Katalog

2MAVIS 1W9 SAYI684 17 PAZARIN PENCERESINDEN Husnıye'dır sozlen tekrarlarken.korkusunHUSNIYELER... Çok az konuşuyor Husnıye dan, utancından, kaygılannOnunla ıletışım kurabılmek, dan, daha bır kuçulmuş kuçuTurkıye Aıle konuşabılmek ağzından aycuk Husnıye, oturduğu yer Planlaması dınlatıcı bırkat so/ aldbılmek mınderının ustunde Bır taraDerneğı'nın 1998 son derece guç, hatta ımkânsız fında, dcdesı yaşındakı kocası, yılında gıbı Bellıkı,karakterınınbır karsısında, gorkemı vc tok seGuneydoğu'nun sonucu değı I bu, altı yaşınd gesıyle daha da urkutucu gelen, Dıyarbakır başta lır gelmez, dayatılan "olgun korkusuna korkular salan maolmak uzere merkez kadın" rolu, bıçılcn mısyon hallenın ımamı Bılmedığı, bolgelerı baz alınarak Susmayı oğretmışler Husnıanlamadığı Arapça sozler yaptığı saha ye'yc Her/aman,heryerde, Başının ıçınde bır uğultu, yureçalışmaları hcr durumdd yalnızca susmağınındennlıklenneınıpduran, sonucunda ulaştığı yı Bır kadın olarak, bır kız ınıp durdukça koz gıbı daglaverıler, bolgede, olarak, erkeğe gore kcsınlıkle çocuk yaşta yan, dağladıkça Hançepek'ın evlendırılen kuçuk ve kesınlıkle sayılmayan, ıkın(Dıyarbakır'ın alt kulturuyle 1 kızların sayısını ci sınıf,hdttd sınıfsız, bırhıç unlu bır mahallesı) sustalıları gostermesı açısından bın olarak susmayı jıletlcn kadaryaralayankeskın oldukça çarpıcı Söz bır hançer, bır kama, bır bıçak Oddsusmuşbuyuzden Hep konusu araştırma, Gerdek nedır, bırleşme nedır, susmuş, hâlâ susuyor "Fskı7 terör, ışsızlık gibı kızlık kanı nedır" Oysa, anya" f ılmındekı Kcje'nın, sevnedenlerle nesı, hatta babaannesı yaşındadasından dolayı gomıılduğu Dıyarbakır gıbı buyuk kı kuması tarafından, akraba suskunl uğa benzer bır suskunşehırlere goç etmış, kadınlartarafından uzun uzun luk olsaydı keşke onunkı de varoş olarak belletılmeyeçalışılmıştıbunlar Ama oyle değıl Sevdanın nc tanımlanabılecek ona, hıçbın aklında kalmamışolduğunu hıv bılmemış kı, scvokuma yazma tıkı.bılnııyordukı dalandığı bırınc vcrılmedı dıye oranının duşük, suskunluğagomulsun Nesev Gelın oldrak verılmeden onekonomık duzeyın en dayı,neaşkıbılmeden,tanımace, komşularının kızlanyla oyalt sevıyede olduğu dan cvlendırılmış çunku Ne mahallelerınde nadıği oyunlaragıdıyordurbel1 'bılsın bunların ne olduğunu gerçekleştırılmış Bu kıaklı Beştanetdş, bırbırıarAma suskunluğunda bırkusaraştırmanın dına, kuçuk yaşldrda ustalaşsonuçlarına göre kunluk, bırtdvıralışda vargıbı mış bccenklı ellerde kavısler 10 444 evlı kadın kadeımc, buyuklerıne onlar çızıyorhavada Şımdıyseotaşuzennden tarafından ıtıldıği hayatakarşı larokadarbuyumuşkı Avuç(evlendırılme yaşı scssız uysalbırofke larına, ayalarına değmıyorlar oranlan) artık, yurcğının, belleğının, ka Kandavalı ıkıaılearasındakı •• 916yaşarası lıbının, ruhunun ortalarına ınıp "barış", henuz fılızbılc verme5 294 yuzde 60 68 çarpıyorlar mış. hayallerı, fıdana yazma •• 914yaşarası dan kırılmış umutlanyla, Gerdek, kan ve kâbus... emekleme çağındakı Husnı1 813yüzde17 35 Son derece sade, son derece yc'nm, altı yaşında "kan bede•• 918yaşarası yalın ve basıt bırmahalleduğulı" olarak gelın verılrncsıyle 2 473 yuzde 23 67 nuyle gerdeğe gırmış o gece sağlanmış Aslında.dilcnınseHusnıye Kocası mı' Ellı.clkızyaşındakı erkek çocıığuna lı beş yaşlannda kemıklı, çatık kaşlı, otorıter "gclın"dıycdlınmış Husnıye ama sert bır Kurt erkeğı Bellı kı sevdasını da Adına ağıtlar, turkuler yakılmış, bugune kendısınesaklıyor.tutkusunu.ozlemınıde dek nıce canı azgın dalgaları arasında yutVe yalnızca kendı kendıne, kendısı ıcın, kenmuş Dıcle Nehrı, sekız yaşındakı bu kuçuk kocayadamezarolmuş Yorede sıkçayapı dıgerçeğınceyaşıyorbunlan Bırkıztocuğunun sevdaya olmasa bıle şefkate muhtaç lan dınamıtlc balık avlama gınşımlerınden bınndcolmuşolay Dıcle'nındalgdldnndkd olduğu gerçeğınden habersız Gelın olurken,mahalledekıkızlannyaktırışıp gıdcn, yalnızca sekız yaşınddkı kocası ğı "dılok"lar (Guneydoğu'da ozellıkle dudcğıl, duşlerı, umutları, hayallerı de olmuş Babasının, hatta dcdesının yaşındakı aıle ğunlerde yakılan turkuler) yankı lanıyor bareısıyle, yanı olcn sozdc kocasının babasıyla zenkulaklarındaHusnıye'nın Herduğunde bırazdahuzunvardır ama bellıkı onun duğuevlendığmdeon bıryaşındaymış Husnıye nunde yalnızca huzun olmuş Doğuphcnu7çocukluğunubılcyaşamadan "koprudengeçtı gelın, saç bağın duştu gegclınolduğuDıyarbakır'ınturkuIen,bırağıt gıbı dolanmış rengarcnk yazmalı başının et lın/Haldenbılmezdıloyloy.sozanlamazne çare " ratından Kopruden geçememış Husnıye "Hangıbağınbağbdnısan,gulusan,/Aldın Kımse, halınden bılmedığı gıbı, sozunden aklım, dclı ettın beni sen,/ Kırk yıl kalsan yıdeanlamamış nc bcnım malımsan/ Isterem kı bır gun evvel gelesenaman " Zaten sozlerını yutmayı, ıçıne gommeyı oğrenelı çok olmuş ^ Imamın karşısında, anlamını bılmedığı Yaşamımdaki kediler SELÇLK ERf Z edıler, karşı ılgımın ıkı ana kaynağının bulunduğunu ı duşunuyorum Bunlardan bırıncısı Taksım'de, Aydın Okul'un birıncı sınıfında okuma kıtabında önce okuduğumuz sonra da ezberledığımız bır şıırdır "Mırnav mırnav" der Daha ne ıster? Beneklı kedım Sıçan tutamaz fare yutamaz Ne de yaramaz Beneklı kedım' Ikincısı de babamın kedısı Pehlı Babamın, Bakırkoy'de geçen çocukluğundan aktardığı hıkâyeler arasında yaramaz ve arsız kedısı Pehlı onemlı blr yer tutardı Pehlı, komşularının tavuklarını boğup yıyeceklennı aşırdığı ıçın o kadar çok şıkâyet edılmış kı buyukbabam, babamın rıcalarına hatta ağlamalarına rağmen seyısıne bu hayvanın uzaklara göturulup bırakılmasını soylemış, hayvanı goturup Sarıyer de balıkçıların bulunduğu bır yere bırakmışlar Babam, bu hayvanın bır ay sonra evıne nasıl donduğunu buyuk bır kıvançla anlatırdı Babamdan bu masalları dınleyişımden sonra hatta babamın olumunun ardından uzun yıllar geçtı, ben bu kedının resmını neden sonra gorebıldım 1985 te akrabalarımdan Rahmetlı Asım Mutlu gunun bırınde bızde Belkıs Mustafa'nın resımlerınden bulunup bulunmadığını sormuştu 1896doğumlu Belkıs Mustafa Asım Mutljj'nun kızkardeşıydı llk kadın ressamlarımızdan bın olan Belkıs Hanım, 1917'de Sanayı ı Nefıse Mektebı'nı bıtırıp Maarıf Nezaretı tarafından Almanya'ya gonderılmış orada Berlın Akademısı nı bıtırmıştı 1924 te yenıden gıttığı Almanya da vefat etmiş Berlın'de gomulmuştu Asım Mutlu nun sergısıne bızdekı ıkı resmı vermıştım Sergıde, Almanya'ya gıtmeden once Bakırkoy'de yapmış olduğu reşımlerden bırınde babam kedısıyle beraber gorunuyorlardı Asım Bey, bu eskızı bana hedıye ettı Guardıan gazetesının hayvan ve bıtkl konularını ışleyen bır yazarı vardır Ralph VVhıtlock Buyazann 1993yazında yayımlanan yazılanndan bınnde, Yenı Zelandalı bır kedının, Pehlı gıbı kılometrelerce uzaktan donup evını bulabılmış olduğunu okumuştum Bu kedının sahıbı evını satıp kedısinı almış gıtmış ve 300 mıl ötedekı yenı evıne yerleşmış Ikı gun sonra kedı kaybolmuş yedı gun sonra eskı evıne dönmuş, yenı ev sahıplerı kapıyı açıp onu besleyınce*tle eskıden uyuduğu yere gıdıp yatmış, uyumuş Yenı sahıplerı, onun öteden berı alışmış olduğu odalarda gezındığını ancak artık evın bahçesınden dışan çıkmadığını anlatmışlar Kedılere karşı ılgımın nasıl başladığını anlattığım gıbı, bunun nasıl surduğunu ya da alevlendığını de anlatmalıyım Tıp fakultesıne gıdenler ılk yılları suresınce Fen fakultesının konferans salonunda fizık ve kımya derslerı gorurlerdı Fızik dersınde Prof Zuber balkondan sahneye bır kedı atarak onun nıçın her defasında dort ayak ustune duştuğunu anlatırdı Eskı Mısır'ın tanrıları arasında kedı suratlıların olduğuna kedının bu devırde kutsal sayıldığına bakarsak ınsanoğluyla alışverışın çok eskılere dayandığını duşunebılırız En eskı kedı şıırlerınden bınnde (lö 1100) şoyle denmış Çang Tuan ın kedılerı Bılge Çang Tuan kedılerı severdı ve tam yedı kedısı vardıharıkulade ısırnlı harıkulade yaratıklardı bunlar Batıda da bol kedılı şıır vardır ama ben Doğu'nun bu kısacık dızelerındekı kedı tanımlamalarına bayılıyorum 18 yuzyılın sonunda yaşamış Japon şaırı Issa şoyle demış Kedı Uyur Uyanır Koskocaman bır esneyış sonra da kalkar gıder sevışmeye Evımızde son yıllara gelınceye dek kedı bulunmazdı Geçen yıl eşım başka bır ulkeye göçen bır tanıdığımın kedısinı alıp getırdı Bu tekır kedı sayesınde kedı konusunda en azından bır kltap okuduk, bılmedıklerımızı mesela Nepeta catarıa ya da "kedıotu" dıye bılınen bır otun yapraklarının kokusuna bayıldıklarını öğrendık Bunun otlarından elde edılen çayın eskıden ateşı yukselen huzursuz çocuklara ıçırıldığını de öğrendık Bu ara dılımızde "tekır" olarak bllinen kedılere verılen bu adın Almanca "tıger katz" yanı "kaplan kedı"den geldığını de öğrendık Butun bunlara ve lyı nıyetımıze rağmen bu kedıyı evımizde uzun sure tutamadık Bır yıl sonra evın garajinda ve bahçesınde beslemeye başladık, çunku ağır bır hastalık geçırdıkten sonra evde sureklı olarak bakmaya başladığımız kayınvalıdemı ızleyen hekımler bu hayvanın bu durumda bulunan bır hasta ıçın tehlıkelı olabılceğını soylemışlerdı Kedının eve gırış ve çıkışları bu boyutta kısıtlanınca başta çocuklar hepımız pek uzulduk O ara BBC kanallarından bırınde Amerıka'da ve Avrupa da bınlerce kedının once boyle evlere alındıklarını sonra çeşıtlı nedenlerden dışarı atıldıklarını yansıtan bır belgesel ızledıydık Kediler bınlerce kılometreyı aşıp ıstedıklerı yerlere varabılen ıkı kat yukseklıkten dort ayak ustu duşebılen oyle yeteneklı, dırençlı ve TÜRK StLAHLI KUVVETLERtNİ GİJÇLENDİRME VAKFI MADDl VF MANFVİ KAIMLARINDAN DOI AYI YtlCE TURK MİLLLTİNE ŞİJKRAN V t SAYG1LARINI SUINAR VAKFIN BANKA BA6IÎ> HESAP NUMARALARI ALMAN MARKI I l> Bankau I rankturt JubcM 217()7ÜO7 no lu hcsap T l Zırjai Bank ısı Yınıjchır Ankara Şubesı 47CKK) no lu hesap Vakıflar Bankası Kdvaklıılerı Ankara Şubesı 4028489 no lu he<ap Yaşant, kalbin iki vuruşu arasındaki zamandır. Kalbinizi koruyun. TURK KALP VAKFI 19 Mayıs Cd No 8 Şışlı/İSTANBUL Tel (0212)2120707 (pbx)10Hat Faks (0212)2126835 AMFRİKAN DOLARI T C Zıraat Bankası Yennehır Aıık ırı Subcsı M826 no lu hesap sağlam yapılı yaratıklar kı sokağa atıldıklannda da kendı başlarının çaresını pekâlâ bulabılıyorlarmış Belgeselı hazırlayanlar bu terkedılmış kedılerı ızlemışler Fareler dışında kertenkele, serçe, kurbağa gıbı hayvanları yıyen bulduğunda kumes hayvanlarını da mıdeye ındıren kediler yasamlarını yenı koşullarda da surdürüyorlar Esklden sıçan tuttukları ıçın, farelerı yok ettıklerı, bır zamanlar da kutsal bellendıklerı ıçın beslenırlerdı öyleyse şımdı nıye bu kadar çok kedı sahıbı var? Once ozellıkle tek başına yaşayanlar ıçın bulunmaz bır arkadaştıriar da ondan Gosterdığın yere pısler ele avuca sığacak boyuttadır karnı tok olduğunda kendını saatlerce sevdırır Sonra tek başına yaşayan bır kadın besledığı kedının boşandığı eşınden ya da bozuştuğu sevgılısınden daha hayırlı olduğunu duşunup bu konuda şıır bıle yazabllır de ondan Bunlardan bın, Beverly Guhl şoyle demış Asla şışmanladığınızdan bahsetmezler Jımnastık yaparken kalkıp gıtmezler Ne kadar sarfettığınızı sormazlar Sıcak suyun tumunu tuketmezler Kendılerınden soz açmazlar Makyajsız da lyı olduğunuza ınanırlar Tuvalette yer kaplamazlarYattığınızda ne gıydığınıze aldırmazlar Akşam yemeğıne asla gecıkmezler Bornozunuzu sızın kadar severler Ev kadınhğınızdan da asla şıkâyet etmezler ^