Katalog

12 CUMHlJRlYLTDKRGt 1960'ların ortalarından itibaren Türkiye'de solcu bir rüzgar esmeye başladı. Malik Yolaç'ın sahibi olduğu Akşam solun militan gazetesiydi. 160170 bin satışıyla etkili bir okuyucu kitlesi olan Akşam, Çetin Altan, tlhami Soysal, Aziz Nesin'lerle bir döneme damgasını vurdu. 60 'lı yülardan bir basın patronu. *• 1. sayfanın devamt gclmcmiijti.Onlaradüîjiindüğünüz gibi yazmayındemeyedılivarmamıştı. 16()l70bin satanbirgazeteydi Akşam. Yolaç'labugünkü gazetc patronlarıni karşılaştırmak mümkün tnü? Ö, f arklı bir patrondu. Yaşamı vc bu ilginçserüvcniüzerinekendisiylekonuştuk. Baba okumıış bir iş adamı "Babam mühendıs mektcbini bitiriyor. Stajını da Fransa'da yapıyor. Türkiye'nin ılk mütcahlıitlerinden. Iki kardeş Amasya'dan çıkıyorlarçarıklarta;yeşiltakkebaşta. Aşağı yukarı yürüycrck Istanbul'a gelıyorlar vc mühendis mcktcbi imtihanına gıriyorlar. Amcam kazanaınıyor. Babam kazanıyor ve mühendis oluyor. 800 kişı içinden lstanbul çocuklarıyla sınava giriyor ve sinütçi çırağından Fransızca dersi alarak Fransızca'dan geçiyor. Soııra zcngın oluyor. Türkiye'nin ilk ınütcahhıticrindcn. Sıvaslîrzurum trcn yoUıhattınıyapmayabaşlıyor. Türkiye'deki tterı yolu hatlarımn yarısını babam veortaklârıyapmış." Malik Yolaç, zengin bir babanın oğlu olarak yaşamabaşlıyor.Odönemin iyi < 'kullarıııda Saint Joseph'de ve Galatasaraj 'da okuyor. Yüksek Ti :aret Mektebinı bıtırd ktcn sonra tütün ticar ;ti yapıyor. Hastalanını a tütüneülüğü bırakıp /ağ fabrikası kuruyor. Bir şeyi başarınca vazgeçip ycni şeyler üretmeye koyuluyor. "Tahin fabrikası kurdum. Benim garıp bir tabiatım var. Bir şey e muvaffak olduğum zaman sıkılıyorum. Siz benimle tavla oynayın. Beni elli sene ycnin, ben oynamayadevanı ederım. Ama sızi üç kere üst üste yeneyim, bırakırım. Yendikten sonra önenıikalmaz. Hclvacılaragittimavansparaaldım.buparayla gemi aldım. Armatörlüğe geçtım. Bir gemialdim.55006000tonluk.Yolaçıktım. Ikı tanc daha aldım. Kızımın üstüne, yeğeniminüstüne. Türkıye'deozamankıarmatörlük kömürtaşımaktan ibarettı. Vcyadökme buğ'day. Annatörlükbudcğilaslında. Armatörlükkırkambari!>ı.Kari!jike!>yaaldığınızda kârlı oluyor. Ama bunu temın ctmck çok zor. Bu üç gemiyle Avrupa'l ürkiye arası, munla/am seferleryapmayaba^ladım. Yavaş yavas beni tanidılar. Çok güzel para ka/anıyordum. Küspe götürüyorduk. Soğan götürüyorduk. Yani gııla. Kârlı mallardeğil. Ama dönüijümüzde gemıyı doldurunca çok para kazanıyorduk. Mcse!aTürkıye(,'ımento Fabrikası, TürkiyeŞeker Fabrikası malzemelerinınyansındanfazlasınıbizta<jidık. Armatörler Dcrneğı 'nın de başkanı oldum. Armatöclüğe 52'de ba!>ladım..l %0'ta 27 Mayıs' ın sayesindenoktaladım. ,.',, Fotoğraf: ERZADE ERTEM Malik Yolaç, Akşam gazetesini Necmettin Sadak'lardan 1 ^57 yılındasatın alıyor. Satın aldığında gazctc 3 bin civarında satan batmış birga/eteiken, ülkeninenetkili gazetelermdcn birisi halıne geliyor. Gazcteci olmak Menderesdöncmindezor. HelcdcÇctin Altan, Azız Ncsin gibi keskin dilli yazarların ycr aldığı bir gazetenın sahibi olmak daha dazor. Malik Yolaç, gazctcdeki muhalif yazarI arı n tcrsin e Mendcres'c sempati duyuyor. Nc lsa'ya nedcMusa'yayaranabiliyor. "Mendcrcs'letanıştık veyakınlajjtık.Mcnderes, beni bir iki kerc seyahatlcrine götürdü. Antalya'ya.Mara.ş'agittik.Gezilerdcesprıleryapıyordum.Onundahoşunagidiyordu. Birgün vilayelbinasındaonaşunlarısöylcdim: "Efcndimdcdım. Devamlı sizkonuşuyorsunuz. Bırakın ikinci dereccdc insanlar konuşsun. Siz konuştuğunuz zaman cevap vcriyorlar. Manşetoluyorlar. Muhalefetin ıstediği dc zaten manşet olmak." l/mır'de bir konuşması vardı. Şunlar şıınlar olursa demokrasiyepaydosdenır, gibisinüen...lsmet İnönü tabiı cın gibi adam. 'Kimsenın haddinedüşmcmiijjdemokrasıyepaydosdemek.' sözleriylemanşctlcrcçıktı. 27 Mayıs ertesınde Menderes'cil ıklcsuçlanan Malik Yolaç'ıngazetesı 27Mayıs'tan kısabirsüreöncchükümet tarafından kapatılangazetelerarasındaydı. Menderes'ın27 Mayıs'tan öncekı son gezisi Izmır'e ıclı. Gazete onu sürckli cleştırdığı ıçin Menderes, Akşam'a çok kızıyordu. Bu öfkeyi dındırmek amacıyla Menderes'in tzmır ge/ısını Akşam muhabirleri kalabalık bir kadro ile izlemeye karar vermışlcrdı. O sırada küçük uçaklarvardı. Buuçaklardan bırısıkıralanacak vc Menderes'in lzmir'c gırışinin havadan fotoğrafı çekılecektı. "Resinı hakikaten güzcldi.Bütünkalabalığıgösterıyordu.Ssütuna manşet oldu. Hoşuna gıdcr hcrhalde beycfendinındiycdüşünüyorduk. Ancak, Menderes vearkadaşları gazetelercbakarkcneski milletvekıllerinden Sezaı Akdağ Meııderes'edönerekşunları söylüyor:" Bcyefendi gördünüzmü Malik Bey'inyaptığı mıkropluğu! Tabıi yukardan çektirdi kı aradaki boşluklargözüksün". Menderesgazctcyi kapattı. Sonra da bırdaha Ankara'ya dönemcden ihtılaloldu. Altan ve Nesin Malik Yolaç, Azız Ncsin'in veÇetın Altan'ınodönemdeki sertyazılarıncdeniylc Menderes dönemındc de, 27 May ıs'tan sonra da başı dcrtten kurtulamamış. "Aziz'le Çetin'dcn çok çektim Bir gün Burgaz Adası'nınaçığındabalık tutuyorduk. Bir siren sesı duyduk. Baktıkpolismotoru.Üzerimi/e,geldi. "Malik Yolaç. Malik Yolaç" dıyc anonslar yaptılar. Korktum. "Hemcn atlayın tekneyc Menderes çağırıyor,"