Katalog

25 HAZİRAN 1995. SAYI 483 li çakırkeyf, "Moşe var burada. On bin lira iyi mi"diye soruyordu. Öteki görevli, o da çakırkeyfyanıtlıyordu, "Koy iki sıfırdaha"... Yıllar sonra, "Ismet tnönü diktatörün birıydi" diyecekti Izak, "Faşizmin yüzünü hergün görürdünüz sokaklarda". Hacizlerde vergi borcunu karşılamayınca sıra cezaya geliyordu. Baba Yakup bu kez Aşkale'yegöndcrildi,yineyolyapımındaçalıştınlmak üzere. Işçilerc konulan vergi uygulanmadan kaldınlmış, Izak kurtulmuşUı. Şimdi Ermeni Onnik Manuelyan'la Müslüman Haydar Kütük'ün iplik fabrikasında çalışıyordu. Onnik vergiyi ödemeden Suriye'ye kaçınca fabrika Kütük'e kaldı. Üstelik Kütük vergi dişı tutulmuştu. lzakyineişsizdi. Birazgençlikten.birazbedenininkuvvetine güvenden olmadık kavgalann içinde bulurdulzakkendini. Amabazende... Mahmutpaşa'da çalıştığıbirgünhamallar Yahudiliğiyledalgageçtilerlzak'ın. Sinirlendi. Yirmi hamalakarşı tck başına bir şey yapamayacağını bile bile girdi kavgaya. Her şey bittiğinde yüzü gözü kan içinde yerdeydi. Kumas tüccan bir Yahudi, neden şikâyetçi olmadığıni sorunca Yeşildirek Karakolu'na attı kendini. Komiserhamallan çağırdı. Yüzleştirildiler. Hamallar, "Allahımıza, dinimize küfur etti" deyince bu kez pol isler saldırdı üzerine. Komiser,"Şimdisulhyapalım"diyegirdi araya. Hamallan ikna edip gönderdi. Şimdi tzak'la başbaşaydılar. Elinı üç kez göğsüne vurup, "Buradan sağ çıkılmaz ama" dedi. Izak'ın eli ise bir kez gitti göğsüne, "Vallahi billahi küfiir etmedim". Elin her göğse inişi beşliranınkarşılığıydı. Izak'ın eli bir vuruştan ötesine gitmedi. Sonunda komiser bıktı. Beşlirayıaldıvelzaksalıverildi.Birhaftada işe gidemedi bedeninde açılan yaralar yüzünden... Yattığı sürece neredeyse her gün ziyaretine geldi Clara. Aynı mahalledeoturduklan, Halkevleri'ninherpazarsabahıdüzenlediğidansa birliktc gittikleri kızdı. Sevgilisiydi. Varhk DERGIDEN Merhaba, Nerelisin diye sormayın ona. Çünkü bilmiyor. Adı tzak Meyohas. Tel Aviv ile tstanbul arasında bölünmüş bir Türk Yahudisi. Yaşı 71. Onun dramatik yaşamöyküsünü Berat Günçıkan 'ın kaleminden okuyacaksımz. tzak Meyohas 'ın Cumhuriyet okurları için çok ilginç biryönü daha var. O, tstanbul 'dan nasıl kopamadıysa, eski gazetesi Cumhuriyet 'ten de kopamamış. Tel Aviv 'e yerleştiğinden bu yana Türkiye de ve tstanbul da yaşananları gün gün takip etmiş. Her gün öğlen birde eve gelirmiş Izak Meyohas. Önce posta kutusuna göz atarmış. Ona tstanbul dan mektup yazan olur muymus bilmiyoruz. Belki ilk gittiği dönemlerde... Posta kutusu bossa, önce evdekiler almıştır diye düşünürmüş. Eve girince sormazmış yemek var mı diye: "Gazetem var mı?" Abonesinde aksakhk olduğunda çok canı sıkılırmış. "lştahım kaçar " diyor. Izak Meyohas 'ın.Cumhuriyet yazarlarından sevdikleri var, sevmedikleri de. Tek tek sayıyor kendini alamayıp. Ama o gün gazetesi gelmemişse hâlâ yemek geçmiyor boğazından. tyi hafta sonlan... tpek Çalışlar CUMHURİYET DERGİİMTİYAZ SAHİBİ: BERİN NADİ • BASAN VE YAYAN: YENİ GÜN HABER AJANSIBASINVEYAYINCIUKA.Ş.BGENELYAYINYONETMENl; ORHAN ERİNÇ • GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ:HİKMETÇETİNKAYA«YAZIİŞLERİMÜDÜRLERl DİNÇTAYANÇ(SORUMLU),İBRAHİMYILDIZ • YAYIN YÖNETMENİ İPEK ÇAUŞLAR • GÖRSEL YÖNETMEN: AYNURÇOLAK • REKLAM.MEDYA C KAPAK FOTOĞRAFI: UĞUR GÜNYÜZ 21 Ağustos 1968. Izak Meyohas, son e$i Slyvia'yla "Dünya geleneklerine göre" evlendi... Vergisi kaldınhp da Yakup'un Istanbul'a döndüğü günlerdeydi, Clara, hamile olduğunu söyledi Izak'a. Ne yapacaklarını bilmiyorlardı. tzak, babasının korkusundan Mersin'deki akrabalannınyanmakaçtı. Yakup'un mektubunun eline geçmesi uzun sürmcdi, "Gel seni evlendirelim" diye yazmıştı, "Bu ayıbı kapatalım". Döndü. Törensizevlendiler. Aynı gün gazetede bir ilan gördü, "340 doğumlulann 17 Kasım'da askerlikşubelerinemüracaatlarıricaolunur". Bir gün vardı önünde Clara'yla geçireceği. Onaltısı akşamı, birkaç akraba, arkadaş Izak'lannevindetoplandılar. Ortayabirkarpuzkonuldu açık arttırmayla satılmak üzere. Toplanan para Izak'a verildi ki, askerde kimselere muhtaç olmasın. Sabah öncc berbere gidip tıraş oldu, sonra da askerlik şubesine gitti. Samsun'dakiDevletÇiflliği'ncgöndcrildi. Silah verilmcyecck, nöbet tutturulmayacak askerlerdendi o. Dördüncü ayında aldığı mektuptan bir de fotoğraf çıktı. Ikizler, Clara'nın kucağındaydı. Birine Yakup ismini koymuşlardı diğerine Alisa. Komutanı asteğmenc çıkıp fotoğrafı göstcrdi ve üç günlük izin istedi. "Olmaz" dedi komutan "Doğurduysakanndoğurdu, sananc?"Ancakikiyıl sonra izin al ıp I stanbul' a geldiğinde, Clara veremden ölmüştü, kızı ise hastaydı. Birliğine döndükten kısa birsüre sonra kızınındaöldüğühaberinialdı. Yeniülkelsrail'de... Askerlık bıtıp de Istanbul'a döndüğündc Yakup babaannesiylededesininbakımmdaydı. Daha iş aramaya kalmadan Clara'nm bir arkadaşı, Rose evlenme isteğiyle çıktı karşısına. önceleri istemedi ama Yakup'un biranneye gereksinme duyabileceğini düşünüp kabullendi.Fvlendiklerindenbiray sonra Rose hamile kaldı. Artık Yakup fazlaydı evde. "Ya ben" dedi" Ya da Yakup". öfkelendi Izak ama yapabileceği birşey yoktu. Yakup'u birpansiyonayerleştirdiamaAlisa'nınyüreği dayanamadı. Torununu sahiplenip yanına aldı. Izak'ın Rose'ye bu yüzden duyduğu kırgınlığın üstü birlikte olduklan sürece kapanmadı... "Kaybedecek hiçbir şeyim yok. Kaybedecekhiçbirşeyimyok"... lsrail'e göçedcnbinlerce Yahudinin dillerinden bu sözcükler düşmüyordu. Izak'ın da. Dahayeni ülkcsinintopraklarına ayak basarbasmaz cepheye gönderildi. Çünkü, nüfus cüzdanında askcrliktcn yeniterhisolduğuyazıyordu. Silah tutmasını bilmcdiğini söyledi saşırdılar, askerlik boyunca kazma kullandığını söyledi daha da şaşırdılar. Havaalanı inşaatınayolladılarlzak'ı. Savaş bittiğinde Ramle'yi seçti yerleşmek için. Rose ise göçmenlerin bir arada tutulduğu Hayfa'daki toplama kampındaydı. Bir* ÇOCUKLAR! İNE KUŞADASINA GİDİYORUZ. JUNIORKAMP (10/14 YAŞ) Yabancı ağbı, ablalar eşlığınde 45 kışılık gruplar halınde 1 Devre 821 TEMMUZ95 2 Dcvrp 22 TEMMUZ4 AGUSTOS'96 TEENAGE KAMP (15/17 YAŞ) Yabancı (jonçler ıl« beral»r 518 AGUSTOS 98 Yabancı Dıl • Spor • Muzılc ÇAM ÇAM • Çevre Gezılerı • Eğlence TATIL K O Y U H R E DAHIL 14.500.000, TL E ŞY tzak 1960yüında çektirdiğibufotoğrafla hayatındaki üç Clara'dan biri, kızı ve damadıyla. TEL: O.216* 336 14 13 O.216* 336 93 04