Katalog

12MART1995:SAYI468 dı, Alienor ondan boşandı. Alienor, Bordeaux'ya geri dönerken, çeyizi olan Akitanya'yı da geri aldı. Tabii bütün o şaşalı vc çok renkli maiyetinı de. Fransa'nın bütün bckârbüyük soyluları, yenidcn çok çekıci hale gelen bu kadının peşine düştüler. Alienor bunlanniçindenen parlağını, Anjou hanedanından Henry Plantagcnet'yi seçti. Henry Plantagenet, Fransa kralından bıle daha büyük bir barondu. Ingiltere kralı I. Henry'nin torunu, ayrıca Anjou ve Normandiya düküydü.Yani Kuzey ve Batı Fransa'nın büyük bölümü ona aitti ve üstelik Ingiltere tahtının davarisiydi. Beklenen oldu ve Plantagenet, 1154'te II. Henry olarak Ingiltere tahtınaçıktı. Alienor genekraliçeydi, bu kez Ingiltere kraliçesi. O dönemlere ait bir Alman şiiri şöyle der: Dünyanın tümü benim olsa Okyanustan Ren'e kadar. Bunların hepsinden vazgeçerdim Kudretli Ingiltere kraliçesini Kollarıma alabilmek için. Ingiltere kraliçesi gerçekten kudretlidir. Akitanya, Normandiya, Anjou, yani Fransa'nın nercdcyseyansı ile Ingiltere aynı taçta birleşmiştir. Ingiltere, adadan çok Fransa'da toprağa sahiptır ve bu durum ünlü Yüz Yıl Savaşları'nın ncdeni olacak, bu savaşlar başka bir kadın kahramanı, Jeanne d'Arc'ı da sahneye çıkaracaktır. Alienor uzuntutsaklığınaragmcn, siyasal tutkularından hiçbir şey kaybetmedi. Oğlu Richard'ın Ingiltere tahtına çıkmasını o sağladı. Aslan Yürekli I. Richard'ınHaçlıSeferi'ne gitmesiyle, tahtı onun adına naıbe olarak korudu. Richard'ın, seferden dönerken, Avusturya dükü Leopold'e esir düşmesi karşısında, onun için istenilen kurtarmalık parasını toplamış ve bizzat Avusturya'ya giderck oğlunu geri almıştır. Richard Ingiltere dışındayken, diğeroğlu Jean ile bırlikte, Fransa Kralı Philippe Auguste'ün Ingiltere ve Fransa'daki topraklanna yönelik hareketlerini püskürttü. Tabii eklenmesi gereken bir anekdot olarak, ünlü efsane kahramanı Robın Hood da, Alienor'un naipliği döneminde iş başında oldu. Richard 1199'daçocuksuzölünce, Alienor bu kez küçük oğlu Jean'ın tahta çıkmasına yardım ctti. Onun tahtını sağlamlaştırmak üzere, 1202'ye kadar sayısız mücadeleier verdi ve nihayet bu tarihte, ata topraklanndaki Fontevrault manastınna çckildi. 1 Nisan 1204'teburada öldü. Ölmeden önce rahibelere, "kötü bir karı, kötü bir anne ve kötü bir kralıçe oldum" dediği rivayet edilir. Ama rahibeler onu, "güzel veadil, kararlı ve mütevazı, alçak gönüllü ve asil" olarak hatırlamaktaydılar. Mezar kitabesine de şunları yazmışlardı: "Dünyanın bütün kraliçelerini çokgerilerdebırakan"bir kraliçe. Aşkı icat eden Akitanya sarayında, şiir, müzik, letafet ve zerafet içinde yetişen, iki kral karısı olan ve ikisi kral, çoğu kraliçe, düşes, kontes olan sekiz çocuk doğuran bu çok ünlü ve dönemi açısından sıra dışı kadın, aynı zamanda kadının bağımsız bir kimlik oluşturma mücadelesinin de zırvelerinden biri oldu. Alienor, kendi topraklannı ve gelirlerini hiçbir zaman kocalarınınkilerle birleştirmedı, hep kendine özgü eylemleri oldu. Kendine ait bir mührü vardı ve kocalarına veya oğullarına hiç danışmadan kararalabilmekteydi. Ortaçağ için bu durum son derece olağandışıydı. Torunları arasında sayısız kral ve kraliçe bulunan, Ortaçağ'ı uygarlaştıranlar arasında yer alan bu kadın, aynı zamanda Haçlı Seferleri'ne katılan ve bir erkck ayrıcalığını daha paylaşan cesaretini gösteren ilk kadındır. Önce Fransa, sonra Ingiltere kraliçesi olması ve ata topraklannı bir Fransa'nın, bir tngiltere'nin hizmetine vermesi, bu iki ülkenin ulusal bilinçlerinin oluşmasında rol oynayacaktır. Alienor'un hayatını üç aşamaya ay ırmak mümkündür. Önce güzellik ve aşk peşinde koştuğu gençlik dönemi, sonra toprak, siyaset ve taç peşinde koştuğu olgunluk dönemi ve nihayet din ile ötc dünyaya yöneldiği son dönemi. Avrupa'nın büyükannesi Alienor, bunların hepsini de dolu yaşamıştır. Fontevrault'daki mezarının bugün hâlâ çok ziyaretçisinın olması, onun kişıliğinin yüzyıUa,ra rağrncn,,eA; r kımediğınin kanıtıdır. ^ ' '*7' TARİH 23 Kocasından büyük Alienor tngiliz sarayını da Akitanya gelenekleriyle, lüks ve sanatla tanıştırmıştı. Ancak Ortaçağ'ın çok inandığı talih çemberı (Çarkıfelek)artıkdönmüştür. Alienor kocasından 11 yaş büyüktü ve artık aşk maceraları yaşayacağı dönemi geride kalmıştı, ama Henry'nin tam bir etek düşmanı olduğunu düşünmekte ve aldatıldığı şüphesi içini kemirmekteydi. Öte yandanAlienoryaşlandıkça, siyasetcdahadatutkuylasarıldı. Henry'den olan iki oğlu, Aslan Yürekli Richard ve Topraksız Jean (Ingiliz prenslerinin adlannın Fransızca olnıası şaşırtmasın, çünkü hem Henry, hem de Alienor Fransızdırve Ingiliz sarayında, Stuartlara kadar Fransızca konuşulacaktır), 1173'tebabalarıyla ihtilafa düşünce, A lienor hem siyasct gereği, hem de kuşkularının intikamını almak üzere, oğullannı destekledi, onlara askeri yardım sağladı. Yani Akitanya düşesi olarak, kendine yeminlc bağlı adamlarını prenslerin hızmctinc verdi. Fakat Henry, oğulları ve karısının bu fesadını bozarak ayaklanmayı bastınnca, babatopraklanna kaçmaya kalkışan Alienor yakalandı vebirşatoyakapatıldı. Buradananeak, II. Henry'nin 11.89'daölmesiylekurtulabildi. A lienor kendi topraklannı ve gelirlerini hiçbir zaman kocalannın gelirleriyle birleştirmedi, hep kendine özgü eylemleri oldu. Kendine ait mührü vardı. Kararlannı hep kendi alırdı. 13. yüzyıtdan kadın friskleri (Floransa),