Katalog

2 SÖYLEŞİ CUMHURtYET DERGt Şiirlerinde tarihi aşkla, insanı aşka rağmen yalnızlıkla, yalnızlığı üstü örtülemeyen hüzünle birleştiriyor Attila tlhan. Haziranda yetmiş yaşına girecek olması şiirindeki heyecanı kurutamıyor. Astronomiye düşkünlüğü geleceği kavramanm bir yolu. Belki de kuşağının etkisinden kendini batan bir gemiden kurtulan bir yolcu gibi görüyor. Son onu korkutmuyor: "Ben spontane bir şairim diyebilirim. Çünkü ilkokul üçüncü sınıfta şîir yazmaya başladım.' 'Olüm mü? Cereyan kesilecekokadar...' 1. sayf adan devam Bu katılık ne ölçüde yansıdı şiirlerinize? Daha sonra hayat içinde esnekliğe dönüştü mü? Ne kadar esncdi? Paris'tekaldığımyıllarda,bizdeki sosyalizm anlayışıntnaslındaümmetçibirdogmatiklikolduğunugördüm. Biz,sosyalizmibirmetotdiye almıyoruz. Önce bu metodu öğreneceksin. Kendi gerçeklerine uygulayacaksın, kendi sonuçlarınıçıkartacaksın. Gerçeğiniçersindesınanacak, dogru y a da yanl ış olduğu anlaşı lacak, aynı metotlayenı çözümleregidecek. Bizböyle bakmıyoruz, başkalan bu işi nasıl yapmış diye bakıyoruz, oradan hafız gıbi bazı şeyleri belleyipbunlargerçeklerdirdiyeısrarediyoruz. Bunun sosyalızmle uzaktan yakından bir ilgisi yok. Bu tıpik ümmet aydını anlayışı. Oradaki dogmaların yerine başka dogmaları koyuyor, oradaki kıtabın yerine başka kitabı koyuyor. Oradaki imam, buradaki de onun muadili. Aradahiçbirfarkyok. Sosyalizm nasıl bir metottursizce? Sosyalizm son derece kaypak, esnek, seyyal, . hareket halinde bir şey. Toplumsal akış içersinde, doğa akışı içersinde, gündelik duruma göre, gerekJi durumlan takınıp onları yerine koymak. Siz bu metodu uygulayabildiniz mi? Bu gerçeği öğrcnınce, ben buna göre tavırlar takınmaya başladım. Geldim, "Hangi Sol"uyayınladımTürkiye'de.Necasuslugum.nehainligimbırakıldı. 20 sene sonra benim yazdı ğımher şeyi Gorbaçov söyledi. Sadecc Tiirkiye mi sosyalizmi bir metot olarakalgılamadı? Bu, bızim Tanzimat'tan beri gelen kusurumuzdur.BizTanzimat'ta,yinebirtakımadamlar göndermişizdir Batı'ya, öğrcnsinler, Batı neymişdiye. Ruslardagöndermiştirjaponlar da. Bu üç ülkc, Batılılardan huylanıyorlar. Ruslar sadece işin siyasi yanını görmüşlerdir, doktrinleri almışlardır. Bizimkilerişinsadcceeğitiıq yanını görmüşlerdir. Bizsanmışızdırkı Batılı okullaraçarsak.Türkıye'debuişhallcdilır. Buiş bireğitim işıdirsanmışız. Japonlardoğrusunü görmüşler; bu bir metot, bu bir teknoloj ı işidir. Eğer bunu oray a aktarabilirsen, o zaman onlar gibi olursun. Bir tek Japonya'da oldu. Ne biz olabıldık,nedeRusyaolabildı Türk aydını bugün kavrayabildi mi bu metodu n önemini? Demekki varbirdürtü, onlardan bınni karıştırmaya başladım. Kanştınrken de bir şiıire rastladım. Bu şiirbeni çok etkiledi, "Nasıl birşiir bu? Böyle bir şiir olur mu" diye sordum. Onlar da "lyidir, fena değildir" lafları ettiler, "pek dc üzerine varma bu şiirin, çünkü o şiir Nâzım Hikmet'in". ÜnlüYalınayakşiiriydibu. Nasıl bir etkibu? Ben bilmiyorum, Nâzım o zamanlar mahkum olmuş, hapse girmiş. Sonra ben bunu öğrendim. Tabii buçokciddi biriş, fakat merakımı dahadaarttırdı. SağdansoldanNâzım'ın kitaplannın bir kısmını ele geçirdim, bir kısmını da elle yazılmış olarak buldum ve bunlan okumaya başladım. Ve tamamen başka bir şiir tarzına geçtim, dünya görüşüm de tamamen değıştı. Başanylalisebirincı sınıfta kendimı hapse attırdım, okuldan kovuldum veondan sonra "Türkiye'nin hiçbirokulundaokuyamaz" diye siyasibirbelgeverdilerbana. "Türkiye'nin sorunları üzerinedüşünüp, Türkiye'nin sorunlanndan sonuçlarçıkaracaksınız." Bu belge neleri değistirdi? Bu beni hem sosyalizm konusunda çok bilinçli olmaya götürdü hem de şiir konusunda başka bir yola yürümüş oldum ve devam ettim. Şiirinizin hundan sonraki serüveni... O sıralarda toplumcu sanatçıların yazdıkları edebiyatdergilennikeşfettım. UkkczYeniEdebiyatdcrgısine bir şiir, birdehıkâycgönderdım. Şıirim yayınlandr, hikâye için de okurlara cevaplar sütununda, bana çok yüreklendirici bir cevap verildi. Şiirimin çıktığı yenn üstünde Hasan lzzettin Dinamo'nun bir şiiri vardı. Ben göklere uçtum. Başka hangi dergilerde sayfa buldu genç şiirlcriniz? Yeni Edebiyat'ın hayatı uzun sürmedi. Bu seferbaşkabirdergi, Yürüyüş çıkmayabaşladı. Rıfat İlgaz, Ömer Faruk Toprak, A. Kadir de orada yazıyorlardı. Yani kırk kuşağı. Ben de Ömer Faruk'latemaskurdum, ona şiirlergönderdim, o bana cevaplar yazdı ve böy lebir ilişki kurulduaramızda. Arkasından llerıciGençler tevkifatıoldu.yineiçerigirdik. Bırpatırtı,tabii kı tabin caizseçelığe suvenldi böylece.Ogüne kadargelenmacera,böylelikleçokkatfcsert,es"Türk aydtnının son derece gösteriş merakı vardır, Riiyük bir asağılık kompleksi içindedir." nek fakattalihsizolarakgcçti.