Katalog

CUMHURİYLT DERCİ Kombach/ Yoksul Kombach Halkının Ani Zenginliği, Festivalin Schlöndorff retrospektifindcyapımyılıaçısındanılksırayıalıyor. Yapıt,yönetmenin Alman toplumunun değeryargılannıtarihsclsüreçiçindekavrama arzusunun ilk ürünlerındcn biri. öykü 1820'liyıllardageçiyor. Kombach'lıköylülcr yoksulluktan kurtulmak ıçın vergı paralannı taşıyan arabayı kaçırmayı planlarlar. Bunu başardıklannda yeni bir açmazla karşılaşırlar.çünküdikkatçckeceğiiçinparayıharcayamazlar. Kllerındekı gücü kullanmaya karar verdiklerinde yakalanır ve cezalandınlırlar. Schlöndorffdüijlerinakılsızlık üstüne kurulu olduğu açgözlü bir dünyay ı betimler. Etik davranışın cılız yaptırımının karşısına toplumsalyapınınbozukluğunundoğurduğu y ıkıcı gücü çtkartır ve ani zengınlığın toplumsal açıdan yontulmamış bireylerde doğurduğu duygusal carpıklıklann analizini yapar. Margarethe Von Trotta ile ovlillk ...Kombach'ın hemen ardından çektiği Die Moral der Ruth Halbfaas/Ruth Halbfass'ın Namusu, öyküsünün organik yapısı açısından zayıfbirfilmdı. Ancak, Schlöndorff'unsınıfsal sorunlannkaynağınaınmeye duyduğu eğilimin açık bir göstergesı olması ve oyunculan arasında Senta Berger ile Margarethe von Trotta'nın bulunması açısından ilginç birçalışmaydı.. Yönetmenın, sınıfsal değer yargıları ile aşkın doğasının çatışmasındandoğanıkilemlcrsorunsalına ısınmayabaşladığınınkanıtıydı. SchlöndorfT'un 1969 yılında evlendiği Margarethe von Trotta ıle bırlıkte yönettiği vc Die Verlorene Ehrc der Katharina Blum/KatharınaBlum'un Çiğnenen Onuru ikilinin adını bir anda dünya sinemasının gündcmine yerleştiren bir yapıt oldu. Yoksul bırhi7metçıkızolan Katharina Blum'unya^amında, politik sııçlu olarak aranan bir adamlakurduğuilişkinin ardından zorlu bir süreç başjar. Yaşadığı tek gecelik ilişki.genç kızın basının ve polisin gözündc bir terörist sevgilisi olarak damgalanmasına nedcn olur. Hakkındakı suclamalar ve artan kamuoyu baskısıKatharina'yıbunalımaiter. Buandan başlayarak, Angela Winkler'in olağanüstü bir kişılik kazandırdığı Katharina için dirençlibironursavaşıvcrcceği yeni birdöneminkapılarıaçılacaktır. Hcr yönetmenin, adıyla birlikte anılan bir filmi vardır. Bu, Schlöndroff için Die Blechtrommel/Tenekc Trampet'ti. 1979 Cannes Film Festival'inde Altın Palmiye ödülünü kazanan filminöyküsü, 1919yılının savaş ortamında açık kent ilan edilen Danzig'te geçcr. Annesinin sonu gelmezerkeklerinden bıkan, baba kavramına oldum olası soğuk bakan, büyüklerin sıradan dünyasını bir türlü benimseyemeyen Oskar, üçüncii yaş. gününde artık büy ümek istemediği için kendisini mcrdiven boşjuğunabırakır. Bu andan başlayarak, yaşı büyüse bile anatomık görünümü açısından çocukluğunu yaşamayı sürdüren Oskar, kendisine armağan edilen sıradan birteneke trampcti çocuksuruhununsembolühalincgetirir.rrampeti vekeskinçığlıklan,kiijiliğiniödünsüzcekorumasının araçları olur. Tcneke Trampet, DavidBennett'inuçukoyunculuğu.sımgesel açılımları, düşündürücü mcsajaları, usta işi görüntüleri veduyarlı müziğıylc, sinemaseverin belleğinde kendisine yar açmak için hiçzorlanmayanbırbaijyapıttı. Hcmeııher yönetmenin gerçekleijtircmediği birdüşü vardır. Marcel Proust'un ünlü yapıtı La Rccherchu duTcmps Perdu/Yıtık Zamanın Pcşinde, Vısconti'nin filmcçekemediği son düşünün adıydı. Schlöndoı ff bu yapıtın çok küçük bir bölümünü olu:>turan Un Amourde Swann/Swann'ın Bir Aşkıad Melville, Resnais ve Malle gibiyönetmenlere asistanhk yaptı Volker Schlöndorff. Bu \üreç sonraki yıllarda fılmlerine deyanstdu Uyarlama deyince. GÖKHAN ERKILIÇ S chlöndorffsineması,sınıflandınlmasıenzorsinemalardanbiri. tlk filmlerini Ycni Alman Sinemasi'nın ctkin oiduğu bir ortamda vermiş olsa da, 1962 Oberhauscn Manifestosu'nun önde gelenlerinden biri değil. Adı Rainer VVerncr Fassbinder, Werner Hcr/og, Wim Wendcrs vc Alexander Kluge gibi ilk andaaklagelenlerdcn biri dc değil. Bazıları adını Jean Marıc Straub, HansJürgen Syberbcrg ve Margarethe von Trotta ile birliktc ansa da, onlara da en az ilk grup kadar uzak düşüyor. Adının çoğu yerde bu yönetmenlerle anılması, yapıtlannın zamandaş olmasındanbaşkabirnedencdayanmıyor. Ancak, Alman bir yönetmen olmasına rağmen Avrupa sinemasının anlatı dilinin ortak özel liklerini harmanlamadaki yetkinligi ve dünya yazınının güçlii yapıtlarını uyarlama konusundaakla ilk gelen ısımlerdcn biri olması Volker Schlöndorff'u Avrupa sınemasının önemli yönetmcnleri arasına sokuyor. Schlöndorff31 Mart 1939'daWiesbadenAlmanya'dadoğdu. Paris'te Politik Bilimlcr ve Rkonomi okurken, yolu film yönetmenliği öğrenimi göreceği IDHEC'e düşen SchlöndorfF, 19601964 y ılları arasında JeanPierre Melville, Alain Resnais ve Lous Malle gibi Fransız yönetmenlere asistanhk yaptı. Busüreciçinde yaşadığıdencyiminetkileri, sonraki yıllarda filmlerine yansıyacaktır, sınırlı ancak net biçimde. Almanya'ya 1965'tedönen Schlöndorff, bir Robert Musil uyarlaması olan ilk filmi GençTörlessDerJungeTörless'inkazandığı 1966 Cannes Film Festivali Fipresci Ödü lü ıle uluslararası başanyı yakaladı. Film, eleştirmenlerce Ycni Alman Sineması adına gerçekleştirilmişen önemli yapıtlardan biri olarak gösteriliyor. Bu.yönetmcnın ileride 'sıkı bir yazınuyarlayıcısı'olarak nitelendirilmesıne neden olaeak sürecin başlangıcı oldu. 1 leınrich von Kleist'den Michael KohlhassDer Rebell, Heinriçh Böll'den Die Verlorcne Ehre der Katharina Blum, Margucrite Yourcenar'dan Coup de Grace, Günter Grass cian Die Blechtrommel, Arthur Miller'den Death of a Salesman, Nicolas Born'dan Circle of Deceit, Marcel Proust'dan Un Amourde Svvann, Margaret Attwood'dan The Handmaid's Tale, Max FVisch'dcn Homo Faber ve Michel Tournier'den Le Roi des Aulnes bu sürecin halkalan oldular. The Sudden VVealth of the Poor People of Ankara Uluslararası Film Festivali, 26 Nisan9 Mayıs tarihleri arasında 11. kez Ankaralı sinemaseverlerin karşısına çıkacak. Festivalin yönetmen retrospektifi dünya yazınının güçlü yapıtlarını uyarlama konusunda öne çıkan bir ismi, Alman yönetmen Volker Schlöndorff'u, "Katharina Blum 'un Çiğnenen Onuru ", 1969. konuk edecek.