Katalog

12MART1995. SAYI468 n. tçlerinden bir öbürü: Ay yaratıgı geliyor, dedi. Gözleri en keskin olan: Yok canım, dedi, köpek bu, Ay köpeği geliyor. Ay köpegi... Köpek iyice scçiliyordu artik, koşmuyor, gezintiye çıkmış gibi yürüyordu, bir yandan da çcvresini kokluyordu. Önce durdular, birazbekledilerköpek yaklaşsın diye. Neden sonra köpek iyiceyaklaştı,aldıgı yanık kokusunun dışında bir kokuyu, insan kokusıınıı alınca, olduğu yerde kaldı, ne yapacağını bilemedi. Ne oluyor bu hayvana, dedi içlerinden biri. Sanki bir şey anyor. Burada nc bulacak? Bulur diye anyor. Burada bir şey arayan belâsını bulur ancak! Ben köpeklerin dillerinden anlarım, dedi içlerinden biri, bakınşimdi! Elinin parmaklarını birbirine sürterek köpeğe dogru yaklaşti; köpek durdu, bekledi. Köpeğin yanına ulaşınca eğildi, köpeğin kulağına bir şeylerfısıldadıyadafısıldıyormu!» gibi yaptı. Doğruldu, köpeğebaktı, köpek de başını kaldmp ona baktı. Bir süre bakıştilar. Köpeğin gözlerinde derin bir hüzün vardı. Şimdi yürüyebiliriz, dedi. Yürüdüler. Arkamdani7İiyormu,diyesordu. Evet, dedıler, arkandan geliyor. Arkasına dönüp köpeği hemen ardında görünce, durup başını okşadı köpeğin. Artık ayrılmaz, dedi. Gerçekten de köpek hep yanı başındaydı artık. O durunca köpek de duruyor, yürüyünce köpek de yürüyordu. Geldikleri yolu Ay yüzeyinin sonuna kadar yürüdüler hep birlikte, asfaltyolainip.yangındankurtulmuş çamlara, ağaçlara, çiceklere, tek tük evinoralaraulaştılar;kalıntıdanspistinin hizasına gelince, yanlarındaki köpek birden durdu, başını kalıntı piste doğru kaldmp bir baktı. Pistin üzerindeki köpeklcr artık iyıden iyiye uyanmış. sıçrayıp zıplıyor, bırbirlerinesırnaşıyor, birbirlerini ısırırgibi yapıyor, itişip didişıyorlardı. Yanlarındaki köpek hızla ileri atılıp sırtı birçırpıda ajtı. aynı hızla kalıntı pistin üzerindeki köpeklerin arasına kanşti, sıçrayıp zıplamaya başladı onlarla birlikte. Bir süreliğine yangın yeri köpeğine sahiplenmiş olan, kalıntı pisti işaretettieliyle: Danslardevam ediyor, dedi. Hani ayrılmazdı bir daha, diye sordu içlerinden biri. Aşkayırır. dedi. Kalıntı dans pisti, köpekler, yangın yeri, Ay yüzcyi. yok olan maki örtüsü.. bunlardan bir öykii çıkabilir, dedi bir ötedeki.oturup bir deneme KISAÖYKÜ 17 SINEMA BULMACASI "Bir gün bir maske taktım ve hayatım değişti ADEM AYAKTA D ZEYYAT SELIMOGLU 1922 Istanbul dogumlu. Alman Lisesi'ni, Istanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Rize'nin Köylerinden başlıklı biryazısi Cumhuriyet gazetesinin Yunus Nadi Armagant'nı kazandK 194950). Hikâyeleri, radyo oyunları ve Almancadan yaptığı çcvirilerle tanındı. Koca Denizde Iki Nokta adlı oyununa TRT Sanat Ödülleri yarışmasında başarı ödülü verildi. Hikâyeleri konularını gencllikle dcnizcilerin harcketli ve renkli hayatlarından alır. Hikâye kitapları: Kavganın Sonu ve Başı (1955), Direğin Tepesindc Bir Adam (1969 Sait Faik Hikayc Armaganı), Kıçüstünde Toplantı (1971). Koca Denizde Iki Nokta (1973. TDKÖykü Ödülü), Karaya Vurdu Deniz (1975). Deprem (1976), Soyunanlar (1980), Çicekli Dag Sokagı (1982), Gcmi Adamlan • (1984). Roman: Tutkunun Köşeleri (1982) Çeviri eserleri ve çocuk kitapları da var. Biz ne kadar yakıp yıksak da doğa yeniden dogacaktır. Ay yüzeyindeki yürümeyi sürdürdülcr. Karşj sırtlarda, daha da ötelerde Dünya'dan parçalargörülüyordu, Dünya yeijili, Dünya mavisi, Dünya kırmızıları! Birden, Ay yü/cyinin öbür ucunda, tam dip dogrularında bir hareket gördüler. Kımıldayan bir şey vardı orada, bircanlı, sarı biryumak. Durdular, gözlerini kısıp baktılar. Birşey gcliyor.dedi iclcrinden bı oğan Cüceloğlu "Yeniden İnsan Insana" adlı kitabında soruyor: "Siz ne tür maskeler takıyor, nasıl bir görünüm vererek kendinizi başkalanna sunmak istiyorsunuz?" (Remzi Kitabevi. 1993. S.143). Arapça kökenli 'maskara'dan geldigi tahmin edilen maske sözcüğü, hem yüz ifadesi hem yapma yüz hem de kılık kıyafet anlamına geliyor. Belli karakteristik çizgileri güçlü biçimde yansıtan yüz maskelen, başlangıçta düşmanları ve kötü ruhlan kaçırmak için kullanılırdı. Dınsel ya da kültürel kaynaklı maskeler, daha sonra tiyatroyla birlikte opera, çizgı roman ve sinema gibi sanatlarda önemlı işlevler üstlendi. Zorro, Batman (Yarasa Adam), öriimcek Adam, Dişi Batman Micheüe Pfeiffer. beyazperdenın en tanınmış maskeli kahramanları. Bunlara, özel giysılcriylc bir anda Superman'e dönüşen sıradan gazeteci Clark Kent'i de ekleyebıliriz. Zorro, beyazperdenin ilk maskeli kahramanlanndan birıydi. ABD'li yazar Johnston McCullay'ın yarattıgı bu kahraman, 1920'lerde, ispanyol egemenlığindeki Kaliforniya'da, siyah maskeli ve giyımli olarak kötülcrle savaşıyordu. Görünüşte korkak bir soylu, bu kostümü giyince birden "Zorro"laşıyor, kırbacı ve kılıcıyla adaleti yeine getiriyordu. Sinema. daha sessiz film dönemınde bu maskeli karakterle ilgilendi. 1920'de Douglas Fairbanks'in başrolünü oynadığı ilk Zorro filıni büyük başan kazandı: "The Mark of Zorro / Zorro'nun Işareti." Fred Niblo'nun yönettiğı yapım, aynı zamanda sinema tarihınin ilk başarılı serüven filmlennden bıriydi. Bunu birçok Zorro öyküsü izleyecekti. I994"ün sonlarında Maske filminin bu iinlü aktörünü tanımayanınız var mt? sinemalanmıza "The görünüşlü tahta bir Mask / Maske" adlı maskedir. Bunu takınca eglenceli bir yapım başka bir kışilige geldi. Bu, Zorro başta bürünür. Artık, Yul olmak üzere, bütün Brynner gibi yakışıklı. maskeli kahramanların Fred Astaire gibi usta bir karikatürüydü. bir dansçı: Zorro, Robert Louis Batman, Superman gibi Stevenson'ın"Dr. olağanüstü güçlüdür... Jekyll ve Bay Hyde" Ama, yönetmen romanını da Charles Russell, çagnştıran filmde, geli^en bilgısar sıradan bir adam, teknolojısinin günün bırinde bir yardımıyla işi daha da maske buluyor ve ileri götürmüş ve bütün hayatı Ipkiss'ı canlı birçizgi değişiyordu. Maske, roman karekterine ilk çağlardaki işlevine dönüştürmüş. Yeşil Erkek Batman. uygun biçimde. maskeli adam jetten günlük hayatın tekdüzcliğini daha hızlı hareket ediyor ve dinamit kırmış, sıradan ve tanıdık olan her lokumlannt afiyetle mideye şeyi yabancı ve çarpıcı bir hale indiriyordu... Stanley Ipkiss'i getirmişti. oynayan genç aktörii. geçen yıl Beceriksiz, talihsiz ve silik banka "Budala Dedektif" filminde de memuru Stanley Ipkiss, intihar izlemiştik. Bu yetenekli oyuncunun düşünceleriyle dolaştıgı nehir adı neydi? ^ kıyısında. suda yüzen bir nesneyi Gcçen haftanın yanıtlan: fark eder. Bu yeşil, gizemli Erden Kıral ve Peter Weir