Katalog

21 MAYIS 1995. SAYI478 cesine bakıyordu. Muhlis Bey, işaret parmağıyla göz pınanndan çapak çıkanyormuş gibi gözlerini ovuşturdu. tlyas Bey, o anda arkadaşının gözlerindeki derin hüznö fark etti. Ne yapacağını bilemedi, döndü çaycıya seslendi: Oğlum, hadisene be! Nerde kaldı kahveler... Başlıycam şimdi... Kahvecinin sesi içerden yankılanırken, Muhlis Bey, yıllann gerisine gitmişçesine, sisler içinden işitilen buruk bir sesle anlatrçıaya koyuldu. Kızgüzeldi.çokgüzel. Karagözlerine bakmaya doyamamıştım, bana "askerabi,yardımctn'olur"diyeyalvardığında. Amcasıölmüştü. Bizvuranı karakolagetirdik. Ertesi günamcasını gömdüler. Ilyas Bey kendini tutamadı: Kız küçüktü ama bayagı serpilmişti,değilmi? MuhlisBey soruyuduymadı. Şimdi de masa örtüsünün püsküllcriyle oynuyordu. Arkadaşı, çoktan yaraya tuz bastığını anlamıştı ama iş işten geçmişti birkez.hemzatenelindedeğildi, biryandan duyguları kabartıp ortaya çıkabilecek üzücü sonuçlardan çekiniyor, öbür yandan da öykünün gerisini çok mcrak ediyordu. Bir an susup geriye doğru, sandalyesine sırtını veriyor, sonra tekrardan canlanıp, kendini tutamayarak bir soru soruyordu: Sen kızı daha sonra da gördündü, değil mi? Muhlis Bey, olayların gerisini anlatmaktan sakınıyordu ama ne çare Ilyas Bey konuyuaçmıştı birkez. Artık olanlarolmuş, yıllarortalığadökülmüştü ama tuhaftı, Muhlis Bey yıllardırbuanısını hiç hatırlamamış, sanki yaşamının o dönemini toprağın altınagömmüştü. Arkadaşının sorusunu yanıtsız bırakmadı. Gördiim. Hem de çok sık. Na zaman vakit bulsam, kaçar gider kızı görürdüm. Ilyas Bey, arkadaşının bu ısrarcılığını beğenerek kikirdcdi: Hiç de yakalanmadındı be... Yakalanmm diye hep korkardım ama gene de kaçardım. Sabaha karşı hırsızgibi evlerini gözetler, bahçede, evlerinin camı önünde, saatlerce perdeninarasındanGülizar'ıbirkereolsun görürüm diye beklerdim. Doğru ya! Kızın adı Gülizar'dı. Ağabeyleri vardı, değil mi? Atık Muhlis Bey soruları hiç duymuyordu. Kahveci çırağının getirip önüne koyduğu kahveyi bile görmedi. Gülizar'ın bir sevdiği vardı. Bir gece onları kavak ağaçlannın altındagörmüştüm. Bahçe kapkaranlıktı. Fısırfısırbirşeylerkonuşuyorlardı. O sırada evden küçük oğlan kardeşi firladı. Ağacın altına doğru koşturup seslendi: "Kız abla! Abimgiller seni sorarlar. Koş kız, evc gir!" Gülizar benim yanımdan koşarak geçti. Misgibi kokuyordu. Kokusu heryanı tuttu. Bahçe öyle karanlıktı ki... Koştu yanımdan geçti. Beni görmedi. Bir ağacın arkasınasaklanmıştım. O eve girerken, Gülizar'ımın gül kokusu hâlâ bumumdaydı, beni çarpmıştı. O ağacın dibine çökmüşüm, kalmışım. Sabah ağanrken zor koştum kışlaya. Birgün de köyün çeşmesinde karşısına çıkmıştın. öyle anlatmıştın ya... Muhlis Bey gözlerini kırpmadan karşı duvara bakıyordu. Büyülenmiş gibiydi. Ilyas Bey, arkadaşının olayın tümünü anlatacağını artık anlamıştı. Geriye çekildi, arkasına yaslandı, kahvesini höpürdet sordu: Kızı yavuklusuna vermediydi ağabeyleri galiba. O sabah çavuş beni köye yollamıştı. Birişiçin. lşihallettimamageridönmedim. Hemen Gülizar'ınevine gittim. Küçük oğlan kardeşi bahçede oynuyordu. Daha önceden bir iki defa beni ablasını gözlerken görmüştü. Tokmak gibi biroğlandı. Cin mi cin. Bahçe kapısının girişinde beni görünce hemen tanıdı ama tanımaz gibi göründü. Ycrde oturmuş bir şeyleryapıyordu. Eğildim, şöyle birbaktım. Iri birakrebi çembere almış, çevrcsincotlaryerleştirmişti. Başını kaldırdı, sıntarak bana baktı. "Bak n'olacak şimdi" dedi vc o an, elindeki kibriti çaktı, bir anda yanan kibritiotlannarasınasoktu. Kuruotlarbirden alev aldı. Akrep kızıllığın ortasındatekbaşınakalmıştı.Neyeuğradığını şaşırdı. Önce hareketsiz kaldı, sonra çaresizlik içinde kı vrandı, çıkacakbirboşlukaradı.Nasıloldubilmiyorum, ansızın kuyruğunu göğe dikti, göz açıp kapayıncaya kadar kuyruğunun sivri ucunu sırtınabatırdı. tşte o an gövdesi kası Idı, kuy nık hemen yumuşadı. Hayvan birazdebelendi. Toprağı birbirine kattı. Sonra hiç hareketetmedi. Huzur içinde yatıyordu. Derken otlar kızardı, sonra kapkara kesti. Muhlis'ciğim bana bunu hiç anlatmamıştın. Vay namussuz piç! Ne o yani, zevk mi şimdi? Oğlan yaptığından memnun, hâlâ bana sıntıyordu. Çocuk işte... Çocukdiyorum ama sen bakma, aslında her şeyi biliyordu. Benim ablasına tutkun olduğumu çoktan anlamıştı. Döndü bana biIgiç biIgiç sordu: "Ablamı seviyon, değil mi? O gebelenmiş. Bunu biliyodun, değil mi?" Beynimden vurulmuştum. Birden heryanım soğudu ama zorlukla başını okşadım oğlanın. "Ablanı çok mu seviyorsun?" dedim. "He ya. Severim. Çok güzeldir. lyidirde. Bana şeker alır, geceleri yatağa girince, ninemin masallanndan anlatır. Ben onun her bir derdini bilirim ama işte o eşoğlu eşekle... şeytmiş... Babamlaabilerim bunun cezasını vereceğiz. Namusumuzu temizleyeceğiz diyorlar. Geçen gece zaten dövdüler ablamı. Annem heryanıcığınaekmek çiğnedi bastı." O gün kışlaya döndükten sonra hatıriamıyorum. Ben, ben değildim. Doktora çıktığın gece miydi? Ateşler içinde yanıyordun? Hastaydım ama aldırmadım. Gece gene kaçtım. Evlerine gittim.* 17 22 MAYIS •1813Bestecl Richard Wagner Leipzig'de doğdu. #1859 Ingiliz yazar Conan Doyle Edınburg'da doğdu. •1912 Şair Eşref Kırkağaç öldü. •1919 Kadıköy mitingi yapıldı. •1929 Mussolini ahlaka aykırılık gerekçesi ile güzellik yarışmalarını yasakladı. •1955 NeneHatun öldü. •1960 Ibrahım Çallı öldü. • 1969 Nahit SımÖrik Istanbul'da öldü. •1965 Afrika Birliği örgütü kuruldu. •1967 Amerikalı şair Langston Hughes New York'ta öldü. öldü. •1908 Sovyet oyun yazarı Aleksey Nikoloyeviç Arbuzov Moskova'da doğdu. •1951 TürkiyeVVHO Anlaşması'nı imzaladı. • 1974 UlviUraz öldü. •1983 Necip Fazıl öldü. 26 MAYIS •1862 Amerikalı mucit Isaac Babitt Somerville'de öldü. •1905 Necip Fazıl Kısakürek doğdu. •1972SALT1 imzalandı. •1982SemraErden Almanya'da ırkçılığı protesto için kendini yaktı. •1983 SODEP kuruldu. Necip Fazıl Kısakürek 23 MAYIS •1891 Isveçli yazar Par Lagerkvist Vaexjö'de doğdu. •1906 Norveçli oyun yazarı Henrik Ibsen Oslo'da öldü. •1919 Sultanahmet mitingi yapıldı. •1938 Istanbul elektrik şırketi ulusallaştırıldı. •1940 Fransız yazar Paul Nizan Dünkerk'te vurularak öldürüldü. • 1943 Kenan Hulusi (Koray) Adapazan'nda öldü. •1944 Ressam Şevket Dağ öldü. •1945 Türkiye'nin Japonya Büyükelçisi Muzaffer Gökmen Tokyo'da gözaltına alındı. 27 MAYIS •1840 Keman virtüözü Niccolo Paganini Nice'de öldü. •1919 "67" Türk aydını Ingilizlerce Malta'ya sürgün edildı. •1919 Malkara Italyanlarra işgal edildı. •1919 Atlantik 44 saatlik uçuş ile ilk kez uçakla aşıldı •1922AdnanArdağı doğdu. •1928CelalettınÇetın doğdu. •1939 Alman yazar Joseph Roth Parıs'te öldü. •1942 Elmalılı Muhammed Hamdı Yazıröldü. •1972 Haluk Nihat Pepeyi Istanbul'da öldü. •1977CemalYeşil Ankara'da öldü. •1980 Gün Sazak öldürüldü. Çiğdem Talu 24 MAYIS •1897 Bulgar Mızah yazarı Aleko Kostantinof vurularak öldürüldü. •1899 Fransız şair Henri Michaux Belçika'da doğdu. •1899 Atatürk hayranı Pakistanlı şair Islam Nazrul Burdman'da doğdu. • 1905 Mihail Aleksandroviç Şolohov Krujilıne'de doğdu. •1945 Anıl Çeçen doğdu. •1957 Ibnülemin Mahmut Kemal Inal Istanbul'da öldü. •1973SelahattınBatu Istanbul'da öldü. •1989 Bulgaristan'dan Türk azınlık göçü başladı. •1994 Seramikçi Atilla Galatalı öldü. •SİLAHSI2LANMA İÇİN ULUSLARARASI KADIN GÜNÜ. •TARİHİ TÜRK EVLERİ HAFTASI. 28 MAYIS •1797 Fransız düşünür Gracchus Babeuf Yendomelda öldü. •1807 Amerikalı doğabilimci Louis Agassız Mötler öldü. •1887 Gazeteci Sermet Muhtar Alus Istanbul'da doğdu. • 1902 Edıson pili buldu. •1912 Avusturalyalı yazar Patrıck VVhite Sydney'de doğdu. •1923 Macarbesteci Gyorgy Ligeti doğdu. •1921 BülentEcevit doğdu. •1927 Yüz Ellılıkler Yasast kabul edildi. •1937AlfredAdler Aberdeen'de doğdu. •1961 Amnesty International (Uluslararası Af örgütü) Londra'da kuruldu. •1983 Çiğdem Talu öldü. •1986 Edip Cansever Istanbul'da öldü. Hazırtayan: YAŞAR ÖZTÜRK l/lvi Vraz 25 MAYIS •1742 Osmanzade Taip öldü. •1895 Ahmet Cevdet Paşa Edip Cansever