Katalog

Tavşanlı Eylül 1941. Terhis beklerken... Kamplara gönderildikten sonra askerlerin ziyaretçi kabul etmelerine izin verilmişti Sılah yenne onlara kazma kürek dağıtılmıştL Kutahya, 7. 6.1941. Neden askere alınnıışlardı? « 1. Sayfanın devamı ~ Ku vvetleri'nin, askerhk hızmetlerını bıtırmış ve ıhtıyata aynlmış yırmı sınıf vatandaşı bır kere daha sılah altına almasıydı Bu olay ın ozellığt sılah altına alınan bu yırmı sınıf ıhtıyatlann sadece gaynmuslım vatandaş lardan oluşmasıydı Yırmı sınıf gayrımüslımlenn sılah altına çağrıldıkları tarıh kesın olarak bellı değıldır, ancak uç değışık kaynağın verdığı tarıhlere bakılırsabunun 1 ılâ 15Mayıs 1941 tanhlcn arasında olduğu kesındır Sılah altına alınma karan son derece tıtız bır şekılde tasarlandı Boy le bır kararın uygulanmasının oncesınde karann hıçbır şekılde ılgılı mercılenn dışındabılınmemesıneozengostenldı Sıkıyonetım altında olan Turkıye'de, uygulama sokaklarda yuruyen erkeklenn nufus cuzdanlarının kontrol edılmelerı ve gaynmuslım olduklantcspıtedılcnlcnnhemenoanda sılah altına alınmalan şcklınde gerçekleştı Polıs denetımınden kaçabılmış olan gaynmuslımlerınatlatakıpedıldılerve arandılar O anda sılah altına alınmış olan crkcklcreaılclcnylc temaskurupdurumubıldırmcıznıvenlmedı Haber verılmesının çok gereklı olduğu hallerdc sılah altına alınan kışıler refakatçı eşlığınde aılelenne gıdebıldıler Kolu, bacağı kesık veya kor olanlar hanç hıçbır kışıye çürük veyasakatraporuvenlmedı Buuygulamalara ıstısnasız tum hastanelerde rastlandı Kör, topal bakılmaksızın Yırmı sınıf ıhtıyatlann sılah altına alındıklan tanhte muvazzaf askerhk yapmakta olan Yervant Gobelyan ıse ıhtıyatlann askere alınmalan sırasında kışılenn sağlık durumlannın hıç dıkkate ahnmadığını, örneğın bu ıhtıyatlar arasında lanımış olduğu Rum asıllı Nıkola oğlu Tcohan'nın kor, Arslan Yorgo'nun ıse zıhınsel ozurlu olduğunu hatırladığını naklettı Yervant Gobelyan polıslenn sokaklarda yolları kesıp, ınsanları çevırıp nufus cuzdanlanna baktıklan ve gayrımushm olup hıcrî 1312 ılâ 1332 yılı doğumlu herkesı anında sılah altına aldıklannı aktardı Bu nedenle de halk arasında bu şekılde askere alınan ıhtıyatlann "kordon malı" dıye çağırıldıklarını hatırladı Sılah altına alınanlara evlenne gıdıp yakınlanna haber verme ve elbıse almaya ızın dahı venlmemıştı Bu durumdan habcrdar olan aıleler askere alınan ıhtıyatlann bulunduklan yere gelıp ıç çamasın pakctlcnnı onlara parmaklıklann arasındanuzatabılmışlerdı Vıtalı Hakko anılarında ıhtıyata aynlmış Donemin Hanciye Vekili Ştikrü Saracoğlu. azınlık vatandaşlannın anıden sılah altına alınmış olmalarının ruh halını şu satırlarla yansıttı "Polısler, mağazamıza geldıler, "Vıtalı sen mısın"?" dedıler Ben, "Evet" deyınce de koluma gınp, "Hadı askere" dedıler Onlara boşu boşuna, askerden yenı donduğumu, bu ışte bır yanlışlık olduğunu anlatmaya çalıştım Yanılan benmışım Hıçbır yanlışlık yokmuş Üçuncu askerlığım ıçın, bu kez Sehmıye Kışlası' na gondenlıyorduk Çoğul konuşuyorduk, çunku askere çağnlmamıştık, askerden yenı donmuş olmamıza rağmen bırçoğumuz evlenmıze haber veremeden, bırer suçlu, bırer kaçak gıbı ışyennden alınıp askere sevk edılmıştık Yaşbaş gozetmeden bırkaç sınıfbırden askere alınmıştı, ama bu kez farklı bır durum vardı Aramızda hıçbır Musluman Turk yoktu Doğrusu, bu da hepımızın kafasında bır yığın soru oluşruruyordu "Nıçın yenıden, daha terhısten bır hafta sonra bu uçuncu askcrlık7" "Nıçın bırandaapar topartoplandıkveaı7 lelenmıze dahı haber veremedık " "Nıçın nereye goturulduğumuzu soylemıyorlar1?" Bu sorulann hıçbınnm cevabı yoktu Her cevapsız soru gıbı, bu da bızlerı endışelendı