Katalog

18 KI8A ÖYKÜ Usulcabahçe kapısını açtım. Gıcırdadıda... Bahçedeniçerigirince.bütün odalann aydınlık olduğunu fark eıtım. Sanki bir tören, bir düğün dernek vardı. Sürüne sürüne birine yanaştım, içeri baktım. Başımı biraz kaldınnca odanın ortasında bir masa gördüm. Masanın göbeğinde lüks lambası yanıyordu. Çevresinde de dört yetişkin erkek, bir de benim küçük oğlan oturuyordu. Konuşuyorlardı, ama bağırışır gıbiydiler. Anne yerdeydi,bacaklarınıaltınaalmışyüzünükarnınagömmüs,tü. N'apıyordu anlayamadım. Azötede Gülizar'ım duruyordu. Yüzü gözü şişrniş. O kadarhalsizgibiydi ki... lki eliyle göbeğinikavramış.duvardanmedetumar gibi, yüzünü soğuk badanaya yaslamıştı. Erkeklerkonuştular, konuştular. O sırada arkalarını dönüp, Gülizar'ın yüzüne tükürür gibi bir şeyler söylüyorlardı. Gülizar sanki orada dcğildi. Sonundacrkekler masadan kalktılar, anneye bir şeyler söylüyorlardı. Gülizar sanki orada değildi.Sonunda erkekler masadan kaltılar, anncye bir şeyler söylediler. Anne, ayağa kalkarken sendcledi, zorlukla içeri odaya geçti. Döndüğünde, birelinde bir tabure, bir elinde de kalın bir halat vardı. Ağabeylerdenbiritavana halatı azarken, öbürü tabureyi masanın üstüne, halatın tam altına yerleştırdi. 1 lyas Bey' in gözeri faltaşı gibi açılmıştı. Yutkunamıyordu bile. Yansı içilmemiş kahvesi çoktan soğumuştu. Artık soru da sormuyor, sessizce dinliyordu. Halata asıldılar, aşağıya çekiştirdıler. Anne, köşede yumak gibi olmuştu., Odayı görmüyordu. Gülizar, bıraz dirilmiş, boynu dimdik, öylece tavana bakıyordu. Halatın ucunu düğüm yaptılar. Her bir erkek, halata bir dcfa ağırlık verdi. Sonunda tek tek "odadan çıktılar. Köşeye yapışmış gibi, dizlerinin üstünde, yerde duran anneyi sürükleyerek odadan çıkardılar. Küçük oğlan, Gülizar'ın yanından geçerken, durdu, ablasına bir baktı, sonra başını önüne eğdi ve ilerledi. Sonra birden geri döndü, genç kızın çiçekli etekhğinin çiçeklerini okşadı, kaçtı.Gülizar'ın cansız eli, oğlanın başına uzandı ama değdiremedi. Oğlan koşarak öteki odaya geçtı Gülizâr odada yalnız kalmıştı. Gözleritavandaydı. Dudaklan kıvnldı. Birden güldüğünü sandım. Soluğum kesilmişti. Tam ayağa kalkıyordum ki, ağabeylerden biri tekrar odaya girdi. Iri adımlarla cama geldi, sertçe perdeyi çckti. tçerisi görünmez oldu. llyas Bey, ağzında bıriken tükürüğünü hafıfçe yuttu. Ses çıkaramıyor, ne söyleyeceğini bilemiyordu. Avutacak sözlerbirtürlü aklına gelmedi. Muhlis'ciğim, bak bunu hattrlamadım şeker kardeşim... Sen izindcydın. Memlcketine dönmüştün. Sonra ne olmuştu? Ertesi gün bize haber geldi, köyde bir genç kız kendini asmış diye. Çavuşlaberabergittikbakmaya. Bütün köy halkı bahçede toplanmıştı. Gülizar'ın babası ve ağabeyleri evin kapısına çökmüş, dövüne dövüne ağlıyorlardı. Annesiçoksakindı,birkavak ağacının altında durmuş, başındaki yemenisinin ucuyla kimseye göstermeden, sessizce gözyaşlarını siliyordu. Benim küçük oğlan akrebin öldügü yere çömelmiş, geleni geçeni seyrediyordu. Üzüntülüydü. Biz bahçeden girdiğimizde oğlanla gözgöze geldim. Gözlerini hemen kaçırdı, elindeki çomakla toprağı kanştırmayabaşladı. Komşukadınlarbirbirlerine anlatıyorlardı: "Kız gebeymiş. ly i etmiş val la, anasının babasının namusuna helal gelmesin diye canına kıymış." "Bak kız, babasıgiller perişan olmuşlar." "Nasıl olmasınlar. Tek kızlanydı Gülizar." "Kimden gebe kalmış?". Ben daha fazla dinleyemedim, attım kendimi bahçenin dışına ğıyla oturabiliyor, ne televizyonuna dalıp gidebiliyordu. Hanımı da, Muhlis Bey'deki değişimi sezmişti ama uzun yıllann saygısıyla beslenmiş bir evlilikte hiçbir şey dile dökülmüyordu. Evin içinde tuhaf bir suskunluk vardı. tlyas'la karşılaştığı gün, Muhlis Bey'in aklından çıkrruyordu. Sanki Gülizar'ın gül kokusu burnunda tütüyor, Muhlis Bey' i son bir kez yanına çağırıyor gibiydi. Sonunda bir gün karannı verdi Muhlis Bey. Uzun bir yolculuğu göze alacaktı. Gülizar'ın bir zamanlar edayla seyirttiği köyün ana caddcsinde yürürken, Muhlis Bey yıllann aşındırdığı ve değiştirdiği her şeyi gözlemledi. Evler başkalaşmış; sokaklan, traktörler, otobüsler, kamyonlar, arabalar ve bisikletlerdoldurmuştu. tnsanlar ve ağaçlar ay nıydı ama insanlann sayısı artarken, ağaçlar tek tek yok olmuştu. tururken, Muhsin Beykarşısındakini birine benzetme isteğiyle yanıp tutuşuyordu. Gülizar'ı bir tanıyan çıksa diye ümitleniyordu. lki yaşlı erkek sandalyelere oturuyordu. Ev sahibi gözünü Muhlis Bey'den ayırmıyor, dikkatli dikkatli konuğunu izliyordu. Tekrar arkasını dönüp scslendi: Çabuk soğuk ayran getirin. Ayranlar ıçilirken Muhlis Bey, kendisindcn daha genç görüncn yaşlının tören havasındaki konuk ağırlamasını yanda kesmeye cesaret edemiyordu. Sonunda, geliş nedenini açıklamaya girişti: Beyim, yıllar öncesi burada askerlikyapmıştım. Jandarmaeriydim. Bir su kavgası olmuştu, bir de bir genç kızın... Ablamı bu kadarmı sevmiştin? Muhlis Bey' in yüreği ağzına geldi. Gizli bir iş yapan insanın utangaçlığı yüreğini bastırdı. Yaşlı adam demek tanımıştı Muhlis Bey'i. Buya CUMHURİYET DERGİ Bey anlatılanlan duyamaz oldu. Zaten karşısındaki sözünü yanm bırakmış çocuklara seslcniyordu. Çocuklar duymadılar. Evin arkasındaki bir odadan çıkmışolan yaşlı biradamın peşinden koşuyor, o saklanmak için kapandıkça, çocuklar yaşlıyı arkasından iteklcyerek çevresinde dönüp duruyor, orasını burasını çekiştiriyor, uzaklaşırken taş atıyorlardı. Ev sahibi, dururlar ümidiyle biraz bckledi ama çocuklann taşları, sakınmaya çalışan yaşlı adama isabct etmeye başlayınca, atik bir hareketle, o da yerden bir taş aldı, çocuklara doğru fırlattı. Taş kimseye gelmedi ama çocuklar kaçıştılar. Kollanylabaşını korumaya çalışan yaşlı adam, çocuklar uzaklaşınca, zorlukla bahçe kapısına doğru yüriidü, korku içinde gibiydi. lki büklüm olmuş gövdesi, pislik ve yırtık içindeki giysileriyle hilkat garibesi gibiydi. Adam, bahçenin dışına çıkana dek iki yaşlı, oturduklan yerden sessizce onu izlediler. Sonunda Gülizar'ın kardeşi içini çekerek sözünü sürdürdü: Bu kim bilir misiniz? Gülizar' ın sevdalısı... Ablamın ölümünden sonra aklını kaçırdı. Ablamın kendini öldürdüğune hiç inanmadı. Hele çocugunutaşırken... Yıllardırbuhaldedir. Kimsesi yok. Ben aldım yanıma. Arkada bir oda verdim. Bir lokma, bir hırka, Yıllardır günlerini doldurur. Muhlis bey, bardağın dibindeki ayranı başına dikti, teşekkür etti. Aceleyle ev sahibi ne veda ederek oradan aynldı. Otobüs terminaline doğru ilerliyor, ama ayaklan sanki az önce kapıdan çıkan yaşlının peşinı yakalamak istiyordu. Epeyce bir süre sık adım yürüdü. Bir ara, bir sokak araIığında. yaşlı adam gözüne çarpar gibi oldu. Muhlis Bey, terminale gitmekten cayarak yolunu değiştirdi. Gülizar'm sevdiğinin gittiği yöne doğru bir sokağa sapınca, Muhlis Bey, yaşlı delinin gene çocuklarlaboğuştugunu gördü. Bahçede yaptıklan gibi eziyet ediyorlardı ona. Muhlis bey adımlannı sıklaştırdı. Çocuklann yanına geldiğinde, eli nereye denk gelirse, hırsla çocuklann oralarına buralarına vuımaşa başladı. Çocuklar, eğlenerek çığlık çığlığa kaçıştılar. Yaşlı adam yere düşmüştü. Yırtık içindeki ceketi ve yamalı pantolonu toz içindeydi. Saçları sıfır numara tıraş edilmişti. Boş torba gibi içine göçmüş ağzında bir iki siyah diş görünüyordu. Elleri şahrem şahrcm yanlmış, içine pisliklerdolmuştu. Muhlis Bey'in rrudesi bulandı. Bir an, bu şekilsiz yüze bakmak gelmedi içinden. Tam başını çevirip gidecekken, yerde yatan yaşlı adamın dudağının bir yana doğru kıpırdadığını fark etti. Gülüyor gibiydi. Yüzünde, yıllar önce Muhsin Bey'in asılmadan önce Gülizar'ın yüzünde gördüğü gülümsemeye benzer bir burukluk vardı. Muhlis Bey daha fazla dayanamadı. Adamıoradabırakıpaceleyle otobüs terminaline doğru koşmaya başladı. Evini özlemişti. 199 lde bir gün... •< zabıt tutulurken. Ne söyleyebilirdim? Kimi neye inandırabilirdim? Ben bile gördeklerime inanamamıştım ki... Muhlis Bey derin derin iç çekti, daha fazla konuşmadı. Kucağındaki şapkası elinden düşmüştü. llyas Bey, ayağa kalktı, masanın çevresinde dolandı, şapkayı yerden alıp arkadaşının başına koydu. Muhlis Bey'i kolunun altından destekleyerek ayağa kaldırdı. Eline şemsiyesiyle pardesüsünütutuşturdu. Askerarkadaşını kapıyakadargeçirdi. Yağmur durmuş, hava açmış Muhlis'ciğim. lyisin değil mi, asker arkadaşım benim? Muhlis Bey "evet" demek ister gibi başını salladı. Titreyerek sokağa çıktı. Aradanaylargeçti. Muhlis Bey huzurlu yuvasında günlerini geçirmeye çalışıyordu. Ev aynı ev, koîtuklar aynı koltuklar, televizyon aynı televizyondu ama ne koltukiarda iç rahatlı Muhlis Bey, köyün içinden geçti, önlenemezbirdürtüyle bilmediği sokaklara saparak sonunda bir bahçe kapısının önünde durdu. Yıllar önce sık sık geldiği gerideki taş evin üstüne bir kat çıkılmıştı. Muhlis Bey gıcırtılı kapıdan geçti, ürkerek eve yaklaştı, iki yana dolaştı. Bahçe duvannın dibinde çocuklar oyun oynuyorlardı. Gelen yabancıyı görmüşlerdi, koşarak çevresini sardılar Muhlis Bey'in vc birkonuğun geldiğini haber vermeküzere eve koştular. Biriki dakika sonra ön kapıdan çıkan yaşlı bir adam gülümseyerek Muhlis Bey'in yanına geldi. Yabancıyı gözüy le biraz tarttıktan sonra güven veren birine benzetince, gülümsedi: Esselamın aleyküm. Aleyküm selam. Hoşgelmişsiniz. tçeriye seslendi: Sandalye getirin bıze. Küçük çocuklar sandalyelen koş bancı yaşlının bir zamanlar ablasına tutkun olan genç er olduğunu hemen bilmişti. Ev sahibi sesi titreyerek konuşmasını sürdürdü: Çok iyiydi ablam. Çok da güzel. Allahrahmeteylesin. Bir daha kimseyi onun kadarçok sevmedim. Bana bakkaldan gizli gizli şekeralırdı. Anlattığı masalları bugün hâlâ hatırlanm, torunlanma anlatıyorum. Belli belirsiz gülümsedi. Muhlis Bey'in ağzınv bıçak açmıyordu. Sadece anlatılanlara kuiak verebildi: Ablamın arkasından anam fazla yaşamadı. Babamölcli yakın zaman oldu. Annemden sonra yine evlendi. Ağabeylerimden biri trafik kazasında öldü. Traktörü hendeğe uçtu. öbürleri kasabada yaşarlar. O sırada çocuklar, "Deli, deli, kulakları küpeli" diye bağnşmaya başladılar. Muhlis Bey gördüğü düştcn uyanır gibi silkelendi. Çocuklar öyle gürültü yapıyorlardı ki, Muhlis