Katalog

2MAY1S 1999. SAYI 684 19 dıkları cscrlcrinde barışı, demokrasiyi, inbeninı resme yeteneğım yok, benim şuna busanlık onurunu, sevgiyi savunarak; her alan na ycteneğim yok demek, denenıeden bunu da yapılan olumsuzlukları konıı edinerek söylemekyanlış. Benöyleinsanlartanıdım kültürdünyamızaöncmlikatkılardabulunki hiç resim yapmamış hayatında. Ama bemuştur" diyor. nim yanımda sekreter vey a yardimcı olarak bulunan insanların, bendcn görüp kalemi fırDernek bu çalışmaları karşılığında çayı eline aldıklannda neler yaptıklarını gör20.12.1991 tarihli Bakanlar Kurulu karanyla kamu yararına dernek statüsüne alınmış. düm. Gcrçekten kendilerinin farkında olmadığı şey lcrçaiı şmay la, arzuy la, h ırsla ortay a Çalışmalarındanvedemokrasiyekatkılarınçıkabilir. Yeterkidünyayaeksikgelmişoldan dolayı 1994 yılında Kültür Bakanlığı masın, alelade bir insan olarak gelmiş olmaKültür Sanat Ödülü'ne layik görülmüş. sın. Zekâsıyla, yaradı lışıy la biraz üstün me"Mizahmayasınıülkenindörtbiryanına ziyetleri olsun hangi dalda isterse çalışabiyüzyıllaröncesacan Nasreddin Hoca'nıntolir." runlan ondan aldıkları bayrağı onurla taşımaktadır" diyor Koraman. Dcrneğin, 1974 Koraman, karikatüre başlamadan önce sayıhndan bu yana 19 kez Nasreddin Hoca natın başka dallanyla uğraşmış. tşc ilk önce Uluslararası Karikatür Yarışması düzenleşiirlebaşlamış,sonrasırayıhikâyeleralmış. mesini dcbunun kanıtı olarak gösteriyor. Birgünokuduğubirresimliromandakitiplerden birini çizmiş. "Ne kadargüzel oldu" Koraman derneğin çalışmaları ve yapısı demişler. Bu onu teşvik etmiş ve hemen arhakkındaşunlan anlatıyor: "Karikatürcüler Dcrncği, şimdiye kadar dından başkalannı da çizmiş. O gün bugündür çiziyor. Ama onun çizmc merakı daha ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla karikatür yanşmalan, pane I ler, konferanslar, eski yıllara, çocukluğuna dayanıyor. Daha Miznh Kitaplıgı 'nda, getenlerin rahatça çalışması için hoş bir ortam yaratılmış. onüçyaşlarındaykenoturduğucvincamlasergilerdüzenlcyerek ülkemiz ve dünya külnndan babasının otomobilini çitür sanatına önemli katkılarda ziyormuş. Zamanla bunları bulunmuştur. Karikatürcüler 10. yılını unutmuş tabii. "Kendimi şair Derneği'nin yapısına bakıldızanncttim, romancı zannettim. ğında, tarihi Yerebatan Sarnı dolduran Meğerkarikatürcüymüşüm" dicı'ndan bağımsız bir bina olduğu yor gülerek. Ekmeğini karikatür görülecektir. Küçük ama önemli Karikatür ve çizerek kazanmaya başladıktan birkonumuolan Karikatürcüler Mlzah sonra her şeyi bir tarafa bırakıp Derneği Galerisi'nin önemli bir bualanayönelmiş. işlevi var. Bizans döneminin eş Müzesl'nde sizyapılarındanbiriningizemli Büyük paralar kazanacağı bir dünyasındaki rüyadan çıkış ka yayımlanmış ilk iş sahibı olmayı hiç arzu etmepısına vardığımızda Karikatürmiş. "Üst düzey bir mernurolacüler Derneği'nin çağdaşgörü karikatürden rak veya genel müdürlükte de olnümü ile uyanırsınız. Ama bu sa bir ofiste oturup evrakla, kâgünümüze kez de Türk çizgi sanat dünyasığıtlarla uğraşmak bana kâbus ginınçcşitliyayınlan,kartlar,pos doğru, bi geliyor. Bcndilediğimzaman terlcr, gtvi ve bclge kitapları ile çalışıyorum, sıkıldığım zaman ycni bir kültür sarhoşluğunasü karikatür bırakıyorum.Coştuğumzarnan rüklcnırsiniz. Hele sizi adım çalışıyorum, bazen günlercchiçadım yukarıya çeken merdiven sanatının ilginç bir iş yapmadan dolaşıyorum. leri cıkarırsanız Nasreddin HoÖzgürce yaşayabiliyorum. Saserüvenlni ca'nın torunlarının eşsizeserlenat insanaözgürlük veriyor" dirinin sergilendiği, heray değişen izleyebllirslnlz. ye konuşuyor. Şartlarne olursa çizgilerle karşılaşırsınız. Burada olsun hattabaskıcı rejimlerleyaKarikatür ve Mizah Müzesi sergileme salonlaru.. Türk insanının mizahını tadarsınız. Bazen de şayan sanatçılann bile sanatını yaptığı siireçağdaş dünyanın çizgi ustalarının eserleri cekendilerineözgürlükalanlanaçabileceğikarşısında kendinizden geçersiniz. lstanni düşünüyor. "Sanatçı oltnak çok farklı bir boyamayı bırakıyor ve sigarasını yakıyor. lüyor. "Karikatür bir meseleyi komprimchabul'umuzuziyaretedengezginlerin önemli olay, ben çok mutlu bir insanım" diyor. Görsel sanatların, diğersanatlaragörebir lindebirhapgibi veriyor. Okuyucubclki zabirbölümü Yerebatan Sarnıcı'nagirerçıkar üstünlüğünün olduğunu söylüyor. Bunuda man içindeokuyacak,değerlendirccekve bir Milliyet Gazetesi'ndeki odasında, yeni bu masalımsı gerçekleri yaşar." doğrudangözehitapetmesivebeyninanmscntezevaracak. Ama bu zaman alacak. Bir çizdiğikarikatürünü büyük birözenlcboyuyor. Ofisinin dııvarları karikatürlerle dol dadeğerlcndirebilmesi diyeaçıklıyor. Vuru tek karikatür dahi adama 'iştebu' dedirtebiKarikatürcüler Derneği, yaptığı tüm etcu, hcmen etki yapan, meseleyi en can alıcı liyor. Dolayısıylaçok etkili, çok vurucu bir muş. Masasının üstünü boyalar, fırçalarve kinlikler için giderlerinin önemli bir bölüycrinden ortaya koyan bir sanat olduğu için olay. Bir silah gibi kötüye de kullunılahilir, karikatür çizmek için kullandığı bir yığın münü Yerebatan Sarnıcı çıkış kapısının karinsanların karikatürden yararlandığını söyiyiye dc. Ama kötüye kullanılma olasılığı şısındaki kitabevindc satı lan kitap, kart, pos malzeme kaplamış. Konuşurken karikatür çokaz. Karikatür doğruyuyakalayabildiği ter.karikatürorijinalleriilekarşılıyor. zaman, bilhassasiyasi karikatür doğruyuen Derneğin çıkardığı aylık, "Karikatürk" doğruyu yakalayabildiği zaman zaten değerTANZIMATTAN BUGUNE KAREKATUR... bültcniyle Ankara Irtibat Bürosu'nun yali oluyor. Onuçizen insan da üne kavuşuyor, yımladığı yine aylık " Karikatür" dergisini rastlanıyor 1940'dan sonra bu isimlere, Tanzimat Dönemi'nden K. Opcanadassiz, inandırıcılığıartıyor. Inandırıcılığıartanbir çıkarıyor. Eflatun Nurı, Semih Balcıoğlu, Ferruh Nişan G. Berberyan ımzalı ve imzasız karikatürcününsöylcdikleri.ifadeettiğifiKarikatüreellidörtyılını verenveçizmeDoğan, Selma Emiroğlu, Nehar Tüblek, karikatürler. Istıbdat döneminden imzasız kirlcr, espri ler daha etkil i oluyor." yeilkgünküheyecanladevarnedcn KarikaTurhan Selçuk ve Şadı Dinççağ gibi karıkatürler. Meşrutiyet Dönemi'ne türcüler Derneği Başkanı Bedri Koraman, çizerler eklenıyor. gelindiğinde Fellah, L. Andres, Idis, Kıyaslamak yanlış olur... Mehmet Baha, Cemil Cem imzasını 19501960 yılları arasındakı çizerierin, ki karikatürçizmenin yetenckle bir ilgisi olmaGeçmiştenbugüncbaktığımızda pekçok taşıyan karıkatürler dikkatı çekıyor. 50 Kuşağı olarak tanınıyorlar, ürünlerini dığınıdüşünüyor: Kurtuluş Savaşı dönemı karıkatürcüleri de görmek dıleğindeyseniz artık başarılıkarikatürcü ortaya çıktı. Hepsi kendı "Ben sanatta ilham pcrisinın olduğuna Hıdır Şevket, Ahmet Rıfkı, Ratip Tahir, Gazanferağa Medresesi'ne gideceksınız. dönemlerinin gözdeleri oldu. O günden bu inanmıyoruın. Hcr şcyin çalışmakla elde Cemal Nadir, Münif Fehım, Ramız Gökçe. Bu dönemın sanatçıları arasında Ali Ulvi yana da pek çok şeyde olduğu gibi kankarüredileceğinc inanıyorum. Benceyetenek.zeBu sanatçıların yapıtlarını da müzede Ersoy, Altan Erbulak, Atilla Bayraktar, dedegelişmelervedcğişmcleroldu.Bunekânınbirkonuya, birolayateksifedilmesibulmak mumkün. Müzede 19221930 Bayram Küçük, Bedrı Koraman, Beytullah dcnden dolayı Bedri Koraman, o günlerin dir. Tabii kınormalinüzerindealeladeliğin yılları arasında karikatür çizmiş Cemıl Heper, Burhan Solukçu, Cafer Zorlu, üzerinde bir yaradılış üstünlüğünden kayCem, Cemal Nadır, Ramız, Hulki, Eflatun Nuri Erkoç, Ferit öngören, Ihap Hulusı, Muhıttın, Münif Ferruh Doğan, Fikret özelçi, Mim rini kıyaslamak istemiyor. Bundanyüzscne naklanıyor. Ama resim, karikatür, müzik, Fehim, Ratip Tahir, Süreya, Togo Uykusuz, Nehar Tüblek, Nihat veya elli senc evvel çizen karikatürcüleri buheykel, tiyatro ve sinema vb. gibi birtakım gibi çızerlerın karıkatürlerı de Balı, Orhan Enez, Orhan Doğu, günkülerlekıyaslamamnimkânsız olduğusanat dallarınayelenekli olarak doğmakgibi yer alıyor. Semih Balcıoğlu, Selma nu söylüyor. Sözlerini şöyle tamamlıyor: bir konuyayelenckli olarak doğmak diye bir Emiroğlu, Semiramis, Sezgin 19301940 yılları arasında " \ lepsi kendi dönemlerinin pınltıları, kendi şcy yok. Insan hangi dalda teşvik görürse, orBurak, Sinan Bıçakçı, Suat Cemal Nadır, Güler, Ramiz dönemlerinin üstün yetenekli, üstün eserler tam bulursa başarılı olur ve sivrilir. Temcl Yalaz, Sururi, Tonguç Yaşar, Gökçe, Necmi Rıza, Ratip Tahir vermişsanatçıları. Bir Cemal Nadir ile buunsurçalışmaktır. Çok çalışmak. Turhan Selçuk, Yalçın Çetin, Burak, Salih Erımez, Ercüment, günküleri kıyaslayamayrz. Anlatım biçimlcYaşa Gazi, Yurdagün Göker, Zeki Sanat yapan kişinin, herkesten daha çok Ihap Hulusı, Mualla Faik, Mazhar Beyner gıbı ımzalar bu dönemin ri çok farklı, kııllanılanmalzemelcrçok farkNâzım Resmor, Zahır Güvemlı, sabırlı, azimli olması gcrekir. Nc iki çizgiyle Orhan Ural gibi imzalara lı. Yani şartlar çok farklı, kıyaslamak yanlış karikatürcüolunur, nedcpıyanonuntuşuna Cemal Nadir çızerlerı.^ üçbeşdefadokunmaklapiyanistîBuyüzden