Katalog

EYLÜl. 1W8 SAYI650 K uğurlayandı... "Bılmezsiniz MZ, 1966'dan 1970'eyetmisdokuzbin Rum'un Yunanistan'a gönderildiğıni... Öncc erkekleri sınır dışı ettiler, sonra eşlerini ve çocuklannı... Tomas, Panayot, Yani, Cvçeniya \»e Angelıkı'yı yanikardeşleriniikiyılalıkoydumevimde... Sonra ıhbar ettiler, Nikolai'nin kardesleri Yunan tebalı dediler... Onları da kovdular. Oysapartiylefalanalakalarıyoktuzavallıların, ikisi liseyi bitirmişti, diğerleri ilkokulu... Ne f aaliyet yapaeak zaval 1 lar..." 1 Neden kovuldular Bay Nikolai? 1 "Bazıhadiselerolmus , Yunan tebalı Ruınlarzararlıdemişlerdi... Hcryerdeolmustur, ozamanlardaçeteler vardı. Birkaç kişinin yaptıklarından bütün halksorunıludeğildir ki... Bilirmisin, Klerides ve Denktas'ın karıları kardestir. Bunlar aksaın oturur birlikte içer, sabahbai>ka!)eysöylerler...Nediroadalar, bırak gitsin... Birkaç ada için harp mi olacak? Güney Kıbrıs ne, korsanlardan ibaret sadece... Korsika, Rodos.CJirit... korsandır bunlar... Bugün dogruyu söylemek kolay değilki..." Sökülüp başka toprağaekilenağaç kolay mı yeşerirycniden?Tomas, Panayot, Yani ve EvceniyaileyirmııkibinRumselamsızlıkpanyol'u, Yunanlı'sı... Altmiij dört eyaleti ğimde Rum düşmanı diyorlar bana. Ben diorkunun sırtını bir kez daha sıvaztanolmalıvazgeçeccklertutunmaktan. Yaşvar, herbelediyemüstakil,adaletidemüstayorumki,ılışkileriyidir...Silahsatmakiçin ladı Nikolai. Bırak, kapıcı istediği lanmayavakitbulamayacaklar... kil.Türkler'inolduğuherycrdcdevletkuruyapıyorlarbunu... Ncdirproblem?" kadar bağırsm, çağırsın, "Gidin "Yetmisdokuzbin Rum gitmişti Yunanislurmu? Atatürk gibi bir adam çıkabilseydi? Patrikhane'dekilcrlekonuşun"deSilah tüccarları cllcrini oğuşturmadan öntan'a, yirmi iki bini öldü. Yaştan değil, yirnıiNedirbulürban.biı paıti işaretidir... Üzüliisin...O, dilineçekınccsızyol verdi: eeydi, yüz yirıni bin Rum yaşardı IstanotU7yajjlarındaydılar... Havasınayenildiler, yorumbenbunlara...Türkiye,medeniyetbabul'da. Savaşmyaralarınıbirliktesarmış.bır"Sorun, sorun... Ncdıröğrcnmck ıstediğibirdehayatşartlannınağırlıgına...Paralıgikımından, insanlik bakımındanyedi ülkeden lıkte ıpc lakerdadızınışlerdi. AUı kardeşinen niz?" denlerbelkiişyaptıamadığerleri... Yunanlıbıridir. KaçyılolduAmerikakurulah,FranküçüğüNıkolai,Yenışehirkaldırımlarınabıl.eylcklcrindönüşegeçtigigündü. ..Nikolaregoistolduğuıçinöldüler. Selamvermcz sızlhtilalil789..." lai, olası bir hatayıönlemekamacıyla bir kâ raktı çocukkığunu. Büyüdü, ıkinci savaşta, Yunanlılar, bir kişi sorsa, şu sokak ne tarafta, hukuköğrencisiydi.Lozan'dadoktorayaptı. O gün gazetede çıkan haberi, on üc ajansı ğıda adını yazdı. Arnavut Dcspına, ayaklarıkonuşmazlar bile,prensiptirbu. BuAngeliFransızea, Bulgarca, Yunanca ve Türkçeonayladı: Atatürk'ün Selanik'tekievi bomnısürüyerekçıktıodadan,elindcçöptorbakiyaşıyorkardeşlerimden...Odafelçli,kosı'ne,(,'insefaretindeçalıştığıaltıaydalngibalandı. Şişli'dcydi cvlcri, ofisinden çıkıp sı... "Sus"dedi öfkeli birbakış fırlatıp... Ninuşamıyor. (,'ocugucmekliligi vardiyetutulizce'yi deekledi. İlk kıyımdan, Varlık Verevinegiderkenyolboyuneakamyonlardolukolai güldü:"Zanncdiyorki,sizeborçluolyor, yoksa hap verir öldürür..." gisi'nden sonra o ve kardeşleri Her şey gesuinsanlakari}ila!}tı.Bağınpçağ!nyor,önleduğuna daır imza atıyorum.." Herşeygeçmiştemikaldı Bay Nikolai? çecekti, üstelik neleri vardı ki kaybedecekrine çıkan dükkânıkırıpdöküyorlardı.SabaBaktı söz kontrolünden çıkmış, öfkeli ho"Geçmişe mazi derler ama durum değişyolculuklardeğiluğurlayıcılararaMndaydıha kar^ı evlerinegeldilcr. Nikolai, süt karde miyor maalcsef. Bugün de öyle şeyler var murtularını adımlarına uydurdıı Aya Yorgi lar... Nikolai, 1951'deTürk vatanda^lığına ijinınevinesığındı.Ferika'nınmidyecibabaManastırı'nınkapıcısı. ki... Şimdi de Vakıflarmallarımızael koyugeçti, bir yıl sonra daBaroüyesioldu. sı Türk, annesı Rum'du. Nikolai ve kardesje yor..." Amaç,heryıl Yunanistan'dankalkıpBurrinc Ferika'nın annesı süt vermişti. Niko"Bugün, Amerıka nedır? Fransız'ı var, lsgaz'agelen, manastırın on iki odasından biNasıl? lai 'ninevinınyak ılıpyıkılmarindc bıray, çocuklugunun ya "1913'te Balkan harbi başladığında, Ossının sözü mü olur, o kalabalık da ilk gençliğinin şığını arayan manlı Devleti, azınhklar mallarını satıp da mezarlığıdatalanetmişti. Rumlar'la konuşmak... 67 müttefiklereyardımetmesindiyegayrımenEylül I955'i bir kez daha on"[)evlctufakbirgösteri§yakullerin satışını durdurdu. Birdecemaatin lardan dinlemek, hâlâ kulaklapalım dcmüjti ama iş kontrolüzerindekayıtlı bütün gayriınenkullerbildirında çınlayan, o yagmacı kaden çıkıp büyüdü. Her yer yarılsin, isim üzerine kayıtlı olsun îstedi. Mallabalığın çığlıklarıni duykılıpyıkıldı. Birkomitekurular, varlıklı kişilerin üzerine yapıldı. tvlermak... Yüreklere saplanan lup zarar tespit edildi. Yüzde ycm Ana'nınadınabilcmülkler vardı... Aya camkırıklarınadokunmak,l.ı yirmi kadarını tazminettiler..." Yorgi Manastın'nın namı müstearı lileni rihiunutulmuşlarınloşluğun,. Yine de gözünü yola çevirZahni'ydi. Şimdi Vakıflardiyor kı, bu isimbırakmamak... medı Nikolai, kardesleri de. de bir kadın yok, buraya el koyacağım..." Yas ilerlemiş, otuz sekıze adım Şimdi ne yapacaksınız Bay Nikolai? "Konuşmazlar, korkarlar. atmıstı şimdi. Aşk hanesi kaba"Hele birel koysunlar, ınsan haklan ihlaSorun, ben an latayım..." nktı.aldatılmıslığınbilançosu lindendolayıyurtdışındadavaaçaeağım.6Siz, kimsiniz Bay Nikoloi? da. Kumkapılı bir tanıdıgınm 7 Eylül'ü hatırlatan bir olay daha oldu geçen"Kurtuluş'a giden yolda, gösterdiği fotoğrafabakıpverlerde. Gülhane'de, AdliTıp'ın orada ayazma şimdi Dolapderederler, Ycnidi evlilik kararını. Kız iyiydi, vardır, her ayın birinde insanlar gidip bez şehir'de doğdum bcn. Tulumba hoştu ama Arnavutluk'taydi. bağlar... Sırf bu yüzden bekçisini öldürdüSokak'ta,7Temmıi7 1^22'de. Kosova'nın güneyinde, Tiler... Neyim varbenimkaybedecek? KırkseEvim hâlâ durur, öyle bırakran'aikiyüzseksenkilometre kizmilyon liraemekli maaşı alıyorum. Içki, tım, boş... Şimdi SerdarÖtner uzaklıktaki bir köyde buldu kumar, sigaram olmadı hiç. Hep tasarruf Paşa C'addcsi diye geçiyor, Dcspına'yı. Nikolai biraz Aryaptım... Hâlâpazaragidenm. Nekaybedeorada meyhanesi vardı babanavutça, Despina da biraz eeğim..." mın. Barballyadıyebılırlerdı. Rumca öğrenecek, iki dilde 1923'te, tngiliz ışgalinde, hcrBütün bunlar neden Bay Nikolai? sözeükler uçuşacaktı iki oda kes bayrak çekti de, babam "Bugün dört sınıftankorkaeaksın. Birincibir holde. Despina'nın erkek çekmedi. Karakoldaki polisler si orduyla işin olmayaeak, ikincisi emniyet kardeşini'de Kınalı Ada'dabul'babamız' derlerdi bu yüzden. teşkilatıyla... uzak kalacaksın. Üçüneüsü duğu bir kızla evlendirccekti Öldüğünde, Yenişehir'den $işmaliyeye borcun olmayaeak, kaçamayaeakNikolai. iki çocukları olacaktı. li'ye bütün yollar kapalıydı. sın... Birdedinadamları... isterHıristiyan Kızı öğretmenliğe yazılıp, bir Yüzbin kişi katıldı cenazesine. olsun, isterOrtodoks,tefessühetmişlerdir... bilgasayarmühendisiyleevleNiye? Ingilizler geldiğinde lrlanda'yabakın..." necek ve Nis;antaşı'na yerleşetaşkınlık yapmadı diye..." Kosova...BayanDespina'nıneanınıacıtcekti. Oğlu ise kimya mühenmaz mı? Barba llya'nın 1941'dc oldisltğinin peşinde Almanya'ya "Yok, kimsesi kalmadı orada. Idrakınt yidüğünüsöylerkçnsesiilegö/yerleşecekti. Bunlarhayatadatirmiş maalesef, bir bir iki yapmaz. Televizleri ilk ve son kez kedcre boy u n ir günlük tasalardandı ya da se yonda sadece Yalan Rüzgârı'nı izler, o kaeğdi. Bir sözcük ötede kedeı vinçlerdcn... Oysa pusudaydı dar... öfkeyeyenildi: ihanöt, bir kez daha zamanıydı Birfotoğrafınızıçeksek Bay Nikolai... "üüney Kıbrıslılar nasıl (Fotoğraf: ERZADE ERTEM) yolculuğun. Nikolai, yinc Yok.yok...^ Rum olabilir. Böyle söyledi Burgazada'da Aya Yorgi Manastırı... Nikolai Sarı, 6 Eylül'de genç bir avukattı. Ne o gün, ne de sonra lstanbul'dan aynlmayı düşündü. Başka bir toprakta havasız kalırdı, insansız... Yunanistan'a giden 70 bin Rum'dan, 22 bini işte bu havasızlıktan ölmüştü. Dördü kardcşiydi. Kalanların yaralan tuzla sarılacaktı. Ozürdileıiz Bay Nikolai