinedönmekisteycngericilerindestekledigi birpartiyedönüşmüştü. Birzamanlartek partı olmaözellığını elinde bulunduran Halk I'ırkası'na artık güçlü bir rakip çıkmıştı. Serbest Fırka'nın kurıılduğu döncmde, belediye secimleri de yaklaşıyordu. Ülkede seçim rüzgârları csiyor; şehirlerde.ilçelerdcseçtmhazırlıklaııyapılıyordu. Kadıköy Şehremaneti bınasınınbaheesi seemenlerin gösterilerıne, mıtınglerine sahne oluyordu. Taraftarlar, kıtle halinde dolaşıp, kendı partılerının propagandasını yapıyorlardı. At vcökü/arabalarınabinenpartillieı.oytoplamak amacıylasemt seınt gcziyor, bağırabağıradolaşıyorlardı. Atcşli taraftarlar propagandalarınadevamcderken Kadıköy Kumluk'takanjilaştılar. Ikiparti taraftarlan arasında yaşanan gerginlik, sc<,imlere hazırlanan Kadıköy Şehremaneti Binası'nın öniine gelindığınde,karşılıklısataşmalardan, lafatmalardan sonra dorıığaçıktı."Yaşasınllalk Fırkası" seslerine "Yaşasın Serbest Fırka" sesleri karışıyordu. Iki parti taraftarlan birbırinegirdi,büyük bir kavgaya sahne oldu Şehremaneti Binası. Şehremaneti binası, dört yıl önce Hasanpaşa'da yapılan yeni belediye binasının hizmetegirmesiyleeski işlevini yıtirdı. Amayinedeçeşitlikültürel vesosyaletkinlıklerle Kadıköy lüler için ilginçbirköşetaşıolmaya devamediyor. ^