Katalog

18 CUMHURİYET DERGİ halkıylaçarpışıp Pednelıssosumaglup ediyorlar. Ancak PednelissoslularSeleucidKrallıgı'ndanyardımisteyince savaşın seyri kısa süre içinde Selgelilerin aleyhine dönüyor. Daha sonra yapılan savaşlarla, kendileri de ağır kayıplar veren Selge halkı gerçi Seleucidlilerehadlerinibildiriyorlar, fakat onlann da gücünü kabul etmek zorunda kalarak barışmasasına oturuyorlar. Banş sonunda Seleucid ordusu, Pednelissos'un rahat bırakılması ve kendilerine vergi ödenmesi koşuluylageri çekiliyorlar. Pednelissos günümüzde Serik'in Gedis kasabası (beldesi) yakınlarında vekalıntılarının olduğu yeri pek az kişi biliyor. Roma dönemi Selgelilerin parlak dönemlerinden sayılıyor. Şarapçılığın ve zeytınyağı üretiminin geliştiği bu dönemde ihracat da Side limanından yapılıyor. Servi ve kızılçam... Az önce Olukköprü'yle Selge arasında 1112 kilometrelik yol olduğundan söz etmiştik. Denizden 100130 metre yükseklikteki Olukköprü'den itibaren toprak olan yol 950 metreye irtifa kazanarak Zerk Köyü'ne ulaşıyor. Ancak yol boyunca birçok dogal güzellik, yöreye gelenlerin hayranlıgını kazanmakta gecikmiyor Bunlardan ilki, yolun kenarlannda saglısollu yükselen ve Kapadokya'daki peri bacalannı andıran kayalar. Halk arasında "Adam kayalan" ve "Şeytan taşlan" adı verilen kocaman kayalann, rüzgâr erozyonu sonucu oluştugu bilıniyor. Bazıları sarp yamaçlar boyu uzanan kayalann kimilerindcn ağaç fışkınyor. Selge'ye giden eski antik yol da aralanndan geçiyor. Ancak yıllarca süren tahribat sonucu, yolun pek azbölümügünümüze ulaşıyor. Dörtgen kesilen kayalann kalas gibi yanyana dizilmelcnyle oluşan yol, 1947 yılında Prof. Dr. Jale Inan ve ekibini Selge'ye ulaştırmıştı. Ikinci doğal güzellik ise, yükselirken sol tarafta kalan ve dibinden geçen Köprüçayı besleyen derelerden birinin aktıgı kanyonun yamaçlanndan dogal olarak yetişmiş servi ormanı. Latince adı "Cupressus sempervirens" olan serviler, üçgenleşip yukanyadogrudaralangövdeleriyleyöre • nin güzelligine güzellik katıyorlar. Yolboyu araçla veya yaya olarak Selge'ye çıkanlann sık sıkdurma nedenleri de, kanyondaki servi agaçlannın doyumsuz güzelliklenni scyretmek. Özellikle kasımmart arasında, hele sabah saatlerinde fotograf çekmek için uygun renklerin oluştugunu görebilirsiniz. Yazaylanndadik gelen güneş ışınlan ve nemli hava, ne yazık ki aynı görüntüyü size vermeyecek. Bir kez daha hatırlatalım, servi ormanı en canlı rcnklenni kışgüneşi, odaögleden sonraya kalmamak koşuluyla Kral Çeşmesi, Selge 'ye yapüacak yolculuğun ilk durağmda... Selge 'ye çıkan yolda, kanyonlar içindeki servi ormanlan sizi bekliyor... îsa'dan Önce iki bin yılında kurulan Selge, Antalya'nın sınırlan içinde. Antik kent, doğasıyla birlikte gezginleri başka düşlere ve hayata ilişkin sorgulamalara taşıyor. Selge'ye dört bin yıllıkyolculuk KEMAL GÜNEŞ K öprüçay Vadisi, içini gerdanlık gibi süsleyen Köprüçay Irmağı, yemyeşil ormanlan ve sağlı sollu yükselen dağlarıyla salt Antalya'nın değil tüm Türkiye'nin önemli gezi bölgelerinden birisi. Ona adını veren ırmak kollar halinde Kuzcy Dedegöl (Diporoz) ve KuyucakDağlan'ndan doğuyorveortalama 184, bazıkaynaklaragöre 156 kilometre yol katederek Serik yakınlarında denize dökülüyor. Yedi civannda kanyon da Köprüçay vadisinin sınırlan içinde yer alıyor. Vadiye giriş, Isparta ve Antalya'dan ayn ayn mümkünse de en yaygın olanı Antalya tarafından yapılacak giriş. Bunun için AntalyaManavgat karayolunun 49 kilometresinden itibaren aynlan "TaşagılBeşkonak" yoluna sapmak gerekiyor. Aradaki Serik'i geçtikten sonra görülen sapak sizi 33 kilometre içinde Sağı rin Köyü üzerinden Beşkonak'a, oradan da "Olukköprü"ye götürüyor. Biz bu yazımızda Köprüçay Vadisi'nin önemli tarihi vedoğal güzelliklerinden biri olan "Selge Antik Kenti"ni inceleyecek, çevresinde görülmesi gereken yerleri belirleyeceğiz. Az önce bahsettiğimiz Olukköprü, tsa'dan Sonra ikinciyüzyıldayapılmış ve 30 metrelik derinliğe sahip bir kanyonun iki yakasını birbirine baglayan önemli bir tarihi eser. Antik çağlarda Selge'ye giden yolun parçası olan Olukköprü'den günümüzde bile 2535 tonlukkamyonlar, işmakineleri geçiyor. Ancak 1994 yılı ortalannda iyı manevra yapamayan bir kamyon köprüden aşagı uçtu ve şoförü de yaşamını yiıirdi. Olukköprüyü sagadogru, yani Batı yönünde karşıdan karşıya geçtiginizde "Altınkaya Köyü" levhasının işaret ettiği yol sapagını görürsünüz. Diger tarafı Karabük Köyü'ne giden yola girmeyıp Altınkaya ok işaretini takip ettiginiz takdirde 1112 kilo metre içeride, denizden 950 metre yüksekliğinde kurulu köye ve köyle iç içe Selge tarihi yerleşim birimine varabilirsiniz. Altınkaya, köyün halk arasında kesinlikle kullanılmayan ismidir. Çünkü onlarca, belki de yüzlerce yıldır "Zerk Köyü" diye bilinen ve kuşaktan kuşaga böyle adlandınlan köyün adının niçin Altınkaya gibi alakasız biçimdedeğiştinldiğihep merakedilir. Buyüzdendeyadırganır. Bizyine de Selge kökeninden geldiği tartışmasız olan Zerk ismine sadık kalarak yazımızı sürdürelim. Kurucusu Calchas Tarihçiler, Selge'yi Antalya ilelsparta arasındaki çok büyük biralanı kaplayan Pisidia Bölgesı'nin önemli kentlennden biri olarak tanımlarlar. Amasyah cografyacı Strabon'agöre Selge I.ö. 10002000 arasında Troya Savaşı sonrası Antalya ve yöresine gelen Calchas adJı efsanevi bir kişi tarafından kuruldu. Ancak söylenen o ki, bugünkü Selge'nin temellerini Isa'dan Önce yedinci yüzyılda Köprüçay Vadisi' ne giren Rodoslu Kolonistlerattı. Selge aynı zamanda, I.ö. beşinci yüzyılda ilk kez kendi parasını basan Pisidia şehri. Yapılan araştırmalarda, bulunan paralann ön yüzünde iki güreşçi figürü arka tarafında "Estlegiys"yazısı görülüyor. I.ö. üçüncü bin yılına aıt ve günümüzde unutulmuş olan "Luvı" kökenli Estlegiys dilinegöre Selge de Luvi kökenli. Bu "Luvi"cenin 2500 yıl önce de konuşulduğunu gösteriyor. Bir başka görüşe göre de Selge'nin biranlamı daha var: "Hukuk". Buradan da Selgelilerin kanun ve nizamlarasaygılı insanlarolduklan anlaşılıyor. "Aselge" kelimesi ise"illegal" anlamına geliyor. Selgeliler, I.Ö. 334333 yıllannda bölgeye gelen Büyük lskender'e yakın davranıyor, hatta çeşitli rehberlik hizmetlen sunuyorlar. I.ö. 220 veya 218 yıllannda komşulan Pednelissos