Katalog

15ŞUBAT1998. SAYI62I BAŞKENT GUNLERJ Kardelenler Mİ1ŞERREF HEKİMOĞI.U ,»*»4 ayyolu'ndan çok sozedıyor •\ , başkentliler. Neden Çayyolu bılmem, Ç" sonunda bır çay aktığı ıçın galiba. Mesa Koru sitesının ötesınde, serumlu bıtkıler türü gelişen bir yerleşım merkezi. Yenı sıteler oluşuyor durmadan. Bırı de Gâma Sitesı, yağmur altında bır yolculuktan sonra uygar bır koşeye ulaşmanın rahatlığını duydum geçen akşam. Filiz ve Celadet Egel Mınsk Buyükelçımız Şule Soysal onuruna gule gule partısı verdı. Yağmur, çamur, Şule Soysal'ı selamlamaktan gerı kalmıyor dostlar. Buyukelçılığe ulaşan sayılı kadınlardan bırı. Başta Kultur Bakanı Istemihan Talay, sanat ve kültür çevresınden de çok kışı var konuklar I918'de, Petrograd'da bir ijçigösteıisi... Kropotkin bütün bu gelişmeleri şüpheyle izledi... arasında. O gün gergin saatler yaşanıyor başkentte. Dışışlerı Bakanı Ismail Cem Bağdat'a gıdecek ertesı sabah, Başbakan, göreceazvesayılarınınisesınırir'olduğunu yani Proudhon vc Bakunin'dcn ayıran bir Genelkurmay ve Cumhurbaşkanı üçgeninde savundu. Bunlargcncllikleazalantürlcrdi. önenılı noktada bölü'jiim ölçütüylc ılgılıydi. yoğun trafık var, bellı çevrelerde de sorular, Ya da insanın yarattığı yapay koşullar doğaKropotkin diğcrlerının aksınc emeği değıl yorumlar. Bu yazıma başlarken Bağdat nınd,engesınibozduğuiçinböyleyas,amakilıtiyaçlarıesusaldı. Kropotkin'inkafasındayolculuğu sona ermış bulunuyor. Ama barış ki idcal toplumda ücretinycri yoktu. Üretim taydılar. Aslındadoğadayardımlaşmacsasumudu yeşermış değıl. Gelecek pazara tı.Dahabaşanlıtürlcrarasındabukuralmevaracjannınkolcktıfle!>tırilmesınındoğalsokadar yeşermeyı mı, solmayı mı cuttu. Bu yaklaşım bı lımsel saygınlığını doyaşayacağız bılmıyoruz. O akşam Prof. nucunlarakücrctsıstcmidcyokolacaktı. Mümtaz Soysal da var konuklar arasında. ruğaulaştırdı. Bölüşumdc üeretdeğil de, ihtiyaçlarcsas Şemsıyelı değıl ama soru yağmurunda I914'tc Birinci Dünya Savaşrbirdenbire alınırsac.ıkacaksorunlar(ba/ı msanlannçaıslanmayarak ılgı çektı. Bılımın ışığında onu anarijişt arkada^larından ayırdı. Bazı Iıs.ınakistememelcriba7i insanlarınvcrimyorumlar yaptı Prof Iber Oltaylı ve eşi, anarsistler Kropotkın'ın Müttefiklcri dessız olmaları... gibi) ııasıl cd/üleeekti? Bu Prof. Duygu Sezer de ılgınç boyutlar kattı teklemetavrınıonaylaılılarsada.anarjisthanoktada Kropotkin "ınsanındoğal sorumlubu söyleşıye. Kımı yabancı dıplomatlar da rckct antimiliturist gelcncği izteyerek bir büluk duygusu"ndan kaynaklanan "anar^ist uzaktan ızledı Filiz Egel Dışışlerı'nde tün olarak savaşa kar^ı çıktı. Anarşistlerin sevılen bır burokrat yıllarca. Emeklılığını de guvcn"egondermeyaptı. KropotkinaylakAlmanlar'a karşı bır halk savaşından, tüm güzel değerlendırıyor. Dış yolculuklara lara vc ı^e yaramazlara da sonuna kadar kargıdıyor. Ufukta bır de Mınsk yolculuğu var dcvletlcri yok edecek bir savaştan söz cttıği ^ıydı. Şunluı ı söylcdi. sanırım. Kuzey komşuları çok kışı ıçın açık noktada Kropotkin Müttefikleri destckle"Yaıarlı hcrhangı birsjcy uretmeyekeMiıbır kapı artık Şule Soysal'ın da güzel di.Ncden ıni? Kropotkin 'cgörc Alman Imlıklemuktedırdeğilsenİ7yadabunuyapmatasanları var, başkentlılere Mınsk balesını paratorluğu saglamlaşmış.tı. Alman sosyatanıtmaya hazırlanıyor. Gorev aldığı ülkenın yı rct cdıyorsaııı/, o zanuın yalnız bir insan lizmideevrenselotorıtcrbırnitcliğebürünınsanlarıyla ıletışım ıçın Rusça çalışıyor. ya da sakat gıbı yaşay ın " müş.tü. Almanların hakımiyeti özgiirlük cla Daha once yazdım galiba, Kultur Bakanı vasınısonderecekötüctkilcyccckti. Istemihan Talay milletvekıllerı ıçın güzel bir Yol ayrımı "savaş"... Anarşist gclcnektcn kopu.> s.üphesiz Kro bale gecesı duzenledı Don Kişot'u IX82'deanars.ıstlereyönelıkkampanyada seyrettıler. Zamanlaması guzel bır bale değıl potkin için yaşamındakı cn üzücü'olayKropotkındetutuklandı ArtıkKransi7cc7ami? dı.1917 yazında Finlandiya Istasyonu'na evindeydi. Burada onun için yenı bırhayat geldiğinde Kerenski ve bir de bando karşı la Yenı büyukelçılere yol goründu artık Ayşe baş,lamış,tı. Nasıl mı? Hapishanedekiarkave Eıtıan Yiğitbaşoğlu da Arjantın'e uçuyor dıonu! Hükümettcyeralma daşjarı icin dil, kozmografi, yakında Ikıncı balayı nıtelığinde güzel bir öncrisini rcddctti. Tam özfi/ık, gcomctri . sınıfları görev bu. Buenos Aıres'de genç Turk gürliik konusundakı umutoluşturdu llapishanc bahdıplomatıyla Italyan kökenli güzel bir kız ları ise her zamankınden çesinde, emck yoğun tarım arasında başlayan aşk oykusune yenı bir güçlüydü, devletsizbirtopdenemelerinegirişti. bölüm eklenıyor yıllar sonra. Gırışım lumuntcmcliniatabilcceğisıtesındeki gule güle partıleri de birbirini Ba!>ta Victor Hugo olmak ni düijündüğü komünler ve ızliyor. Savunma Bakanlığı Danışmanı üzere birçok Fransız vc InBüyukelçi Nazım Belger ve eşinın evındeki Sovyetler kendiliğinden de gilı/entelektüelininprotespartıde konukseverlığın sıcaklığını sergıledi olsaortayaçıkmıştı. Bolşetolan salı vcrılmesını sağlaviklcr'in iktidarı ele geçir evsahiplerı. Uzun yılların dostluğu, ortak yamadı lran.sı/lar'ınaçıkanılar, öykuler esprilerle çok sıcak saatler mesı sevincini diiş kınklığıçabelırttıklerı gıbı dıplomayaşandı. Kımı gıdıyor, kımı gelıyor 1 nadönüştürdü. Birarkada }!tik engeller vardı, Rusya dıplomatık trafik hiç bitmıyor. Yeni Paris na "Bu, devrımı gömcr" debaskı yapıyordu. Ancak 3 Buyükelçımız Sönmez Köksal ve eşı de di, Bolşeviklcr'indevrimın Mart'ın ılk haftasında ayrılıyor Ankara'dan. yıl soııra bırakıldı. Yeni vanasıl yapılnıaması gcrcktıBuyukelçı Tanşuğ Bleda da Parıs'te uzun tanı Ingiltcrc'ydi. Yakla^ık sure görev yapan bır diplomat olarak ğıni göstcrdığini söylcdi. 30yılbuülkcdcya^adı. Anarştzmin önde gelen geçıyor Dışışlerı tarihıne. Bu bir rekor değil temsılcılerınden olan ve bir Sibirya'ya gıdışıylc bas.Bu arada bütün sol egılımsanırım. Yurtdışında rekor kıran başka kuşağı derınden etkileyen layan çeyrck yüzyıllık aktı f lcr savaş karşıtı oldukları büyükelçiler de var. Bıri Numan Bakunin (18141876) de kaşıtlık ve devrımcılık haıçın onlardan da koptu. Gi Menemencioğlu, Ikınci Dünya Savaşı'nda aristokrat kökenli bir Rus'tu. yatı artık sonaermıştı. BıınDışışlerı Bakanlığı'ndan ıstıfa ederek Parıs'e derek politik sahneden sılınAncak o her zaman gıden çok değerli birTürk diplomatı. dan sonra daha çok bir tedi. barikatları tercıh ettı. Fransa'nın çok ılgınç bır dönemınde görev orisyenolarakyasadı. AnarDevrimi hep şiddetle özdeş "Kişiscl olarak Kropotkin yaptı, önce Vıchy'de sonra Parıs'te. Dış şizmin sosyolojik yönlcrinc gördü. "Devrim şu anda azizl ik derecesinde cana yapolıtıka tartışmalarına sahne olan bir iüijkindüşüncclcrini öncckı negatıftır," dıyordu, "ama elçılığımız vardı o zaman. Unlu gazetecıler, kındır"diycya/ıyordu. Bcrkazandığı zamun pozitif bilimscl çalışmalarıyla bırTurk büyükelçisinin görüşüne, yorumuna nardShavv Bu"azi7", enteolacaktır." Bakunin "Tüm teştirdi.Evrımcilığeyönclyaşamın keşfolunmaz ve lcktücl tartışmalan, barikat buyuk önem verırdı. Dış gorevde rekor kıran di. Giderck toplıunsal dcbir başka dıplomatımız da Melih Esenbel. ebediyen yaratıcı kaynağı lara tcrcih ctmışti. Yınc bu ğismcdeevriminrolünüdaMeslek yıllarının çoğu ABD'de geçtı. olduğu için yıkan ve imha "aziz" kar^ı olmamasına VVashıngton'da uzun kalan başka bır ha fazla vurgular oldu. Bu eden ebedı ruha güvenelim. rağmen, >>iddctc hiç baijvur büyükelçı de Nüzhet Kandemir ama, o da anlayış,ı doğayı acıklaıtıak Yıkıcı tutku aynı zamanda donuş yolunda şımdı. Yenı bır gorev alacak mamıstı. Bunlaranlaşılabiıçındckullandı. Kropotkin yaratıcı tutkudur," derken mı, uzmanlığını nasıl değerlendırecek dıye lirdi. Kiijilik sorunuydu. tüm hayvanlar dünyasınm şıddete olan yakınlığını da merak edenler var ama belli bir beklenti yok dile getıriyordu...^ Ama savaşa karjji tavrını an"tek baş,ınaya da kiiçük aılegaliba. lerhalindcyaşayantürlcnn lamayayanaşan olnıaılı!^ Viyana'dan merkeze dönen Büyükelçı Filiz Dinçmen cje yeni görevine başlamadı henuz. Kent merkezınde çalışanlar için Girişim sitesınde oturmak, her gün 60 kilometre yol almak kolay değıl ama başkentın kırınden kaçmak istıyor herkes. Dinçmenler de Girışım sıtesıne yerleştı. Dışışleri Sozcusü Necati Utkan da gecenın geç saatlerıne kadar çalışıyor, hafta sonlarını da yollarda geçırıyor ama kaçınılmaz. Dışışlerı Bakanlığı'nın lambaları hiç sönmüyor son günlerde. Büyükelçı Utkan mesleğınde çok ilginç bır olayı da Bağdat yolculuğunda yaşadı sanırım. Ilk Körfez savaşında elçiliği var Bağdat'ta. Gergin günler yaşadı. Irak başkentinden en geç ayrılan dıplomatlardan birı. Yıllar sonra yenıden çok onemlı bır görevle gidiyor Bağdat'a, izlenimleri çok ilginç, Vakıt bulursa anlatacak... önce Ankara'da kemancı Suna Kan, sonra Parıs'te pıyanıst Verda Ertnan kaza geçırdi, kımı konserler ertelendı. Muzıkseverler üzüldü, bır an önce lyıleşmelerini dıledı. Iki sanatçımız da yenıden çalacak duruma geldi ama başkentlılere verdığim mujdeye karşın olayı yaşayamadım ben. Polonya Büyukelçılığı'ndekı Chopin konserıne giderken Kızılay'a döndü yolum. Önce Prof. Hikmet Keskinege ye, sonra Prof. Yücel Tümer'e. Yatağa saplandım kaç gündür. Ağrılarla çığlık atıyor, sevınçle gulumsuyorum sonra. Dostlarla çevrılmenın güzellığını, sevılmenın mutluluğunu hıssedıyorum yureğımde Bahar çıçeklerıyle selamlıyorlar benı, sonbahar çiçeklerını yakıştırmıyorlar ama tüm çıçekler guzel bence. örneğin kardelenler, kış ortasında bahar sevınciyle boyvermıyor mu? ^ Melih Esenbel ISumaıı Menemencioğlu