Katalog

4 İNSANLAR gerekiyor. Phoolan ile dışa vuran bu toplumsal yaraya, VVestern türünü anımsatan sahnelerle ne denli derinlemesine parmak basılabilirtartışılabilirbirkonuama Phoolan'ıngösterdiği tepki, gerçeğin yitip gitmesi tehlikesine karşı bizi sürekli uyanyor. Ve o, güvenli, yasalarla donanmış uygarlığın eşiğinde artık gerçek silahlannı çekemese de, fılmde yansıtılmayan yanına ilişkin, sözcüklerle aktarabileceği çok şeyi yar. CUMHURtYET DERGt yaparak Delhili işadamı Umaid Singh ile evlenmiş. Mutlu görünen Phoolan, haydutluk günlerinin artık onu pek ilgilendirmediği izlemini vererek baskı gören kırsal kesim kadını için düşündüğü yardım tasanlanndan söz etmeyiyeğliyor daha çok. Politikayaatılacağınailişkinsöylentilerde kurduğu yardım planlanna koşut y ükseliyor bu arada. Yoksul ve ezilen insanlann gözünde onun birkahraman olması ve Hindistan'ın siyasal yaşamında giderek büyüyen kast sorunu nedeniyle, gelecck yıl yapılacak seçimlerde parlamentoda bir koltuk kazanması işten biledeğil. Ancak saltsöylentileredayanarak onun politikgeleceğine ilişkin biröngörüde bulunmak şimdiden pek olası değil. Phoolan bile.bambaşkabirgövdedeyenilcnenbuyaşamının onu kesin olarak nereye sürükleyeceğini bilmiyor belki de. Belirgin olan bir yan varsaodakişiliği.Zekivebecerikligörünmesi, ama aynı zamanda da pek açık vermeyen insanlaraözelliklekapalıtuttuğukimliği. Savaş TanriM Phoolan Haydutlar Kraliçesi 'ni çekim aşamasında hiç göremeyen Phoolan, filme çok daha sonra, ancak geçen ayın başındael koyabilecekti, hemdetümkılıçlarınıçıkararak. Delhi'deki avukatı vebirdostunun söylediğine göre filmi izlediğinde tam anlamıyla dehşet içinde kalmıştı. Tki tecavüzolayı gibi gerçekle ilgisi olmayan sahnelerle doldurulmuş filmde, Phoolan kendisininbirkurban gibi gösterilmesi karşısında çileden çıkarak " Ben bir dacoittim, herkesin oynadığı bir oyuncak değil!" diyerek öfkesini dışa vuracaktı: "Şeilcen, ben izin vermediğim sürece tek biryaprakbileyerindenkıpırdayamazdı!" Hindistan' ın kuzey bölgesindeki çorak, derin çatlaklarla dolu vadide dolanan eşkiyaçetesinin başına geçerek kısa sürede yayılan ününebakılırsa bir yaprağınbilconun karşısında titreyebileceğine şaşmamak gerek. O, yerlilcrce hem korkulan hem de saygı duyulan gizemli bir kadındır. Geçen yüzyıhn başlarında Hindistan'ın bu bölgesinde etkinlik gösteren thuggee kastının benimsediği pekçok savaş tannçası Phoolan 'da yeniden vücut bulur. Yerlilerinimajında.dahaçokkendisinin de koruyucu olarak seçtiği tannça Durga'ya, ya da ondan daha kötii bir imgeye sahip Sengitönce... Phoolan, yalnızca, yasal bir nitelik taşıyan "söz"ile,peşindesürüklediğisuçlarlabirlikte özgür bırakıldı. Uttar Pradesh eyaletinde adam öldürme, kaçırma ve hırsızlıktan aleyhinde henüz karara bağlanmamış 47 dava söz konusu. Phoolan, onca dava dosyasının ağır yükü altında. Ve adından öte bir şey yazıp okuyamıyor. Ancak bueksikliğin, düşüncelerini ifade etmekten onu yoksun bıraktığı pek söylenemez. Üstelik gözlerinde çakan muzırışıltılarlaaklındangeçenlerihiçsaptırmadan dümdüz söylüyor. Nitekim, Kanal 4 tarafından ısmarlanan Haydutlar Kraliçesi filmininyapımcılanna karşı sözleşmeniniptali için açtığı dava sonucu filmin gösteriminin yasaklanması onun kendisini rahatlıkla savunabileceğini kanıtlıyor. Mahkemede Hintli bir gazetecinin, filmin ne denli önemli ve muhteşem bir yapıt olduğuna ilişkin dokunaklı bir konuşma yapması üzerine Phoolan'ınyanıtı oldukçakısavenetoluyor: " Sen git önce kendini becert!". " öyle bir film yapanm ki tecavüzün herkes tarafından seyredilmesinin nasıl önemi olurmuş asıl ben size gösteririm!" Phoolan Devi, (adının anlamı Çiçek Tannçası), şimdi 32 yaşlannda. Agra'nın güneyindeki Deccan platosunun Gangetic ovasıyla birleştiği kıraç.dar vadide büyüdü. Yoksul ailelerin, kızlannın geleceğini bir an önce sağlamaalmak için Hindistan'ın bu bölgesinde pek sık uygulanan bir gelenekten o da payını aldıve 11 yaşındagclinoldu (Filmde birbisiklet için İcocasına satılır). Phoolan, babasının kendisini sattığı ve kocası tarafından ırzına geçildiği düşüncesine öfkey le tepki gösteriyor. Olayların bundan sonraki gelişiminde, ondan oldukça yaşlı kocası bu inatçı ve güçlü kızı reddeder ve onu köyüne gcri yollar. Aile ocağına döndüğündc pek de sıcak karşılanmaz ve işler onun için daha da zorlaşır. Yörenin gençleri ve özclliklc dc babasını bir toprak davasında dolandıran kuzeni Maiyadin tarafından yapılan baskı lar, aralarındaki düşmanlığıniyiccartmasınanedenolur. Sonun O yalan yanlış da olsa hayatını anlatan filmin adı gibi, Haydutlar Kraliçesi'ydi. On bir yıllık cezaevi yaşamından sonra salt haklannı aradığı yoksullann oylan için salıverildi. Hâlâ bir efsane, hâlâ bir umut. Yürekli ve cesur bir kadın. Bu kez yaşamını dilediklerince yorumlayan sinemacılara karşı savaşıyor... Her ülkeye bir Phoolan Devi... E leştirmenlerin ayakta alkışladığı son y ılların en çok beğenilen Hint fılmi Haydutlar Kraliçesi'ni izlemeyekoyulurken iri puntolarlaperdedebelirenbu yazı gözlerinizi delercesine sizi uyanyor. Ancak tam filme dalarken yeniden sarsılıyorsunuz. Bu kez ortaya atılan sav, filmde anlatılanların gerçeğe uymadığı. Phoolan Devi, filme konu olan kadın, yani, Haydutlar Kraliçesi'nintakendisi, sizi filme karşı uyanyor... Neredey se efsaneye dönüşmüş yaşam öyküsüyle eşkıyaların dünyasından çıkagelen bu kadın, kendigerçeğınianlatabilmek için bir savaş veriyor bugünlerde. Toplumda yan kılar uyandıran öyküsünün ardından, şimdi de en çok tartışılan konu, film yapımcılarına karşı açmış olduğu dava. "Western eleştirmenleri", öç alma tutkusuyla eşkıyalığa yönelen, ırzına geçilmiş, aşağılanmış, okuma yazma bilmeyen kadını konu alan filmi övedursunlar, birkenarda unutulan Phoolan Devi, öykünün "gerçeğe dayandığı" savına karşı çıkarak sesini yeniden tırmandırıyor. Yönctmen Shekar Kapur, kuşkusuz, Hindistan'daki baskı gören kırsal kesim kadınını anlatan güçlü bir tema ortaya çıkarmış. Ne var kı, sinema koltuklarına gömülen bu ülke izlcyicisinin.kadınıngerçektcneyisöylemek istediğini anlayabilmesi için uyanık olması insan yiyen Kali'ye benzetilir. Tüm yaşam öyküsünün sergilenmesine karşın, gerçek Phoolan Devi'nde gizemini halen koruyan bir yanın olması belki de bu mitosa dayandınlmasındandır. Phoolan, geçen yılsonaeren 11 yıllık hapis yaşantısından sonra şimdi bir dönüşüm süreciyaşıyor. Haydutlukgünlerininkabagiysileri, pantolon ve sürekli belinde taşıdığı fişekliği gitmiş, üzerinde zarifbir sari, bileklerinde adım attıkça şıngırdayan halkalar, Delhi'ningüneyinde,ortasınıfbirmahalledeki evininönündeçıplakayaklanylasekiyor.Yıllarönce rakip çete tarafından öldiirülen haydut, aşkından elden geldiğince uzak bir seçim